Subscribe HoaVoUu Youtube
Kính mời Subscribe kênh
YouTube Hoa Vô Ưu
Sitemap Hoavouu.com
Điền Email để nhận bài mới
Bài Mới Nhất

III. Thầm nhận vượt qua mọi lý luận

19 Tháng Tư 201100:00(Xem: 14052)
III. Thầm nhận vượt qua mọi lý luận

Một Sức Sống Chân Thật Giữa Thế Gian
THIỀN TÔNG ĐỐN NGỘ
Thích Thông Phương
Hội Thiền Học Việt Nam PL. 2547 - DL. 2003

TỔ SƯ THIỀN

III. THẦM NHẬN VƯỢT QUA MỌI LÝ LUẬN

Đến chỗ chân thật rốt ráo này, Tổ Sư Thiền đòi hỏi người học phải tự thầm nhận thôi, không thể lý luận, dù lý luận hay khéo đến đâu, cũng không lý luận đến được trong đây.

Như có vị tăng hỏi Thiền sư Quảng Trừng ở Đại Đồng:
- Thế nào là người xưa nay?
Sư đáp:
- Ngồi chung mà chẳng biết nhau.
Tăng thưa:
- Thế ấy thì học nhân lễ bái vậy.
Sư bảo:
- Thầm viết lòng buồn biết gởi cho ai?

Tại sao ngồi chung mà chẳng biết nhau? Nếu biết tức thành hai người rồi. Tuy nhiên ông tăng nếu đã nhận thì lễ bái liền, còn nói làm gì? Nói lễ bái mà chưa lễ, cũng là dây dưa trên chữ nghĩa. Sư bảo: “Thầm viết lòng buồn biết gởi cho ai?”, trong đó cũng không có chỗ cho ông lễ, hết đường lý luận, nếu không phải chính mình ở trong ấy, đừng mong hiểu nổi.

Một Thiền sư muốn gạn trong chúng, bèn hỏi:
- Có hai người đi trong mưa, vì sao một người chẳng ướt?
Một vị nói:
- Vì một người đi ngoài mưa, một người đi dưới mái hiên.
Một vị nói:
- Vì một người mặc áo mưa, một người không mặc.
Một vị nói:
- Vì mưa có giới hạn, mưa bên này mà không mưa bên kia.
Thiền sư bảo:
- Nói một người không ướt đó, không phải chính là cả hai đều ướt hết sao?

Nghe nói một người chẳng ướt, liền suy nghĩ theo lý luận của thế tình đều không dính dáng. Trong đây, Thiền sư nói: “Một người chẳng ướt” nhưng ý chỉ vốn không ở một người nào. Nếu theo ngôn ngữ hiểu là một người, tức lầm to! Người lanh lợi chỉ ngay đó khéo tự thầm nhận là xong, khỏi phải nhiều lời. Đây không phải là chỗ để nghĩ bàn suy lý.

Chuyện Pháp Hội hỏi Mã Tổ:
- Thế nào là ý Tổ sư từ Ấn Độ sang?
Mã Tổ bảo:
- Hãy nói nhỏ, ông đến gần đây ta nói cho nghe!
Pháp Hội đến gần, Mã Tổ tát cho một tát, bảo:
- Chẳng thể cho người thứ ba biết. Đi đi! Ngày mai đến!
Hôm sau Pháp Hội cho mình vào pháp đường thưa:
- Thỉnh Hòa thượng nói!
Mã Tổ bảo:
- Hãy đợi lão tăng thượng đường ra hỏi, ta sẽ vì ông chứng minh.
Sư bỗng nhiên có tỉnh, liền thưa:
- Lễ tạ đại chúng chứng minh!

Pháp Hội ban đầu bị Mã Tổ gạt mà không hay. Nghe bảo “nói nhỏ, lại gần đây”, ư tưởng htật đến gần, liền bị Mã Tổ tát cho tỉnh mà chưa tỉnh. Bảo nói nhỏ là ngầm chỉ việc này chỉ phải tự thầm nhận thôi, chớ để người thứ ba xen vào gây chuyện. Người thứ ba tức ý thức suy nghĩ phân biệt. Có ý thức xen vào là bị che mờ bởi duyên ngoài.

Hôm sau, Sư một mình vào pháp đường thỉnh nói, Mã Tổ lại bảo đợi thượng đường giữa đại chúng sẽ chứng minh cho, Sư liền tỉnh ngộ. Bởi lúc đầu Sư cứ tưởng Mã Tổ có gì bí mật giấu giếm không chịu nói, đâu ngờ việc ấy vốn hiện bày sờ sờ trước mặt đây thôi. Bí mật đã bật mí đó rồi, chỉ người có khéo nhận hay không vậy thôi. “Lễ tạ đại chúng chứng minh”, đến đây hết còn che giấu được nữa, mọi người chưa tỉnh còn đợi chừng nào?

Nếu chưa tỉnh, hãy nghe thêm đoạn nhân duyên Huyền Tắc với Pháp Nhãn.

Ban đầu Sư hỏi Hòa thượng Thanh Phong:
- Thế nào là tự kỷ của học nhân? (Có chỗ ghi: “Thế nào là Phật?”)
Thanh Phong đáp:
- Đồng tử Bính Đinh đến xin lửa.
Sau Sư đến gặp Pháp Nhãn, Pháp Nhãn hỏi:
- Ông từ đâu đến?
Sư thưa:
- Từ Thanh Phong đến!
Pháp Nhãn hỏi:
- Thanh Phong có lời gì chỉ dạy?
Sư thuật lại việc trước, Pháp Nhãn hỏi:
- Thượng tọa hỏi thế nào?
Sư thưa:
- Bính Đinh thuộc lửa mà lại đi xin lửa, như đem chính mình cầu chính mình.
Pháp Nhãn bảo:
- Hiểu thế ấy làm sao được?
Sư thưa:
- Con chỉ thế ấy, chưa bết Hòa thượng thế nào?
Pháp Nhãn bảo:
- Ông hãy hỏi ta, ta sẽ nói cho!
Sư hỏi:
Thế nào là tự kỷ của học nhân? (tự kỷ: chính mình)
Pháp Nhãn đáp ngay:
- Đồng tử Bính Đinh đến xin lửa.
Sư liền đốn ngộ.

 (Ngũ Đăng Hội Nguyên Tiết Dẫn)

Ai thấy trong đây có gì đặc biệt? Cũng một câu nói, tại sao lúc đầu Huyền Tắc đáp thì không phải, sau đó pháp Nhãn đáp thì thật ngộ? Làm sao phân biệt được thật giả? Người chưa thấu qua chỗ này, dễ bị tri giải lường gạt. Bởi lần đầu Huyền Tắc đáp là đáp theo thức tưởng là đã hiểu, nhưng chỉ hiểu qua khái niệm. Lần sau Pháp Nhãn đáp, là đáp trong lúc bất ngờ, Huyền Tắc không kịp suy nghĩ trước, đó là chỗ cần nghiệm kỹ! Ngày nay cũng có nhiều người trong chúng ta rơi vào trường hợp này. Cứ tưởng là mình đã ngộ, không ngờ chỉ là Hiểu về nó thôi, chưa phải giáp mặt với sự thật. Người học đạo cần phải chân thật với chính mình như Huyền Tắc, chớ vì bản ngã bám chặt vào cái hiểu của riêng mình mà tự ngăn bước tiến!

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
(Xem: 32611)
Các chuyên gia đã từng nói cơ năng não bộ của con người so với máy vi tính phức tạp nhất trên thế giới lại càng phức tạp hơn.
(Xem: 6439)
Phật Đà Thập Đại Đệ Tử Tán - Hòa thượng Tuyên Hóa giảng thuật, Nguyễn Minh Tiến Việt dịch
(Xem: 11096)
Các tác phẩm của Thầy phần lớn được dịch từ Hán tạng, gồm giới kinh và các nguồn văn học Phật giáo Đại thừa với tư tưởng uyên thâm về triết họctâm lý học.
(Xem: 30233)
Đã phát khởi chí nguyện Đại thừa, lại kiên quyết thực hiện chí nguyện ấy, đó thực sự là cung cách hùng dũng của con sư tử đang vươn mình, và do đó phải được nhìn đến bằng cung cách của con voi chúa.
(Xem: 30315)
Vua và phu nhân gởi thơ cho Thắng Man, đại lược ca ngợi công đức vô lượng của Như Lai, rồi sai kẻ nội thị tên Chiên Đề La đem thư đến nước A Du Xà... HT Thích Thanh Từ dịch
(Xem: 7886)
Tất cả các nhà đạo học và thế học muốn thành tựu kết quả tốt đẹp trong cuộc đời, thì trước hết, họ phải trải qua quá trình kham nhẫn, nỗ lực, tu, học, rèn luyện tự thân, giúp đỡ, và đem lại lợi ích cho tha nhân.
(Xem: 12039)
Bảy Đức Thế Tôn quá khứ từ Thế Tôn Tỳ Bà Thi, Thế Tôn Thích Ca, và chư Thế Tôn vị lai đều chứng ngộ Vô Thượng Bồ Đề từ sự chứng ngộ sự thật Duyên khởi.
(Xem: 12159)
Trong các bản Kinh Pháp Cú, phổ biến nhất hiện nay là Kinh Pháp Cú Nam Truyền, tức là Kinh Pháp Cú dịch theo Tạng Pali.
(Xem: 11497)
Có lần Đức Phật sống tại Rajagaha (Vương Xá) trong Khu Rừng Tre gần Nơi Nuôi Những Con Sóc. Lúc bấy giờ, vị Bà La Môn tên là Akkosa Bharadvaja đã nghe người ta đồn đãi như sau:
(Xem: 12590)
Tôi nghe như vầy. Có lần Đức Phật, trong khi đi hoằng pháp ở nước Kosala nơi có một cộng đồng rất đông Tỳ Kheo, ngài đi vào một tỉnh nhỏ nơi cư trú của người Kalama
(Xem: 34460)
Quy Sơn Cảnh Sách Học Giải - Tác Giả: Thiền Sư Quy Sơn Linh Hựu; Thích Thiện Trí (Thánh Tri) Phỏng Việt Dịch và Viết Bài Học Giải
(Xem: 9724)
Kinh này khởi đầu bằng lời người Bà La Môn hỏi rằng làm thế nào người ta có thể tự thanh tịnh hóa khi nhìn thấy một vị Thượng nhân đã Thanh tịnh,
(Xem: 52120)
Nguyên xưa ngài Quán Nguyệt Pháp sư đem hai thời kinh khóa tụng: Mai đóng chung và chiều nhập chung lại làm một đại thể làm một tập lớn. - Chú giải: Ngài Quán Nguyệt; Dịch giả: HT Thích Khánh Anh
(Xem: 10629)
Tôi nghe như vậy: Một thời, đức Thế Tôn trú tại thành phố Śrāvastī (Xá-vệ), nơi rừng cây Jeta (Kì-đà), vườn của Ông Anāthapiṇḍada (Cấp-cô-độc),
(Xem: 10388)
Bài kinh này trong đoạn cuối (bài kệ 787), câu “không nắm giữ gì, cũng không bác bỏ gì” được Thanissaro Bhikkhu ghi chú rằng ...
(Xem: 10595)
Lúc bấy giờ, Bồ tát Đại sĩ Akṣayamatir[1] từ chỗ ngồ đứng dậy, vắt thượng y[2] qua một bên vai, chắp hai tay[3] hướng về đức Thế Tôn và thưa rằng:
(Xem: 10344)
Khi khảo sát về PHÁT BỒ-ĐỀ TÂM, chúng tôi tự nghĩ, chúng ta cần phải biết Bồ-Đề là gì? Bồ-Đề Tâm là thế nào? Phát Bồ-Đề Tâm phải học theo những Kinh, Luận nào?
(Xem: 12973)
Đại ý bài kinh này Đức Phật dạy chúng đệ tử không nên truy tìm quá khứ, không nên ước vọng tương lai vì quá khứ đã đoạn tận.
(Xem: 16082)
Evaṃ me sutaṃ, “như vầy tôi nghe”, là lời Ngài Ananda bắt đầu mỗi bài kinh mà có lẽ không Phật tử nào là không biết.
(Xem: 21647)
Nếu tính từ thời điểm vua Lương Vũ Đế tổ chức trai hội Vu lan ở chùa Đồng Thái vào năm Đại Đồng thứ tư (538), thì lễ hội Vu lan của Phật giáo Bắc truyền đã có lịch sử hình thành gần 1.500 năm.
(Xem: 9521)
Phật dạy giới này áp dụng chung cho tất cả các Phật tử tại gia, không phân biệt Phật tử này thuộc thành phần hay đẳng cấp xã hội nào.
(Xem: 7006)
Sa-môn Thích Đàm Cảnh dịch từ Phạn văn ra Hán văn, tại Trung-quốc, vào thời Tiêu-Tề (479-502). Cư sĩ Hạnh Cơ dịch từ Hán văn ra Việt văn, tại Canada, năm 2018.
(Xem: 10297)
Đức Phật A Di Đà tự thân có ánh sáng vô lượng, chiếu khắp cả mười phương mà không có vật gì có thể ngăn che. Vì vậy nên Phật A Di Đà có nghĩa là Vô Lượng Quang Phật.
(Xem: 12534)
Nguyên tác Hán văn: Tì-kheo Linh Diệu, tông Thiên Thai soạn - Dịch sang tiếng Việt: Thích Thọ Phước
(Xem: 12653)
Ngài Buddhaghosa sanh ra và lớn lên nước Magadha, thuộc Trung Ấn Độ, vào thế kỷ thứ V trong ngôi làng Ghosa, gần địa danh nơi đức Phật thành đạo Bodhigaya
(Xem: 16119)
Nghiên Cứu Về Kinh A Hàm (Ãgama, Sanscrist)
(Xem: 16397)
Ai nói như sau, này các Tỷ-kheo: "Người này làm nghiệp như thế nào, như thế nào, người ấy cảm thọ như vậy, như vậy".
(Xem: 13736)
Đây là những điều tôi nghe hồi Bụt còn ở tại tu viện Cấp Cô Độc trong vườn cây Kỳ Đà ở thành Vương Xá.
(Xem: 16407)
Vào thời Đức Thích-ca-mâu-ni, không có hệ thống chữ viết được phổ biếnẤn Độ. Do đó, những thuyết giảng của Ngài được ghi nhớ và ...
(Xem: 11963)
"Lại nữa, lúc bấy giờ Mahāmati thưa rằng: “Bạch Thế Tôn, ngài đã từng dạy rằng: từ lúc Như Lai chứng nghiệm giác ngộ cho đến...
(Xem: 13697)
Kinh Địa Tạng là một trong các kinh Đại thừa được phổ biến rộng rãi trong quần chúng Việt Nam từ hơn nửa thế kỷ nay song song với các kinh Kim Cương, Di Đà, Phổ Môn...
(Xem: 14230)
Nguyên tác: Tôn giả Thế Thân (Acarya Vasubandhu) - Hán dịch: Tam Tạng Pháp sư Huyền Tráng; Việt dịch: Tỳ khưu Tâm Hạnh
(Xem: 9123)
No. 1613 - Nguyên tác: Tôn giả An Huệ; Dịch Hán: Tam Tạng Pháp sư Địa-bà-ha-la; Dịch Việt: Tâm Hạnh
(Xem: 11665)
Duy thức nhị thập luận, do bồ tát Thế Thân soạn, ngài Huyền trang dịch vào đời Đường... được thu vào Đại chính tạng, tập 31, No.1590.
(Xem: 11190)
Bồ-tát Trần Na tạo luận. Tam tạng Pháp sư Huyền Trang phụng chiếu dịch. Việt dịch: Quảng Minh
(Xem: 16129)
Nghe như vầy, một thời Đức Phật ở nước Xá Vệ ở vườn Kỳ Thọ Cấp Cô Độc cùng chúng đại Tỳ Kheo năm trăm vị. Bấy giờ các thầy Tỳ Kheo...
(Xem: 14259)
No. 699; Hán dịch: Đời Đại Đường, Trung Thiên Trúc, Tam tạng Pháp sư Địa bà ha la, Đường dịch là Nhật Chiếu
(Xem: 16108)
Đức Phật Thích-Ca Mưu-Ni, bắt đầu chuyển pháp-luân, độ cho năm vị Tỳ-Khưu là Tôn-giả Kiều-Trần-Như v.v... Sau cùng, Ngài thuyết pháp độ cho ông Tu-bạt-đà-la.
(Xem: 12619)
Kinh Phạm Võng nằm trong Đại Chánh Tạng, tập 24, ký hiệu 1484, gọi đủ là Phạm võng kinh Lô xá na Phật thuyết bồ tát tâm địa giới phẩm đệ thập
(Xem: 11952)
Phật thuyết-giảng Kinh Phạm-Võng để dạy về giới-luật, và các pháp cao-siêu vượt thoát được sáu mươi hai kiến-chấp vốn là các tà-kiến đã...
(Xem: 11684)
Như vầy tôi nghe. Một thời Thế Tôn ở Savatthi, tại Jetavana, vườn ông Anathapindika (Cấp Cô Độc). Ở đây,,,
(Xem: 15551)
Đại Chánh Tân Tu, Bộ Kinh Tập, Kinh số 0434; Dịch Phạn - Hán: Tam Tạng Cát-ca-dạ, Dịch Hán - Việt và chú: Tỳ-kheo Thích Hạnh Tuệ; Hiệu đính: HT Thích Như Điển
(Xem: 11408)
Đời Đường, Thận Thủy Sa Môn Huyền Giác Soạn; Thánh Tri dịch nghĩa Việt và viết bài học giải...
(Xem: 13929)
Phật giáo được khai sáng ở Ấn-độ vào năm 589 trước kỉ nguyên tây lịch (năm đức Thích Ca Mâu Ni thành đạo), và đã tồn tại liên tục, phát triển không ngừng trên ...
(Xem: 11909)
Trong truyền thống Phật giáo Bắc truyền, Dược Sư là một bản kinh thường được trì tụng nhằm mục đích giải trừ tật bệnh, cầu nguyện bình an...
(Xem: 12517)
Thích-ca là phiên âm của tiếng Phạn. Phiên âm Hán Việt là Năng Nhân. Tức là họ của đấng hóa Phật ở cõi Ta-bà...
(Xem: 14865)
Kinh chuyển Pháp luân là bài thuyết Pháp đầu tiên của Đức Phật Thích-ca sau khi Ngài đã đắc đạo.
(Xem: 11880)
Ba Ngàn Oai Nghi Của Vị Đại Tỳ Kheo - Được xếp vào tập T24 - Kinh số 1470 - Tổng cộng kinh này có 2 quyển
(Xem: 13032)
Những gì xảy ra trong thế giới này đều bị qui luật Nhân quả chi phối. Mọi thứ xuất hiện ở đời đều có nhân duyên. Hạnh phúcthế gian hay Niết bàn của người tu đạo không ra ngoài qui luật ấy.
(Xem: 14386)
Satipatthana Sutta là một bản kinh quan trọng làm nền tảng cho một phép thiền định chủ yếu trong Phật giáo là Vipassana...
(Xem: 20543)
Kinh Tứ Thập Nhị Chương là một bài Kinh được truyền bá khá rộng rải ở các Tồng Lâm Tự Viện của Trung QuốcViệt Nam từ xưa đến nay.
(Xem: 13113)
Bản dịch này được trích ra từ Đại Chánh Tân Tu Đại Tạng Kinh Vol. 48, No. 2010. Bởi vì lời dạy của Tổ Tăng Xán quá sâu sắc, súc tích, và bao hàm trong 584 chữ Hán,
(Xem: 10855)
Dịch từ Phạn sang Tạng: Kluḥi dbaṅ-po, Lhaḥi zla-ba; Dịch Tạng sang Việt: Phước Nguyên
(Xem: 20567)
Trí Phật là trí Kim – cang, Thân Phật là thân Kim – Sắc, cõi Phật là cõi Hoàng – kim, lời Phật tất nhiên là lời vàng.
(Xem: 14234)
Bấy giờ Hòa Thượng Vakkali nhìn thấy Đức Phật đang đi đến từ xa, và ông đã cố gắng ngồi dậy.
(Xem: 20155)
Xin dâng hết lên Tam Bảo chứng minh và xin Quý Ngài cũng như Quý Vị tùy nghi xử dụng in ấn tiếp tục hay trì tụng cũng như cho dịch ra những ngôn ngữ khác...
(Xem: 17469)
Niệm Phật Tâm Muội do HT Hư Vân soạn, Sa môn Hiển Chơn dịch; Tọa Thiền Dụng Tâm Ký do Viên Minh Quốc Sư soạn, HT Thích Thanh Từ dịch
(Xem: 13858)
Khi Bồ-tát Quán Tự Tại hành sâu Bát-nhã Ba-la-mật-đa, ngài soi thấy năm uẩn đều KHÔNG, liền qua hết thảy khổ ách.
(Xem: 31741)
Viết ra các bài Phật học thường thức này, chúng tôi không có tham vọng giới thiệu toàn bộ Phật pháp và chỉ cốt giúp cho các bạn sơ cơ hiểu được một cách đúng đắn, đạo lý năm thừa trong Phật giáo mà thôi.
(Xem: 11909)
Đại Chánh Tân Tu Đại Tạng Kinh, Kinh văn số 1675. Tác giả: Long Thọ Bồ Tát; Sa Môn Sắc Tử dịch Phạn sang Hán; HT Thích Như Điển dịch Việt
Quảng Cáo Bảo Trợ
Gủi hàng từ MỸ về VIỆT NAM
Get a FREE Online Menu and Front Door: Stand Banner Menu Display for Your Restaurant