Chương 2
QUAN ĐIỂM VỀ ĂN CHAY CỦA ĐẠO PHẬT
Trong phần
đầu quyển sách chúng tôi đã lần lượt trình bầy quan
điểm về ăn chay của người Hoa Kỳ nói riêng và của
người Tây phương nói chung. Trong phần kế tiếp, chúng tôi
sẽ trình bầy về quan điểm của những người Phật giáo
thuộc hai truyền thống Phật giáo Nguyên Thủy và Đại Thừa
về vấn đề này.
Trước
tiên phải nói rằng có rất nhiều quan điểm khác biệt
về vấn đề ăn chay giữa những người Phật giáo từ
xưa cho đến nay và thật khó mà san bằng những dị biệt
vì truyền thống của mỗi trường phái khác nhau và tập
quán của mỗi cá nhân khác nhau. Vì thế chúng tôi cố
gắng trình bầy những lý lẽ hay là quan điểm của những
ai tin rằng ăn chay là điều cần thiết cho người Phật tử
và những ai tin rằng không cần thiết để mỗi người tùy
vị trí riêng của mình, tùy sự hiểu biết của mình mà
có thể nhận định đúng hay sai và chọn cho mình một hướng
đi.
Ngày nay ai
cũng nói rằng những người Phật giáo Đại Thừa ăn
chay và những người Phật giáo Nguyên Thủy ăn thịt. Điều
nhận định này hoàn toàn không đúng hẳn. Thông thường
Phật Giáo Nguyên Thủy không có những cấm đoán về ăn
thịt cá mặc dầu vẫn có những vị sư và cư sĩ Phật tử
ở Tích Lan ăn chay thuần túy (strict vegetarians) và có những
người khác không ăn thịt nhưng ăn cá. Tại Việt Nam có
nhiều vị sư danh tiếng thuộc truyền thống Nguyên Thủy, như
Hòa Thượng Thích Minh Châu suốt đời dùng chay.
Người
viết, nhân dịp tham dự lễ khánh thành Thích Ca Thiền Viện
ở thành phố Riverside, California, một tu viện Việt Nam thuộc
Phật Giáo Nguyên Thủy, đã chứng kiến khoảng hơn năm
trăm cư sĩ Phật tử thuộc cả hai trường phái Đại Thừa
và Nguyên Thủy thọ trai bằng cơm chay và quý thầy Tỳ
kheo thọ trai bằng cơm mặn do ban tổ chức thiết đãi và
cúng dường.
Những
tu sĩ Phật Giáo Đại Thừa Trung Hoa và Việt Nam đều ăn
chay thuần túy và nhiều cư sĩ Phật tử cũng cố gắng
theo gương họ mặc dầu cũng có một số không ăn chay.
Dầu
là Đại Thừa Phật Giáo, một số tu sĩ Nhật Bản và Tây
Tạng cũng không ăn chay. Có dư luận cho là dưới thời
Minh Trị Thiên Hoàng, do sức ép của nhà vua, một số tu sĩ
đã phải hoàn tục và sinh sống như dân thường, có gia
đình và không còn ăn chay nữa, mặc dầu vẫn trụ trì
chùa.