Đức Đạt Lai Lạt Ma đàm luận với Raimundo

Tại Rimini, vào buổi sáng thứ hai của những lễ lạc và hội họp trong khu nghỉ mát sang trọng của bờ biển Adriatic[1], Đức Đạt Lai Lạt Ma, lưu vong từ Tây Tạng, đã có một cuộc gặp gở mà trong thời điểm này dường như là một điềm lành.

Trên một lời mời từ Hội Hữu Nghị Ý-Tạng trong một phố thị trung cổ Pennabilli, Tenzin Gyatso, một thầy tu và khôi nguyên Nobel Hòa Bình, đã ôm chầm lấy vị giáo sĩ Hồi Giáo của Rimini trước vị giám mục Thiên Chúa Giáo địa phương và đám đông quần chúng.

Đấy là một thời khắc cảm động đối với mỗi người và đã có những giòng lệ trên đôi mắt của nhiều người khi tư tưởng của thù hận và bạo động vẫn đang tiếp diễn ở những nơi nào đấy ở Ý Đại Lợi và trên thế giới của một thiểu số những kẻ cực đoan.

"Bất cứ nguyên nhân là gì, chúng ta hãy phản chiếu trên thực tế rằng họ không hạnh phúc và chúng ta hãy cố gắng để chia sẻ nỗi bất hạnh của họ" là những từ ngữ khuyến tấn nền tảng mà Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 đã cống hiến cho những người phương Tây trong bài phỏng vấn này vào lúc kết thúc chuyến viếng thăm Rimini.

PHỎNG VẤN

RAIMUNDO: Thưa Đức Thánh Thiện, ngài thường yêu cầu chúng ta cố gắng để thấu hiểu những nguyên nhân của thù hận từ gốc rễ. Ngài đã rút ra kết luận gì về nguồn gốc của những gì mà ngày nay người ta gọi là một "sự xung đột của những nền văn minh?"

ĐỨC ĐẠT LAI LẠT MA: Tôi đã nói trong một trường hợp khác, sau thảm họa kinh hoàng và đau đớn 11/9, rằng nguyên nhân là phải được tìm trong những thế kỷ trước đây, thế kỷ hai mươi, thế kỷ mười chín và thậm chí trước nữa. Chính sách thuộc địa là tiến trình của phương Tây trong khi những quốc gia Hồi Giáo bị bỏ lại. Nhưng họ không phải là đơn lẻ. Nhiều người Ấn Độ và Á châu đã có những vấn đề với điều gọi là "sự xâm lược văn hóa Âu Mỹ". Vì nhiều lý do, những người Hồi Giáo xem lối sống phương Tây đe dọa nghiêm trọng đến những truyền thống của họ. Rồi thì có những lý do chính trị, bởi vì Hoa Kỳ và Do Thái là những đồng minh thân thiết nhất, v.v..., nhưng danh sách những nguyên nhân, như quý vị biết, sẽ rất dài. Trước tiên, tất cả chúng ta phải nhận định rằng cuộc tranh luận dài đăng đẳng này đã tạo nên và làm chai cứng những cuộc xung đột cảm xúc mênh mang mà không thể dễ dàng giải quyết với những sách lược ngắn hạn."

RAIMUNDO: Ngài muốn nói gì qua sách lược ngắn hạn?

ĐỨC ĐẠT LAI LẠT MA: Đấy là những dự phòng an ninh nghiêm ngặt cần thiết nhưng có những hệ quả là những thứ không thể luôn luôn kiểm soát được. Đối với tôi, như một Phật tử và một người tôn giáo, điều sẽ hấp dẫn hơn là một sự đối trị tập trung sâu sắc và dài hạn bởi vì có một nhu cầu để tái cầu trúc hệ thống miễn nhiễm của thế giới chúng ta. Khi hệ thống mạnh mẽ, những sự tiêm nhiễm tiểu tiết sẽ không làm tổn hại chúng ta, nhưng khi nó yếu kém thế thì hiểm họa là bệnh tật ấy có thể xâm hại thân thể và tâm hồn chúng ta.

RAIMUNDO: Và làm thế nào chúng ta có thể tái xây dựng hệ thống yếu kém của thế giới chúng ta?

ĐỨC ĐẠT LAI LẠT MA: Điều cần thiết, trước nhất, là xóa tan cội rễ của những cảm xúc tiêu cực, của phiền não, tiêu trừ chính nguồn gốc của sân hận và thù oán. Rồi thì một sự quan tâm cho những không gian hỗ tương sẽ được tái thiết lập nhanh chóng trong các mối quan hệ giữa Bắc và Nam, giữa giàu và nghèo, giữa những người vô thần và Ki Tô"

RAIMUNDO: Đức Thánh Thiện cũng nhận thấy rằng điều ấy sẽ cần một thời gian dài, có lẽ quá dài cho chúng ta sống để thấy kết quả.

ĐỨC ĐẠT LAI LẠT MA: Đáng buồn thay, cho đến bây giờ, chỉ những hạt giống tiêu cực là được gieo xuống, với óc thông minh của con người trên một bộ phận ít ỏi, đang được sử dụng để tạo nên những tàn hại tối đa có thể được đến toàn thể nhân loại, mà không ngại gì đến trẻ con, những người vô tội, ngay cả cho những anh chị em cùng tín ngưỡng của họ. Những hành vi như vậy thì không dễ dàng xua tan khỏi ký ức, nhưng những gì cần thiết, nhằm để không tiếp tục tàn hại tâm thức với những thái độ tiêu cực, là một biện pháp đối phó, bắt đầu với việc thúc đẩy những giá trị nhân bản bởi vì chúng ta là con người, và chúng ta phải sống với nhau.

RAIMUNDO: Phương Tây hay người Tây phương có thể làm gì trong một phương thức cụ thể vào thời điểm này?

ĐỨC ĐẠT LAI LẠT MA: Lắng nghe. Hãy lắng nghe những lời than trách của họ và lý lẽ của họ. Họ không hạnh phúc và chúng ta nên chia sẻ nỗi bất hạnh của họ.

RAIMUNDO: Thưa Đức Thánh Thiện, ngài phải công nhận rằng như vậy là hơi khó đấy chứ.

ĐỨC ĐẠT LAI LẠT MA: Nhưng nếu chúng ta phân tích vấn đề, chúng ta có thể thấy rằng các giới hạn của những người theo trào lưu cực đoan nằm trong sự bất lực của họ không thể cho phép ngay cả ý tưởng đối thoại, có chứng cứ trong những cố gắng của họ dù là không thấy khi họ thể hiện ra bằng hành động của họ. Trong những giáo sĩ Hồi Giáo có những sự diễn giải kinh Koran khác nhau nhưng sự thông hiểu cuối cùng là tùy ở mỗi cá nhân. Đấy là tại sao có những kẻ cực đoan và làm ô danh như họ hiện hữu trong bất cứ tôn giáo nào.

RAIMUNDO: Ngay cả trong Phật Giáo?

ĐỨC ĐẠT LAI LẠT MA: Chắc chắn như thế ngay cả trong Đạo Phật. Vào năm 1997, một nhóm cho rằng từ trong một trường phái của tôi bị nghi ngờ quyết liệt trong việc giết hại một vị lạt ma rất thân thiết của tôi, hiệu trưởng của một trường Biện Chứng Tây Tạng ở Dharamsala và hai tu sĩ, thông dịch viên, những người đang đóng một vai trò quan trọng trong việc phiên dịch với người Trung Hoa. Cũng những người này đã đánh đập và đe dọa những người Tây Tạng khác nhân danh ảo giác của họ, điều mà tôi có thể định nghĩa như chủ nghĩa cực đoan Phật Giáo. Họ tin tưởng một linh thức hộ vệ nào đấy, mà tôi cũng đã từng cầu nguyện và bây giờ tôi không tin tưởng vị ấy quan trọng như một vị Phật. Nhằm để xác nhận điều này, họ đã đi đến tàn hại những người chung quanh họ thay vì tôn trọng và thấu hiểu những người ấy, cùng với giáo huấn của bậc vĩ nhân đã trao truyền những nguyên tắc từ bi phổ quát năm thế kỷ trước Giê-su Ki-tô. Từ quan điểm này, kinh nghiệm của chúng ta không có gì khác biệt đối với Ki Tô Giáo hay Ấn Độ Giáo.

RAIMUNDO: Trong ý kiến của ngài những kẻ ôm bom tự sát thuộc lực lượng vũ trang cực đoan có tổ chức trên phạm vi toàn cầu hay không?

ĐỨC ĐẠT LAI LẠT MA: Nếu tổ chức khủng bố thấy mọi người đã sẵn sàng theo mệnh lệnh của chúng, những hạt giống của thù hận tự động hiện hữu. Nhiều người thân hữu Hồi Giáo lo lắng về những hành vi của những kẻ tự xưng họ là Hồi giáo nhưng thật sự không phải thế bởi vì cả Hồi Giáo hiện tại và xưa kia, sự bao dung căn cứ trên tôn giáo có các thế hệ ngưỡng mộ những bậc uyên bác và thông tuệ. Thí dụ, một hệ thống ngân hàng nào đấy bị cấm đoán vì nó được xem là một hình thức người bóc lột người, đây là một động cơ cao quý. Một phóng viên sống ở Teheran, thủ đô Iran, trong thời kỳ của Ayatollah đã nói với tôi rằng một giáo sĩ Hồi Giáo mà ông ta biết đã nhận những sự hiến cúng rất giàu và ông đã phân phối chúng một cách bình đẳng đến những người nghèo. Đây là từ bi. Vì lý do này, chúng ta không thể chấp giữ nó để chống lại tất cả những người Hồi Giáo, đấy sẽ là một sai lầm hoàn toàn. Ngay cả những người Tây Tạng chúng tôi không thể quy cho những điều kiện khổ não hiện tại của chúng tôi cho những người ở Bắc Kinh. Hãy nhìn vào những lỗi lầm của chính mình là việc bắt đầu cho một tiến trình của sự thấu hiểu toàn cầu.

[1] Biển nằm giữa Ý Đại Lợi và bán đảo Balkcan - Hy Lạp