Subscribe HoaVoUu Youtube
Kính mời Subscribe kênh
YouTube Hoa Vô Ưu
Sitemap Hoavouu.com
Điền Email để nhận bài mới

Giã Từ Cõi Mộng

08 Tháng Mười Hai 202120:03(Xem: 3437)
Giã Từ Cõi Mộng
GIÃ TỪ CÕI MỘNG

Thích Nhuận Châu

Ánh Sáng Là Một Phẩm Tính Của Tánh Không


Giã từ cõi mộng điêu linh
Tôi về buôn bán với mình phôi pha.
(Mưa nguồn)

Cõi mộng nào chẳng chất ngất điêu linh: Ông thực sự đã giã từ cõi mộng. Còn cái điêu linh thì vẫn còn đó để cho người ta tập nhìn ngắm và học cách biết yêu. Ông đã khơi mở khả tính vô hạn của tình yêu như một thông điệp trao cho toàn cõi vĩnh hằng:

“Xin yêu mãi yêu và yêu nhau mãi
Trần gian ôi cánh bướm cánh chuồn chuồn
Con kiến bé cùng hoa hoang cỏ dại
Con vi trùng, sâu bọ cũng yêu luôn.”
(Phụng Hiến)

Trong tình yêu lớn lao vi diệu bao trùm một tinh thể nhiệm mầu này, tôi và anh Trung Dungcảm giác như nói lời vĩnh biệt với ông, chia sẻ cái “điêu linh” phiêu hốt trùng trùng với ông từ hôm đến thăm ông tại phòng chăm sóc đặc biệt thuộc Bệnh viện Chợ Rẫy.

Thật là quá xúc động. Xúc động đến sững sờ khi thấy ông nằm bọc trong lớp drap trắng xóa, đôi mắt trắng đục nhìn sững chúng tôi. Nét tinh anh ngày nào không còn nữa, chỉ còn đủ để phản chiếu lại hình ảnh lờ mờ của chúng tôi trong ấy. Còn tất cả đều lặng lờ trong tịch mịch.

“Vì con mắt một lần kia đã ngó
Giữa nhân gian bủa dựng một bầu trời
Đài vũ trụ hồn nhiên bao rạng tỏ
Một nụ cười thế giới sẽ chia đôi”.
(Ly Tao 2)

Tôi đọc thấy trong đôi mắt ấy muốn nói thật nhiều. Một ước nguyện vượt thoát qua mọi đối đãi buồn vui, được mất, tử sinh, một ước nguyện thể nhập trọn vẹn vào cuộc tồn sinh, trở về nơi cố quận… Ông chẳng còn gì để tiếc nuối cả, vì tất cả đều là mộng. Nhưng đôi mắt của ông và những sợi dây nylon trong veo truyền dưỡng chất, dưỡng khí từ bình serum treo ngược đầu giường, cắm vào mũi, vào thân thể ông hôm ấy vẫn để lại trong chúng tôi nỗi ngậm ngùi không nguôi:

“Bây giờ riêng đối diện tôi
Còn hai con mắt khóc người một con”

(Mắt buồn-Mưa nguồn) Còn đâu nữa một Bùi Giáng chất ngất trời tư tưởng tuyệt trần thổi vào dòng thi ca nhân loại. Còn đâu một Bùi Giáng với một biển văn chương chuyên chở lời hội thoại kéo gần lại hai dòng tư tưởng Đông-Tây. Thế mà, ông vẫn xem việc mình làm như:

“Người nằm ngủ thấy gì Thấy rất nhiều nắng lạ.”
(B.G.)

Phải chăng đó là những hạt nắng bảy màu, làm nhức nhối võng mô những tâm hồn ngưỡng mộ thi ca đương thời?

Vậy nên ông xem mọi chuyện như đùa chơi, như lời ông thường nói với các bạn văn của ông thời ấy: “Vui thôi mà!” Cái vui ấy ông đã ban tặng cho đời mãi đến ngàn sau, không những bằng ngôn từ mà cả bằng thân xác. Những buổi chiều thăm ông bên giường bệnh, lại cảm nhận chất điêu linh ngập tràn trong đôi mắt buồn của ông, lại nhớ đến thơ ông:

“Anh cứ ngỡ đùa vui trong tí chút
Đâu có ngờ đùa mãi đến điêu linh.”

Khi ta quan niệm tất cả đều như một cuộc trở về thì rất vui. Và hơn nữa ông đã làm một cuộc trở về trong vòng tay của những người thương mến và ngưỡng mộ ông.

Những ngày nằm điều trị ở Bệnh viện Chợ Rẫy, có hai giới đến thăm ông nhiều nhất: Giới văn nghệ và tăng sĩ Phật giáo. Các bác sĩ, y tá ở khoa cấp cứu đặc biệt đã dành cho ông nhiều ưu áiphương tiện tốt nhất để chăm sóc cho ông. Khi xưa, ông xem mọi chuyện như đùa: “Vui thôi mà!” Nhưng khi ông nằm xuống, quanh ông lại thắm đượm tình người. Phải chăng đây là quả ngọt mà ông đã vô tình gieo hạt từ kiếp nào trong cõi nhân sinh?

“Hỏi rằng: người ở quê đâu
Thưa rằng: tôi ở rất lâu quê nhà.
Thưa rằng ly biệt mai sau
Là trùng ngộ giữa hương màu nguyên xuân”
(Chào Nguyên Xuân – Mưa Nguồn)

Buổi sáng đưa ông ra nghĩa trang, nhìn tấm hình ông với râu tóc phiêu bồng trên chiếc xe tang màu đen, lại một cơn xúc động dâng tràn trong lòng. Người có ngỡ ngàng không khi trở về với làng phố vắng tanh trong hơi sương mát lạnh đang thì thầm trên từng đọt lá sớm mai?

“Níu vai phố rộng xin về
Với cây gió trút với hè 
nắng rung”
(Bỏ Hai Chân – Mưa Nguồn)

Ước gì sáng hôm đó, được đưa ông đi một vòng quanh Chợ Lớn – Sài Gòn, rồi về lại chùa Xá LợiGià Lam, rồi Trương Minh Giảng, Vạn Hạnh… để cho cây lá, nắng gió, bụi đường được tiễn đưa… giã từ ông về cõi trường mộng.

Trong những ngày về Sài Gòn để dự đám tang ông, tôi nhận được hai tập sách của anh Phạm Công Thiện xuất bản năm 1998: “Làm thế nào để trở thành một bậc Bồ Tát sáng rực khắp 10 phương”, và cuốn “Tinh túy trong sáng của đạo lý Phật giáo”.

Nói đến chuyện này là vì vào những năm của thập niên 60, Phạm Công Thiện và Bùi Giáng là hai con người tiêu biểu độc đáo nhất trong nền thi ca tư tưởng Việt Nam.

Như một cặp “song trùng nhị bội” tung vút đôi cánh chim băng vào bầu trời sâu thẳm của tinh túy đạo học Đông phương. Bầu trời ấy từ đó không còn ẩn mật rêu phong bởi sự tàn phá, thao túng, hạn cuộc bởi triết lý nhị nguyên và duy lý phương Tây nữa, mà hiển bày một cách hùng tráng tuyệt vời, bay bổng lên giữa trầm uất nhân sinh, giữa xô bồ văn minh kỹ thuật, giữa biên kiến tao loạn, bởi tâm thức phân ly, vì tham lam sân hận của con người.

Bùi Giáng đã “giã từ cõi mộng” bằng thể điệu của riêng ông. Còn Phạm Công Thiện cũng đang “giã từ cõi mộng điêu linh” này bằng hùng lực muôn đời của mình. Theo tôi, đó là qua hai tập sách mà tôi đang xúc động đọc từng trang sau khi đưa Bùi Giáng ra nghĩa trang trở về.

Có thể nói: “Đi cho hết một đêm hoang vu trên mặt đất” và “Những bước chân trở về sự im lặng” là tác phẩm đánh dấu một bước chuyển mình của Phạm Công Thiện. Đó là kết thúc đẹp đẽ một thời kỳ ngang tàng đập phá một cách tài hoa mọi chướng ngại được dựng nên bởi những nhân danh. Ngôn ngữ của anh như có lửa, vì ước nguyện của anh quá lớn và vô cùng chính đáng phù hợp với sự thăng hoa cho tâm thức nhân loại. Và bây giờ anh đã thực sự đặt những bước chân vào một lộ trình mới, đầy hương thơm và ánh sáng. Svàha! Xin nghiêng mình kính cẩn chào mừng anh!

“Mưa chiều thứ bảy tôi về muộn
Cây khế đồi cao trổ hết bông.”
(Ngày Sinh Của Rắn – P.C.T.)

“Tinh túy trong sáng của Đạo lý Phật giáo” và “Làm thế nào để trở thành một vị Bồ-tát sáng rực khắp 10 phương” là khúc dạo đầu cho một hòa âm mới trong cuộc hòa nhập vào chân thể hồn nhiên vĩnh cửu.

Xin trích một đoạn trong chương 7 của tập “Tinh túy trong sáng của Đạo lý Phật giáo”:

“… Đời người chỉ có ý nghĩa thực sự mỗi khi mình được thường trực sống thở ngay vào trong lòng bông sen thơm trắng, lúc thành Phật thì chính mình sẽ ngồi trên cái bông sen tinh khiết ấy. Phật tử đúng nghĩa phải là người quy y Tam Bảo và không bao giờ quy y tám pháp thế gian. Phật tử đúng nghĩa xa lìa dứt khoát tám điều dao động bản thân một cách dữ dội nhất, gọi là tám cơn gió chướng:

  1. Vui sướng khi được khen ngợi ca tụng.
  2. Đau đớn khi bị mắng chửi.
  3. Vui sướng khi được lợi lộc tài sản.
  4. Đau khổ khi bị mất lợi lộc tài sản
  5. Vui sướng khi được nổi tiếng, khi được thành công.
  6. Đau khổ khi bị thất bại hay vô
  7. Vui sướng khi được tiện nghi thoải mái
  8. Đau đớn khi bị mất tiện

Nói gọn lại: danh thơm, tiếng xấu, được, mất, khen, chê, sướng, khổ. Dù tu hành trọn đời cho đến 95 tuổi, lúc chết lại bất ngờ bị một trong tám cơn gió chướng này thổi đến làm dao động tâm thức, lúc ấy vừa chết liền đọa ngay địa ngục, vì đã đánh mất Bồ- đề tâm…” (trang 33, 34)

Và một đoạn khác trong cuốn Làm thế nào để trở thành một bậc Bồ Tát sáng rực khắp 10 phương:

“… Ngôn ngữ của chư Phật và chư Bồ Tátngôn ngữ tự xóa mất trong từng chữ và từng tiếng để bất ngờ khi mở một thế giới vô tận và mới lạ, và chỉ khi nào cái bản ngã hạn hẹp của mình bị nghiền nát thành tro bụi thì may ra lúc ấy mới bừng sáng lên tất cả chân thực nghĩa vô lượng của Như Lai…” (trang 11)

Bùi Giáng thường nói về “Cố quận” trong thơ:

“Đất hoa khóc vĩnh biệt người
Ngàn cây cố quận đôi lời sương thu.”

Và còn lấy “Lời cố quận” để đặt tên cho một tập khảo luận nữa. Phải chăng “cố quận” như là một cõi lãng đãng phiêu bồng, hé mở một cách tượng hình tương đối về chỗ ngọn nguồn đầu ghềnh cuối bãi của cõi người ta?

Cho đến bây giờ, có thể nói rằng Phạm Công Thiện, bằng cuộc trở về của anh qua hai tác phẩm ấy, mới thực sự góp phần giải mã cái ẩn mật vi diệu trong “Lời cố quận” mà Bùi Giáng đã hằng tâm ngưỡng nguyện, đã đem cho hết cả hiện hữu tồn sinh để xin nhận lấy dù chỉ một sát-na thị hiện:

“Tâm tùy thị hiện sát na
Căn do Hoàng thị đầu hoa Chiên đàn
Cội hồng ánh ngọc cưu mang
Tờ rung Hoa Tạng dư vang vô ngần.” (B.G.)

Vì cảm đến tài hoa mà có đôi dòng mạo muội. Xin chư vị niệm tình tha thứ.

Xin chào mừng cả hai cuộc “giã từ cõi mộng” của hai con người trác việt một thời

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
(Xem: 57)
Là một công dân, bạn có thể trở nên dễ phục tùng các mệnh lệnh, sẵn sàng nhượng bộ các quyền của bạn hơn vì những lời hứa mơ hồ về sự an toàn.
(Xem: 50)
Chánh kiến là thấy biết đúng sự thật. Thấy biết về thiện và bất thiện, căn bản của thiện và bất thiện;
(Xem: 67)
Đã xuất gia thì không ai là người ác cả, ác Tỷ kheo dùng để chỉ cho những người xuất gia tiến bộ chậm, chưa chuyển hóa các tập khí xấu ác của chính mình.
(Xem: 90)
Con người khổ đau vì không biết và không thể sống đời sống chân thực (real life). Đời sống chân thựctrong bài này được gọi là “thực tại của đời sống”.
(Xem: 175)
Hiện tại chính là thời kỳ mạt pháp, pháp đã đến đoạn cuối của nó. Phần đông không chú trọng vào sự tu hành,
(Xem: 203)
Hôm nọ lúc Đức Thế Tôn đang giảng dạy ở tu viện Kỳ Viên, có một ông say rượu loạng quạng đi vô và nói "Thế Tôn, Con muốn xuất gia đi tu".
(Xem: 215)
Bốn mươi lăm năm thuyết pháp, Đức Phật đã dày công thiết lập nên lộ trình TU CHỨNG duy nhất, là VĂN - TƯ - TU.
(Xem: 195)
Con đường giải thoát, tức là Bát Chánh Đạo. Có thể gói trọn vào một câu, hay hai câu, hay vài câu được không?
(Xem: 223)
Chữ “tu” có nghĩa là “sửa đổi” hay “thay đổi”. Sửa chữa những hành vi bất thiện sai lầm để bản thân trở nên tốt đẹp và lương thiện hơn.
(Xem: 262)
Đức Phật đến với cuộc đời không gì khác ngoài chỉ bày cho con người một nếp sống hạnh phúc an lạc.
(Xem: 234)
Chết an lành là mong mỏi to lớn và sau cùng của một kiếp nhân sinh. Ngoài đời hằng mong sinh thuận tử an.
(Xem: 230)
Pháp giới là vũ trụ được các bậc giác ngộ chứng ngộ.
(Xem: 431)
Một số bài pháp hay nhất mà tôi từng nghe là những bài pháp của Đức Phật.
(Xem: 257)
Huyền thoại truyền thống về cuộc đơi Đức Phật kể lại rằng trong suốt thời niên thiếu và vào tuổi trưởng thành, thái tử Siddhattha
(Xem: 368)
Xã hội ngày nay, đời sống hiện đại phần nào làm con người bị cuốn vào guồng xoay vật chất như “thiêu thân”.
(Xem: 300)
Con đường giải thoát, tức là Bát Chánh Đạo. Có thể gói trọn vào một câu, hay hai câu, hay vài câu được không?
(Xem: 287)
Ái là tâm yêu thích. Người đời thì yêu thích nhiều thứ nên biển ái mênh mông.
(Xem: 267)
Chánh kiến là thấy biết đúng sự thật. Thấy biết về thiện và bất thiện, căn bản của thiện và bất thiện;
(Xem: 376)
Thiền sư Sawaki luôn nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc hành thiền hơn là học kinh sách hay tham công án.
(Xem: 376)
Cách đây hơn 2500 năm trước, Đức Phật Thích Ca Mâu Ni đã từng dự ngôn
(Xem: 493)
“Sinh ra, tồn tại, suy biến và hoại diệt trong từng thoáng chốc. Thế gian được thấy như thế...”
(Xem: 360)
Một trong những giả định đằng sau Phật giáo đương đại (Contemporary Buddhism) là 'thông điệp' của Phật giáo có thể truyền đến...
(Xem: 626)
Con đường Bồ tát gồm hai sự tích tập trí huệ và tích tập công đức. Hai sự tích tập này đầy đủ thì được gọi là Lưỡng Túc Tôn, bậc hai sự đầy đủ, tức là một vị Phật.
(Xem: 393)
Có người nói thế giới này hư hoại, thật ra thế giới không có hư hoại. Vậy thì cái gì hư hoại?
(Xem: 425)
Buông bỏ là một hạnh lành, không phải người nào cũng làm được. Xả bỏ được bao nhiêu thì nhẹ nhàng và thong dong bấy nhiêu.
(Xem: 585)
Nhân dịp Năm Mới, tôi xin cảm ơn tất cả những người đã gửi cho tôi những lời chúc tốt đẹp, và tôi xin gửi lời chào đến tất cả chư Huynh Đệ trên khắp thế giới.
(Xem: 492)
Trong lịch sử dân tộc Việt Nam, vị thủy tổ đầu tiên về nguồn gốc của dân tộc Việt Nam là...
(Xem: 415)
Theo truyền thuyết, rồng là loài vật linh thiêng, có thần thông, có khả năng làm mưa, phun ra khói, lửa, thăng, giáng, ẩn, hiện, biến hóa lớn nhỏ một cách tự tại.
(Xem: 720)
Trí tuệ giống như ánh sáng, và có ba cấp độ:
(Xem: 460)
Chúng ta thường nghe dặn dò rằng, hãy tu đi, đừng nói nhiều, đừng lý luận nhiều, đừng dựa vào chữ nghĩa biện biệt sẽ dễ loạn tâm
(Xem: 526)
Trước khi tìm hiểu chủ đề “Nương thuyền Bát nhã là gì? ”, chúng ta cùng nhau tìm hiểu ý nghĩa của từ Bát nhã.
(Xem: 462)
Từ “Phật” (Buddha) đã được biết đến và lưu truyền trước khi Đức Phật xuất hiệnẤn Độ.
(Xem: 461)
Đức Phật, Ngài là con người, bằng xương bằng thịt, như bao nhiêu con người khác...nhưng Ngài là một con người giác ngộ, tỉnh thức...
(Xem: 479)
Tham ái với thân, tập trung lo cho thân tứ đại một cách thái quá, đó là trói buộc.
(Xem: 482)
Trời có lúc nắng lúc mưa, người có lúc may mắn hoặc xui xẻo. Nhưng không có cái gì tự dưng sinh ra hay mất đi, tất cả đều có lý do của do của nó.
(Xem: 412)
Ajaan Dune Atulo (1888-1983) sinh ngày 4 tháng 10/1888 tại làng Praasaat, huyện Muang, tỉnh Surin. Năm 22 tuổi ngài xuất gia ở tỉnh lỵ.
(Xem: 538)
Đức Phật là đấng Toàn giác, bậc trí tuệ siêu việt. Càng hiểu Phật phápcuộc đời, ta càng thấy những gì Đức Phật dạy là vô cùng đúng đắn.
(Xem: 874)
Một cá nhân hay đoàn thể đệ tử Phật thực sự có tu tập giới-định-tuệ thì được mọi người kính trọng; sống hòa hợp, nhẫn nhịn, không tranh chấp đấu đá lẫn nhau chắc chắn được mọi người thương mến.
(Xem: 900)
"Một thời Đức Phật du hóa tại nước Xá-vệ, trong rừng Thắng, vườn Cấp Cô Độc. Bấy giờ, khi đêm đã qua, vào lúc trời vừa sáng, Đức Thế Tôn đắp y mang bát vào nước Xá-vệ. …
(Xem: 736)
Thánh hiệu của Bồ-tát Quán Thế Âm, tại Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc là Thánh hiệu mà không ai chẳng biết.
(Xem: 1084)
Việc nâng cao các tiện nghi vật chấtphương tiện hỗ trợ phát triển bản thânnhững tưởng giúp ta cởi bỏ phiền lụy để sống an vui,
(Xem: 550)
Con người khổ đau vì không biết và không thể sống đời sống chân thực (real life). Đời sống chân thựctrong bài này được gọi là “thực tại của đời sống”.
(Xem: 517)
Duy Thức Tam Thập Tụng, tác giả: tổ Thế Thân (316-396), dịch giả Phạn - Hán: Tam Tạng Pháp Sư Huyền Trang (602-664), có tất cả 30 bài tụng
(Xem: 596)
Đầu Xuân năm Tân Sửu, tôi có dịp sang chùa Khánh Anh ở Pháp, đã gặp Đạo hữu Seng Souvanh Khamdeng Pháp Danh Quảng Chơn, là chồng của Cô Trung Diệp Phạm Thị Hợi, vốn là em gái của cố Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ.
(Xem: 618)
Việc nâng cao các tiện nghi vật chấtphương tiện hỗ trợ phát triển bản thân những tưởng giúp ta cởi bỏ phiền lụy để sống an vui, nhưng thực tế, ta vẫn còn tiếp tục loay hoay giữa rối ren.
(Xem: 593)
Nước chảy mây bay có khoảnh khắc nào ngưng, hoa rơi lá rụng bốn mùa luân chuyển, người đến rồi đi cũng chưa từng gián đoạn bao giờ.
(Xem: 588)
Khi bạn giữ hơi thở trong tâm, bạn gom bốn niệm xứ vào một. Hơi thở là thân, các cảm giác (thọ) nằm trong thân, tâm (tưởng) nằm trong thân, phẩm chất tinh thần (pháp) nằm trong tâm.
(Xem: 756)
Đêm dần tàn và ngày i đang lên Băng tuyết lạnh mần thủy tiên đã nhú Mùa đông trắng cành đào hồng đơm nụ Xuân rạng ngời hoan hỷ đợi muôn hoa
(Xem: 653)
Khi thân yên, ta có thể hiểu biết về thân. Khi tâm tĩnh lặng, ta có hiểu biết về tâm. Khi hơi thở tĩnh lặng, ta có hiểu b
(Xem: 797)
Phật rời khỏi thế gian này rồi, lưu lại một số kỉ niệm cho chúng ta, chúng ta chiêm ngưỡng lễ lạy như Phật còn tại thế.
Quảng Cáo Bảo Trợ
Gủi hàng từ MỸ về VIỆT NAM
Get a FREE Online Menu and Front Door: Stand Banner Menu Display for Your Restaurant