Subscribe HoaVoUu Youtube
Kính mời Subscribe kênh
YouTube Hoa Vô Ưu
Sitemap Hoavouu.com
Điền Email để nhận bài mới

Phá Kiến

Saturday, September 7, 202418:18(View: 325)
Phá Kiến

Về lịch sử thì lúc đó đạo Phật mới được hình thành nên không mấy người biết đến. Cho nên khi Đức Phật và chư Tăng đi khất thực thì chỉ có một số ít tín đồ quy y Tam bảo mới cúng dường một cách cung kính đúng theo Chánh pháp, còn đại đa số là bố thí theo kiểu giúp đỡ một đạo sĩ hay một người ăn xin bình thường. Mà đã bố thí thì có gì cho nấy, và đã là xin ănthì cho gì nhận nấy, chứ đâu có được phép đòi hỏi, rằng tôi chỉ nhận thứ này mà không nhận thứ kia.

Còn về mặt tâm linh thì khất thực là một pháp tu tuyệt vời. Việc người ta cho cái gì mình ăn cái đó là sự thực tập tinh thần bình đẳng và tâm không đắm nhiễm, cụ thể ở đây là đắm nhiễm thức ăn. Có người thích ăn mặn nhưng cũng có người thích ăn chay. Người thích ăn mặn thì buồn khi được cúng chay, còn người thích ăn chay thì buồn khi được cúng mặn. Và khất thực là vượt lên trên chay và mặn. Không phải ăn chay cao thượng hơn ăn mặn hay ăn mặn cao thượng hơn ăn chayChính tâm không phân biệt chay hay mặn mới là cao thượng. Đây là chỗ cao vót của pháp tu khất thực mà không mấy người làm được và cũng là một trong những lý do Đức Phật từ chối đề nghị của Đề-bà-đạt-đa chủ trương ăn thuần chay.

Nếu như ai đó chủ trương ăn mặn và cho rằng đó là theo truyền thống từ thời Đức Phật thì họ đã hiểu lầm ý của Ngài rồi. Ngài không hề chủ trương ăn mặn hay ăn chay. Cho nên dù là chủ trương ăn chay hay ăn mặn đều là sự chấp trướcTuy nhiên, theo thiển ý của người viết thì thà chấp trước vào ăn chay còn hơn chấp trước vào ăn mặn. Bởi vì, nói gì thì nói, con người vẫn thích ăn mặn hơn, cho nên ăn mặn làm cho người ta dễ đắm nhiễm và đắm nhiễm nặng hơn ăn chay. Còn ăn chay thì dù chưa giải thoát nhưng có thể nuôi dưỡng được lòng từbi và tránh nghiệp sát sinh dù chỉ là gián tiếpPhật giáo Tây Tạng có truyền thống ăn mặn, nhưng gần đây, theo phát biểu của Đức Đạt-lai Lạt-ma thì: “Chúng tôi đã ngừng sử dụng thực phẩm không thuần chay trong tu viện Tây TạngChúng ta phải tôn trọng tất cả các dạng của sự sống. Ăn chay Ấn Độ rất quan trọng” (“Đức Đạt-lai Lạt-ma khẳng định ăn chay là quan trọng”, Văn Công Hưng dịch).

Có người nói rằng ăn chay là do Phật giáo Đại thừa sau này chủ trương. Cho nên ăn chay là theo ngọn, còn ăn mặn mới là theo gốc vì đã có từ thời Đức Phật. Đúng ăn chay là quy địnhcủa Phật giáo Đại thừa về sau. Tuy nhiên, gốc hay ngọn, trước hay sau không nói lên được tính hơn kém của vấn đề. Những người cho rằng Đức Phật ăn mặn thì mình cũng ăn mặn, vậy Đức Phật đi chân đấtsở hữu chỉ có ba y, một bát, ăn ngày một bữa, đêm ngủ chỉ có một thời lúc giữa đêm, không giữ tiền bạc và nhất là Phật ăn với tâm vô phân biệt thì họ lại không nhắc tới và làm theo! Hay là họ chỉ làm theo những điều “có lợi” cho họ, còn những điều “bất lợi” thì họ làm ngơ?

Thật ra vấn đề người tu nên ăn chay hay ăn mặn thì câu trả lời đã quá rõ ràng. Chỉ là một số người thích ăn mặn nên cố tình giải thích sai lạc để biện minh hay hợp thức hóa việc ăn mặn của mình mà thôi. Tôi viết bài này không phải để phê phán ai mà chỉ muốn nói rằng, bất cứ ai cũng có quyền ăn mặn nhưng hãy nên coi đó là việc riêng của cá nhân mình. Mình làm mình chịu, ăn mặn thì có quả báo của ăn mặn. Còn giải thích sai lạc giáo lý làm cho mọi ngườicũng hiểu và làm sai lạc thì không nên. So với tội phá giới thì tội phá kiến nặng hơn rất nhiều, vì làm liên lụy đến số đông vậy.

Phá kiến không chỉ giới hạn trong Phật giáo mà còn có thể mở rộng ra các lĩnh vực xã hộikhác như văn hóagiáo dục, khoa học… Những ai vô tình hay cố ý tuyên truyền những tư tưởngquan điểm sai lạc thì đều có thể gọi là người phá kiến. Trước và sau Tết Nguyên đán, nước ta có rất nhiều lễ hội, trong đó có những lễ hội rất bạo lực, dã man, thiếu văn hóa và nhân văn như lễ hội đâm trâu, chém lợn, thắt cổ trâu, đập đầu trâu… Điều đáng nói là những lễ hội này lại được hợp pháp hóa bằng những mỹ từ như văn hóa truyền thốngtinh thầnthượng võ. Và có không ít những cán bộ, trí thức, giáo sư tán thành khen ngợi, cho rằng đó là truyền thống văn hóa lâu đời cần phải bảo tồn. Ví dụ như Giáo sư Trần Lâm Biền1 , Ủy viên Hội đồng Di sản quốc gia, nói về lễ hội chém lợn ở làng Ném Thượng rằng: “Khi nhận xét vấn đề gì, nhất là về văn hóa, phải hiểu rõ nguồn gốc, ý nghĩa của nó. Lễ hội chém lợn làng Ném Thượng là nghi thức tín ngưỡng để người dân cầu mùa màng bội thu, sự phát triển sinh sôi, hạnh phúc cho cộng đồng mình. Phong tục này là để cầu may cho mọi người, nó vượt qua cả khái niệm dã man hay không dã man. Văn hóa nếu chỉ nhìn hình thức có thể tưởng là dã man nhưng đằng sau lại là tính nhân đạo mênh mông”.

Tất nhiên là bất cứ cái gì ra đời đều có tính lịch sử của nó. Điều quan trọng là nó có đúng và tốt đẹp hay không. Ví như tổ tiên chúng ta ngày xưa thờ thần sấm, thần sét vì cho rằng sấm sét là thần. Tuy nhiên ngày nay khoa học cho biết rằng sấm sét chỉ là hiện tượng tự nhiên do những luồng điện trái chiều gặp nhau mà phát ra tiếng nổ. Những lễ hội dân gian cũng thế. Do người xưa hiểu rằng, theo giải thích của GS.Biền: “Máu đỏ trong tín ngưỡng nguyên thủylà biểu trưng cho sự sống, sinh khí, vì thế, người dân làng Ném Thượng thực hiện nghi thứcchém lợn để máu đỏ chảy ra sân đình nơi thờ Lý thành hoàng, là nhằm gợi ý với bậc thánh thần hãy mang sinh khí, sự phát triển đến nơi đây”. Vấn đề là cách hiểu đó của người xưa có đúng hay không, có phải các vị thành hoàng nhìn thấy máu con vật chảy ra khắp sân là họ hoan hỷ và mang sinh khí về cho người dân nơi đó hay không, hay chỉ là sự suy diễn của thời kỳ mông muội? Theo luật nhân quả, cũng như quan niệm của ông bà ta thì “ác giả ác báo, thiện giả thiện lai”. Hành vi hành hạ con vật là thiện hay ác. Rõ ràng đó là ác. Mà đã là ác thì làm sao đem lại may mắn cho được?

Việc tế súc vật dâng lên các vị thần linh để cầu may mắn, bình yên và những điều tốt đẹpkhông phải chỉ có ở nước ta mà ở hầu hết các xã hội cổ đại trên thế giới. Vào thời Đức Phật, các tín đồ đạo Bà-la-môn có khi giết hàng nghìn con vật để tế thần. Nhưng Đức Phật thì phủ nhận cách cúng tế như thế. Ngài cho rằng cách tế súc vật chỉ đem đến khổ đau mà không có chút lợi lạc gì cả. Đó là chưa kể đến tính nhân đạo, nhân văn của vấn đề. Việc yêu cầu tất cả mọi người đều ăn chay là điều không thể. Nhưng ăn thịt là một chuyện, còn đối xử tàn nhẫn với con vật là chuyện khác. Tôi đã từng xem một bộ phim tài liệu nói về một bộ tộc nọ. Họ sống bằng nghề săn bắn nhưng lại hết sức nhân văn. Họ tẩm thuốc mê vào mũi tên. Họ bắn rất nhẹ mũi tên ấy vào con mồi vừa đủ để con vật bị mê. Họ giết con vật khi con vật đang bị mê. Trước khi giết họ còn nói lời xin lỗi và cám ơn con vật nữa. Chúng ta hoàn toàn có thể thịt con vật để nuôi sống chúng ta mà không làm cho chúng bị đau đớn về thể xác lẫn nỗi sợ hãi về tinh thần. Đó mới là nhân đạo, nhân văn của con người văn minh. Chứ còn hành hạcon vật cho nó chết một cách thê thảm mà còn cho đó là “tính nhân đạo mênh mông” thì tôi thật không hiểu “nhân đạo” ở chỗ nào, huống gì “mênh mông”. Thật ra đối xử tốt với con vật là cách con người thể hiện lòng biết ơn đối với con vật đó vì chúng đã cho mình thức ăn. Chứ còn ăn thịt “người ta” mà còn quay lại hành hạ “người ta” nữa thì đúng là… ăn cháo đá bát, không phải là hành vi của con người văn minh.

Xã hội loài người ngày càng văn minh nhờ những phát minh và tiến bộ của khoa học kỹ thuật. Dưới ánh sáng của khoa học, rất nhiều phong tục bị coi là hủ tục và loại bỏ dần dần ra khỏi đời sống của người dân. Và cũng nhờ đó mà con người loại bỏ được những khổ đau không cần thiết do hủ tục đem lại. Hơn ai hết, tầng lớp trí thức là những người có thể tác động to lớn đối với cộng đồng. Chính vì thế mà họ cần phải suy nghĩ cho thật kỹ những gì mình nói. Nếu nói sai và gây tác hại cho cộng đồng xã hội thì theo Phật giáo, họ là những người phá kiến. Tự mình làm ác, làm sai thì tội còn nhẹ, chứ còn tác động để nhiều người khác làm ác, làm sai thì tội nặng vô cùngLuật nhân quả là quy luật chung của tự nhiên, không dành riêng cho tôn giáo. Bất cứ ai có hành vi ác đều có thể bị đọa vào tam ác đạo. Dù họ có giữ các chức vụ cao, nhà khoa học, trí thức, giáo sư hay tiến sĩ… nhưng trước quy luậttự nhiên, họ cũng là những sinh linh như những sinh linh khác mà thôi, chứ không phải cán bộ văn hóa hay giáo sư đại học là được miễn đọa địa ngục. Trong kinh Đức Phật dạy rằng, con người búa để trong miệng, thừa lấy chém mình bởi lời nói ác. Tự mình làm ác tội còn nhẹ, chứ xúi người làm ác tội nặng biết bao.

_____

1Tranh cãi gay gắt quanh lễ hội chém lợn ở Ném Thượng (theo VNExpress).
(Theo báo Giác Ngộ)

Send comment
Off
Telex
VNI
Your Name
Your email address
(View: 40)
Khi chúng ta thức dậy vào buổi sáng và nghe radio hoặc đọc báo, chúng ta phải đối mặt với những tin buồn: bạo lực, tội ác, chiến tranh và thiên tai.
(View: 53)
Một trong những đặc điểm của đời sống xuất gia là du hành. Không thường ở một nơi cố định, Tỳ-kheo có thể tùy duyên vân du giáo hóa.
(View: 79)
Trong kinh Duy Thức thuộc tạng kinh phát triển, để chỉ cho sự huân tập thành khối nghiệp lực (A Lại Da Thức và Mạt Na Thức,) được xem là
(View: 122)
Sinh già bệnh chết là bản chất của đời sống con người. Ai cũng phải trải qua tiến trình này vì có sinh ắt có diệt. Có điều việc này đến với mỗi người nhanh chậm khác nhau.
(View: 126)
Những lời chỉ dạy của đức Phật có khả năng chuyển hóa nỗi khổ niềm đau, thành an vui hạnh phúc ngay tại đây và bây giờ bằng sự tin sâu nhân quả
(View: 190)
Có người ở chùa mấy mươi năm mà không ý thức được mình đang ở đoạn đường nào trên con đường mà mình đang đi.
(View: 188)
Quán Thế Âm Bồ Tát có rất nhiều nhân duyên với chúng sanh trong cõi Ta Bà này.
(View: 167)
Có lẽ ai cũng cảm nhận được rằng, cuộc sống này hiếm khi yên bình mà luôn đầy ắp những biến động. Với nghịch cảnh
(View: 179)
Pháp thoại dưới đây Đức Phật dùng hình ảnh gương Pháp (Pháp kính) để khi soi vào vị đệ tử Phật biết chỗ thọ sinh.
(View: 177)
Thói thường, đa số chúng ta những khi sung sướng, cuộc đời đang may mắn thành công, chỉ biết hưởng thụ lợi lộc, chìm đắm trong hoan lạc của ái dục.
(View: 349)
Bài này sẽ viết về một chủ đề: cách tu nào đơn giản nhất cho những người có tâm hồn rất mực đơn sơ.
(View: 222)
Người học Phật rất quen thuộc với ảnh dụ qua sông rồi thì bỏ ngay chiếc bè.
(View: 242)
Triết học Phật giáo luôn chứa đựng những khái niệm sâu sắc và khó hiểu, nhưng cũng mang lại những giá trị tri thức
(View: 232)
Kinh Tứ Niệm Xứ dạy hành giả thiết lập Chánh Niệm trên bốn lãnh vực Thân, Thọ, Tâm, Pháp gọi tắt là Niệm Thân, Niệm Thọ, Niệm Tâm, Niệm Pháp.
(View: 259)
Các vị thánh trong Phật giáo thường được mô tả là từ bi như mẹ hiền, với sự kiên nhẫn vô tận của một người mẹ
(View: 229)
Thu thúc lục căn là làm chủ sáu giác quan khi tiếp xúc với sáu đối tượng trần cảnh.
(View: 254)
Bốn câu thi kệ này được trích trong bài « Kinh Hạnh Phúc » mà đức Phật Thích Ca Mâu Ni đã nói cách đây đã hơn hai ngàn năm trăm năm,
(View: 317)
Đức Phật đến với cuộc đời không gì khác ngoài chỉ bày cho con người một nếp sống hạnh phúc an lạc.
(View: 432)
Chúng ta ở đây; chúng ta tồn tại và chúng ta có quyền hiện hữu. Ngay cả những sinh vật không có tri giác như hoa cũng có quyền tồn tại.
(View: 326)
Đức Phật xuất hiện và hành đạo nơi xứ Ấn cách nay hơn 26 thế kỷ với hiện thân con người, bậc Giác ngộ trong thế gian.
(View: 355)
“Dòng sông ơi! Vẫn thơ mộng như ngày xưa! Tình người ơi! Vẫn đẹp cho đến bao giờ…?”
(View: 407)
Nói sơ tâm, là nói về tâm của người mới học, tâm đơn sơ, tâm như hài nhi trẻ nhỏ, tâm rất mực hồn nhiên, chưa có chút gì là chữ nghĩa dày đặc, không chút gì là kiến thức uyên bác.
(View: 331)
Cái đẹp luôn là đề tài thơ mộng cho con người ta bay bổng, mộng mơ và tương tư không dứt, nó là một phần ý vị của cuộc sống.
(View: 388)
Người tu học Phật đều biết rằng, Bát Chánh đạolà nền tảng quan trọng của toàn bộ giáo pháp Thế Tôn.
(View: 468)
Chúng ta không thể nào trường sanh bất tử, trẻ đẹp, và mạnh khỏe mãi mãi được trên đời.
(View: 582)
Tu hành là gì? Có phải nhất định cần thoát ly cuộc sống, chạy vào trong chùa niệm kinh lạy Phật...
(View: 1266)
Chánh kiến là thấy biết đúng sự thật. Thấy biết về thiện và bất thiện, căn bản của thiện và bất thiện;
(View: 506)
Để đoạn tận tất cả tà kiến thì phải trau dồi chánh kiến. Chánh kiến ở đây là cái gì?
(View: 698)
Thế gian không có cái gì khổ cả, khổ chỉ là những ảo giác của con người.
(View: 438)
Đúng thế, đời là vô thường, huyễn mộng ai ai cũng biết. Nhưng chúng ta không thể nào ngồi im mà thụ động tại chỗ.
(View: 425)
Đức Phật đã dạy các nhà sư nên đi lang thang thế nào? Các bản tiếng Anh thường dùng chữ “wander” để nói về hành vi lang thang.
(View: 441)
Phàm có sinh thì có tử, đó là lẽ thường trong cuộc đời. Vạn sự vạn vật đều vận hành theo quy luật sinh ra, tồn tại, thay đổi, hoại diệt (gọi là sinh, trụ, dị, diệt)
(View: 453)
Pháp thoại này Thế Tôn dạy Tôn giả La-vân (La-hầu-la) quán chiếu về thân nghiệp giống như đang soi gương thấy rõ mặt mình dơ hay sạch.
(View: 449)
Cứ mỗi độ Vu Lan lại về với chúng ta, chính lúc đó là mùa Báo Hiếu, không biết bao nhiêu người con, từ khắp bốn phương nhớ tưởng đến công lao sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ…!
(View: 459)
Thỉnh thoảng chúng ta nghe rằng bạn này tu theo Thiền Chỉ, và rồi nghe rằng bạn kia tu theo Thiền Quán.
(View: 465)
Bài pháp thoại này được nói tại một ngày tu Chánh niệmTu viện Tisarana, vào tháng Ba năm 2008.
(View: 459)
Bài viết này được chuyển thể từ một bài báo xuất bản đầu tiên trên Tina Lear's Medium.
(View: 453)
Hình như bất cứ lãnh vực nào, bước vào chuyên sâu, đều luôn có những chướng ngại, hoặc chướng duyên;nhất là hành giả trên con đường tâm linh giải thoát.
(View: 448)
Về câu hỏi, thế nào là thời mạt Pháp? Tôi được nghe câu trả lời của Đức Đạt Lai Lạt Ma trong buổi nói chuyện tại chùa Viên Giác
(View: 454)
Phàm phu thì sống trong thức phân biệt, nên thấy có sanh tử và không ra khỏi. Trái lại, bậc thánh thì sống trong trí và do đó thoát khỏi sanh tử:
(View: 495)
Phàm là người xuất gia ở chốn Tòng Lâm, tự viện, phải sống đời phạm hạnh, nghiêm trì giới luật đã thọ, giữ gìn oai nghi tế hạnhtrang nghiêm tự thân, kính trên nhường dưới, từ ái với mọi người.
(View: 486)
Bất cứ trong một tổ chức nào, từ chính trị đến xã hội, từ Tôn giáo đến đoàn thể…đều cần có một lý thuyết nền tảng vững chắc để làm cơ sở triển khai mọi sinh hoạt.
(View: 651)
Mỗi ngày trong cơ thể ta đều có những tế bào cũ chết đi và những tế bào mới sinh ra nhưng có bao giờ chúng làm đám tang hay tổ chức sinh nhật cho chúng đâu
(View: 532)
Chúng ta thường nghe nói rằng Thiền Tổ Sư là dạy pháp vô niệm, vô tâm.
(View: 521)
Như lý tác ý là khởi nghĩ, hướng tâm về mọi sự vật và hiện tượng đúng như lời dạy của Đức Phật.
(View: 514)
Một thời Đức Phật trú tại nước Xá-vệ, ở trong Thắng Lâm, vườn Cấp Cô Độc. Bấy giờ Thế Tônnói với các Tỳ-kheo:
(View: 536)
Thân là thân thể của con người. Niệm là ghi nhận, quan sát. Xứ là lĩnh vực, là đề mục để hành giả quan sát tu tập.
(View: 520)
“Chiếc áo không làm nên nhà sư”, nghĩa bóng của nó như một lời nhắc nhở mọi người, đừng vội đánh giá người khác qua hình thức bên ngoài.
(View: 548)
Có phải bây giờ đã tới thời mạt pháp? Hay là sắp tới thời mạt pháp?
(View: 589)
Tánh Không được đồng hóa với như mộng. Đây là điều hệ thống Kinh Đại Bát Nhã thường nói.
Quảng Cáo Bảo Trợ
Gủi hàng từ MỸ về VIỆT NAM
Get a FREE Online Menu and Front Door: Stand Banner Menu Display for Your Restaurant