Subscribe HoaVoUu Youtube
Kính mời Subscribe kênh
YouTube Hoa Vô Ưu
Sách Văn Học Phật Giáo
Sitemap Hoavouu.com
Điền Email để nhận bài mới

I. Nhìn Nhận Cái Chết Theo Quan Điểm Đạo Phật

26 Tháng Giêng 201100:00(Xem: 14620)
I. Nhìn Nhận Cái Chết Theo Quan Điểm Đạo Phật

CHUẨN BỊ CHO CÁI CHẾT 
VÀ GIÚP ĐỠ NGƯỜI CHẾT
Sách dịch từ nguyên tác “Preparing for Death and Helping the Dying” 
by Ven. Sangye Khadro - Dịch giả: Hoàng Phước Đại, Đồng An

I. NHÌN NHẬN CÁI CHẾT THEO QUAN ĐIỂM ĐẠO PHẬT

1. Cái chết là tự nhiên, điều không tránh khỏi trong cuộc sống

Đôi khi mọi người nghĩ cái chết là sự trừng phạt những việc xấu xa mà họ đã làm, hoặc là sự thất bại, sai lầm, nhưng cái chết không phải như vậy. Cái chết là phần tự nhiên của cuộc sống. Mặt trời mọc và lặn; sự chuyển hóa giữa các mùa; những bông hoa đẹp rồi sẽ héo tàn; con người và các sinh vật khác được sinh ra, sống một thời gian rồi chết. 

Một trong những điều quan trọng, Đức Phật khám phá và dạy cho chúng tachân lý của vô thường: Mọi vật đều thay đổi và mất đi. Có hai yếu tố ảnh hưởng đến vô thườngtoàn bộtinh tế. Vô thường toàn bộ phản ảnh mọi vật được sinh ra không tồn tại mãi mãi, nó sẽ ra đi vào một thời điểm nào đó. Như Đức Phật đã dạy: 

Có sinh thì có tử,
Có hợp thì có chia,
thịnh vượng thì có suy tàn,
Có phát triển thì có diệt vong,
Có cao thì sẽ có thấp.

Và:

Tồn tại của chúng ta ngắn ngủi như đám mây mùa thu,
Sinh tử của con người như chuyển động của một điệu nhảy.
Cuộc đời như là ánh chớp trong bầu trời,
Hối hả như dòng nước chảy siết về chân núi. 

Sự vô thường tinh tế phản ánh sự thay đổi diễn ra ở mỗi thời khắc trong tất cả vật tri giácvô tri vô giác. Đức Phật dạy rằng, mọi vật đổi thay liên tục từ khoảng khắc này đến khoảng khắc khác. Điều này được nhà vật lý hiện đại Gary Zukav nhận xét trong cuốn The Dancing:

Sự tương tác giữa các phần tử bao gồm sự hủy diệt cúa phần tử gốc và tạo ra những phần tử mới. Các phần tử này lại tiếp tục bị hủy diệt và tạo ra các phần tử mới khác kèm năng lượng khổng lồ. Sự tương tác diễn ra trong giây lát và lặp đi lặp lại không bao giờ chấm dứt, mãi mãi không có sự tái tạo cái mới thật sự.

Đức Phật truyền đạt lời dạy về cái chết không tránh khỏi với một nghệ thuật cho một đệ tử của ngài có tên là Kisa Gotami. Kisa Gotami lập gia đình và sinh được một người con, người mà cô ta rất đỗi yêu mến. Khi đứa bé một tuổi, đứa bé bị ốm và chết. Quá đau buồn và không chấp nhận cái chết của con mình, Kisa bế đứa con trên tay, đi tìm người nào đó có thể đem lại cuộc sống cho đứa con của cô ta. Cuối cùng cô ta gặp Đức Phậtcầu xin ngài giúp đỡ cô ta. Đức Phật đồng ýyêu cầu cô ta mang về cho ngài năm hạt mù tạt, nhưng những hạt mù tạt này phải được lấy từ ngôi nhà chưa bao giờ có người chết. 

Kisa đi từ nhà này sang nhà khác trong làng và cho dù mọi người rất sẵn lòng biếu cô ta những hạt mù tạt, nhưng cô ta không thể tìm ra ngôi nhà nơi cái chết chưa bao giờ xảy ra. Dần dần cô ta hiểu cái chết xảy ra với mọi người, vì vậy cô ta quyết định chôn cất con mình, xin thọ giớitrở thành đệ tử của Đức Phật. Dưới sự dẫn dắt của Đức Phật, cô ta đạt được trạng thái niết bàn, hoàn toàn tự do từ vòng sanh tử luân hồi.

Sợ hãi về cái chết, làm con người mang tâm trí lo âu và cuộc sống kém vui. Chúng ta không nên lo sợ thái quá như vậy. Tránh né cái chết làm chúng ta căng thẳng; chấp nhận cái chết chúng ta sẽ thoải mái hơn. Giúp cho chúng ta nhận thức được điều quan trọng thực sự trong cuộc sống đó là trung thực, vị tha và có lòng yêu thương, ân cần với người khác. Vì vậy chúng ta cần tạo năng lượngchuyển hóa năng lượng của chúng ta vào những việc tốt, tránh làm những điều có thể gây ra cho chúng ta những cảm giác sợ hãi, hối tiếc khi đối mặt với cái chết.

2. Điều quan trọng là chấp nhậný thức được cái chết

Trong Kinh Đại niết bàn, Đức Phật dạy:
Trong tất cả vụ mùa, cày cấy vào mùa thu là tốt nhất.
Trong tất cả bước chân, bước chân voi là vĩ đại nhất.
Trong tất cả sự chấp nhận, chấp nhận về cái chết, sự vô thường là vĩ đại nhất. 

Sở dĩ trong Đạo Phật ý thức cái chết là điều quan trọng vì hai nguyên nhân chính sau:

1. Nhận thức được cuộc sống là phù du, chúng ta sẽ sử dụng thời gian một cách hợp lý, làm những việc có ích, vun đắp công đức, tránh xa những tiêu cực và những hành động làm tổn hại công đức. Kết quả của việc làm này giúp chúng ta có thể chết mà không hối tiếc và sẽ được tái sinh trong một môi trường thuận lợi ở cuộc sống tiếp theo

2. Nhìn nhận sự có mặt của cái chết sẽ tạo ra ý thức cần thiết, chuẩn bị cho bản thân chúng ta về cái chết. Có nhiều phương pháp ( ví dụ cầu nguyện, thiền định ) có thể làm cho chúng ta vượt qua sợ hãi, níu kéo và những cảm xúc khác mà có thể tăng lên lúc cái chết cận kề hoặc gây ra sự hoảng sợ trong tâm thức, lo lắng thậm chí là có những suy nghĩ tiêu cực. Chuẩn bị cho cái chết là giúp cho chúng ta có thể chết thanh thản, trạng thái tâm thức rõ ràngtích cực.

Ý thức cái chết có thể được nhìn nhận khi con người đã có lần cận kề với cái chết. Trải qua cái chết cận kề xảy ra khi con người dường như đã chết, chẳng hạn trên bàn phẩu thuật hoặc trong tai nạn xe hơi, nhưng sau đó chúng ta trở lại cuộc sống bình thườngnhận thức những gì đã trải qua. Những nhà nghiên cứu cho rằng, những người đã có lần cận kề với cái chết ít sợ hãi khi nghĩ về cái chết, gia tăng sự quan tâm để giúp đỡ người khác, ít theo đuổi đến vật chất. Những người đã có lần cận kề với cái chết thường thay đổi cuộc sống theo hướng tích cực để tái sinh được thuận lợi hơn.

3. Cái chết không phải là sự chấm hết mà nó là cái cổng để bước vào cuộc sống khác 

Mỗi chúng ta được tạo thành từ thân xác và tâm thức. Thân xác gồm các phần trong cơ thể như da, xương, phổi, v.v. và tâm thức bao gồm ý nghĩ của chúng ta như sự chấp nhận, cảm xúc…tâm thức thay đổi như dòng chảy của thời gian. Nó không có điểm bắt đầu và nó không có điểm kết thúc. Khi chúng ta chết, tâm thức của chúng ta lìa xa thân xác và đi vào cuộc sống mới. Theo truyền thống Tây Tạng, chúng ta được khuyên hãy suy nghĩ sự tồn tại của chúng ta trong cuộc đời này, tương tự như là cuộc du hành một hoặc hai đêm trong khách sạn. Chúng ta có thể thoải mái với những tiện nghi trong phòng nghỉ ở khách sạn, nhưng không gắn bó quá với nó, bởi vì chúng ta nghĩ rằng đây là nơi nghỉ ngơi tạm thời.

Cách thức chúng ta sống sẽ quyết định sự tái sinh của chúng ta. Hành động tích cực, lợi lạc, và chân thành sẽ dẫn đến một cuộc tái sinh tốt đẹp, ngược lại hành động tiêu cực, gây tổn hại đến người khác sẽ dẫn đến sự tái sinh không may mắnđau khổ.

Một yếu tố quyết định cho sự tái sinh của chúng tatrạng thái tâm thức của chúng ta vào lúc chết. Chúng ta phải hướng đến cái chết với trạng thái tâm thức thanh thản, tích cực để đảm bảo được tái sinh tốt. Chết với sự giận dữ, luyến tiếc, hoặc những thái độ tiêu cực khác có thể dẫn chúng ta đi đến tái sinh vào một môi trường không may mắn trong cuộc sống tiếp theo. Điều quan trọng khi chuẩn bị cái chết cho mình, là học cách làm thế nào để giữ cho tâm thức của chúng ta trở nên tự do trước những thái độ tiêu cực và làm quen với những thái độ tích cực càng nhiều càng tốt.

4. Giải thoát khỏi cái chết và hồi sinh 

Chết và đón nhận sự tái sinh là hai hiện tượng phổ biến, làm cho chúng ta phải chịu vòng luân hồi, trạng thái khổ đau, không thỏa mãn, không giải thóat. Lý do chúng ta ở trong trình trạng này là do tâm thức chúng ta bị mê hoặc, chủ yếu là níu kéo, giận dữ, ngu dốt và hành động tạo nghiệp chướng do chúng ta gây ra.

Đức Phật giống chúng ta, bắt gặp những uẩn khổ nhưng ngài đã tìm được cách giải thóat, và đạt được trạng thái giác ngộ hòan tòan. Hành động giải thoát không chỉ tạo ra lợi lạc cho bản thân ngài mà còn tạo lợi lạc cho tất cả chúng sinh, bởi vì tất cả chúng sinh đều có thể giác ngộ - điều này chúng ta gọi là “Tính Phật” nó là bản tính tự nhiên trong tâm thức của chúng ta

Đức Phật yêu thương chúng sinh và dạy cho chúng sinh cách thức để giải thóat khỏi khổ đau và đạt được giác ngộ. Điều ngài đã dạy chính là Pháp, Pháp là tất cả mọi điều. Pháp chỉ cho chúng ta làm thể nào để tâm thức thoát khỏi mê hoặcnghiệp chướng. Ý thức cái chết là nguồn năng lượng mạnh nhất giúp chúng ta thực hành tốt lời dạy của Đức Phật

Bây giờ chúng ta hãy xem cách thức mà chúng ta có thể bắt đầu chuẩn bị cho cái chết của chúng ta


Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
(Xem: 3884)
Tư Tưởng Phật Giáo Trong Thi Ca Nguyễn Du - HT Thích Như Điển
(Xem: 3061)
Phật Giáo Việt Nam Tại Châu Âu - HT Thích Như Điển
(Xem: 6864)
Tư Tưởng Phật Giáo Trong Văn Học Thời Trần - Tác giả: Nguyễn Vĩnh Thượng
(Xem: 5581)
Emily Elizabeth Dickison là nhà thơ lớn của Mỹ trong thế kỷ thứ 19. Bà sống phần lớn cuộc đời trong cô độc.
(Xem: 3885)
Ni Giới Việt Nam Hoằng Pháp tại Hoa Kỳ - Thích Nữ Giới Hương. Hồng Đức Publishing. 2020
(Xem: 3050)
Tác phẩm “Xây dựng hạnh phúc gia đình” của Hòa thượng Thích Thắng Hoan là cẩm nang hướng dẫn xây dựng hạnh phúc cho người Phật tử tại gia.
(Xem: 12006)
“Nói Thiền tông Việt Nam là nói Phật giáo Việt Nam. Và những bậc cao Tăng làm sáng cho Phật giáo, làm lợi ích cho dân tộc từ thế kỷ thứ 6 mãi đến nay đều là các Thiền sư.”
(Xem: 5112)
Ai đã truyền Việt Nam Phật Giáo qua Trung Quốc: Khương Tăng Hội, người Việt Nam. Vào năm nào: năm 247 tây lịch.
(Xem: 3827)
Tư tưởng Phật giáo trong văn học thời Lý bản PDF - Nguyễn Vĩnh Thượng
(Xem: 9098)
Thầy Tuệ Sỹ Là Viên Ngọc Quý Của Phật Giáo và Của Việt Nam - Nguyễn Hiền Đức
(Xem: 7317)
Dưới Bóng Đa Chùa Viên Giác - hồi ký về một ngôi chùa đã đi vào lịch sử Phật giáo tỉnh Quảng Nam. Viên Giác Tùng Thư 2019 - Nhà xuất bản Liên Phật Hội
(Xem: 27058)
Tác phẩm Trí Quang Tự Truyện bản pdf và bài viết "Đọc “Trí Quang Tự Truyện” của Thầy Thích Trí Quang" của Trần Bình Nam
(Xem: 5865)
Tôi đặt bút bắt đầu viết "Lời Vào Sách" nầy đúng vào lúc 7 giờ sáng ngày 21 tháng 6 năm 1995 sau khi tụng một thời kinh Lăng Nghiêmtọa thiền tại Chánh điện.
(Xem: 5585)
Có lẽ đây cũng là một trong những viễn ảnh của tâm thức và mong rằng những trang sách tiếp theo sẽ phơi bày hết mọi khía cạnh của vấn đề, để độc giả có một cái nhìn tổng quát hơn.
(Xem: 6096)
Ai trói buộc mình? Không biết có bao giờ chúng ta tự đặt câu hỏi đó với chúng ta chưa? Đến chùa học pháp hay đi tu chỉ để cầu giải thoát. Mục đích tu hoặc xuất gia là cầu giải thoát sinh tử. Giải thoát có nghĩa là mở, mở trói ra. Cầu giải thoát là đang bị trói. Nhưng ai trói mình, cái gì trói mình? Khi biết mối manh mới mở được.
(Xem: 5569)
Sống Trong Từng Sát Naphương pháp thực tập sống tỉnh thức, sống và ý thức về sự sống trong từng mỗi phút giây. Đây là phương thức tu tập dựa trên tinh thần Kinh Bốn Lãnh Vực Quán Niệm.
(Xem: 5440)
Nguyên bản: How to practice the way to a meaningful life. Tác giả: Đức Đạt Lai Lạt Ma. Anh dịch: Jeffrey Hopkins, Ph. D. Chuyển ngữ: Tuệ Uyển
(Xem: 7743)
Mối Tơ Vương của Huyền Trân Công Chúa (Phóng tác lịch sử tiểu thuyết vào cuối đời Lý đầu đời Trần) HT Thích Như Điển
(Xem: 4745)
Nguyệt San Chánh Pháp Số 84 Tháng 11/2018
(Xem: 12010)
Nhẫn nhục là thù diệu nhất vì người con Phật thực hành hạnh nhẫn nhục thành thục, thì có thể trừ được sân tâm và hại tâm, là nhân tố quan trọng để hành giả thành tựu từ tâm giải thoátbi tâm giải thoát.
(Xem: 21804)
Tác giả: Diệu Hạnh Giao Trinh sưu tầm và kể chuyện, Nguyễn Minh Tiến hiệu đínhgiới thiệu
(Xem: 6468)
Cảm Đức Từ Bi - tác giả Huỳnh Kim Quang
(Xem: 7415)
Một bản dịch về Thiền Nhật Bản vừa ấn hành tuần này. Sách nhan đề “Thiền Lâm Tế Nhật Bản” của tác giả Matsubara Taidoo. Bản Việt dịch do Hòa Thượng Thích Như Điển thực hiện.
(Xem: 6692)
Tuyển tập “Bát Cơm Hương Tích” của Thượng Tọa Thích Nguyên Tạng là một phần lớn của đời tác giả, ghi lại những gì Thầy mắt thấy tai nghe một thời và rồi nhớ lại...
(Xem: 6268)
Quyển sách "Hãy làm một cuộc cách mạng" trên đây của Đức Đạt-lai Lạt-ma khởi sự được thành hình từ một cuộc phỏng vấn mà Ngài đã dành riêng cho một đệ tử thân tín là bà Sofia Stril-Rever vào ngày 3 tháng giêng năm 2017.
(Xem: 8525)
THIỀN QUÁN VỀ SỐNG VÀ CHẾT - Cẩm Nang Hướng Dẫn Thực Hành - The Zen of Living and Dying A Practical and Spiritual Guide
(Xem: 6046)
Mùa An Cư Kiết Hạ năm 2016 nầy tôi bắt đầu viết tác phẩm thứ 67 để sang năm 2017 xuất bản với nhan đề là "Nước Mỹ bao lần đi và bao lần đến"
(Xem: 5690)
Người đứng mãi giữa lòng sông nhuộm nắng, Kể chuyện gì nơi ngày cũ xa xưa, Con bướm nhỏ đi về trong cánh mỏng, Nhưng về đâu một chiếc lá xa mùa (Tuệ Sỹ)
(Xem: 14169)
TĂNG GIÀ THỜI ĐỨC PHẬT Thích Chơn Thiện Nhà xuất bản Phương Đông
(Xem: 20173)
Người học Phật có được một tài liệu đầy đủ, chính xác, đáng tin cậy, dễ đọc, dễ hiểu, dễ nhớ và dễ tra cứu khi cần...
(Xem: 6847)
Tác phẩm nầy chỉ gởi đến những ai chưa một lần đến Mỹ; hoặc cho những ai đã ở Mỹ lâu năm; nhưng chưa một lần đến California...
(Xem: 6818)
Từ Mảnh Đất Tâm - Huỳnh Kim Quang
(Xem: 6382)
Một năm lại sắp trôi qua với những vết tích điêu tàn, khổ nạn để lại trên khắp trái đất. Nhìn lại, chúng ta không khỏi giật mình, và chạnh lòng thương tưởng
(Xem: 6475)
Chung trà cuối năm uống qua ngày đầu năm. Sương lạnh buổi sớm len vào cửa sổ. Trầm hương lãng đãng quyện nơi thư phòng..
(Xem: 6004)
Một năm lại sắp trôi qua với những vết tích điêu tàn, khổ nạn để lại trên khắp trái đất. Nhìn lại, chúng ta không khỏi giật mình, và chạnh lòng thương tưởng
(Xem: 7396)
Nước lũ từ thượng nguồn cuồn cuộn đổ về, lại thêm nước từ đập thủy điện ồ ạt xả ra. Dân không được báo trước.
(Xem: 7362)
Trải hơn 25 thế kỷ, Chánh Pháp của Phật vẫn được tuyên dươnglưu truyền bởi hàng đệ tử xuất gia lẫn tại gia, đem lại giải thoátgiác ngộ cho...
(Xem: 8490)
Là người mới bắt đầu học Phật hoặc đã học Phật nhưng chưa thấm nhuần Phật pháp chân chính, chúng tôi biên soạn...
(Xem: 6453)
Hôm nay là ngày 10 tháng 6 năm 2015, tại thư phòng chùa Viên Giác Hannover, Đức Quốc, tôi bắt đầu viết tác phẩm thứ 65 của mình...
(Xem: 6844)
Bắt đầu vào hạ, trời nóng bức suốt mấy ngày liền. Bãi biển đông người, nhộn nhịp già trẻ lớn bé. Những chiếc...
(Xem: 10459)
Phật giáo ra đời từ một trong những cái nôi của nền văn minh nhân loại - Ấn Độ - và nhanh chóng phổ biến tại các nước phương Đông...
(Xem: 19779)
Trong tập sách nhỏ này tôi đã bàn đến hầu hết những gì mọi người đều công nhậngiáo lý tinh yếu và căn bản của Đức Phật... Con Đường Thoát Khổ - Đại đức W. Rahula; Thích Nữ Trí Hải dịch
(Xem: 30165)
Tôi cảm động, vì sống trong đạo giải thoát tôi đã tiếp nhận được một thứ tình thiêng liêng, trong sáng; một thứ tình êm nhẹ thanh thoát đượm ngát hương vị lý tưởng...
(Xem: 16165)
Tập sách do Minh Thiện và Diệu Xuân biên soạn
(Xem: 19565)
Phật GiáoVũ Trụ Quan (PDF) - Tác giả: Lê Huy Trứ
(Xem: 11042)
Hạnh Mong Cầu (sách PDF) - Lê Huy Trứ
(Xem: 14286)
Đọc “Dấu Thời Gian” không phải là đọc sự tư duy sáng tạo mà là đọc những chứng tích lịch sử thời đại, chứng nhân cùng những tâm tình được khơi dậy trong lòng tác giả xuyên qua những chặng đường thời gian...
(Xem: 7738)
Báo Chánh Pháp Số 48 Tháng 11/2015
(Xem: 10459)
Nguyệt san Chánh Pháp Tháng 10 năm 2015
(Xem: 7915)
Báo Chánh Pháp Số 46 Tháng 9/2015 - Chuyên đề Vu Lan - Mùa Báo Hiếu
Quảng Cáo Bảo Trợ
Gủi hàng từ MỸ về VIỆT NAM
Get a FREE Online Menu and Front Door: Stand Banner Menu Display for Your Restaurant