雜tạp 阿a 含hàm 經Kinh 卷quyển 第đệ 十thập 二nhị 宋tống 天thiên 竺trúc 三Tam 藏Tạng 求cầu 那na 跋bạt 陀đà 羅la 譯dịch （ 二nhị 八bát 三tam ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 祇Kỳ 樹Thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 若nhược 於ư 結kết 所sở 繫hệ 法pháp 隨tùy 生sanh 味vị 著trước 。 顧cố 念niệm 。 心tâm 縛phược 。 則tắc 愛ái 生sanh 。 愛ái 緣duyên 取thủ 。 取thủ 緣duyên 有hữu 。 有hữu 緣duyên 生sanh 。 生sanh 緣duyên 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 如như 是thị 如như 是thị 。 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。 如như 人nhân 種chủng/chúng 樹thụ 。 初sơ 小tiểu 軟nhuyễn 弱nhược 。 愛ái 護hộ 令linh 安an 。 壅ủng 以dĩ 糞phẩn 土thổ 。 隨tùy 時thời 溉cái 灌quán 。 冷lãnh 暖noãn 調điều 適thích 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 然nhiên 後hậu 彼bỉ 樹thụ 得đắc 增tăng 長trưởng 大đại 。 如như 是thị 。 比Tỳ 丘Kheo 。 結kết 所sở 繫hệ 法Pháp 味vị 著trước 將tương/tướng 養dưỡng 。 則tắc 生sanh 恩ân 愛ái 。 愛ái 緣duyên 取thủ 。 取thủ 緣duyên 有hữu 。 有hữu 緣duyên 生sanh 。 生sanh 緣duyên 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 如như 是thị 如như 是thị 。 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。 若nhược 於ư 結kết 所sở 繫hệ 法pháp 隨tùy 順thuận 無vô 常thường 觀quán 。 住trụ 生sanh 滅diệt 觀quán 。 無vô 欲dục 觀quán 。 滅diệt 觀quán 。 捨xả 觀quán 。 不bất 生sanh 顧cố 念niệm 。 心tâm 不bất 縛phược 著trước 。 則tắc 愛ái 滅diệt 。 愛ái 滅diệt 則tắc 取thủ 滅diệt 。 取thủ 滅diệt 則tắc 有hữu 滅diệt 。 有hữu 滅diệt 則tắc 生sanh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 則tắc 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 滅diệt 。 如như 是thị 如như 是thị 。 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 滅diệt 。 猶do 如như 種chủng/chúng 樹thụ 。 初sơ 小tiểu 軟nhuyễn 弱nhược 。 不bất 愛ái 護hộ 。 不bất 令linh 安an 隱ẩn 。 不bất 壅ủng 糞phẩn 土thổ 。 不bất 隨tùy 時thời 溉cái 灌quán 。 冷lãnh 暖noãn 不bất 適thích 。 不bất 得đắc 增tăng 長trưởng 。 若nhược 復phục 斷đoán/đoạn 根căn 。 截tiệt 枝chi 。 段đoạn 段đoạn 斬trảm 截tiệt 。 分phần 分phần 解giải 析tích 。 風phong 飄phiêu 日nhật 炙chích 。 以dĩ 火hỏa 焚phần 燒thiêu 。 燒thiêu 以dĩ 成thành 糞phẩn 。 或hoặc 颺dương 以dĩ 疾tật 風phong 。 或hoặc 投đầu 之chi 流lưu 水thủy 。 比Tỳ 丘Kheo 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 非phi 為vì 彼bỉ 樹thụ 斷đoán/đoạn 截tiệt 其kỳ 根căn 。 乃nãi 至chí 焚phần 燒thiêu 。 令linh 其kỳ 磨ma 滅diệt 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 成thành 不bất 生sanh 法pháp 耶da 。 答đáp 言ngôn 。 如như 是thị 。 世Thế 尊Tôn 。 如như 是thị 。 比Tỳ 丘Kheo 。 於ư 結kết 所sở 繫hệ 法pháp 隨tùy 順thuận 無vô 常thường 觀quán 。 住trụ 生sanh 滅diệt 觀quán 。 無vô 欲dục 觀quán 。 滅diệt 觀quán 。 捨xả 觀quán 。 不bất 生sanh 顧cố 念niệm 。 心tâm 不bất 縛phược 著trước 。 則tắc 愛ái 滅diệt 。 愛ái 滅diệt 則tắc 取thủ 滅diệt 。 取thủ 滅diệt 則tắc 有hữu 滅diệt 。 有hữu 滅diệt 則tắc 生sanh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 則tắc 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 滅diệt 。 如như 是thị 如như 是thị 。 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 滅diệt 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 （ 二nhị 八bát 四tứ ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 祇Kỳ 樹Thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 若nhược 於ư 所sở 取thủ 法pháp 隨tùy 生sanh 味vị 著trước 。 顧cố 念niệm 。 縛phược 心tâm 。 其kỳ 心tâm 驅khu 馳trì 。 追truy 逐trục 名danh 色sắc 。 名danh 色sắc 緣duyên 六lục 入nhập 處xứ 。 六lục 入nhập 處xứ 緣duyên 觸xúc 。 觸xúc 緣duyên 受thọ 。 受thọ 緣duyên 愛ái 。 愛ái 緣duyên 取thủ 。 取thủ 緣duyên 有hữu 。 有hữu 緣duyên 生sanh 。 生sanh 緣duyên 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 如như 是thị 如như 是thị 。 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。 譬thí 大đại 樹thụ 根căn 幹cán 。 枝chi 條điều 。 柯kha 葉diếp/diệp 。 華hoa 果quả 。 下hạ 根căn 深thâm 固cố 。 壅ủng 以dĩ 糞phẩn 土thổ 。 溉cái 灌quán 以dĩ 水thủy 。 彼bỉ 樹thụ 堅kiên 固cố 。 永vĩnh 世thế 不bất 朽hủ 。 如như 是thị 。 比Tỳ 丘Kheo 。 於ư 所sở 取thủ 法pháp 隨tùy 生sanh 味vị 著trước 。 顧cố 念niệm 。 心tâm 縛phược 。 其kỳ 心tâm 驅khu 馳trì 。 追truy 逐trục 名danh 色sắc 。 名danh 色sắc 緣duyên 六lục 入nhập 處xứ 。 六lục 入nhập 處xứ 緣duyên 觸xúc 。 觸xúc 緣duyên 受thọ 。 受thọ 緣duyên 愛ái 。 愛ái 緣duyên 取thủ 。 取thủ 緣duyên 有hữu 。 有hữu 緣duyên 生sanh 。 生sanh 緣duyên 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 如như 是thị 如như 是thị 。 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。 若nhược 於ư 所sở 取thủ 法pháp 隨tùy 順thuận 無vô 常thường 觀quán 。 住trụ 生sanh 滅diệt 觀quán 。 無vô 欲dục 觀quán 。 滅diệt 觀quán 。 厭yếm 觀quán 。 心tâm 不bất 顧cố 念niệm 。 無vô 所sở 縛phược 著trước 。 識thức 則tắc 不bất 驅khu 馳trì 。 追truy 逐trục 名danh 色sắc 。 則tắc 名danh 色sắc 滅diệt 。 名danh 色sắc 滅diệt 則tắc 六lục 入nhập 處xứ 滅diệt 。 六lục 入nhập 處xứ 滅diệt 則tắc 觸xúc 滅diệt 。 觸xúc 滅diệt 則tắc 受thọ 滅diệt 。 受thọ 滅diệt 則tắc 愛ái 滅diệt 。 愛ái 滅diệt 則tắc 取thủ 滅diệt 。 取thủ 滅diệt 則tắc 有hữu 滅diệt 。 有hữu 滅diệt 則tắc 生sanh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 則tắc 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 滅diệt 。 如như 是thị 如như 是thị 。 則tắc 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 滅diệt 。 猶do 如như 種chủng/chúng 樹thụ 。 不bất 隨tùy 時thời 愛ái 護hộ 令linh 其kỳ 安an 隱ẩn 。 不bất 壅ủng 糞phẩn 土thổ 。 不bất 隨tùy 時thời 溉cái 灌quán 。 冷lãnh 暖noãn 不bất 適thích 。 不bất 得đắc 增tăng 長trưởng 。 若nhược 復phục 斷đoán/đoạn 根căn 。 截tiệt 枝chi 。 段đoạn 段đoạn 斬trảm 截tiệt 。 分phần 分phần 解giải 析tích 。 風phong 飄phiêu 日nhật 炙chích 。 以dĩ 火hỏa 焚phần 燒thiêu 。 燒thiêu 以dĩ 成thành 糞phẩn 。 或hoặc 颺dương 以dĩ 疾tật 風phong 。 或hoặc 投đầu 之chi 流lưu 水thủy 。 比Tỳ 丘Kheo 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 非phi 為vì 彼bỉ 樹thụ 斷đoán/đoạn 截tiệt 其kỳ 根căn 。 乃nãi 至chí 焚phần 燒thiêu 。 令linh 其kỳ 磨ma 滅diệt 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 成thành 不bất 生sanh 法pháp 耶da 。 答đáp 言ngôn 。 如như 是thị 。 世Thế 尊Tôn 。 如như 是thị 。 比Tỳ 丘Kheo 。 於ư 所sở 取thủ 法pháp 隨tùy 順thuận 無vô 常thường 觀quán 。 住trụ 生sanh 滅diệt 觀quán 。 無vô 欲dục 觀quán 。 滅diệt 觀quán 。 捨xả 觀quán 。 不bất 生sanh 顧cố 念niệm 。 心tâm 不bất 縛phược 著trước 。 識thức 不bất 驅khu 馳trì 。 追truy 逐trục 名danh 色sắc 。 則tắc 名danh 色sắc 滅diệt 。 名danh 色sắc 滅diệt 則tắc 六lục 入nhập 處xứ 滅diệt 。 六lục 入nhập 處xứ 滅diệt 則tắc 觸xúc 滅diệt 。 觸xúc 滅diệt 則tắc 受thọ 滅diệt 。 受thọ 滅diệt 則tắc 愛ái 滅diệt 。 愛ái 滅diệt 則tắc 取thủ 滅diệt 。 取thủ 滅diệt 則tắc 有hữu 滅diệt 。 有hữu 滅diệt 則tắc 生sanh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 則tắc 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 滅diệt 。 如như 是thị 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 滅diệt 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 （ 二nhị 八bát 五ngũ ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 祇Kỳ 樹Thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 我ngã 憶ức 宿túc 命mạng 未vị 成thành 正Chánh 覺Giác 時thời 。 獨độc 一nhất 靜tĩnh 處xứ 。 專chuyên 精tinh 禪thiền 思tư 。 生sanh 如như 是thị 念niệm 。 世thế 間gian 難nan 入nhập 。 所sở 謂vị 若nhược 生sanh 。 若nhược 老lão 。 若nhược 病bệnh 。 若nhược 死tử 。 若nhược 遷thiên 。 若nhược 受thọ 生sanh 。 然nhiên 諸chư 眾chúng 生sanh 。 生sanh 。 老lão 。 死tử 上thượng 及cập 所sở 依y 不bất 如như 實thật 知tri 。 我ngã 作tác 是thị 念niệm 。 何hà 法pháp 有hữu 故cố 生sanh 有hữu 。 何hà 法pháp 緣duyên 故cố 生sanh 有hữu 。 即tức 正chánh 思tư 惟duy 。 起khởi 無vô 間gián 等đẳng 知tri 。 有hữu 有hữu 故cố 生sanh 有hữu 。 有hữu 緣duyên 故cố 生sanh 有hữu 。 復phục 思tư 惟duy 。 何hà 法pháp 有hữu 故cố 有hữu 有hữu 。 何hà 法pháp 緣duyên 故cố 有hữu 有hữu 。 即tức 正chánh 思tư 惟duy 。 如như 實thật 無vô 間gián 等đẳng 起khởi 知tri 。 取thủ 有hữu 故cố 有hữu 有hữu 。 取thủ 緣duyên 故cố 有hữu 有hữu 。 又hựu 作tác 是thị 念niệm 。 取thủ 復phục 何hà 緣duyên 。 何hà 法pháp 有hữu 故cố 取thủ 有hữu 。 何hà 法pháp 緣duyên 故cố 取thủ 有hữu 。 即tức 正chánh 思tư 惟duy 。 如như 實thật 無vô 間gián 等đẳng 起khởi 知tri 。 取thủ 法Pháp 味vị 著trước 。 顧cố 念niệm 。 心tâm 縛phược 。 愛ái 欲dục 增tăng 長trưởng 。 彼bỉ 愛ái 有hữu 故cố 取thủ 有hữu 。 愛ái 故cố 緣duyên 取thủ 。 取thủ 緣duyên 有hữu 。 有hữu 緣duyên 生sanh 。 生sanh 緣duyên 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 如như 是thị 如như 是thị 。 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 譬thí 如như 緣duyên 膏cao 油du 及cập 炷chú 。 燈đăng 明minh 得đắc 燒thiêu 。 數số 增tăng 油du 。 炷chú 。 彼bỉ 燈đăng 明minh 得đắc 久cửu 住trụ 不phủ 。 答đáp 言ngôn 。 如như 是thị 。 世Thế 尊Tôn 。 如như 是thị 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 於ư 色sắc 取thủ 味vị 著trước 。 顧cố 念niệm 。 愛ái 縛phược 。 增tăng 長trưởng 愛ái 緣duyên 故cố 取thủ 。 取thủ 緣duyên 有hữu 。 有hữu 緣duyên 生sanh 。 生sanh 緣duyên 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 如như 是thị 如như 是thị 。 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。 我ngã 時thời 復phục 作tác 是thị 念niệm 。 何hà 法pháp 無vô 故cố 無vô 此thử 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 何hà 法pháp 滅diệt 故cố 老lão 。 病bệnh 。 死tử 滅diệt 。 即tức 正chánh 思tư 惟duy 。 起khởi 如như 實thật 無vô 間gián 等đẳng 。 無vô 生sanh 則tắc 無vô 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 生sanh 滅diệt 故cố 。 則tắc 老lão 。 病bệnh 。 死tử 滅diệt 。 復phục 作tác 是thị 念niệm 。 何hà 法pháp 無vô 故cố 無vô 生sanh 。 何hà 法pháp 滅diệt 故cố 生sanh 滅diệt 。 即tức 正chánh 思tư 惟duy 。 起khởi 如như 實thật 無vô 間gián 等đẳng 。 有hữu 無vô 故cố 生sanh 無vô 。 有hữu 滅diệt 故cố 生sanh 滅diệt 。 又hựu 復phục 思tư 惟duy 。 何hà 法pháp 無vô 故cố 有hữu 無vô 。 何hà 法pháp 滅diệt 故cố 有hữu 滅diệt 。 即tức 正chánh 思tư 惟duy 。 生sanh 如như 實thật 無vô 間gián 等đẳng 觀quán 。 取thủ 無vô 故cố 有hữu 無vô 。 取thủ 滅diệt 故cố 有hữu 滅diệt 。 又hựu 作tác 是thị 念niệm 。 何hà 法pháp 無vô 故cố 取thủ 無vô 。 何hà 法pháp 滅diệt 故cố 取thủ 滅diệt 。 即tức 正chánh 思tư 惟duy 。 生sanh 如như 實thật 無vô 間gián 等đẳng 觀quán 。 所sở 取thủ 法pháp 無vô 常thường 。 生sanh 滅diệt 。 離ly 欲dục 。 滅diệt 盡tận 。 捨xả 離ly 。 心tâm 不bất 顧cố 念niệm 。 心tâm 不bất 縛phược 著trước 。 愛ái 則tắc 滅diệt 。 彼bỉ 愛ái 滅diệt 故cố 取thủ 滅diệt 。 取thủ 滅diệt 故cố 有hữu 滅diệt 。 有hữu 滅diệt 故cố 生sanh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 故cố 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 滅diệt 。 如như 是thị 如như 是thị 。 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 滅diệt 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 譬thí 如như 油du 。 炷chú 然nhiên 燈đăng 。 若nhược 不bất 增tăng 油du 治trị 炷chú 。 非phi 彼bỉ 燈đăng 明minh 未vị 來lai 不bất 生sanh 。 盡tận 。 磨ma 滅diệt 耶da 。 比Tỳ 丘Kheo 白bạch 佛Phật 。 如như 是thị 。 世Thế 尊Tôn 。 如như 是thị 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 於ư 所sở 取thủ 法pháp 觀quán 察sát 無vô 常thường 。 生sanh 滅diệt 。 離ly 欲dục 。 滅diệt 盡tận 。 捨xả 離ly 。 心tâm 不bất 顧cố 念niệm 。 心tâm 不bất 縛phược 著trước 。 愛ái 則tắc 滅diệt 。 愛ái 滅diệt 則tắc 取thủ 滅diệt 。 乃nãi 至chí 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 滅diệt 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 （ 二nhị 八bát 六lục ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 祇Kỳ 樹Thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 我ngã 憶ức 宿túc 命mạng 未vị 成thành 正Chánh 覺Giác 時thời 。 獨độc 一nhất 靜tĩnh 處xứ 。 專chuyên 精tinh 禪thiền 思tư 。 如như 上thượng 廣quảng 說thuyết 。 差sai 別biệt 者giả 。 譬thí 如như 載tải/tái 樵qiáo/tiều 十thập 束thúc/thú 。 二nhị 十thập 束thúc/thú 。 三tam 十thập 束thúc/thú 。 四tứ 十thập 束thúc/thú 。 五ngũ 十thập 束thúc/thú 。 百bách 束thúc/thú 。 千thiên 束thúc/thú 。 百bách 千thiên 束thúc/thú 。 積tích 聚tụ 燒thiêu 然nhiên 。 作tác 大đại 火hỏa 聚tụ 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 增tăng 其kỳ 乾can 草thảo 樵qiáo/tiều 薪tân 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 此thử 火hỏa 相tương 續tục 長trường 夜dạ 熾sí 然nhiên 不phủ 。 比Tỳ 丘Kheo 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 如như 是thị 。 世Thế 尊Tôn 。 如như 是thị 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 於ư 所sở 取thủ 法Pháp 味vị 著trước 。 顧cố 念niệm 。 心tâm 縛phược 著trước 。 增tăng 其kỳ 愛ái 緣duyên 取thủ 。 取thủ 緣duyên 有hữu 。 乃nãi 至chí 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 若nhược 彼bỉ 火hỏa 聚tụ 熾sí 然nhiên 。 不bất 增tăng 樵qiáo/tiều 草thảo 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 彼bỉ 火hỏa 當đương 滅diệt 不phủ 。 答đáp 言ngôn 。 如như 是thị 。 世Thế 尊Tôn 。 如như 是thị 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 於ư 所sở 取thủ 法pháp 觀quán 察sát 無vô 常thường 。 生sanh 滅diệt 。 離ly 欲dục 。 滅diệt 盡tận 。 捨xả 離ly 。 心tâm 不bất 顧cố 念niệm 。 縛phược 著trước 。 愛ái 則tắc 滅diệt 。 愛ái 滅diệt 則tắc 取thủ 滅diệt 。 如như 是thị 廣quảng 說thuyết 。 乃nãi 至chí 。 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 滅diệt 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 （ 二nhị 八bát 七thất ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 祇Kỳ 樹Thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 我ngã 憶ức 宿túc 命mạng 未vị 成thành 正Chánh 覺Giác 時thời 。 獨độc 一nhất 靜tĩnh 處xứ 。 專chuyên 精tinh 禪thiền 思tư 。 作tác 是thị 念niệm 。 何hà 法pháp 有hữu 故cố 老lão 死tử 有hữu 。 何hà 法pháp 緣duyên 故cố 老lão 死tử 有hữu 。 即tức 正chánh 思tư 惟duy 。 生sanh 如như 實thật 無vô 間gián 等đẳng 。 生sanh 有hữu 故cố 老lão 死tử 有hữu 。 生sanh 緣duyên 故cố 老lão 死tử 有hữu 。 如như 是thị 有hữu 。 取thủ 。 愛ái 。 受thọ 。 觸xúc 。 六lục 入nhập 處xứ 。 名danh 色sắc 。 何hà 法pháp 有hữu 故cố 名danh 色sắc 有hữu 。 何hà 法pháp 緣duyên 故cố 名danh 色sắc 有hữu 。 即tức 正chánh 思tư 惟duy 。 如như 實thật 無vô 間gián 等đẳng 生sanh 。 識thức 有hữu 故cố 名danh 色sắc 有hữu 。 識thức 緣duyên 故cố 有hữu 名danh 色sắc 有hữu 。 我ngã 作tác 是thị 思tư 惟duy 時thời 。 齊tề 識thức 而nhi 還hoàn 不bất 能năng 過quá 彼bỉ 。 謂vị 緣duyên 識thức 名danh 色sắc 。 緣duyên 名danh 色sắc 六lục 入nhập 處xứ 。 緣duyên 六lục 入nhập 處xứ 觸xúc 。 緣duyên 觸xúc 受thọ 。 緣duyên 受thọ 愛ái 。 緣duyên 愛ái 取thủ 。 緣duyên 取thủ 有hữu 。 緣duyên 有hữu 生sanh 。 緣duyên 生sanh 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 如như 是thị 如như 是thị 。 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。 我ngã 時thời 作tác 是thị 念niệm 。 何hà 法pháp 無vô 故cố 則tắc 老lão 死tử 無vô 。 何hà 法pháp 滅diệt 故cố 老lão 死tử 滅diệt 。 即tức 正chánh 思tư 惟duy 。 生sanh 如như 實thật 無vô 間gián 等đẳng 。 生sanh 無vô 故cố 老lão 死tử 無vô 。 生sanh 滅diệt 故cố 老lão 死tử 滅diệt 。 如như 是thị 生sanh 。 有hữu 。 取thủ 。 愛ái 。 受thọ 。 觸xúc 。 六lục 入nhập 處xứ 。 名danh 色sắc 。 識thức 。 行hành 。 廣quảng 說thuyết 。 我ngã 復phục 作tác 是thị 思tư 惟duy 。 何hà 法pháp 無vô 故cố 行hành 無vô 。 何hà 法pháp 滅diệt 故cố 行hành 滅diệt 。 即tức 正chánh 思tư 惟duy 。 如như 實thật 無vô 間gián 等đẳng 。 無vô 明minh 無vô 故cố 行hành 無vô 。 無vô 明minh 滅diệt 故cố 行hành 滅diệt 。 行hành 滅diệt 故cố 識thức 滅diệt 。 識thức 滅diệt 故cố 名danh 色sắc 滅diệt 。 名danh 色sắc 滅diệt 故cố 六lục 入nhập 處xứ 滅diệt 。 六lục 入nhập 處xứ 滅diệt 故cố 觸xúc 滅diệt 。 觸xúc 滅diệt 故cố 受thọ 滅diệt 。 受thọ 滅diệt 故cố 愛ái 滅diệt 。 愛ái 滅diệt 故cố 取thủ 滅diệt 。 取thủ 滅diệt 故cố 有hữu 滅diệt 。 有hữu 滅diệt 故cố 生sanh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 故cố 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 滅diệt 。 如như 是thị 如như 是thị 。 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 滅diệt 。 我ngã 時thời 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 古cổ 仙tiên 人nhân 道đạo 。 古cổ 仙tiên 人nhân 逕kính 。 古cổ 仙tiên 人nhân 道đạo 跡tích 。 古cổ 仙tiên 人nhân 從tùng 此thử 跡tích 去khứ 。 我ngã 今kim 隨tùy 去khứ 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 遊du 於ư 曠khoáng 野dã 。 披phi 荒hoang 覓mịch 路lộ 。 忽hốt 遇ngộ 故cố 道đạo 古cổ 人nhân 行hành 處xứ 。 彼bỉ 則tắc 隨tùy 行hành 。 漸tiệm 漸tiệm 前tiền 進tiến 。 見kiến 故cố 城thành 邑ấp 。 故cố 王vương 宮cung 殿điện 。 園viên 觀quan 浴dục 池trì 。 林lâm 木mộc 清thanh 淨tịnh 。 彼bỉ 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 今kim 當đương 往vãng 白bạch 王vương 令linh 知tri 。 即tức 往vãng 白bạch 王vương 。 大đại 王vương 當đương 知tri 。 我ngã 遊du 曠khoáng 野dã 。 披phi 荒hoang 求cầu 路lộ 。 忽hốt 見kiến 故cố 道đạo 古cổ 人nhân 行hành 處xứ 。 我ngã 即tức 隨tùy 行hành 。 我ngã 隨tùy 行hành 已dĩ 。 見kiến 故cố 城thành 邑ấp 。 故cố 王vương 宮cung 殿điện 。 園viên 觀quan 浴dục 池trì 。 林lâm 流lưu 清thanh 淨tịnh 。 大đại 王vương 可khả 往vãng 居cư 止chỉ 其kỳ 中trung 。 王vương 即tức 往vãng 彼bỉ 。 止chỉ 住trú 其kỳ 中trung 。 豐phong 樂lạc 安an 隱ẩn 。 人nhân 民dân 熾sí 盛thịnh 。 今kim 我ngã 如như 是thị 。 得đắc 古cổ 仙tiên 人nhân 道đạo 。 古cổ 仙tiên 人nhân 逕kính 。 古cổ 仙tiên 人nhân 跡tích 。 古cổ 仙tiên 人nhân 去khứ 處xứ 。 我ngã 得đắc 隨tùy 去khứ 。 謂vị 八Bát 聖Thánh 道Đạo 。 正chánh 見kiến 。 正chánh 志chí 。 正chánh 語ngữ 。 正chánh 業nghiệp 。 正chánh 命mạng 。 正chánh 方phương 便tiện 。 正chánh 念niệm 。 正chánh 定định 。 我ngã 從tùng 彼bỉ 道đạo 。 見kiến 老lão 病bệnh 死tử 。 老lão 病bệnh 死tử 集tập 。 老lão 病bệnh 死tử 滅diệt 。 老lão 病bệnh 死tử 滅diệt 道đạo 跡tích 。 見kiến 生sanh 。 有hữu 。 取thủ 。 愛ái 。 受thọ 。 觸xúc 。 六lục 入nhập 處xứ 。 名danh 色sắc 。 識thức 。 行hành 。 行hành 集tập 。 行hành 滅diệt 。 行hành 滅diệt 道đạo 跡tích 。 我ngã 於ư 此thử 法pháp 自tự 知tri 自tự 覺giác 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 為vi 比Tỳ 丘Kheo 。 比Tỳ 丘Kheo 尼Ni 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 及cập 餘dư 外ngoại 道đạo 沙Sa 門Môn 。 婆Bà 羅La 門Môn 。 在tại 家gia 。 出xuất 家gia 。 彼bỉ 諸chư 四tứ 眾chúng 聞văn 法Pháp 正chánh 向hướng 。 信tín 樂nhạo 。 知tri 法pháp 善thiện 。 梵Phạm 行hạnh 增tăng 廣quảng 。 多đa 所sở 饒nhiêu 益ích 。 開khai 示thị 顯hiển 發phát 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 （ 二nhị 八bát 八bát ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 王Vương 舍Xá 城Thành 迦ca 蘭lan 陀đà 竹trúc 園viên 。 爾nhĩ 時thời 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 尊Tôn 者giả 摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La 。 在tại 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 爾nhĩ 時thời 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 晡bô 時thời 從tùng 禪thiền 覺giác 。 詣nghệ 尊Tôn 者giả 摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La 。 共cộng 相tương 問vấn 訊tấn 慶khánh 慰úy 已dĩ 。 於ư 一nhất 面diện 坐tọa 。 語ngữ 尊Tôn 者giả 摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La 。 欲dục 有hữu 所sở 問vấn 。 寧ninh 有hữu 閑nhàn 暇hạ 見kiến 答đáp 與dữ 不phủ 。 尊Tôn 者giả 摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La 。 語ngữ 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。 仁Nhân 者giả 且thả 問vấn 。 知tri 者giả 當đương 答đáp 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 問vấn 尊Tôn 者giả 摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La 。 云vân 何hà 。 尊Tôn 者giả 摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La 。 有hữu 老lão 不phủ 。 答đáp 言ngôn 。 有hữu 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 復phục 問vấn 。 有hữu 死tử 不phủ 。 答đáp 言ngôn 。 有hữu 。 復phục 問vấn 。 云vân 何hà 。 老lão 死tử 自tự 作tác 耶da 。 為vi 他tha 作tác 耶da 。 為vi 自tự 他tha 作tác 耶da 。 為vi 非phi 自tự 非phi 他tha 無vô 因nhân 作tác 耶da 。 答đáp 言ngôn 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 老lão 死tử 非phi 自tự 作tác 。 非phi 他tha 作tác 。 非phi 自tự 他tha 作tác 。 亦diệc 非phi 非phi 自tự 他tha 作tác 無vô 因nhân 作tác 。 然nhiên 彼bỉ 生sanh 緣duyên 故cố 有hữu 老lão 死tử 。 如như 是thị 生sanh 。 有hữu 。 取thủ 。 愛ái 。 受thọ 。 觸xúc 。 六lục 入nhập 處xứ 。 名danh 色sắc 。 為vi 自tự 作tác 。 為vi 他tha 作tác 。 為vi 自tự 他tha 作tác 。 為vi 非phi 自tự 他tha 無vô 因nhân 作tác 。 答đáp 言ngôn 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 名danh 色sắc 非phi 自tự 作tác 。 非phi 他tha 作tác 。 非phi 自tự 他tha 作tác 。 非phi 非phi 自tự 他tha 作tác 無vô 因nhân 作tác 。 然nhiên 彼bỉ 名danh 色sắc 緣duyên 識thức 生sanh 。 復phục 問vấn 。 彼bỉ 識thức 為vi 自tự 作tác 。 為vi 他tha 作tác 。 為vi 自tự 他tha 作tác 。 為vi 非phi 自tự 非phi 他tha 無vô 因nhân 作tác 。 答đáp 言ngôn 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 彼bỉ 識thức 非phi 自tự 作tác 。 非phi 他tha 作tác 。 非phi 自tự 他tha 作tác 。 非phi 非phi 自tự 他tha 作tác 無vô 因nhân 作tác 。 然nhiên 彼bỉ 識thức 增tăng 名danh 色sắc 生sanh 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 復phục 問vấn 。 尊Tôn 者giả 摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La 。 先tiên 言ngôn 名danh 色sắc 非phi 自tự 作tác 。 非phi 他tha 作tác 。 非phi 自tự 他tha 作tác 。 非phi 非phi 自tự 他tha 作tác 無vô 因nhân 作tác 。 然nhiên 彼bỉ 名danh 色sắc 緣duyên 識thức 生sanh 。 而nhi 今kim 復phục 言ngôn 名danh 色sắc 緣duyên 識thức 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 尊Tôn 者giả 摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La 答đáp 言ngôn 。 今kim 當đương 說thuyết 譬thí 。 如như 智trí 者giả 因nhân 譬thí 得đắc 解giải 。 譬thí 如như 三tam 蘆lô 立lập 於ư 空không 地địa 。 展triển 轉chuyển 相tương/tướng 依y 。 而nhi 得đắc 竪thụ 立lập 。 若nhược 去khứ 其kỳ 一nhất 。 二nhị 亦diệc 不bất 立lập 。 若nhược 去khứ 其kỳ 二nhị 。 一nhất 亦diệc 不bất 立lập 。 展triển 轉chuyển 相tương/tướng 依y 。 而nhi 得đắc 竪thụ 立lập 。 識thức 緣duyên 名danh 色sắc 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 展triển 轉chuyển 相tương/tướng 依y 。 而nhi 得đắc 生sanh 長trưởng 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。 善thiện 哉tai 。 善thiện 哉tai 。 尊Tôn 者giả 摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La 。 世Thế 尊Tôn 聲Thanh 聞Văn 中trung 。 智trí 慧tuệ 明minh 達đạt 。 善thiện 調điều 無Vô 畏Úy 。 見kiến 甘cam 露lộ 法pháp 。 以dĩ 甘cam 露lộ 法pháp 具cụ 足túc 身thân 作tác 證chứng 者giả 。 謂vị 尊Tôn 者giả 摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La 。 乃nãi 有hữu 如như 是thị 甚thậm 深thâm 義nghĩa 辯biện 。 種chủng 種chủng 難nạn/nan 問vấn 。 皆giai 悉tất 能năng 答đáp 。 如như 無vô 價giá 寶bảo 珠châu 。 世thế 所sở 頂đảnh 戴đái 。 我ngã 今kim 頂đảnh 戴đái 。 尊Tôn 者giả 摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 我ngã 今kim 於ư 汝nhữ 所sở 。 快khoái 得đắc 善thiện 利lợi 。 諸chư 餘dư 梵Phạm 行hạnh 數số 詣nghệ 其kỳ 所sở 。 亦diệc 得đắc 善thiện 利lợi 。 以dĩ 彼bỉ 尊Tôn 者giả 善thiện 說thuyết 法Pháp 故cố 。 我ngã 今kim 以dĩ 此thử 尊Tôn 者giả 摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La 。 所sở 說thuyết 法Pháp 故cố 。 當đương 以dĩ 三tam 十thập 種chủng 讚tán 歎thán 稱xưng 揚dương 隨tùy 喜hỷ 。 尊Tôn 者giả 摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La 說thuyết 。 老lão 死tử 厭yếm 患hoạn 。 離ly 欲dục 。 滅diệt 盡tận 。 是thị 名danh 法Pháp 師sư 。 說thuyết 生sanh 。 有hữu 。 取thủ 。 愛ái 。 受thọ 。 觸xúc 。 六lục 入nhập 處xứ 。 名danh 色sắc 。 識thức 。 厭yếm 患hoạn 。 離ly 欲dục 。 滅diệt 盡tận 。 是thị 名danh 法Pháp 師sư 。 若nhược 比Tỳ 丘Kheo 於ư 老lão 死tử 厭yếm 患hoạn 。 離ly 欲dục 。 滅diệt 盡tận 向hướng 。 是thị 名danh 法Pháp 師sư 。 乃nãi 至chí 識thức 厭yếm 患hoạn 。 離ly 欲dục 。 滅diệt 盡tận 向hướng 。 是thị 名danh 法Pháp 師sư 。 若nhược 比Tỳ 丘Kheo 於ư 老lão 死tử 厭yếm 患hoạn 。 離ly 欲dục 。 滅diệt 盡tận 。 不bất 起khởi 諸chư 漏lậu 。 心tâm 善thiện 解giải 脫thoát 。 是thị 名danh 法Pháp 師sư 。 乃nãi 至chí 識thức 厭yếm 患hoạn 。 離ly 欲dục 。 滅diệt 盡tận 。 不bất 起khởi 諸chư 漏lậu 。 心tâm 善thiện 解giải 脫thoát 。 是thị 名danh 法Pháp 師sư 。 尊Tôn 者giả 摩Ma 訶Ha 拘Câu 絺Hy 羅La 。 語ngữ 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。 善thiện 哉tai 。 善thiện 哉tai 。 於ư 世Thế 尊Tôn 聲Thanh 聞Văn 中trung 。 智trí 慧tuệ 明minh 達đạt 。 善thiện 調điều 無Vô 畏Úy 。 見kiến 甘cam 露lộ 法pháp 。 以dĩ 甘cam 露lộ 法pháp 具cụ 足túc 身thân 作tác 證chứng 者giả 。 謂vị 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 能năng 作tác 如như 是thị 。 種chủng 種chủng 甚thậm 深thâm 正chánh 智trí 之chi 問vấn 。 猶do 如như 世thế 間gian 。 無vô 價giá 寶bảo 珠châu 。 人nhân 皆giai 頂đảnh 戴đái 。 汝nhữ 今kim 如như 是thị 。 普phổ 為vi 一nhất 切thiết 諸chư 梵Phạm 行hạnh 者giả 之chi 所sở 頂đảnh 戴đái 。 恭cung 敬kính 。 奉phụng 事sự 。 我ngã 於ư 今kim 日nhật 。 快khoái 得đắc 善thiện 利lợi 。 得đắc 與dữ 尊Tôn 者giả 共cộng 論luận 妙diệu 義nghĩa 。 時thời 。 二nhị 正Chánh 士sĩ 更cánh 相tương 隨tùy 喜hỷ 。 各các 還hoàn 所sở 住trụ 。 （ 二nhị 八bát 九cửu ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 王Vương 舍Xá 城Thành 迦ca 蘭lan 陀đà 竹trúc 園viên 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 愚ngu 癡si 無vô 聞văn 凡phàm 夫phu 於ư 四tứ 大đại 身thân 厭yếm 患hoạn 。 離ly 欲dục 。 背bối/bội 捨xả 而nhi 非phi 識thức 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 見kiến 四tứ 大đại 身thân 有hữu 增tăng 。 有hữu 減giảm 。 有hữu 取thủ 。 有hữu 捨xả 。 而nhi 於ư 心tâm 。 意ý 。 識thức 。 愚ngu 癡si 無vô 聞văn 凡phàm 夫phu 不bất 能năng 生sanh 厭yếm 。 離ly 欲dục 。 解giải 脫thoát 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 長trường 夜dạ 於ư 此thử 保bảo 惜tích 繫hệ 我ngã 。 若nhược 得đắc 。 若nhược 取thủ 。 言ngôn 。 是thị 我ngã 。 我ngã 所sở 。 相tương/tướng 在tại 。 是thị 故cố 愚ngu 癡si 無vô 聞văn 凡phàm 夫phu 不bất 能năng 於ư 彼bỉ 生sanh 厭yếm 。 離ly 欲dục 。 背bối/bội 捨xả 。 愚ngu 癡si 無vô 聞văn 凡phàm 夫phu 寧ninh 於ư 四tứ 大đại 身thân 繫hệ 我ngã 。 我ngã 所sở 。 不bất 可khả 於ư 識thức 繫hệ 我ngã 。 我ngã 所sở 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 四tứ 大đại 色sắc 身thân 或hoặc 見kiến 十thập 年niên 住trụ 。 二nhị 十thập 。 三tam 十thập 。 乃nãi 至chí 百bách 年niên 。 若nhược 善thiện 消tiêu 息tức 或hoặc 復phục 小tiểu 過quá 。 彼bỉ 心tâm 。 意ý 。 識thức 日nhật 夜dạ 時thời 刻khắc 。 須tu 臾du 轉chuyển 變biến 。 異dị 生sanh 。 異dị 滅diệt 。 猶do 如như 獼mi 猴hầu 遊du 林lâm 樹thụ 間gián 。 須tu 臾du 處xứ 處xứ 。 攀phan/phàn 捉tróc 枝chi 條điều 。 放phóng 一nhất 取thủ 一nhất 。 彼bỉ 心tâm 。 意ý 。 識thức 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 異dị 生sanh 。 異dị 滅diệt 。 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 於ư 諸chư 緣duyên 起khởi 善thiện 。 思tư 惟duy 觀quán 察sát 。 所sở 謂vị 樂nhạc/nhạo/lạc 觸xúc 緣duyên 生sanh 樂nhạc/nhạo/lạc 受thọ 。 樂nhạc/nhạo/lạc 受thọ 覺giác 時thời 。 如như 實thật 知tri 樂nhạc/nhạo/lạc 受thọ 覺giác 。 彼bỉ 樂nhạc/nhạo/lạc 觸xúc 滅diệt 。 樂nhạc/nhạo/lạc 觸xúc 因nhân 緣duyên 生sanh 受thọ 亦diệc 滅diệt 。 止chỉ 。 清thanh 涼lương 。 息tức 。 沒một 。 如như 樂nhạc/nhạo/lạc 受thọ 。 苦khổ 觸xúc 。 喜hỷ 觸xúc 。 憂ưu 觸xúc 。 捨xả 觸xúc 因nhân 緣duyên 生sanh 捨xả 受thọ 。 捨xả 受thọ 覺giác 時thời 。 如như 實thật 知tri 捨xả 受thọ 覺giác 。 彼bỉ 捨xả 觸xúc 滅diệt 。 彼bỉ 捨xả 觸xúc 因nhân 緣duyên 生sanh 捨xả 受thọ 亦diệc 滅diệt 。 止chỉ 。 清thanh 涼lương 。 息tức 。 沒một 。 彼bỉ 如như 是thị 思tư 惟duy 。 此thử 受thọ 觸xúc 生sanh 。 觸xúc 樂nhạc/nhạo/lạc 。 觸xúc 縛phược 。 彼bỉ 彼bỉ 觸xúc 樂nhạc/nhạo/lạc 故cố 。 彼bỉ 彼bỉ 受thọ 樂lạc 。 彼bỉ 彼bỉ 觸xúc 樂nhạc/nhạo/lạc 滅diệt 。 彼bỉ 彼bỉ 受thọ 樂lạc 亦diệc 滅diệt 。 止chỉ 。 清thanh 涼lương 。 息tức 。 沒một 。 如như 是thị 。 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 於ư 色sắc 生sanh 厭yếm 。 於ư 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 生sanh 厭yếm 。 厭yếm 故cố 不bất 樂nhạo 。 不bất 樂nhạo 故cố 解giải 脫thoát 。 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 。 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 。 所sở 作tác 已dĩ 作tác 。 自tự 知tri 不bất 受thọ 後hậu 有hữu 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 （ 二nhị 九cửu ○ ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 王Vương 舍Xá 城Thành 迦ca 蘭lan 陀đà 竹trúc 園viên 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 愚ngu 癡si 無vô 聞văn 凡phàm 夫phu 於ư 四tứ 大đại 色sắc 身thân 生sanh 厭yếm 。 離ly 欲dục 。 背bối/bội 捨xả 。 但đãn 非phi 識thức 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 四tứ 大đại 色sắc 身thân 現hiện 有hữu 增tăng 減giảm 。 有hữu 取thủ 。 有hữu 捨xả 。 若nhược 心tâm 。 若nhược 意ý 。 若nhược 識thức 。 彼bỉ 愚ngu 癡si 無vô 聞văn 凡phàm 夫phu 不bất 能năng 於ư 識thức 生sanh 厭yếm 。 離ly 欲dục 。 習tập 捨xả 。 長trường 夜dạ 保bảo 惜tích 繫hệ 我ngã 。 若nhược 得đắc 。 若nhược 取thủ 。 言ngôn 。 是thị 我ngã 。 我ngã 所sở 。 相tương/tướng 在tại 。 是thị 故cố 愚ngu 癡si 無vô 聞văn 凡phàm 夫phu 不bất 能năng 於ư 彼bỉ 生sanh 厭yếm 。 離ly 欲dục 。 習tập 捨xả 。 愚ngu 癡si 無vô 聞văn 凡phàm 夫phu 寧ninh 於ư 四tứ 大đại 色sắc 身thân 繫hệ 我ngã 。 我ngã 所sở 。 不bất 可khả 於ư 識thức 繫hệ 我ngã 。 我ngã 所sở 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 四tứ 大đại 色sắc 身thân 或hoặc 見kiến 十thập 年niên 住trụ 。 二nhị 十thập 。 三tam 十thập 。 乃nãi 至chí 百bách 年niên 。 若nhược 善thiện 消tiêu 息tức 或hoặc 復phục 少thiểu 過quá 。 彼bỉ 心tâm 。 意ý 。 識thức 日nhật 夜dạ 時thời 刻khắc 。 須tu 臾du 不bất 停đình 。 種chủng 種chủng 轉chuyển 變biến 。 異dị 生sanh 。 異dị 滅diệt 。 譬thí 如như 獼mi 猴hầu 遊du 林lâm 樹thụ 間gián 。 須tu 臾du 處xứ 處xứ 。 攀phan/phàn 捉tróc 枝chi 條điều 。 放phóng 一nhất 取thủ 一nhất 。 彼bỉ 心tâm 。 意ý 。 識thức 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 種chủng 種chủng 變biến 易dị 。 異dị 生sanh 。 異dị 滅diệt 。 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 於ư 諸chư 緣duyên 起khởi 。 思tư 惟duy 觀quán 察sát 。 所sở 謂vị 樂nhạc/nhạo/lạc 觸xúc 緣duyên 生sanh 樂nhạc/nhạo/lạc 受thọ 。 樂nhạc/nhạo/lạc 受thọ 覺giác 時thời 。 如như 實thật 知tri 樂nhạc/nhạo/lạc 受thọ 覺giác 。 彼bỉ 樂nhạc/nhạo/lạc 觸xúc 滅diệt 。 樂nhạc/nhạo/lạc 因nhân 緣duyên 生sanh 樂nhạc/nhạo/lạc 受thọ 亦diệc 滅diệt 。 止chỉ 。 清thanh 凉 。 息tức 。 沒một 。 如như 樂nhạc/nhạo/lạc 受thọ 。 苦khổ 觸xúc 。 喜hỷ 觸xúc 。 憂ưu 觸xúc 。 捨xả 觸xúc 因nhân 緣duyên 生sanh 捨xả 受thọ 。 捨xả 受thọ 覺giác 時thời 。 如như 實thật 知tri 捨xả 受thọ 覺giác 。 彼bỉ 捨xả 觸xúc 滅diệt 。 捨xả 觸xúc 因nhân 緣duyên 生sanh 捨xả 受thọ 亦diệc 滅diệt 。 止chỉ 。 清thanh 涼lương 。 息tức 。 沒một 。 譬thí 如như 兩lưỡng/lượng 木mộc 相tương/tướng 磨ma 。 和hòa 合hợp 生sanh 火hỏa 。 若nhược 兩lưỡng/lượng 木mộc 離ly 散tán 。 火hỏa 亦diệc 隨tùy 滅diệt 。 如như 是thị 諸chư 受thọ 緣duyên 觸xúc 集tập 。 觸xúc 生sanh 觸xúc 集tập 。 若nhược 彼bỉ 彼bỉ 觸xúc 集tập 故cố 。 彼bỉ 彼bỉ 受thọ 亦diệc 集tập 。 彼bỉ 彼bỉ 觸xúc 集tập 滅diệt 故cố 。 彼bỉ 彼bỉ 受thọ 集tập 亦diệc 滅diệt 。 止chỉ 。 清thanh 涼lương 。 息tức 。 沒một 。 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 如như 是thị 觀quán 者giả 。 於ư 色sắc 解giải 脫thoát 。 於ư 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 解giải 脫thoát 。 於ư 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 解giải 脫thoát 。 我ngã 說thuyết 彼bỉ 於ư 苦khổ 得đắc 解giải 脫thoát 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 （ 二nhị 九cửu 一nhất ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 王Vương 舍Xá 城Thành 迦ca 蘭lan 陀đà 竹trúc 園viên 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 我ngã 說thuyết 內nội 觸xúc 法pháp 。 汝nhữ 等đẳng 為vi 取thủ 不phủ 。 時thời 。 有hữu 異dị 比Tỳ 丘Kheo 從tùng 座tòa 起khởi 。 整chỉnh 衣y 服phục 。 稽khể 首thủ 禮lễ 足túc 。 合hợp 掌chưởng 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 所sở 說thuyết 內nội 觸xúc 法pháp 。 我ngã 已dĩ 取thủ 也dã 。 時thời 。 彼bỉ 比Tỳ 丘Kheo 於ư 佛Phật 前tiền 如như 是thị 如như 是thị 自tự 記ký 說thuyết 。 如như 是thị 如như 是thị 。 世Thế 尊Tôn 不bất 悅duyệt 。 爾nhĩ 時thời 。 尊Tôn 者giả 阿A 難Nan 。 在tại 佛Phật 後hậu 執chấp 扇thiên/phiến 扇thiên/phiến 佛Phật 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 如như 聖thánh 法pháp 。 律luật 內nội 觸xúc 法pháp 。 異dị 於ư 此thử 比Tỳ 丘Kheo 所sở 說thuyết 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 。 今kim 正chánh 是thị 時thời 。 唯duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 為vi 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 說thuyết 賢hiền 聖thánh 法pháp 。 律luật 內nội 觸xúc 法pháp 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 已dĩ 。 當đương 受thọ 奉phụng 行hành 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 善thiện 哉tai 。 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 此thử 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 取thủ 內nội 觸xúc 法pháp 。 應ưng/ứng 如như 是thị 思tư 惟duy 。 若nhược 眾chúng 生sanh 所sở 有hữu 種chủng 種chủng 眾chúng 苦khổ 生sanh 。 此thử 苦khổ 何hà 因nhân 。 何hà 集tập 。 何hà 生sanh 。 何hà 觸xúc 。 作tác 如như 是thị 取thủ 時thời 。 當đương 知tri 此thử 苦khổ 億ức 波ba 提đề 因nhân 。 億ức 波ba 提đề 集tập 。 億ức 波ba 提đề 生sanh 。 億ức 波ba 提đề 轉chuyển 。 復phục 次thứ 。 比Tỳ 丘Kheo 內nội 觸xúc 法pháp 。 又hựu 億ức 波ba 提đề 何hà 因nhân 。 何hà 集tập 。 何hà 生sanh 。 何hà 觸xúc 。 彼bỉ 取thủ 時thời 當đương 復phục 知tri 億ức 波ba 提đề 愛ái 因nhân 。 愛ái 集tập 。 愛ái 生sanh 。 愛ái 觸xúc 。 復phục 次thứ 。 比Tỳ 丘Kheo 取thủ 內nội 觸xúc 法pháp 。 當đương 復phục 知tri 愛ái 何hà 因nhân 。 何hà 集tập 。 何hà 生sanh 。 何hà 觸xúc 。 如như 是thị 取thủ 時thời 當đương 知tri 世thế 間gian 所sở 念niệm 諦đế 正chánh 之chi 色sắc 。 於ư 彼bỉ 愛ái 生sanh 而nhi 生sanh 。 繫hệ 而nhi 繫hệ 。 住trụ 而nhi 住trụ 。 若nhược 諸chư 沙Sa 門Môn 。 婆Bà 羅La 門Môn 於ư 世thế 間gian 所sở 念niệm 諦đế 正chánh 之chi 色sắc 。 作tác 常thường 想tưởng 。 恒hằng 想tưởng 。 安an 隱ẩn 想tưởng 。 無vô 病bệnh 想tưởng 。 我ngã 想tưởng 。 我ngã 所sở 想tưởng 而nhi 見kiến 。 則tắc 於ư 此thử 色sắc 愛ái 增tăng 長trưởng 。 愛ái 增tăng 長trưởng 已dĩ 。 億ức 波ba 提đề 增tăng 長trưởng 。 億ức 波ba 提đề 增tăng 長trưởng 已dĩ 。 苦khổ 增tăng 長trưởng 。 苦khổ 增tăng 長trưởng 已dĩ 。 則tắc 不bất 解giải 脫thoát 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 我ngã 說thuyết 彼bỉ 不bất 解giải 脫thoát 苦khổ 。 譬thí 如như 路lộ 側trắc 清thanh 涼lương 池trì 水thủy 。 香hương 味vị 具cụ 足túc 。 有hữu 人nhân 以dĩ 毒độc 著trước 中trung 。 陽dương 春xuân 之chi 月nguyệt 。 諸chư 行hành 路lộ 者giả 風phong 熱nhiệt 渴khát 逼bức 。 競cạnh 來lai 欲dục 飲ẩm 。 有hữu 人nhân 語ngứ 言ngôn 。 士sĩ 夫phu 。 此thử 是thị 清thanh 涼lương 。 色sắc 香hương 味vị 具cụ 足túc 。 然nhiên 中trung 有hữu 毒độc 。 汝nhữ 等đẳng 勿vật 飲ẩm 。 若nhược 當đương 飲ẩm 者giả 。 或hoặc 令linh 汝nhữ 死tử 。 或hoặc 近cận 死tử 苦khổ 。 而nhi 彼bỉ 渴khát 者giả 不bất 信tín 而nhi 飲ẩm 。 雖tuy 得đắc 美mỹ 味vị 。 須tu 臾du 或hoặc 死tử 。 或hoặc 近cận 死tử 苦khổ 。 如như 是thị 。 沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 。 見kiến 世thế 間gian 可khả 念niệm 端đoan 政chánh 之chi 色sắc 。 作tác 常thường 見kiến 。 恒hằng 見kiến 。 安an 隱ẩn 見kiến 。 無vô 病bệnh 見kiến 。 我ngã 。 我ngã 所sở 見kiến 。 乃nãi 至chí 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 若nhược 諸chư 沙Sa 門Môn 。 婆Bà 羅La 門Môn 於ư 世thế 間gian 可khả 念niệm 端đoan 政chánh 之chi 色sắc 觀quán 察sát 如như 病bệnh 。 如như 癰ung 。 如như 刺thứ 。 如như 殺sát 。 無vô 常thường 。 苦khổ 。 空không 。 非phi 我ngã 。 彼bỉ 愛ái 則tắc 離ly 。 愛ái 離ly 故cố 億ức 波ba 提đề 離ly 。 億ức 波ba 提đề 離ly 故cố 則tắc 苦khổ 離ly 。 苦khổ 離ly 故cố 則tắc 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 離ly 。 譬thí 如như 路lộ 側trắc 清thanh 涼lương 池trì 水thủy 。 香hương 味vị 具cụ 足túc 。 有hữu 人nhân 以dĩ 毒độc 著trước 中trung 。 陽dương 春xuân 之chi 月nguyệt 。 諸chư 行hành 路lộ 者giả 風phong 熱nhiệt 渴khát 逼bức 。 競cạnh 來lai 欲dục 飲ẩm 。 有hữu 人nhân 語ngứ 言ngôn 。 此thử 水thủy 有hữu 毒độc 。 汝nhữ 等đẳng 勿vật 飲ẩm 。 若nhược 當đương 飲ẩm 者giả 。 或hoặc 令linh 汝nhữ 死tử 。 或hoặc 近cận 死tử 苦khổ 。 彼bỉ 則tắc 念niệm 言ngôn 。 此thử 水thủy 有hữu 毒độc 。 若nhược 當đương 飲ẩm 者giả 。 或hoặc 令linh 我ngã 死tử 。 或hoặc 近cận 死tử 苦khổ 。 我ngã 且thả 忍nhẫn 渴khát 。 食thực 乾can 麨xiểu 飯phạn 。 不bất 取thủ 水thủy 飲ẩm 。 如như 是thị 。 沙Sa 門Môn 。 婆Bà 羅La 門Môn 於ư 世thế 間gian 可khả 念niệm 之chi 色sắc 觀quán 察sát 如như 病bệnh 。 如như 癰ung 。 如như 刺thứ 。 如như 殺sát 。 無vô 常thường 。 苦khổ 。 空không 。 非phi 我ngã 。 乃nãi 至chí 解giải 脫thoát 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 是thị 故cố 。 阿A 難Nan 。 於ư 此thử 法Pháp 如như 是thị 見kiến 。 如như 是thị 聞văn 。 如như 是thị 覺giác 。 如như 是thị 知tri 。 於ư 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 亦diệc 如như 此thử 道đạo 。 如như 是thị 觀quán 察sát 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 （ 二nhị 九cửu 二nhị ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 王Vương 舍Xá 城Thành 迦ca 蘭lan 陀đà 竹trúc 園viên 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 云vân 何hà 思tư 量lượng 觀quán 察sát 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 時thời 。 思tư 量lượng 眾chúng 生sanh 所sở 有hữu 眾chúng 苦khổ 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 此thử 諸chư 苦khổ 何hà 因nhân 。 何hà 集tập 。 何hà 生sanh 。 何hà 觸xúc 。 思tư 量lượng 取thủ 因nhân 。 取thủ 集tập 。 取thủ 生sanh 。 取thủ 觸xúc 。 若nhược 彼bỉ 取thủ 滅diệt 無vô 餘dư 。 眾chúng 苦khổ 則tắc 滅diệt 。 彼bỉ 所sở 乘thừa 苦khổ 滅diệt 道đạo 跡tích 如như 實thật 知tri 。 修tu 行hành 彼bỉ 向hướng 次thứ 法pháp 。 是thị 名danh 比Tỳ 丘Kheo 向hướng 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 所sở 謂vị 取thủ 滅diệt 。 復phục 次thứ 。 比Tỳ 丘Kheo 思tư 量lượng 觀quán 察sát 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 時thời 。 思tư 量lượng 彼bỉ 取thủ 何hà 因nhân 。 何hà 集tập 。 何hà 生sanh 。 何hà 觸xúc 。 思tư 量lượng 彼bỉ 取thủ 愛ái 因nhân 。 愛ái 集tập 。 愛ái 生sanh 。 愛ái 觸xúc 。 彼bỉ 愛ái 永vĩnh 滅diệt 無vô 餘dư 。 取thủ 亦diệc 隨tùy 滅diệt 。 彼bỉ 所sở 乘thừa 取thủ 滅diệt 道đạo 跡tích 如như 實thật 知tri 。 修tu 習tập 彼bỉ 向hướng 次thứ 法pháp 。 是thị 名danh 比Tỳ 丘Kheo 向hướng 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 所sở 謂vị 愛ái 滅diệt 。 復phục 次thứ 。 比Tỳ 丘Kheo 思tư 量lượng 觀quán 察sát 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 則tắc 思tư 量lượng 彼bỉ 愛ái 何hà 因nhân 。 何hà 集tập 。 何hà 生sanh 。 何hà 觸xúc 。 知tri 彼bỉ 愛ái 受thọ 因nhân 。 受thọ 集tập 。 受thọ 生sanh 。 受thọ 觸xúc 。 彼bỉ 受thọ 永vĩnh 滅diệt 無vô 餘dư 。 則tắc 愛ái 滅diệt 。 彼bỉ 所sở 乘thừa 愛ái 滅diệt 道đạo 跡tích 如như 實thật 知tri 。 修tu 習tập 彼bỉ 向hướng 次thứ 法pháp 。 是thị 名danh 比Tỳ 丘Kheo 向hướng 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 所sở 謂vị 受thọ 滅diệt 。 復phục 次thứ 。 比Tỳ 丘Kheo 思tư 量lượng 觀quán 察sát 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 時thời 。 思tư 量lượng 彼bỉ 受thọ 何hà 因nhân 。 何hà 集tập 。 何hà 生sanh 。 何hà 觸xúc 。 知tri 彼bỉ 受thọ 觸xúc 因nhân 。 觸xúc 集tập 。 觸xúc 生sanh 。 觸xúc 緣duyên 。 彼bỉ 觸xúc 永vĩnh 滅diệt 無vô 餘dư 。 則tắc 受thọ 滅diệt 。 彼bỉ 所sở 乘thừa 觸xúc 滅diệt 道đạo 跡tích 如như 實thật 知tri 。 修tu 習tập 彼bỉ 向hướng 次thứ 法pháp 。 是thị 名danh 比Tỳ 丘Kheo 向hướng 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 復phục 次thứ 。 比Tỳ 丘Kheo 思tư 量lượng 觀quán 察sát 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 時thời 。 思tư 量lượng 彼bỉ 觸xúc 何hà 因nhân 。 何hà 集tập 。 何hà 生sanh 。 何hà 觸xúc 。 當đương 知tri 彼bỉ 觸xúc 六lục 入nhập 處xứ 因nhân 。 六lục 入nhập 處xứ 集tập 。 六lục 入nhập 處xứ 生sanh 。 六lục 入nhập 處xứ 觸xúc 。 彼bỉ 六lục 入nhập 處xứ 欲dục 滅diệt 無vô 餘dư 。 則tắc 觸xúc 滅diệt 。 彼bỉ 所sở 乘thừa 六lục 入nhập 處xứ 滅diệt 道đạo 跡tích 如như 實thật 知tri 。 修tu 習tập 彼bỉ 向hướng 次thứ 法pháp 。 是thị 名danh 比Tỳ 丘Kheo 向hướng 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 復phục 次thứ 。 比Tỳ 丘Kheo 思tư 量lượng 觀quán 察sát 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 時thời 。 思tư 量lượng 彼bỉ 六lục 入nhập 處xứ 何hà 因nhân 。 何hà 集tập 。 何hà 生sanh 。 何hà 觸xúc 。 知tri 彼bỉ 六lục 入nhập 處xứ 名danh 色sắc 因nhân 。 名danh 色sắc 集tập 。 名danh 色sắc 生sanh 。 名danh 色sắc 觸xúc 。 名danh 色sắc 永vĩnh 滅diệt 無vô 餘dư 。 則tắc 六lục 入nhập 處xứ 滅diệt 。 彼bỉ 所sở 乘thừa 名danh 色sắc 滅diệt 道đạo 跡tích 如như 實thật 知tri 。 修tu 習tập 彼bỉ 向hướng 次thứ 法pháp 。 是thị 名danh 比Tỳ 丘Kheo 向hướng 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 所sở 謂vị 名danh 色sắc 滅diệt 。 復phục 次thứ 。 比Tỳ 丘Kheo 思tư 量lượng 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 時thời 。 思tư 量lượng 名danh 色sắc 何hà 因nhân 。 何hà 集tập 。 何hà 生sanh 。 何hà 觸xúc 。 知tri 彼bỉ 名danh 色sắc 識thức 因nhân 。 識thức 集tập 。 識thức 生sanh 。 識thức 觸xúc 。 彼bỉ 識thức 欲dục 滅diệt 無vô 餘dư 。 則tắc 名danh 色sắc 滅diệt 。 彼bỉ 所sở 乘thừa 識thức 滅diệt 道đạo 跡tích 如như 實thật 知tri 。 修tu 習tập 彼bỉ 向hướng 次thứ 法pháp 。 是thị 名danh 比Tỳ 丘Kheo 向hướng 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 所sở 謂vị 識thức 滅diệt 。 復phục 次thứ 。 比Tỳ 丘Kheo 思tư 量lượng 觀quán 察sát 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 時thời 。 思tư 量lượng 彼bỉ 識thức 何hà 因nhân 。 何hà 集tập 。 何hà 生sanh 。 何hà 觸xúc 。 知tri 彼bỉ 識thức 行hành 因nhân 。 行hành 集tập 。 行hành 生sanh 。 行hành 觸xúc 。 作tác 諸chư 福phước 行hành 。 善thiện 識thức 生sanh 。 作tác 諸chư 不bất 福phước 不bất 善thiện 行hành 。 不bất 善thiện 識thức 生sanh 。 作tác 無vô 所sở 有hữu 行hành 。 無vô 所sở 有hữu 識thức 生sanh 。 是thị 為vì 彼bỉ 識thức 行hành 因nhân 。 行hành 集tập 。 行hành 生sanh 。 行hành 觸xúc 。 彼bỉ 行hành 欲dục 滅diệt 無vô 餘dư 。 則tắc 識thức 滅diệt 。 彼bỉ 所sở 乘thừa 行hành 滅diệt 道đạo 跡tích 如như 實thật 知tri 。 修tu 習tập 彼bỉ 向hướng 次thứ 法pháp 。 是thị 名danh 比Tỳ 丘Kheo 向hướng 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 所sở 謂vị 行hành 滅diệt 。 復phục 次thứ 。 比Tỳ 丘Kheo 思tư 量lượng 觀quán 察sát 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 時thời 。 思tư 量lượng 彼bỉ 行hành 何hà 因nhân 。 何hà 集tập 。 何hà 生sanh 。 何hà 觸xúc 。 知tri 彼bỉ 行hành 無vô 明minh 因nhân 。 無vô 明minh 集tập 。 無vô 明minh 生sanh 。 無vô 明minh 觸xúc 。 彼bỉ 福phước 行hành 無vô 明minh 緣duyên 。 非phi 福phước 行hành 亦diệc 無vô 明minh 緣duyên 。 非phi 福phước 不bất 福phước 行hành 亦diệc 無vô 明minh 緣duyên 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 彼bỉ 行hành 無vô 明minh 因nhân 。 無vô 明minh 集tập 。 無vô 明minh 生sanh 。 無vô 明minh 觸xúc 。 彼bỉ 無vô 明minh 永vĩnh 滅diệt 無vô 餘dư 。 則tắc 行hành 滅diệt 。 彼bỉ 所sở 乘thừa 無vô 明minh 滅diệt 道đạo 跡tích 如như 實thật 知tri 。 修tu 習tập 彼bỉ 向hướng 次thứ 法pháp 。 是thị 名danh 比Tỳ 丘Kheo 向hướng 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 所sở 謂vị 無vô 明minh 滅diệt 。 佛Phật 告cáo 比Tỳ 丘Kheo 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 若nhược 不bất 樂nhạo 無vô 明minh 而nhi 生sanh 明minh 。 復phục 緣duyên 彼bỉ 無vô 明minh 作tác 福phước 行hành 。 非phi 福phước 行hành 。 無vô 所sở 有hữu 行hành 不phủ 。 比Tỳ 丘Kheo 白bạch 佛Phật 。 不phủ 也dã 。 世Thế 尊Tôn 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 不bất 樂nhạo 無vô 明minh 而nhi 生sanh 明minh 。 無vô 明minh 滅diệt 則tắc 行hành 滅diệt 。 行hành 滅diệt 則tắc 識thức 滅diệt 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 滅diệt 。 如như 是thị 如như 是thị 。 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 滅diệt 。 佛Phật 言ngôn 。 善thiện 哉tai 。 善thiện 哉tai 。 比Tỳ 丘Kheo 。 我ngã 亦diệc 如như 是thị 說thuyết 。 汝nhữ 亦diệc 知tri 此thử 。 於ư 彼bỉ 彼bỉ 法pháp 起khởi 彼bỉ 彼bỉ 法pháp 。 生sanh 彼bỉ 彼bỉ 法pháp 。 滅diệt 彼bỉ 彼bỉ 法pháp 。 滅diệt 。 止chỉ 。 清thanh 涼lương 。 息tức 。 沒một 。 若nhược 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 無vô 明minh 離ly 欲dục 而nhi 生sanh 明minh 。 身thân 分phân 齊tề 受thọ 所sở 覺giác 。 身thân 分phân 齊tề 受thọ 所sở 覺giác 時thời 如như 實thật 知tri 。 若nhược 壽thọ 分phân 齊tề 受thọ 所sở 覺giác 。 壽thọ 分phân 齊tề 受thọ 所sở 覺giác 時thời 如như 實thật 知tri 。 身thân 壞hoại 時thời 壽thọ 命mạng 欲dục 盡tận 。 於ư 此thử 諸chư 受thọ 一nhất 切thiết 所sở 覺giác 滅diệt 盡tận 無vô 餘dư 。 譬thí 如như 力lực 士sĩ 。 取thủ 新tân 熟thục 瓦ngõa 器khí 。 乘thừa 熱nhiệt 置trí 地địa 。 須tu 臾du 散tán 壞hoại 。 熱nhiệt 勢thế 悉tất 滅diệt 。 如như 是thị 。 比Tỳ 丘Kheo 無vô 明minh 離ly 欲dục 而nhi 生sanh 明minh 。 身thân 分phân 齊tề 受thọ 所sở 覺giác 如như 實thật 知tri 。 壽thọ 分phân 齊tề 受thọ 所sở 覺giác 如như 實thật 知tri 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 一nhất 切thiết 受thọ 所sở 覺giác 悉tất 滅diệt 無vô 餘dư 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 （ 二nhị 九cửu 三tam ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 王Vương 舍Xá 城Thành 迦ca 蘭lan 陀đà 竹trúc 園viên 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 異dị 比Tỳ 丘Kheo 。 我ngã 已dĩ 度độ 疑nghi 。 離ly 於ư 猶do 豫dự 。 拔bạt 邪tà 見kiến 刺thứ 。 不bất 復phục 退thối 轉chuyển 。 心tâm 無vô 所sở 著trước 故cố 。 何hà 處xứ 有hữu 我ngã 為vì 彼bỉ 比Tỳ 丘Kheo 說thuyết 法Pháp 。 為vì 彼bỉ 比Tỳ 丘Kheo 說thuyết 賢hiền 聖thánh 出xuất 世thế 空không 相tương 應ứng 緣duyên 起khởi 隨tùy 順thuận 法pháp 。 所sở 謂vị 有hữu 是thị 故cố 是thị 事sự 有hữu 。 是thị 事sự 有hữu 故cố 是thị 事sự 起khởi 。 所sở 謂vị 緣duyên 無vô 明minh 行hành 。 緣duyên 行hành 識thức 。 緣duyên 識thức 名danh 色sắc 。 緣duyên 名danh 色sắc 六lục 入nhập 處xứ 。 緣duyên 六lục 入nhập 處xứ 觸xúc 。 緣duyên 觸xúc 受thọ 。 緣duyên 受thọ 愛ái 。 緣duyên 愛ái 取thủ 。 緣duyên 取thủ 有hữu 。 緣duyên 有hữu 生sanh 。 緣duyên 生sanh 老lão 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 如như 是thị 如như 是thị 。 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。 乃nãi 至chí 如như 是thị 。 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 滅diệt 。 如như 是thị 說thuyết 法pháp 。 而nhi 彼bỉ 比Tỳ 丘Kheo 猶do 有hữu 疑nghi 惑hoặc 猶do 豫dự 。 先tiên 不bất 得đắc 得đắc 想tưởng 。 不bất 獲hoạch 獲hoạch 想tưởng 。 不bất 證chứng 證chứng 想tưởng 。 今kim 聞văn 法Pháp 已dĩ 。 心tâm 生sanh 憂ưu 苦khổ 。 悔hối 恨hận 。 矇 沒một 。 障chướng 礙ngại 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 此thử 甚thậm 深thâm 處xứ 。 所sở 謂vị 緣duyên 起khởi 。 倍bội 復phục 甚thậm 深thâm 難nan 見kiến 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 取thủ 離ly 。 愛ái 盡tận 。 無vô 欲dục 。 寂tịch 滅diệt 。 涅Niết 槃Bàn 。 如như 此thử 二nhị 法pháp 。 謂vị 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 。 有hữu 為vi 者giả 若nhược 生sanh 。 若nhược 住trụ 。 若nhược 異dị 。 若nhược 滅diệt 。 無vô 為vi 者giả 不bất 生sanh 。 不bất 住trụ 。 不bất 異dị 。 不bất 滅diệt 。 是thị 名danh 比Tỳ 丘Kheo 諸chư 行hành 苦khổ 寂tịch 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 。 因nhân 集tập 故cố 苦khổ 集tập 。 因nhân 滅diệt 故cố 苦khổ 滅diệt 。 斷đoán/đoạn 諸chư 逕kính 路lộ 。 滅diệt 於ư 相tương 續tục 。 相tương 續tục 滅diệt 滅diệt 。 是thị 名danh 苦khổ 邊biên 。 比Tỳ 丘Kheo 。 彼bỉ 何hà 所sở 滅diệt 。 謂vị 有hữu 餘dư 苦khổ 。 彼bỉ 若nhược 滅diệt 。 止chỉ 。 清thanh 涼lương 。 息tức 。 沒một 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 取thủ 滅diệt 。 愛ái 盡tận 。 無vô 欲dục 。 寂tịch 滅diệt 。 涅Niết 槃Bàn 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 （ 二nhị 九cửu 四tứ ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 王Vương 舍Xá 城Thành 迦ca 蘭lan 陀đà 竹trúc 園viên 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 愚ngu 癡si 無vô 聞văn 凡phàm 夫phu 無vô 明minh 覆phú 。 愛ái 緣duyên 繫hệ 得đắc 此thử 識thức 身thân 。 內nội 有hữu 此thử 識thức 身thân 。 外ngoại 有hữu 名danh 色sắc 。 此thử 二nhị 因nhân 緣duyên 生sanh 觸xúc 。 此thử 六lục 觸xúc 入nhập 所sở 觸xúc 。 愚ngu 癡si 無vô 聞văn 凡phàm 夫phu 苦khổ 樂lạc 受thọ 覺giác 。 因nhân 起khởi 種chủng 種chủng 。 云vân 何hà 為vi 六lục 。 眼nhãn 觸xúc 入nhập 處xứ 。 耳nhĩ 。 鼻tỷ 。 舌thiệt 。 身thân 。 意ý 觸xúc 入nhập 處xứ 。 若nhược 黠hiệt 慧tuệ 者giả 無vô 明minh 覆phú 。 愛ái 緣duyên 繫hệ 得đắc 此thử 識thức 身thân 。 如như 是thị 內nội 有hữu 識thức 身thân 。 外ngoại 有hữu 名danh 色sắc 。 此thử 二nhị 緣duyên 生sanh 六lục 觸xúc 入nhập 處xứ 。 六lục 觸xúc 所sở 觸xúc 故cố 。 智trí 者giả 生sanh 苦khổ 樂nhạc/nhạo/lạc 受thọ 覺giác 。 因nhân 起khởi 種chủng 種chủng 。 何hà 等đẳng 為vi 六lục 。 眼nhãn 觸xúc 入nhập 處xứ 。 耳nhĩ 。 鼻tỷ 。 舌thiệt 。 身thân 。 意ý 觸xúc 入nhập 處xứ 。 愚ngu 夫phu 。 黠hiệt 慧tuệ 。 彼bỉ 於ư 我ngã 所sở 修tu 諸chư 梵phạm 者giả 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 比Tỳ 丘Kheo 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 是thị 法pháp 根căn 。 法Pháp 眼nhãn 。 法pháp 依y 。 善thiện 哉tai 。 世Thế 尊Tôn 。 唯duy 願nguyện 演diễn 說thuyết 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 已dĩ 。 當đương 受thọ 奉phụng 行hành 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 彼bỉ 愚ngu 癡si 無vô 聞văn 凡phàm 夫phu 無vô 明minh 所sở 覆phú 。 愛ái 緣duyên 所sở 繫hệ 。 得đắc 此thử 識thức 身thân 。 彼bỉ 無vô 明minh 不bất 斷đoán/đoạn 。 愛ái 緣duyên 不bất 盡tận 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 還hoàn 復phục 受thọ 身thân 。 還hoàn 受thọ 身thân 故cố 。 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 此thử 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 本bổn 不bất 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 向hướng 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 故cố 。 是thị 故cố 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 還hoàn 復phục 受thọ 身thân 。 還hoàn 受thọ 身thân 故cố 。 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 若nhược 黠hiệt 慧tuệ 者giả 無vô 明minh 所sở 覆phú 。 愛ái 緣duyên 所sở 繫hệ 。 得đắc 此thử 識thức 身thân 。 彼bỉ 無vô 明minh 斷đoán/đoạn 。 愛ái 緣duyên 盡tận 。 無vô 明minh 斷đoán/đoạn 。 愛ái 緣duyên 盡tận 故cố 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 更cánh 不bất 復phục 受thọ 。 不bất 更cánh 受thọ 故cố 。 得đắc 解giải 脫thoát 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 先tiên 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 正chánh 向hướng 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 故cố 。 是thị 故cố 彼bỉ 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 更cánh 不bất 復phục 受thọ 。 更cánh 不bất 受thọ 故cố 。 得đắc 解giải 脫thoát 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 是thị 名danh 凡phàm 夫phu 。 及cập 黠hiệt 慧tuệ 者giả 。 彼bỉ 於ư 我ngã 所sở 修tu 諸chư 梵Phạm 行hạnh 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 （ 二nhị 九cửu 五ngũ ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 王Vương 舍Xá 城Thành 迦ca 蘭lan 陀đà 竹trúc 園viên 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 此thử 身thân 非phi 汝nhữ 所sở 有hữu 。 亦diệc 非phi 餘dư 人nhân 所sở 有hữu 。 謂vị 六lục 觸xúc 入nhập 處xứ 。 本bổn 修tu 行hạnh 願nguyện 。 受thọ 得đắc 此thử 身thân 。 云vân 何hà 為vi 六lục 。 眼nhãn 觸xúc 入nhập 處xứ 。 耳nhĩ 。 鼻tỷ 。 舌thiệt 。 身thân 。 意ý 觸xúc 入nhập 處xứ 。 彼bỉ 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 於ư 諸chư 緣duyên 起khởi 善thiện 正chánh 。 思tư 惟duy 觀quán 察sát 。 有hữu 此thử 六lục 識thức 身thân 。 六lục 觸xúc 身thân 。 六lục 受thọ 身thân 。 六lục 想tưởng 身thân 。 六lục 思tư 身thân 。 所sở 謂vị 此thử 有hữu 故cố 。 有hữu 當đương 來lai 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 如như 是thị 如như 是thị 。 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。 是thị 名danh 有hữu 因nhân 有hữu 緣duyên 世thế 間gian 集tập 。 謂vị 此thử 無vô 故cố 。 六lục 識thức 身thân 無vô 。 六lục 觸xúc 身thân 。 六lục 受thọ 身thân 。 六lục 想tưởng 身thân 。 六lục 思tư 身thân 無vô 。 謂vị 此thử 無vô 故cố 。 無vô 有hữu 當đương 來lai 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 如như 是thị 如như 是thị 。 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 滅diệt 。 若nhược 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 於ư 世thế 間gian 集tập 。 世thế 間gian 滅diệt 如như 實thật 正chánh 知tri 。 善thiện 見kiến 。 善thiện 覺giác 。 善thiện 入nhập 。 是thị 名danh 聖thánh 弟đệ 子tử 招chiêu 此thử 善thiện 法Pháp 。 得đắc 此thử 善thiện 法Pháp 。 知tri 此thử 善thiện 法Pháp 。 入nhập 此thử 善thiện 法Pháp 。 覺giác 知tri 。 覺giác 見kiến 世thế 間gian 生sanh 滅diệt 。 成thành 就tựu 賢hiền 聖thánh 出xuất 離ly 。 實thật 寂tịch 。 正chánh 盡tận 苦khổ 。 究cứu 竟cánh 苦khổ 邊biên 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 謂vị 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 世thế 間gian 集tập 滅diệt 如như 實thật 知tri 。 善thiện 見kiến 。 善thiện 覺giác 。 善thiện 入nhập 故cố 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 （ 二nhị 九cửu 六lục ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 王Vương 舍Xá 城Thành 迦ca 蘭lan 陀đà 竹trúc 園viên 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 我ngã 今kim 當đương 說thuyết 因nhân 緣duyên 法pháp 及cập 緣duyên 生sanh 法pháp 。 云vân 何hà 為vi 因nhân 緣duyên 法pháp 。 謂vị 此thử 有hữu 故cố 彼bỉ 有hữu 。 謂vị 緣duyên 無vô 明minh 行hành 。 緣duyên 行hành 識thức 。 乃nãi 至chí 如như 是thị 。 如như 是thị 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。 云vân 何hà 緣duyên 生sanh 法pháp 。 謂vị 無vô 明minh 。 行hành 。 若nhược 佛Phật 出xuất 世thế 。 若nhược 未vị 出xuất 世thế 。 此thử 法pháp 常thường 住trụ 。 法pháp 住trụ 法Pháp 界Giới 。 彼bỉ 如Như 來Lai 自tự 所sở 覺giác 知tri 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 開khai 示thị 顯hiển 發phát 。 謂vị 緣duyên 無vô 明minh 有hữu 行hành 。 乃nãi 至chí 緣duyên 生sanh 有hữu 老lão 死tử 。 若nhược 佛Phật 出xuất 世thế 。 若nhược 未vị 出xuất 世thế 。 此thử 法pháp 常thường 住trụ 。 法pháp 住trụ 法Pháp 界Giới 。 彼bỉ 如Như 來Lai 自tự 覺giác 知tri 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 開khai 示thị 顯hiển 發phát 。 謂vị 緣duyên 生sanh 故cố 。 有hữu 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 此thử 等đẳng 諸chư 法pháp 。 法pháp 住trụ 。 法pháp 空không 。 法pháp 如như 。 法pháp 爾nhĩ 。 法pháp 不bất 離ly 如như 。 法pháp 不bất 異dị 如như 。 審thẩm 諦đế 真chân 實thật 。 不bất 顛điên 倒đảo 。 如như 是thị 隨tùy 順thuận 緣duyên 起khởi 。 是thị 名danh 緣duyên 生sanh 法pháp 。 謂vị 無vô 明minh 。 行hành 。 識thức 。 名danh 色sắc 。 六lục 入nhập 處xứ 。 觸xúc 。 受thọ 。 愛ái 。 取thủ 。 有hữu 。 生sanh 。 老lão 。 病bệnh 。 死tử 。 憂ưu 。 悲bi 。 惱não 。 苦khổ 。 是thị 名danh 緣duyên 生sanh 法pháp 。 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 於ư 此thử 因nhân 緣duyên 法pháp 。 緣duyên 生sanh 法pháp 正chánh 知tri 善thiện 見kiến 。 不bất 求cầu 前tiền 際tế 。 言ngôn 。 我ngã 過quá 去khứ 世thế 若nhược 有hữu 。 若nhược 無vô 。 我ngã 過quá 去khứ 世thế 何hà 等đẳng 類loại 。 我ngã 過quá 去khứ 世thế 何hà 如như 。 不bất 求cầu 後hậu 際tế 。 我ngã 於ư 當đương 來lai 世thế 為vi 有hữu 。 為vi 無vô 。 云vân 何hà 類loại 。 何hà 如như 。 內nội 不bất 猶do 豫dự 。 此thử 是thị 何hà 等đẳng 。 云vân 何hà 有hữu 此thử 為vi 前tiền 。 誰thùy 終chung 當đương 云vân 何hà 之chi 。 此thử 眾chúng 生sanh 從tùng 何hà 來lai 。 於ư 此thử 沒một 當đương 何hà 之chi 。 若nhược 沙Sa 門Môn 。 婆Bà 羅La 門Môn 起khởi 凡phàm 俗tục 見kiến 所sở 繫hệ 。 謂vị 說thuyết 我ngã 見kiến 所sở 繫hệ 。 說thuyết 眾chúng 生sanh 見kiến 所sở 繫hệ 。 說thuyết 壽thọ 命mạng 見kiến 所sở 繫hệ 。 忌kỵ 諱húy 吉cát 慶khánh 見kiến 所sở 繫hệ 。 爾nhĩ 時thời 悉tất 斷đoán/đoạn 。 悉tất 知tri 。 斷đoán/đoạn 其kỳ 根căn 本bổn 。 如như 截tiệt 多đa 羅la 樹thụ 頭đầu 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 成thành 不bất 生sanh 法pháp 。 是thị 名danh 多đa 聞văn 聖thánh 弟đệ 子tử 於ư 因nhân 緣duyên 法pháp 。 緣duyên 生sanh 法pháp 如như 實thật 正chánh 知tri 。 善thiện 見kiến 。 善thiện 覺giác 。 善thiện 修tu 。 善thiện 入nhập 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 （ 二nhị 九cửu 七thất ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 拘câu 留lưu 搜sưu 調điều 牛ngưu 聚tụ 落lạc 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 我ngã 當đương 為vì 汝nhữ 等đẳng 說thuyết 法Pháp 。 初sơ 。 中trung 。 後hậu 善thiện 。 善thiện 義nghĩa 善thiện 味vị 。 純thuần 一nhất 清thanh 淨tịnh 。 梵Phạm 行hạnh 清thanh 白bạch 。 所sở 謂vị 大đại 空không 法pháp 經kinh 。 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 云vân 何hà 為vi 大đại 空không 法pháp 經kinh 。 所sở 謂vị 此thử 有hữu 故cố 彼bỉ 有hữu 。 此thử 起khởi 故cố 彼bỉ 起khởi 。 謂vị 緣duyên 無vô 明minh 行hành 。 緣duyên 行hành 識thức 。 乃nãi 至chí 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。 緣duyên 生sanh 老lão 死tử 者giả 。 若nhược 有hữu 問vấn 言ngôn 。 彼bỉ 誰thùy 老lão 死tử 。 老lão 死tử 屬thuộc 誰thùy 。 彼bỉ 則tắc 答đáp 言ngôn 。 我ngã 即tức 老lão 死tử 。 今kim 老lão 死tử 屬thuộc 我ngã 。 老lão 死tử 是thị 我ngã 。 所sở 言ngôn 。 命mạng 即tức 是thị 身thân 。 或hoặc 言ngôn 。 命mạng 異dị 身thân 異dị 。 此thử 則tắc 一nhất 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 有hữu 種chủng 種chủng 。 若nhược 見kiến 言ngôn 。 命mạng 即tức 是thị 身thân 。 彼bỉ 梵Phạm 行hạnh 者giả 所sở 無vô 有hữu 。 若nhược 復phục 見kiến 言ngôn 。 命mạng 異dị 身thân 異dị 。 梵Phạm 行hạnh 者giả 所sở 無vô 有hữu 。 於ư 此thử 二nhị 邊biên 。 心tâm 所sở 不bất 隨tùy 。 正chánh 向hướng 中Trung 道Đạo 。 賢hiền 聖thánh 出xuất 世thế 。 如như 實thật 不bất 顛điên 倒đảo 正chánh 見kiến 。 謂vị 緣duyên 生sanh 老lão 死tử 。 如như 是thị 生sanh 。 有hữu 。 取thủ 。 愛ái 受thọ 。 觸xúc 。 六lục 入nhập 處xứ 。 名danh 色sắc 。 識thức 。 行hành 。 緣duyên 無vô 明minh 故cố 有hữu 行hành 。 若nhược 復phục 問vấn 言ngôn 。 誰thùy 是thị 行hành 。 行hành 屬thuộc 誰thùy 。 彼bỉ 則tắc 答đáp 言ngôn 。 行hành 則tắc 是thị 我ngã 。 行hành 是thị 我ngã 所sở 。 彼bỉ 如như 是thị 。 命mạng 即tức 是thị 身thân 。 或hoặc 言ngôn 。 命mạng 異dị 身thân 異dị 。 彼bỉ 見kiến 命mạng 即tức 是thị 身thân 者giả 。 梵Phạm 行hạnh 者giả 無vô 有hữu 。 或hoặc 言ngôn 命mạng 異dị 身thân 異dị 者giả 。 梵Phạm 行hạnh 者giả 亦diệc 無vô 有hữu 。 離ly 此thử 二nhị 邊biên 。 正chánh 向hướng 中Trung 道Đạo 。 賢hiền 聖thánh 出xuất 世thế 。 如như 實thật 不bất 顛điên 倒đảo 正chánh 見kiến 所sở 知tri 。 所sở 謂vị 緣duyên 無vô 明minh 行hành 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 若nhược 無vô 明minh 離ly 欲dục 而nhi 生sanh 明minh 。 彼bỉ 誰thùy 老lão 死tử 。 老lão 死tử 屬thuộc 誰thùy 者giả 。 老lão 死tử 則tắc 斷đoán/đoạn 。 則tắc 知tri 斷đoán/đoạn 其kỳ 根căn 本bổn 。 如như 截tiệt 多đa 羅la 樹thụ 頭đầu 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 成thành 不bất 生sanh 法pháp 。 若nhược 比Tỳ 丘Kheo 無vô 明minh 離ly 欲dục 而nhi 生sanh 明minh 。 彼bỉ 誰thùy 生sanh 。 生sanh 屬thuộc 誰thùy 。 乃nãi 至chí 誰thùy 是thị 行hành 。 行hành 屬thuộc 誰thùy 者giả 。 行hành 則tắc 斷đoán/đoạn 。 則tắc 知tri 斷đoán/đoạn 其kỳ 根căn 本bổn 。 如như 截tiệt 多đa 羅la 樹thụ 頭đầu 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 成thành 不bất 生sanh 法pháp 。 若nhược 比Tỳ 丘Kheo 無vô 明minh 離ly 欲dục 而nhi 生sanh 明minh 。 彼bỉ 無vô 明minh 滅diệt 則tắc 行hành 滅diệt 。 乃nãi 至chí 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 滅diệt 。 是thị 名danh 大đại 空không 法pháp 經kinh 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 （ 二nhị 九cửu 八bát ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 拘câu 留lưu 搜sưu 調điều 牛ngưu 聚tụ 落lạc 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 我ngã 今kim 當đương 說thuyết 緣duyên 起khởi 法pháp 法pháp 說thuyết 。 義nghĩa 說thuyết 。 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 云vân 何hà 緣duyên 起khởi 法pháp 法pháp 說thuyết 。 謂vị 此thử 有hữu 故cố 彼bỉ 有hữu 。 此thử 起khởi 故cố 彼bỉ 起khởi 。 謂vị 緣duyên 無vô 明minh 行hành 。 乃nãi 至chí 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。 是thị 名danh 緣duyên 起khởi 法pháp 法pháp 說thuyết 。 云vân 何hà 義nghĩa 說thuyết 。 謂vị 緣duyên 無vô 明minh 行hành 者giả 。 彼bỉ 云vân 何hà 無vô 明minh 。 若nhược 不bất 知tri 前tiền 際tế 。 不bất 知tri 後hậu 際tế 。 不bất 知tri 前tiền 後hậu 際tế 。 不bất 知tri 於ư 內nội 。 不bất 知tri 於ư 外ngoại 。 不bất 知tri 內nội 外ngoại 。 不bất 知tri 業nghiệp 。 不bất 知tri 報báo 。 不bất 知tri 業nghiệp 報báo 。 不bất 知tri 佛Phật 。 不bất 知tri 法pháp 。 不bất 知tri 僧tăng 。 不bất 知tri 苦khổ 。 不bất 知tri 集tập 。 不bất 知tri 滅diệt 。 不bất 知tri 道đạo 。 不bất 知tri 因nhân 。 不bất 知tri 因nhân 所sở 起khởi 法pháp 。 不bất 知tri 善thiện 不bất 善thiện 。 有hữu 罪tội 無vô 罪tội 。 習tập 不bất 習tập 。 若nhược 劣liệt 若nhược 勝thắng 。 染nhiễm 污ô 清thanh 淨tịnh 。 分phân 別biệt 緣duyên 起khởi 。 皆giai 悉tất 不bất 知tri 。 於ư 六lục 觸xúc 入nhập 處xứ 。 不bất 如như 實thật 覺giác 知tri 。 於ư 彼bỉ 彼bỉ 不bất 知tri 。 不bất 見kiến 。 無vô 無vô 間gián 等đẳng 。 癡si 闇ám 。 無vô 明minh 。 大đại 冥minh 。 是thị 名danh 無vô 明minh 。 緣duyên 無vô 明minh 行hành 者giả 。 云vân 何hà 為vi 行hành 。 行hành 有hữu 三tam 種chủng 。 身thân 行hành 。 口khẩu 行hành 。 意ý 行hành 。 緣duyên 行hành 識thức 者giả 。 云vân 何hà 為vi 識thức 。 謂vị 六lục 識thức 身thân 。 眼nhãn 識thức 身thân 。 耳nhĩ 識thức 身thân 。 鼻tỷ 識thức 身thân 。 舌thiệt 識thức 身thân 。 身thân 識thức 身thân 。 意ý 識thức 身thân 。 緣duyên 識thức 名danh 色sắc 者giả 。 云vân 何hà 名danh 。 謂vị 四tứ 無vô 色sắc 陰ấm 。 受thọ 陰ấm 。 想tưởng 陰ấm 。 行hành 陰ấm 。 識thức 陰ấm 。 云vân 何hà 色sắc 。 謂vị 四tứ 大đại 。 四tứ 大đại 所sở 造tạo 色sắc 。 是thị 名danh 為vi 色sắc 。 此thử 色sắc 及cập 前tiền 所sở 說thuyết 名danh 。 是thị 為vi 名danh 色sắc 。 緣duyên 名danh 色sắc 六lục 入nhập 處xứ 者giả 。 云vân 何hà 為vi 六lục 入nhập 處xứ 。 謂vị 六lục 內nội 入nhập 處xứ 。 眼nhãn 入nhập 處xứ 。 耳nhĩ 入nhập 處xứ 。 鼻tỷ 入nhập 處xứ 。 舌thiệt 入nhập 處xứ 。 身thân 入nhập 處xứ 。 意ý 入nhập 處xứ 。 緣duyên 六lục 入nhập 處xứ 觸xúc 者giả 。 云vân 何hà 為vi 觸xúc 。 謂vị 六lục 觸xúc 身thân 。 眼nhãn 觸xúc 身thân 。 耳nhĩ 觸xúc 身thân 。 鼻tỷ 觸xúc 身thân 。 舌thiệt 觸xúc 身thân 。 身thân 觸xúc 身thân 。 意ý 觸xúc 身thân 。 緣duyên 觸xúc 受thọ 者giả 。 云vân 何hà 為vi 受thọ 。 謂vị 三tam 受thọ 。 苦khổ 受thọ 。 樂nhạc/nhạo/lạc 受thọ 。 不bất 苦khổ 不bất 樂nhạo 受thọ 。 緣duyên 受thọ 愛ái 者giả 。 彼bỉ 云vân 何hà 為vi 愛ái 。 謂vị 三tam 愛ái 。 欲dục 愛ái 。 色sắc 愛ái 。 無vô 色sắc 愛ái 。 緣duyên 愛ái 取thủ 者giả 。 云vân 何hà 為vi 取thủ 。 四tứ 取thủ 。 欲dục 取thủ 。 見kiến 取thủ 。 戒giới 取thủ 。 我ngã 取thủ 。 緣duyên 取thủ 有hữu 者giả 。 云vân 何hà 為vi 有hữu 。 三tam 有hữu 。 欲dục 有hữu 。 色sắc 有hữu 。 無vô 色sắc 有hữu 。 緣duyên 有hữu 生sanh 者giả 。 云vân 何hà 為vi 生sanh 。 若nhược 彼bỉ 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 彼bỉ 彼bỉ 身thân 種chủng 類loại 一nhất 生sanh 。 超siêu 越việt 和hòa 合hợp 出xuất 生sanh 。 得đắc 陰ấm 。 得đắc 界giới 。 得đắc 入nhập 處xứ 。 得đắc 命mạng 根căn 。 是thị 名danh 為vi 生sanh 。 緣duyên 生sanh 老lão 死tử 者giả 。 云vân 何hà 為vi 老lão 。 若nhược 髮phát 白bạch 露lộ 頂đảnh 。 皮bì 緩hoãn 根căn 熟thục 。 支chi 弱nhược 背bối 僂lũ 。 垂thùy 頭đầu 呻thân 吟ngâm 。 短đoản 氣khí 前tiền 輸du 。 柱trụ 杖trượng 而nhi 行hành 。 身thân 體thể 黧lê 黑hắc 。 四tứ 體thể 班ban 駮 。 闇ám 鈍độn 垂thùy 熟thục 。 造tạo 行hành 艱gian 難nan 羸luy 劣liệt 。 是thị 名danh 為vi 老lão 。 云vân 何hà 為vi 死tử 。 彼bỉ 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 彼bỉ 彼bỉ 種chủng 類loại 沒một 。 遷thiên 移di 。 身thân 壞hoại 。 壽thọ 盡tận 。 火hỏa 離ly 。 命mạng 滅diệt 。 捨xả 陰ấm 時thời 到đáo 。 是thị 名danh 為vi 死tử 。 此thử 死tử 及cập 前tiền 說thuyết 老lão 。 是thị 名danh 老lão 死tử 。 是thị 名danh 緣duyên 起khởi 義nghĩa 說thuyết 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 （ 二nhị 九cửu 九cửu ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 拘câu 留lưu 搜sưu 調điều 牛ngưu 聚tụ 落lạc 。 時thời 。 有hữu 異dị 比Tỳ 丘Kheo 來lai 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 稽khể 首thủ 禮lễ 足túc 。 退thoái 坐tọa 一nhất 面diện 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 謂vị 緣duyên 起khởi 法pháp 為vi 世Thế 尊Tôn 作tác 。 為vi 餘dư 人nhân 作tác 耶da 。 佛Phật 告cáo 比Tỳ 丘Kheo 。 緣duyên 起khởi 法pháp 者giả 。 非phi 我ngã 所sở 作tác 。 亦diệc 非phi 餘dư 人nhân 作tác 。 然nhiên 彼bỉ 如Như 來Lai 。 出xuất 世thế 及cập 未vị 出xuất 世thế 。 法Pháp 界Giới 常thường 住trụ 。 彼bỉ 如Như 來Lai 自tự 覺giác 此thử 法pháp 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 為vì 諸chư 眾chúng 生sanh 。 分phân 別biệt 演diễn 說thuyết 。 開khai 發phát 顯hiển 示thị 。 所sở 謂vị 此thử 有hữu 故cố 彼bỉ 有hữu 。 此thử 起khởi 故cố 彼bỉ 起khởi 。 謂vị 緣duyên 無vô 明minh 行hành 。 乃nãi 至chí 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。 無vô 明minh 滅diệt 故cố 行hành 滅diệt 。 乃nãi 至chí 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 滅diệt 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 時thời 。 彼bỉ 比Tỳ 丘Kheo 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 奉phụng 行hành 。 （ 三tam ○ ○ ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 拘câu 留lưu 搜sưu 調điều 牛ngưu 聚tụ 落lạc 。 時thời 。 有hữu 異dị 婆Bà 羅La 門Môn 來lai 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 與dữ 世Thế 尊Tôn 面diện 相tương/tướng 慶khánh 慰úy 。 慶khánh 慰úy 已dĩ 。 退thoái 坐tọa 一nhất 面diện 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 云vân 何hà 。 瞿Cù 曇Đàm 。 為vi 自tự 作tác 自tự 覺giác 耶da 。 佛Phật 告cáo 婆Bà 羅La 門Môn 。 我ngã 說thuyết 此thử 是thị 無vô 記ký 。 自tự 作tác 自tự 覺giác 。 此thử 是thị 無vô 記ký 。 云vân 何hà 。 瞿Cù 曇Đàm 。 他tha 作tác 他tha 覺giác 耶da 。 佛Phật 告cáo 婆Bà 羅La 門Môn 。 他tha 作tác 他tha 覺giác 。 此thử 是thị 無vô 記ký 。 婆Bà 羅La 門Môn 白bạch 佛Phật 。 云vân 何hà 。 我ngã 問vấn 自tự 作tác 自tự 覺giác 。 說thuyết 言ngôn 無vô 記ký 。 他tha 作tác 他tha 覺giác 。 說thuyết 言ngôn 無vô 記ký 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 佛Phật 告cáo 婆Bà 羅La 門Môn 。 自tự 作tác 自tự 覺giác 則tắc 墮đọa 常thường 見kiến 。 他tha 作tác 他tha 覺giác 則tắc 墮đọa 斷đoán/đoạn 見kiến 。 義nghĩa 說thuyết 。 法pháp 說thuyết 。 離ly 此thử 二nhị 邊biên 。 處xứ 於ư 中Trung 道Đạo 而nhi 說thuyết 法Pháp 。 所sở 謂vị 此thử 有hữu 故cố 彼bỉ 有hữu 。 此thử 起khởi 故cố 彼bỉ 起khởi 。 緣duyên 無vô 明minh 行hành 。 乃nãi 至chí 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。 無vô 明minh 滅diệt 則tắc 行hành 滅diệt 。 乃nãi 至chí 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 滅diệt 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 彼bỉ 婆Bà 羅La 門Môn 歡hoan 喜hỷ 隨tùy 喜hỷ 。 從tùng 座tòa 起khởi 去khứ 。 （ 三tam ○ 一nhất ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 那na 梨lê 聚tụ 落lạc 深thâm 林lâm 中trung 待đãi 賓tân 舍xá 。 爾nhĩ 時thời 。 尊Tôn 者giả [跳-兆+散] 陀đà 迦Ca 旃Chiên 延Diên 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 稽khể 首thủ 佛Phật 足túc 。 退thối/thoái 住trụ 一nhất 面diện 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 正chánh 見kiến 。 云vân 何hà 正chánh 見kiến 。 云vân 何hà 世Thế 尊Tôn 。 施thi 設thiết 正chánh 見kiến 。 佛Phật 告cáo [跳-兆+散] 陀đà 迦Ca 旃Chiên 延Diên 。 世thế 間gian 有hữu 二nhị 種chủng 依y 。 若nhược 有hữu 。 若nhược 無vô 。 為vi 取thủ 所sở 觸xúc 。 取thủ 所sở 觸xúc 故cố 。 或hoặc 依y 有hữu 。 或hoặc 依y 無vô 。 若nhược 無vô 此thử 取thủ 者giả 。 心tâm 境cảnh 繫hệ 著trước 使sử 不bất 取thủ 。 不bất 住trụ 。 不bất 計kế 我ngã 苦khổ 生sanh 而nhi 生sanh 。 苦khổ 滅diệt 而nhi 滅diệt 。 於ư 彼bỉ 不bất 疑nghi 。 不bất 惑hoặc 。 不bất 由do 於ư 他tha 而nhi 自tự 知tri 。 是thị 名danh 正chánh 見kiến 。 是thị 名danh 如Như 來Lai 所sở 施thi 設thiết 正chánh 見kiến 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 世thế 間gian 集tập 如như 實thật 正chánh 知tri 見kiến 。 若nhược 世thế 間gian 無vô 者giả 不bất 有hữu 。 世thế 間gian 滅diệt 如như 實thật 正chánh 知tri 見kiến 。 若nhược 世thế 間gian 有hữu 者giả 無vô 有hữu 。 是thị 名danh 離ly 於ư 二nhị 邊biên 說thuyết 於ư 中Trung 道Đạo 。 所sở 謂vị 此thử 有hữu 故cố 彼bỉ 有hữu 。 此thử 起khởi 故cố 彼bỉ 起khởi 。 謂vị 緣duyên 無vô 明minh 行hành 。 乃nãi 至chí 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。 無vô 明minh 滅diệt 故cố 行hành 滅diệt 。 乃nãi 至chí 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 滅diệt 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 尊Tôn 者giả [跳-兆+散] 陀đà 迦Ca 旃Chiên 延Diên 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 不bất 起khởi 諸chư 漏lậu 。 心tâm 得đắc 解giải 脫thoát 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 （ 三tam ○ 二nhị ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 王Vương 舍Xá 城Thành 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 晨thần 朝triêu 著trước 衣y 持trì 鉢bát 。 出xuất 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 入nhập 王Vương 舍Xá 城Thành 乞khất 食thực 。 時thời 。 有hữu 阿a 支chi 羅la 迦Ca 葉Diếp 為vi 營doanh 小tiểu 事sự 。 出xuất 王Vương 舍Xá 城Thành 。 向hướng 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 遙diêu 見kiến 世Thế 尊Tôn 。 見kiến 已dĩ 。 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 瞿Cù 曇Đàm 。 欲dục 有hữu 所sở 問vấn 。 寧ninh 有hữu 閑nhàn 暇hạ 見kiến 答đáp 與dữ 不phủ 。 佛Phật 告cáo 迦Ca 葉Diếp 。 今kim 非phi 論luận 時thời 。 我ngã 今kim 入nhập 城thành 乞khất 食thực 。 來lai 還hoàn 則tắc 是thị 其kỳ 時thời 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 第đệ 二nhị 亦diệc 如như 是thị 說thuyết 。 第đệ 三tam 復phục 問vấn 。 瞿Cù 曇Đàm 。 何hà 為vì 我ngã 作tác 留lưu 難nạn 。 瞿Cù 曇Đàm 。 云vân 何hà 有hữu 異dị 。 我ngã 今kim 欲dục 有hữu 所sở 問vấn 。 為vì 我ngã 解giải 說thuyết 。 佛Phật 告cáo 阿a 支chi 羅la 迦Ca 葉Diếp 。 隨tùy 汝nhữ 所sở 問vấn 。 阿a 支chi 羅la 迦Ca 葉Diếp 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 云vân 何hà 。 瞿Cù 曇Đàm 。 苦khổ 自tự 作tác 耶da 。 佛Phật 告cáo 迦Ca 葉Diếp 。 苦khổ 自tự 作tác 者giả 。 此thử 是thị 無vô 記ký 。 迦Ca 葉Diếp 復phục 問vấn 。 云vân 何hà 。 瞿Cù 曇Đàm 。 苦khổ 他tha 作tác 耶da 。 佛Phật 告cáo 迦Ca 葉Diếp 。 苦khổ 他tha 作tác 者giả 。 此thử 亦diệc 無vô 記ký 。 迦Ca 葉Diếp 復phục 問vấn 。 苦khổ 自tự 他tha 作tác 耶da 。 佛Phật 告cáo 迦Ca 葉Diếp 。 苦khổ 自tự 他tha 作tác 。 此thử 亦diệc 無vô 記ký 。 迦Ca 葉Diếp 復phục 問vấn 。 云vân 何hà 。 瞿Cù 曇Đàm 。 苦khổ 非phi 自tự 非phi 他tha 無vô 因nhân 作tác 耶da 。 佛Phật 告cáo 迦Ca 葉Diếp 。 苦khổ 非phi 自tự 非phi 他tha 。 此thử 亦diệc 無vô 記ký 。 迦Ca 葉Diếp 復phục 問vấn 。 云vân 何hà 無vô 因nhân 作tác 者giả 。 瞿Cù 曇Đàm 。 所sở 問vấn 苦khổ 自tự 作tác 耶da 。 答đáp 言ngôn 。 無vô 記ký 。 他tha 作tác 耶da 。 自tự 他tha 作tác 耶da 。 非phi 自tự 非phi 他tha 無vô 因nhân 作tác 耶da 。 答đáp 言ngôn 。 無vô 記ký 。 今kim 無vô 此thử 苦khổ 耶da 。 佛Phật 告cáo 迦Ca 葉Diếp 。 非phi 無vô 此thử 苦khổ 。 然nhiên 有hữu 此thử 苦khổ 。 迦Ca 葉Diếp 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 善thiện 哉tai 。 瞿Cù 曇Đàm 。 說thuyết 有hữu 此thử 苦khổ 。 為vì 我ngã 說thuyết 法Pháp 。 令linh 我ngã 知tri 苦khổ 見kiến 苦khổ 。 佛Phật 告cáo 迦Ca 葉Diếp 。 若nhược 受thọ 即tức 自tự 受thọ 者giả 。 我ngã 應ưng/ứng 說thuyết 苦khổ 自tự 作tác 。 若nhược 他tha 受thọ 他tha 即tức 受thọ 者giả 。 是thị 則tắc 他tha 作tác 。 若nhược 受thọ 自tự 受thọ 他tha 受thọ 。 復phục 與dữ 苦khổ 者giả 。 如như 是thị 者giả 自tự 他tha 作tác 。 我ngã 亦diệc 不bất 說thuyết 。 若nhược 不bất 因nhân 自tự 他tha 。 無vô 因nhân 而nhi 生sanh 苦khổ 者giả 。 我ngã 亦diệc 不bất 說thuyết 。 離ly 此thử 諸chư 邊biên 。 說thuyết 其kỳ 中trung 道đạo 。 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 此thử 有hữu 故cố 彼bỉ 有hữu 。 此thử 起khởi 故cố 彼bỉ 起khởi 。 謂vị 緣duyên 無vô 明minh 行hành 。 乃nãi 至chí 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 集tập 。 無vô 明minh 滅diệt 則tắc 行hành 滅diệt 。 乃nãi 至chí 純thuần 大đại 苦khổ 聚tụ 滅diệt 。 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 阿a 支chi 羅la 迦Ca 葉Diếp 。 遠viễn 塵trần 離ly 垢cấu 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 時thời 。 阿a 支chi 羅la 迦Ca 葉Diếp 見kiến 法pháp 。 得đắc 法Pháp 。 知tri 法pháp 。 入nhập 法pháp 。 度độ 諸chư 狐hồ 疑nghi 。 不bất 由do 他tha 知tri 。 不bất 因nhân 他tha 度độ 。 於ư 正Chánh 法Pháp 。 律luật 心tâm 得đắc 無Vô 畏Úy 。 合hợp 掌chưởng 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 今kim 已dĩ 度độ 。 我ngã 從tùng 今kim 日nhật 。 歸quy 依y 佛Phật 。 歸quy 依y 法Pháp 。 歸quy 依y 僧Tăng 。 盡tận 壽thọ 作tác 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 證chứng 知tri 我ngã 。 阿a 支chi 羅la 迦Ca 葉Diếp 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 隨tùy 喜hỷ 。 作tác 禮lễ 而nhi 去khứ 。 時thời 。 阿a 支chi 羅la 迦Ca 葉Diếp 辭từ 世Thế 尊Tôn 去khứ 不bất 久cửu 。 為vi 護hộ 犢độc 牸tự 牛ngưu 所sở 觸xúc 殺sát 。 於ư 命mạng 終chung 時thời 。 諸chư 根căn 清thanh 淨tịnh 。 顏nhan 色sắc 鮮tiên 白bạch 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 入nhập 城thành 乞khất 食thực 。 時thời 。 有hữu 眾chúng 多đa 比Tỳ 丘Kheo 亦diệc 入nhập 王Vương 舍Xá 城Thành 乞khất 食thực 。 聞văn 有hữu 傳truyền 說thuyết 。 阿a 支chi 羅la 迦Ca 葉Diếp 從tùng 世Thế 尊Tôn 聞văn 法Pháp 。 辭từ 去khứ 不bất 久cửu 。 為vi 牛ngưu 所sở 觸xúc 殺sát 。 於ư 命mạng 終chung 時thời 。 諸chư 根căn 清thanh 淨tịnh 。 顏nhan 色sắc 鮮tiên 白bạch 。 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 乞khất 食thực 已dĩ 。 還hoàn 出xuất 。 舉cử 衣y 鉢bát 。 洗tẩy 足túc 。 詣nghệ 世Thế 尊Tôn 所sở 。 稽khể 首thủ 禮lễ 足túc 。 退thoái 坐tọa 一nhất 面diện 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 今kim 晨thần 朝triêu 眾chúng 多đa 比Tỳ 丘Kheo 。 入nhập 城thành 乞khất 食thực 。 聞văn 阿a 支chi 羅la 迦Ca 葉Diếp 從tùng 世Thế 尊Tôn 聞văn 法Pháp 。 律luật 。 辭từ 去khứ 不bất 久cửu 。 為vi 護hộ 犢độc 牛ngưu 所sở 觸xúc 殺sát 。 於ư 命mạng 終chung 時thời 。 諸chư 根căn 清thanh 淨tịnh 。 顏nhan 色sắc 鮮tiên 白bạch 。 世Thế 尊Tôn 。 彼bỉ 生sanh 何hà 趣thú 。 何hà 處xứ 受thọ 生sanh 。 彼bỉ 何hà 所sở 得đắc 。 佛Phật 告cáo 諸chư 比Tỳ 丘Kheo 。 彼bỉ 已dĩ 見kiến 法pháp 。 知tri 法pháp 。 次thứ 法pháp 。 不bất 受thọ 於ư 法pháp 。 已dĩ 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 汝nhữ 等đẳng 當đương 往vãng 供cúng 養dường 其kỳ 身thân 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 為vi 阿a 支chi 羅la 迦Ca 葉Diếp 受thọ 第đệ 一nhất 記ký 。 （ 三tam ○ 三tam ） 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 王Vương 舍Xá 城Thành 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 中trung 。 爾nhĩ 時thời 。 世Thế 尊Tôn 晨thần 朝triêu 著trước 衣y 持trì 鉢bát 。 入nhập 王Vương 舍Xá 城Thành 乞khất 食thực 。 於ư 路lộ 見kiến 玷điếm 牟mâu 留lưu 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 。 少thiểu 有hữu 所sở 營doanh 。 至chí 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 遊du 行hành 。 遙diêu 見kiến 世Thế 尊Tôn 。 往vãng 詣nghệ 其kỳ 所sở 。 共cộng 相tương 慶khánh 慰úy 。 共cộng 相tương 慶khánh 慰úy 已dĩ 。 於ư 一nhất 面diện 住trụ 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 瞿Cù 曇Đàm 。 欲dục 有hữu 所sở 問vấn 。 寧ninh 有hữu 閑nhàn 暇hạ 為vi 解giải 說thuyết 不phủ 。 佛Phật 告cáo 玷điếm 牟mâu 留lưu 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 。 今kim 非phi 論luận 時thời 。 須tu 入nhập 城thành 乞khất 食thực 。 來lai 還hoàn 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 第đệ 二nhị 說thuyết 亦diệc 如như 是thị 。 第đệ 三tam 復phục 請thỉnh 。 沙Sa 門Môn 瞿Cù 曇Đàm 。 將tương/tướng 於ư 我ngã 所sở 作tác 留lưu 難nạn 不phủ 。 欲dục 有hữu 所sở 問vấn 。 為vì 我ngã 解giải 說thuyết 。 佛Phật 告cáo 玷điếm 牟mâu 留lưu 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 。 隨tùy 汝nhữ 意ý 問vấn 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 玷điếm 牟mâu 留lưu 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 即tức 問vấn 。 沙Sa 門Môn 瞿Cù 曇Đàm 。 苦khổ 樂lạc 自tự 作tác 耶da 。 佛Phật 告cáo 玷điếm 牟mâu 留lưu 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 。 說thuyết 苦khổ 樂lạc 自tự 作tác 者giả 。 此thử 是thị 無vô 記ký 。 復phục 問vấn 。 沙Sa 門Môn 瞿Cù 曇Đàm 。 苦khổ 樂lạc 他tha 作tác 耶da 。 佛Phật 告cáo 玷điếm 牟mâu 留lưu 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 。 說thuyết 苦khổ 樂lạc 他tha 作tác 者giả 。 此thử 是thị 無vô 記ký 。 復phục 問vấn 。 瞿Cù 曇Đàm 。 苦khổ 樂lạc 為vi 自tự 他tha 作tác 耶da 。 佛Phật 告cáo 玷điếm 牟mâu 留lưu 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 。 說thuyết 苦khổ 樂lạc 自tự 他tha 作tác 者giả 。 此thử 是thị 無vô 記ký 。 復phục 問vấn 。 瞿Cù 曇Đàm 。 苦khổ 樂lạc 非phi 自tự 非phi 他tha 無vô 因nhân 作tác 耶da 。 佛Phật 告cáo 玷điếm 牟mâu 留lưu 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 。 說thuyết 苦khổ 樂lạc 非phi 自tự 非phi 他tha 無vô 因nhân 作tác 者giả 。 此thử 是thị 無vô 記ký 。 廣quảng 說thuyết 如như 上thượng 阿a 支chi 羅la 迦Ca 葉Diếp 經kinh 。 乃nãi 至chí 世Thế 尊Tôn 為vi 玷điếm 牟mâu 留lưu 外ngoại 道đạo 出xuất 家gia 受thọ 第đệ 一nhất 記ký 。 雜tạp 阿a 含hàm 經Kinh 卷quyển 第đệ 十thập 二nhị 卍 Bản dịch: 11/10/2013, hiệu đính: 11/10/2013 Nội dung được tải về từ website Văn Hóa Phật Giáo www.Hoavouu.com. Trên con đường Hoằng Pháp, cần sự thấu hiểu và chia sẻ để cùng nhau có được sự an lạc cho mình và cho mọi người. Chúng tôi, khuyến khích sự giới thiệu, phổ biến nguyên tác này đến tất cả mọi người bằng hình thức phi lợi nhuận. Nguyện đem công đức này, hướng về khắp tất cả, đệ tử và chúng sanh, đều trọn thành Phật đạo. Hoavouu.com