Việt dịch: Sa môn Thích Bảo Lạc
Chùa Pháp Bảo Sydney và Chùa Viên Giác Đức Quốc xuất bản PL. 2552 DL 2008
Bách Trượng Hoài Hải biên soạn tại núi Bách Trượng
vào đời Đường tại Hồng Châu.
Tỳ Kheo Nghi Nhuận chứng nghĩa, chùa Chân Tịch tại Hàng Châu.
Trụ Trì chùa Giới Châu Diệu Vĩnh duyệt lại tại Việt Thành vào đời Thanh.
Chương bốn: Ân Đức Tổ Sư
Phàm gặp ngày giỗ bổn sư nối thừa pháp. Những phẩm vật cúng đã nói đầy đủ phía trên. Riêng Phật sự này Thầy Trụ Trì phải tự xuất tiền chi dụng, và mở kho lấy vật liệu thiết trí đầy đủ. Nhờ thư ký viết một lá sớ, giả như không có lòng sớ nào đầy đủ hơn nên dựa sớ này mà viết; phải ghi đầy đủ quê quán, năm sanh, ngày mất của Thầy như sau:
Kính ôn lại bổn sư, tánh người hiền hậu, dứt tuyệt tướng ngã nhơn, nối giòng mô phạm tòng lâm, hạnh giống như Tổ Bách Trượng, đường đường tăng tướng, đức vượt cao phong, truyền tâm đăng đời thứ… giòng Lâm Tế; ngón tay vạch mây thấy trăng; nương dấu tích mà hạ sanh hưởng thọ… năm trong trần thế, đáp tạ trần lao mà quay gót quy thân. Nay gặp ngày húy nhựt, môn nhơn đệ tử chúng con rất trân quý ví như mầm non được thừa ân y bát. Do vậy vân tập chúng tụng kinh… nhứt diên, trải tâm thành trước Từ Tôn bày pháp tịch của nhơn thiên. Nguyện đem công đức này kính mong đền đáp phần nào công ơn trong muôn một.
Lại mong trên đỉnh Linh Thứu trước kia đấng Diệu Giác cao siêu chiếu ánh quang vào cõi này thân thường lạc phi tướng. Môn nhơn chúng con chí thành dâng sớ. Phật lịch 2551.. ngày… tháng… năm 2007.
Chứng nghĩa ghi rằng: Đây là việc báo ân truyền pháp. Cha mẹ sanh ra sắc thân ta, bổn sư sanh pháp thân huệ mạng cho ta. Sắc thân giả tạm không thật; huệ mạng lợi ích vô cùng. Đó là ân cha mẹ mà còn báo đền, huống nữa ân Thầy lại càng khó đáp báo hơn. Mạo muội dâng chút rau dưa tâm thành mà chẳng lưu ý đó sao? Cũng như Ba Lăng ba lần chuyển ngữ làm cho Vân Môn lễ giỗ cúng thầy. Bậc tiền bối dụng tâm sâu sắc như thế, nhưng ngày nay trong thời mạt pháp không nghĩ tới sự cúng tế, lại càng lạnh nhạt như chẳng quan tâm. Rốt cũng chỉ bọn ưa danh vị, quên gốc phụ lòng mà lãnh truyền pháp cho người khác, thật là đáng buồn thay!
Sách Thiền Tông bí yếu ghi rằng: Diễn Thiền sư Ngũ Tổ ngồi bên dưới có một học giả tên là Khai Thánh Học. Đầu tiên tham vấn đi hành cước với Trường Lô Phu Thiết lâu ngày mà không đạt ngộ. Nghe uy đức Diễn Thiền sư bèn tạo một chỗ ngồi. Một ngày kia vào thất hỏi rằng:
- Thích Ca, Di Lặc là do người khác chọc giận, vã đạo để cho ai?
Giác đáp:
- Râu Trương ba chòm, bốn cây mận trước sân.
Sư Diễn nghe liền ngộ. Hòa Thượng ngồi nguyên, Sư lặp lại câu nói trước, hỏi:
- Ngộ không?
- Tốt thì có tốt, nhưng e chưa phải thật, không nên buông phóng.
Bèn ngay đó tìm tòi, hôm sau tới thất bạch hỏi như trước. Giác nói:
- Việc hôm qua Hòa Thượng hiểu không?
Sư Diễn hỏi:
- Đạo là gì?
Giác đáp:
- Râu Trương ba chòm, bốn cây mận ngoài sân.
Sư Diễn nói:
Không đúng, không đúng.
Giác nói:
- Hòa Thượng hôm qua thật đã hiểu đạo.
Sư Diễn đáp:
- Hôm qua hiểu, hôm nay không hiểu.
Giác nhân lời nói đó mà đại ngộ. Sau này Giác ra làm Trụ Trì chùa Khai Thánh, thấy đạo tràng Trường Lư hưng thịnh bèn nối thừa Phu Thiết Cước, nguyên chẳng đạt ngộ sở đắc. Lúc niệm hương bổng cảm biết ngực trước đây như bị đâm, liền cảm thấy đau nhói thành nhọt có lỗ; dùng bột sữa thơm trét lên lâu không hết, rồi sau qua đời. Ôi, cô phụ bốn trọng ân mà được phó pháp như thế để chịu khổ báo! Kẻ hậu học chớ dẫm lên dấu vết ấy.
Ngoài ra, sách Vân Thê Sùng Hành Lục ghi rằng: đời Tống có người tên Hoài Chí người Kim Hoa, lúc nhỏ đang đi học, nhân gặp một thiền tăng cổ võ, bỏ học đi tham phương cầu đạo. Sau đến Động Sơn được đắc pháp với pháp hiệu là Chân Tịnh Văn Thiền Sư. Lâu sau đó viên tịch. Sư Chân Tịnh phó chúc rằng: Thiền ta tuy miễn cách, tích lục chẳng đâu hơn. Chí bái thọ rồi đi tới Viễn Châu, người trong vùng mời trụ trì chùa Dương Kỳ, Ngài khoát tay đi luôn. Rày đây mai đó tới Tương Thượng, Đàm Mục mời trụ lại phong Bắc thiền, từ chối không nhận. Ở ẩn nơi Hành Nhạc hơn 20 năm, Ngài có bài kệ:
Vạn duyên bặt dứt cảm như người si
Tung tích lờ mờ khác chi nai lạ
Thong dong cởi áo gác tay làm gối
Hết đời mộng mơ ẩn cư duyên hội
Tối ném long án, long án một nơi
hưởng trọn tuổi già, nơi nhà rất vui
Ngài Liên Trì tán thán rằng: người đạt sở cầu tuân theo di mệnh mà sức mạnh địch lại những sự thỉnh mời đó không khó sao? Người bây giờ háo danh đắm lợi bỏ phế lễ nghĩa, không mời mà đến, là những phần tử như thế! Há không tức lắm sao! Vâng mạng lệnh thầy đi vào nề nếp.
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D904235718.-%3B)