- Phẩm Thứ Nhất: Bồ-Tát Được Thọ Ký
- Phẩm Thứ Hai: Cúng Dường Được Thọ Báo
- Phẩm Thứ Ba: Thọ Ký Bích-chi Phật
- Phẩm Thứ Tư: Bồ-Tát Ra Đời
- Phẩm Thứ Năm: Làm Ác Đọa Ngạ Quỷ
- Phẩm Thứ Sáu: Chư Thiên Cúng Dường
- Phẩm Thứ Bảy: Chư Phật Ra Đời
- Phẩm Thứ Tám: Các Vị Tỳ-Kheo Ni
- Phẩm Thứ Chín: Các Vị Thanh Văn
- Phẩm Thứ Mười: Các Nhân Duyên Khác
Đoàn Trung Còn - Nguyễn Minh Tiến dịch và chú giải
PHẨM THỨ CHÍN: CÁC VỊ THANH VĂN
TỲ-KHEO TAM TẠNG
Lúc ấy, Phật ở gần thành Xá-vệ, trong vườn Kỳ thọ Cấp Cô Độc. Vua Ba-tư-nặc bấy giờ có một vị phu nhân mang thai, sinh được một người con trai. Đứa bé mới sinh ra ấy dung nhan xinh đẹp, lại có một tấm áo cà-sa bao quanh thân, vừa sinh ra đã biết nói ngay, lên tiếng hỏi vua cha rằng: “Tâu phụ vương, đức Như Lai Thế Tôn nay còn tại thế chăng?” Rồi lại hỏi thăm đến hết thảy các vị đại đệ tử như Xá-lỵ-phất, Mục-kiền-liên, Ca-diếp, A-nan... Vua liền đáp rằng: “Tất cả ác vị đều an ổn.”
Đứa bé liền nói: “Xin phụ vương vì con mà thỉnh Phật với chư tăng vào cung cúng dường.”
Vua nhận lời, thiết lễ cúng dường rất lớn, thỉnh Phật và chư tăng đến thọ nhận. Khi Phật đến nơi, nhìn thấy vị vương tử mới sinh ấy liền hỏi
rằng: “Ngươi có nhớ chăng, vào thời Phật Ca-diếp tại thế ngươi chính là tỳ-kheo Tam Tạng?” Vương tử đáp: “Quả thật vậy.” Lại hỏi: “Ngươi ở trong bào thai được yên ổn chăng?” Đáp rằng: “Nhờ ân đức Phật, được toàn tính mạng.”
Khi ấy, phu nhân nhìn thấy con mình đối đáp với Phật thì lấy làm lạ lùng, không dấu được sự ngạc nhiên, liền thưa hỏi rằng: “Bạch Thế Tôn!
Đứa trẻ này trước đây đã gieo những nhân lành gì mà nay sinh ra đã biết nói ngay, có thể cùng Phật đối đáp? Xin đức Thế Tôn từ bi giảng giải cho được biết.”
Khi ấy, đức Thế Tôn liền đọc kệ rằng:
Đã tạo các nghiệp thiện,
Trăm kiếp đều chẳng mất.
Do thiện nghiệp, nhân duyên,
Nên được quả như thế.
Vua Ba-tư-nặc và phu nhân nghe Phật nói kệ như vậy, liền thưa hỏi rằng: “Không biết nhân duyên thời quá khứ như thế nào? Xin đức Thế Tôn giảng
giải cho biết.”
Phật nói: “Các ngươi hãy chú tâm lắng nghe, ta sẽ vì các ngươi mà phân
biệt giảng nói. Vào giữa Hiền kiếp này, xứ Ba-la-nại có vị Phật ra đời
hiệu là Ca-diếp, cùng với chư tỳ-kheo đi giáo hóa rất nhiều nơi, đến nước của vua Ca-sí.
“Bấy giờ, thái tử con vua tên là Thiện Sanh, nhìn thấy Phật rồi lòng sinh ra tin phục, kính ngưỡng, liền tâu lên vua cha xin được xuất gia học đạo. Vua nói: “Ta chỉ có duy nhất một mình con, sẽ là người kế vị ta mà chăm lo cho dân chúng, thật không thể cho phép con xuất gia nhập đạo.”
“Thái tử nghe nói vậy, trong lòng sầu ưu, khổ não, liền bỏ ăn đến sáu ngày liền. Quần thần thấy vậy đều hoảng sợ, đến tâu với vua rằng: “Thái tử tuyệt thức đã sáu ngày rồi, tánh mạng nguy kịch. Xin đại vương thuận theo ý thái tử, may ra sau này còn được nhìn mặt nhau.”
Vua nghe lời tâu như vậy liền thuận theo, đến chỗ thái tử nói rằng: “Ta thuận cho con xuất gia, nhưng phải có lời thề trước là sẽ đọc tụng thông thạo ba tạng kinh điển. Bằng không thì về sau đừng về gặp mặt ta nữa.”
Thái tử vui mừng, liền thuận theo ý vua mà lập lời thệ nguyện.
Xuất gia chẳng bao lâu, do chuyên cần học tập, liền đọc tụng thông thạo cả ba tạng kinh điển, trở về thăm vua cha.
Vua liền hỏi: “Ta đã có lời nói trước. Nay người đã đọc tụng thông thạo ba tạng kinh điển hay chưa mà vội trở về đây?” Tỳ-kheo đáp: “Nay đã làm xong việc ấy.” Vua nghe như vậy liền vui mừng khôn xiết, nói với con rằng: “Nếu quả thật vậy, từ nay tất cả kho tàng trân bảo của ta, con có thể tùy ý sử dụng hết thảy, ta thật không tiếc giữ.”
Vị tỳ-kheo ấy nghe lời vua thì mừng lắm, liền lập tức xuất của kho ra tổ chức lễ cúng dường, thỉnh Phật và chư tăng cùng đến thọ nhận. Cúng dường xong, lại phụng cúng cho tất cả tỳ-kheo tăng mỗi người đều có đủ ba tấm y và sáu món cần dùng. Nhờ công đức ấy, người không còn đọa vào các nẻo ác, khi sinh ra trong cõi trời người, đều có áo cà-sa bao quanh thân, lại được gặp Phật mà xuất gia, đắc đạo.
Các vị tỳ-kheo nghe Phật thuyết nhân duyên này xong thảy đều vui mừng tin nhận.