23. Ngũ Bộ

NGŨ BỘ (PAÑCANIKĀYA)

Toàn giáo pháp của Đức Phật nếu phân chia theo bộ (nikāya), thì có 5 bộ gồm có 40 quyển căn cứ theo kỳ kết tập Tam Tạng lần thứ 6 tại động Kaba Aye, Yangon xứ Myanmar.

Trường Bộ Kinh (Dīghanikāyapāḷi)
Trung Bộ Kinh (Majjhimanikāyapāḷi)
Đồng Loại Bộ Kinh (Samyuttanikāyapāḷi)
Chi Bộ Kinh (Aṅguttaranikāyapāḷi)
Tiểu Bộ Kinh (Khuddakanikāyapāḷi)

1- Trường Bộ Kinh là gì?

Trường Bộ Kinh gồm có 34 bài kinh dài chia làm 3 quyển:

Sīlakkhandhavaggapāḷi gồm có 13 bài kinh dài.
Mahāvaggapāḷi gồm có 10 bài kinh dài.
Pāthikavaggapāḷi gồm có 11 bài kinh dài.

2- Trung Bộ Kinh là gì?

Trung Bộ Kinh gồm có 152 bài kinh trung bình chia làm 3 quyển:

Mūlapaṇṇāsapāḷi: Có 5 chương, mỗi chương có 10 bài kinh trung bình. Gồm có 50 bài kinh trung bình.
Majjhimapaṇṇāsapāḷi : Có 5 chương, mỗi chương có 10 bài kinh trung bình. Gồm có 50 bài kinh trung bình.
Uparipaṇṇāsapāḷi : Có 5 chương, chương 1, 2, 3 và 5 mỗi chương có 10 bài kinh trung bình; còn chương 4 có 12 bài kinh trung bình. Gồm có 52 bài kinh trung bình.

3- Đồng Loại Bộ Kinh là gì?

Đồng Loại Bộ Kinh có 7.762 bài kinh dài, ngắn khác nhau. Đặc biệt bộ này những bài kinh có điểm đồng loại nhau, được ghép chung lại với nhau thành một chương riêng biệt.

Ví dụ: Những bài kinh liên quan đến chư thiên ghép chung lại với nhau thành nhóm gọi là devatasamyutta; những bài kinh liên quan đến Đức vua xứ Kosala ghép chung lại thành chương gọi là Kosalasamyutta v.v...

Bộ Đồng Loại Bộ Kinh này có 5 quyển:

Sagāthavaggasamyuttapāḷi gồm có 11 chương.
Nidānavaggasamyuttapāḷi gồm có 10 chương.
Khandhavaggasamyuttapāḷi gồm có 13 chương.
Sāḷāyatanasamyuttapāḷi gồm có 10 chương.
Mahāvaggasamyuttapāḷi gồm có 12 chương.

Như vậy, tổng cộng tất cả 56 chương gồm có 7.762 bài kinh.

4- Chi Bộ Kinh là gì?

Chi Bộ Kinh gồm có những bài kinh có chi pháp. Những bài kinh có một chi pháp, những bài kinh có hai chi pháp v.v... Cho đến những bài kinh có 11 chi pháp.

Những bài kinh có một chi pháp gọi là: ekakanipāta.

Những bài kinh có hai chi pháp gọi là: “dukanipāta v.v...”

Những bài kinh có mười một chi pháp gọi là: “ekadassakanipāta.”

Chi Bộ Kinh này có 3 quyển có 11 nipāta, gồm tất cả có 9.557 bài kinh ngắn dài khác nhau.

5- Tiểu Bộ Kinh là gì?

Tiểu Bộ Kinh, danh từ tiểu (khuddaka) không có nghĩa là nhỏ, mà tất cả những bài kinh nào, quyển nào không có trong bốn bộ kinh trên; những bài kinh ấy, những quyển ấy được gom vào trong Tiểu Bộ Kinh này. Cho nên, Tạng Luật và Tạng Vi Diệu Pháp thuộc về Tiểu Bộ Kinh này.

Như vậy, Tiểu Bộ Kinh gồm có:

Vinayapiṭakapāḷi (Tạng Luật).
Abhidhammapiṭakapāḷi (Tạng Vi Diệu Pháp).
Khuddakapāṭhapāḷi
Dhammapadagāthāpāḷi
Udānapāḷi
Itivuttakapāḷi
Suttanipātapāḷi
Vimānavatthupāḷi
Petavatthupāḷi
Theragāthāpāḷi
Therīgāthāpāḷi
Jātakapāḷi
Niddesapāḷi (Mahāniddesa-Cūlaniddesa)
Paṭisambhidāmaggapāḷi.
Apādānapāḷi
Buddhavaṃsapāḷi
Cariyāpiṭakapāḷi
Nettipāḷi
Petakopādesapāḷi
Milindapañhāpāḷi

Tiểu Bộ Kinh gồm có 2 tạng (Tạng Luật và Tạng Vi Diệu Pháp) và 18 quyển (bộ nhỏ). Bộ này rất rộng lớn.