JETSUN MILAREPA
GỬI LẠI TRẦN GIAN
Bản dịch: ĐỖ ĐÌNH ĐỒNG
TUỔI GIÀ VÀ SỰ CHẾT
50
Ô thính giả Pedarbum,
hãy lắng nghe hỡi trinh nữ kính tôn đầy tín đức.
Cuộc du hành của những đời sau còn dài hơn cuộc du hành của đời này.
Nàng đã tạo sẵn lương thực để du hành?
Nếu nàng chưa tạo sẵn lương thực để du hành
hãy cầu nguyện cho nàng có tinh thần bố thí, cúng dường.
Kẻ nào bị kẻ thù gọi là bần tiện nhốt kín,
mặc dù hắn nghĩ hắn đã tự lợi, hắn chỉ tự hại đấy thôi.
Nàng biết chăng bần tiện là kẻ thù?
Nếu biết, nàng hãy biết ném nó lại phía sau.
Ô thính giả Pedarbum, sự đen tối của những đời sau còn đen tối hơn sự đen tối của đời này.
Nàng đã tạo sẵn ngọn đèn để soi sáng?
Nếu nàng chưa tạo sẵn ngọn đèn để soi sáng
hãy cầu nguyện cho nàng có ngọn tịnh đăng thiền định.
Kẻ nào ngủ mê trong bàn tay kẻ thù gọi là vô minh,
mặc dù hắn nghĩ hắn đã tự lợi, hắn chỉ tự hại đấy thôi.
Nàng biết chăng vô minh là kẻ thù?
Nếu biết, nàng hãy ném nó lại phía sau.
Ô thính giả Pedarbum, sự sợ hãi của những đời sau còn nhiều hơn sự sợ hãi của đời này.
Nàng đã tạo sẵn cho mình lối thoát?
Nếu nàng chưa tạo sẵn cho mình lối thoát
hãy cầu nguyện cho nàng đón nhận và thực hành thánh đạo.
Kẻ nào để mình bị kẻ thù gọi là thân nhân cản trở,
mặc dù hắn nghĩ hắn đã tự lợi, hắn chỉ tự hại đấy thôi.
Nàng biết chăng thân nhân là kẻ thù?
Nếu biết, nàng hãy biết ném họ lại phía sau.
Ô thính giả Pedarbum,
con đường của những đời sau còn dài hơn con đường của đời này.
Nàng đã tạo sẵn sàng một tuấn mã để đi?
Nếu nàng chưa tạo sẵn sàng tuấn mã để đi
hãy cầu nguyện cho nàng có nhiều nhiệt tâm và cần mẫn.
Kẻ nào bị kẻ thù gọi là giải đãi lung lạc,
mặc dù hắn nghĩ hắn đã tự lợi,
hắn chỉ tự hại đấy thôi.
Nàng biết chăng giải đãi là kẻ thù?
Nếu biết, nàng hãy biết ném nó lại phía sau.
51
Hỡi những kẻ hân hoan như thế trong các lâu đài và nhà lá,
hãy nhớ rằng khi chết các ngươi sẽ bỏ lại chỗ ở trống không.
Hỡi những kẻ hân hoan như thế trong đống lời chửi mắng,
hãy nhớ rằng khi chết các ngươi sẽ đến một nơi
mà các ngươi không có chỗ nương tựa hay dung thân.
Hỡi những kẻ hân hoan như thế giữa thân nhân và bè bạn,
hãy nhớ rằng khi chết các ngươi sẽ chia tay với tất cả người thân.
Hỡi những kẻ hân hoan như thế giữa tôi tớ, vợ con và giàu có,
hãy nhớ rằng khi chết các ngươi sẽ ra đi
với hai bàn tay trắng và thân thể trần truồng.
Hỡi những kẻ hân hoan như thế trong sức mạnh, sắc đẹp và tài năng,
hãy nhớ rằng khi chết các ngươi phải quán tưởng ba thân.(5)
Hỡi những kẻ hân hoan như thế trong khôn lanh và khỏe mạnh,
hãy nhớ rằng khi chết tri thức các ngươi đâu còn hữu dụng.
Hỡi những kẻ hân hoan như thế trong cao lương mỹ vị,
hãy nhớ rằng khi chết các ngươi sẽ van xin nước lã.
Vì thế, các ngươi hãy ghi nhớ những điều này và thực hành thánh tín.
52
Bây giờ, hỡi kẻ bố thí hãy chú ý thật nhiều
để tri giải tuổi già đau khổ:
khi các bộ phận của thân xác trở nên mong manh
thì sự đau khổ của tuổi già là tên phá hoại.
Hình hài thẳng đứng khi sinh ra gù xuống;
bước chân đi vững vàng trở thành lảo đảo.
Mái tóc quăn đen bóng khi sinh ra bạc trắng;
con mắt, giác quan trong suốt nhất, trở nên mờ;
cái đầu, chủ tể của tứ chi, lúc lắc;
lỗ tai nghe âm thanh lãng điếc;
vùng máu hồng trên đôi má khô đi;
chiếc mũi, tạo phẩm đẹp mắt, xẹp xuống;
hàm răng như vỏ ốc, là phần xương tốt nhất, rụng rơi;
chiếc lưỡi, vị vua ngôn ngữ, thều thào;
chí rận nhiều như nợ nần ẩn núp.
Mặc dù người già mời bạn bè yến tiệc, bè bạn chạy dài;
mặc dù hắn cố tránh thất vọng đớn đau, nó vẫn đến luôn;
mặc dù hắn nói sự thật cũng chẳng ai nghe.
Con cái hắn đã nuôi nấng yêu chiều lại oán hận hắn;
không ai tỏ ra biết ơn trước những sở hữu huy hoàng của hắn.
Hắn chậm chết, chúng nguyền rủa chẳng tiếc lời.
Trừ phi kẻ nào hiểu chân lý mới luôn luôn siêu việt tuổi già,
sự đau khổ của tuổi già vượt quá sức tưởng tượng của hắn.
Lãng quên thánh tín trong lúc tuổi già
là hình phạt của những hành vi thuở trước.
Trong khi một người còn thở
thực hành thánh tín là điều hay.
53
Ôi các ngươi, những chúng sinh hữu tình nơi trần thế!
Mặc dù các ngươi giữ gìn, giữ gìn thân xác các ngươi như ngọc quý
hoàn cảnh sẽ làm nó gãy đổ như cây già.
Hãy bình tĩnh đề phòng món nợ đòi không báo trước.
Mặc dù các ngươi tích tụ, tích tụ giàu sang như mật ngọt
hoàn cảnh sẽ làm nó tiêu ma như sương bạc phù vân.
Hãy bình tĩnh đề phòng món nợ đòi không báo trước.
Mặc dù các ngươi kết giao, kết giao với bạn bè như nai núi
hoàn cảnh sẽ đến với họ như tên thợ săn.
Hãy bình tĩnh đề phòng món nợ đòi không báo trước.
Mặc dù các ngươi ấp ủ, ấp ủ con cái các ngươi như trứng mỏng
hoàn cảnh sẽ đập vào chúng như viên đá trên đường.
Hãy bình tĩnh đề phòng món nợ đòi không báo trước.
Mặc dù nhan sắc các ngươi như hoa trong rừng thẳm
hoàn cảnh sẽ vây quanh nó như trận mưa rào.
Hãy khoảnh khắc chuyển ngộ toàn thể thế gian về món nợ đòi không báo trước.
Mặc dù các ngươi là bạn tốt, bạn tốt như mẹ với con
hoàn cảnh sẽ khiến các ngươi cãi nhau như thù địch.
Hãy đánh thức lòng thương xót chúng sinh về món nợ đòi không báo trước.
Mặc dù các ngươi ấm áp trong hạnh phúc như mặt trời
cảnh bất hạnh sẽ dập vùi các ngươi như gió lốc.
Hãy từ ái với kẻ nghèo vì món nợ đòi không báo trước.
Mãi mãi các ngươi những kẻ bố thí tụ hội nơi đây, nam và nữ,
nếu các ngươi không thực hành một tí đức tin thiêng liêng và cao cả
thì quãng đời lê thê các ngươi như một khúc hát lê thê
và nỗ lực các ngươi trong việc làm sẽ là một việc làm buồn khổ.
54
Con xin cúi đầu dưới chân thầy, Phật đà của ba thời tròn đủ.
Cầu nguyện người chuyển tâm của đại chúng nơi này vào chánh pháp.
Cuộc đời giống như bọt nước bập bềnh chóng vánh
và lòng mong cầu đạo sư không mãi mãi trường tồn.
Tính giải đãi giống như việc đánh cướp một ngôi nhà trống;
các ngươi không biết xa lìa cái trống ấy sao?
Tuổi trẻ giống như đóa hoa mùa hạ
nó sẽ không héo tàn và chết đi không báo trước?
Tuổi già giống như lửa bắt gỗ mồi;
các ngươi sẽ không biết rằng nó sẽ cháy đến tận tim?
Sinh và tử giống như mặt trời mọc lặn;
chúng sẽ nối tiếp hoài hoài giống như Phật đà đã dạy.
Sự ốm đau giống như chim non trong cơn bão;
các ngươi không biết rằng dũng lực sẽ tiêu ma?
Sự sống giống như ngọn đèn dầu;
thực sự nó sẽ không trường tồn mãi mãi với thời gian.
Sự ác giống như thác nước trong vũng sâu;
ta chưa từng thấy nó chảy ngược lên đồi.
Kẻ ác giống như thân cây độc;
ai bám vào ắt sẽ mất đời.
Sự chểnh mảng bổn phận giống như đậu ve bị băng sương phá hoại;
kẻ nào không làm việc phải, ắt sẽ hư thân.
Sự thực hành đức tin giống như canh tác ruộng đồng;
ai theo đuổi tận tâm sẽ gặt về điều lợi.
Bậc đạo sư giống như thuốc tẩm mật ong
ai tin cậy sẽ được nhiều lợi ích.
Lời trọng thệ giống như chiếc tháp của lính canh;
ai canh giữ thật tâm sẽ là người thừa kế.
Hành động thiện ác giống như vòng tròn hiện hữu;
ai phạm vào ắt sẽ thấy khổ đau.
Vòng luân hồi giống như gai tẩm độc;
ai nhào vô ắt đến số rồi.
Sự chết giống như bóng dưới mắt trời;
ta chưa từng thấy ai ngăn được.
Khi những điều như thế đến
mà xa lìa thánh tín
thì còn ai đủ sức bảo vệ mình?
Thánh tín có từ chư Phật đã viên thành,
nhưng giờ đây đâu còn ai ham thích.
Chuyện hôn phối thế gian gây ra hành động xấu
và hành động xấu cố gắng khao khát chuyện sinh.
Kẻ nào vui lòng nói về tín đức,
khi đối mặt với chân như
sẽ được tơi bời chuếnh choáng.
Ôi, kẻ bố thí, xin chớ thêm lời hùng biện
nhưng hãy thực hành thánh tín cho tròn.