13. Sinh con

Tôi sinh con đầu lòng, con gái, năm 19 tuổi. Tôi sinh đứa con nào cũng dễ dàng, vì là một nông dân, tôi luôn làm việc chân tay. Trong suốt thời gian mang thai tôi vẫn làm việc như những lúc khác, kể cả trong ngày sinh con. Tôi ăn những thức ăn đặc biệt để không mắc bệnh và tôi chưa bao giờ bị bệnh sản phụ.

Trong thời đó, tất cả những thai phụ cũng là cô đỡ của chính bản thân mình. Không có chuyện đi tới nhà hộ sinh hay nhờ người khác đỡ đẻ. Chỉ trong lần sinh con đầu tiên mới có một người hầu gái giúp đỡ tôi sau khi sinh hạ, nghe tiếng khóc của đứa trẻ, cô ta đến cắt và cột dây rún. Với những đứa con khác, tôi tự làm hết. Tôi sinh tất cả các con ở trong chuồng gia súc, chứ không ở trong nhà.

Thời đó người ta rất kín đáo về chuyện sinh đẻ. Đàn bà không bao giờ nói cho người khác biết là mình sắp sinh con. Người ta chỉ biết có một đứa trẻ đã ra đời khi nghe tiếng khóc của nó. Khi sinh con không có lễ nghi đặc biệt nào, nhưng những người hàng xóm đã đến chúc mừng tôi, tặng quần áo cho trẻ sơ sinh, mền và bánh mì, họ cũng cho tôi ăn chè chà là. Một tháng sau khi đứa con ra đời, gia đình tôi làm tiệc mừng đầy tháng. Con gái của tôi được một vị lạt ma thường tụng niệm trong nhà đặt tên là Tsering Dolma. Mỗi tháng chúng tôi mời các vị lạt ma đến nhà tụng kinh cầu an một lần.

Mẹ chồng cho tôi nghỉ làm việc một tuần sau khi sinh đứa con đầu lòng. Khi tôi sinh mấy đứa con nữa thì bà qua đời, không có ai làm việc nhà, vì vậy tôi chỉ có thể nghỉ một hay hai ngày rồi cõng con trên lưng để làm công việc.

Bà mẹ chồng nổi giận vì tôi đã sinh con gái chứ không sinh con trai, và cơn giận của bà đổ xuống đầu chồng tôi. Ông ta an ủi mẹ của mình bằng cách nói với bà rằng sinh con gái hay con trai đó là số mạng, không phải muốn là được, nhưng bà vẫn bất mãn. Anh trai của bà, Đại Sư Taktsen Rinpoche đã qua đời, bà rất muốn tôi sinh con trai để đứa bé có thể là hóa thân của vị này.