20. Nguồn Hạnh Phúc

(20)

Nguồn Hạnh Phúc

Nơi vùng tịnh xá Kỳ Hoàn

Gió trời nhẹ thổi, mây ngàn êm trôi

Gốc cây cổ thụ trên đồi

Sa Môn bốn vị cùng ngồi chuyện chơi

Hỏi điều chi sướng tuyệt vời?

Ðiều chi hạnh phúc theo người trần gian?

*

Trầm ngâm, một vị cho rằng:

"Hưởng phong cảnh đẹp thú bằng lên tiên

 Khi xuân rực rỡ thiên nhiên

Vui đàn chim hót, thắm duyên hoa cười

Ðất trời, cây cỏ tốt tươi

Dong thuyền dòng biếc dạo chơi lững lờ

Hoặc mang bầu rượu túi thơ

Núi cao ngâm vịnh: giấc mơ một đời!".

*

Vị bên phải khẽ thốt lời:

"Gia đình đoàn tụ một nơi sum vầy

Thức ngon, rượu quý tràn đầy

Ðàn ca hát xướng ngất ngây thâm tình

Quây quần thân thuộc quanh mình

Sướng như lên tận mây xanh cõi trời!".

*

Vị bên trái nói: "Trên đời

được sinh ra đúng vào nơi sang giàu

Nhiều tiền bạc, lắm quân hầu

Ăn ngon, mặc đẹp, nhà lầu, ngựa xe

Vinh hoa phú quý bề bề

Mới là vui sướng còn chi sánh bằng!".

*

Vị ngồi phía trước thưa rằng:

"Các thầy nghĩ vậy phải chăng đều lầm?

 Theo tôi cưới được giai nhân

Vài nàng quyến rũ, tấm thân gợi tình

Nói cười ca múa đẹp xinh

Mới là hạnh phúc mà mình thiết tha!".

*

Những lời đàm luận vẳng xa

Vừa khi Ðức Phật ghé qua kinh hành

Dừng chân hỏi rõ ngọn ngành

Ðộng lòng thương xót chúng sanh mê lầm

Ngài bèn dạy: - "Kìa cảnh xuân

Thiên nhiên vạn vật xa gần tốt tươi

Thu qua, Ðông tới bên trời

Úa tàn cây cỏ, tơi bời lá hoa!".

- "Kìa người sum họp đầy nhà

Chứa chan tình cảm, chan hòa niềm vui

Nhưng hợp rồi lại chia phôi

Sinh ly, tử biệt khiến người khổ đau!".

- "Kìa xem phú quý sang giàu

Gia tài dù lắm, bền lâu bao giờ

Ðời người ngắn tựa giấc mơ

Mang gì theo được trong giờ xuôi tay!".

- "Kìa xem những kẻ đắm say

Ham mê sắc dục hao gầy tấm thân

Lại thêm mê muội tâm thần

Tan nhà, mất nước bắt nguồn từ đây!".

*

"Nói chung những ước muốn này

Là nguyên nhân chính vần xoay luân hồi

Trong vòng sinh tử nổi trôi

Khiến đời đau khổ! Khiến người lầm than!

Chỉ riêng có cõi Niết Bàn

Là nơi an lạc chứa chan ngàn đời

Là chân hạnh phúc tuyệt vời!".

Rồi Ngài kể lại chuyện thời xa xưa:

*

"Trước kia có một Ông Vua

Trị vì một nước cõi bờ thênh thang

Nhà Vua tên gọi Phổ An

Mời Vua bốn nước lân bang tiệc tùng

Kéo dài bốn tháng tưng bừng

Ðến khi tan tiệc, lúc cùng chia tay

Phổ An hỏi bốn Vua này

"Ðiều chi lạc thú mê say nhất đời?".

Bốn Vua lần lượt trả lời:

- "Dạo chơi cảnh đẹp đất trời bao la!".

- "Gia đình sum họp chan hòa!".

- "Giàu sang phú quý một nhà hiển vinh!".

 - "Giai nhân nhan sắc gợi tình!".

Ðó là những thứ cho mình sướng vui!

Phổ An nghiêm nghị đáp lời:

"Ðó là tạm bợ nhất thời mà thôi

Nguyên nhân sinh tử luân hồi

Cội nguồn đau khổ nổi trôi kiếp người!".

*

Kể xong chuyện, Phật tiếp lời:

"Mong cho bốn vị thoát nơi ta bà,

Phổ An kiếp trước là ta

Bốn Vua ngày đó chính là các ông

Ta khuyên chẳng chịu ghi lòng

Kiếp này quanh quẩn trong vòng tử sinh!".

Bốn Sa Môn khẽ lặng thinh

Nhủ lòng sám hối tâm thành từ đây.

Vừng dương rực chiếu cỏ cây

Hương xuân ngan ngát tỏa đầy không gian

Bốn người bừng ánh đạo vàng

Khơi nguồn hạnh phúc dâng tràn trong tim.

(phỏng theo bản văn xuôi

của Trí Hiền)