Subscribe HoaVoUu Youtube
Kính mời Subscribe kênh
YouTube Hoa Vô Ưu
Sitemap Hoavouu.com
Bài Mới Nhất trang Văn Học
Điền Email để nhận bài mới

Tập thơ Vầng Trăng Lung Linh

29 Tháng Mười 202020:41(Xem: 3379)
Tập thơ Vầng Trăng Lung Linh
Hạnh Thành
 
VẦNG TRĂNG LUNG LINH
                                          
 thơ 
 
       NHÀ XUẤT BẢN HỒNG ĐỨC – 2017 
Lời quê một chút gọi là
Ân sư - hiền mẫu - sơn hà sáng soi

 

 

TỰ CẢM

                  

“Chữ đốt trầm
ý khơi hương
vọng ngôi sao sáng
cúng dường hôm mai
mây vàng khói trắng bóng ai !
chập chờn hư niệm 
đời ngài lung linh
bút nên tâm
mực nên tình
quỳ xin sám hốichân kinh lòng này !
Trăng và hoa nở trên tay
Sương mơ còn ngại 
Lá lay rừng mòng !
(Minh Đức – Triều Tâm Ảnh
             

 

Lời nguyện 

 

Tâm sao ngời cõi mộng

Soi tỏ nguồn cổ thư

Bỗng hào quang xuất hiện

Giữa vô vàn chơn như.

 

Xin chép dòng thơ tuệ

Ca tụng bậc Thánh nhân

Lời nguyện cho ba cõi

Qua bể dâu trầm luân.

 

 

Khai duyên

 

     Nhẹ nhàng tay bút giấy hoa,

Câu thơ nhật nguyệt, sơn hà dâng lên.

     Nhớ xưa, Trưởng lão hóa duyên,

Giữa đời đau khổ trăm miền lầm than.

     Lời kinh là tấm lòng vàng,

Vỗ về muôn nẻo, mở mang dân lành.

     Khuyên người thức tỉnh vô tranh,

Khuyên người giác ngộ chúng sanh vô thường.

     Nguồn tâm thể tánh kim cương,

Tử sinh tự tại mười phương thanh nhàn.

     Như xuân chim én gọi đàn,

Mai đào sắc thắm dâng làn hương thơm.

     Khai duyên “Tuệ-Đức” trăng rằm,

Lung linh bờ cõi ngàn năm vẫn còn.

     Để trăm năm giấc mộng trần,

Nở hoa trí tuệ, tinh thần thanh lương.

     Dâng thơ, tay khép trầm hương,

Vô biên bàng bạc muôn phương sắc màu.

        

THI HÓA LƯỢC SỬ

        TRƯỞNG LÃO SÀRIPUTTA (Xá-lợi-phất)

 

       Nhớ xưa, Vương Xá kinh đô,

Ma-kiệt-đà nước, sông hồ đẹp xinh.

       Bốn phương bờ cõi thanh bình,

Vua hiền tuệ đức anh minh trăm miền.        

       Đường xưa làng cổ tre nghiêng,

Nhà xây tròn nóc bên hiên gió về. 

       Tháp lung linh đỏ tư bề,

Thềm sương hoa rụng, nẻo quê nắng vàng.

       Tâm linh dân tộc mở mang,

Bà-la-môn đạo cao sang đứng đầu.

       Muôn vì thần thánh nhiệm mầu,

Người người sùng bái nguyện cầu sớm hôm.

       Thần thì Sáng Tạo ngày đêm, 

Thần thì Bảo Vệ trang nghiêm đất trời.

       Thần kia Hủy Diệt nơi nơi,

Sơn hà tinh tú ba ngôi an bài.

       Tế thần khói lửa hồng bay,

Nguyện sông Hằng rửa tội này thân nhơ.

 

 

1. Phương trời tuổi thơ

 

       Bấy giờ, núi khuất sương mơ,

Thôn trang u tịch, dọc bờ tre xanh.

       Vòm cong nhà gạch, tường thành,

Chim vi vút hót trên cành gió đang.

       Hoa nghiêng nắng mới mơ màng,

Nước mây bàng bạc, mênh mông cỏ vàng.

       Chủ gia bác học danh vang,

Luận sư hùng biện thuộc dòng thượng lưu.

       Phu nhân nhan sắc mỹ miều,

Thông minh hiền thục, diễm kiều nết na.

       Phòng khuê loan phụng mặn mà,

Xuân thu nở nhụy khai hoa gần kề.

       Lời nàng như suối sơn khê,

Biện tài lý lẽ say mê muôn lòng.

       Mọi người ai cũng chờ mong,

Thai nhi xuất hiện, thần đồng tương lai.

       Một ngày, dưới khóm sương mai,

Chim mừng reo hót, nở đài nhụy hương.

       Chào đời em bé phi thường,

Nụ cười, tiếng khóc dễ thương vô vàn.

       Xá-lợi-phất đẹp như vàng,

Tinh anh đôi mắt, mịn màng nước da.

       Mẹ cha quí thể ngọc ngà,

Họ hàng khen ngợi, gần xa vui mừng.

       Nâng niu, chăm sóc, bế bồng, 

Sữa thơm ngọt mát, giấc nồng mẹ ru.

       Êm đềm như núi thanh u,

Êm đềm như ánh trăng thu cuối làng,

       Êm đềm như nắng xuân sang,

Êm đềm như nước theo dòng sông trôi.

       Thôn trang lá đổ mấy mùa,

Bé trai Xá-lợi vui đùa hồn nhiên.

 

       Vườn tre khóm trúc hoa viên,

Mây hồng lãng đãng, bạn hiền dạo quanh;

       Mùa hè nắng xuống hồ xanh,

Rủ nhau thỏa trí tập tành lội bơi;

       Rừng già mắc võng nằm chơi,

Líu lo chim hót, cành rơi lá vàng.

       Gia phong giáo dục đàng hoàng,

Năm lên tám tuổi giỏi giang học hành.

       Danh sư bác học kinh thành,

Về đây dạy dỗ cũng đành tán dương.

       Vệ-đà kinh điển, văn chương,

Tối cao Phạm Thể siêu thường thế gian.

       Thánh ca, tế lễ, chú thần,

Kinh mười tám bộ muôn phần suốt thông.

       Phố hoa, xóm núi, làng hồng,

Bốn phương danh tiếng đẹp lòng nể nang.

       Bạn bè đông đúc tìm sang,

Bảo ban hướng thiện lời vàng Thánh nhân.

       Ai nghe cũng sáng tâm trần,

Ai nghe cũng dậy tinh thần hân hoan.

 

       Một hôm, Vương Xá huy hoàng,

Cờ hoa đại hội, phố phường lung linh.

       Cung đền ngọc ánh quang minh,

Bà-la-môn giáo khai kinh thuyết truyền.

       Sa-môn, đạo sĩ trăm miền,

Nhất tâm tề tựu, pháp tiên luận bàn.

       Vô biên pháp, vô lượng môn,

Thao thao bất tuyệt trên đàn hoa hương.

       Sáu mươi hai thuyết hiện đương,

Vườn hoa đạo lý muôn phương sắc màu.

       Bập bùng ánh lửa nguyện cầu,

Tế thần, gia súc trước sau hàng ngàn.

       Hương trầm nghi ngút xông lan,

Đêm về rực rỡ đèn nhang bốn bề.

       Tuồng xưa diễn múa điệu nghề,

Nhạc công tấu khúc đê mê sơn hà,

       Du dương thần nữ lời ca,

Say sưa dáng ngọc thướt tha diễm kiều.

       Đại gia công tử dập dìu,

Tiền ban bạc thưởng cho nhiều vở hay.

       Mục-liên, Xá-lợi vui vầy,

Hội thiêng dạo gót hai ngày mê ly.

       Hôm sau, bỗng chán nản đi,

Đường khuya rẻ lối muôn vì sao đưa.

       Mờ sương cỏ lá lưa thưa,

Ưu tư bừng dậy như vừa tỉnh mê.

       Huyễn tuồng, lễ cúng nhiêu khê,

Vô thường thế sự, sơn khê đổi dời.

       Tóc xanh lại trắng mấy hồi,

Sanh, già, bệnh, chết chơi vơi cuộc đời.

       Tìm đâu giác ngộ tuyệt vời ?

Tìm đâu đạo lý vượt nơi khổ sầu ?

       Nẻo về lạnh lẽo canh thâu,

Hai chàng bước thấp bước cao âm thầm.

 

       Một đêm, dưới ánh trăng rằm,

Nước mây man mác, trong đầm sen hoa.

       Long lanh sương cỏ la đà,

Trên cành chim ngủ, vườn nhà tịch liêu.

       Xá-lợi-phất mãi đăm chiêu,

Thế gian mây gió đìu hiu thoảng buồn.

       Cha chàng gọi lại nhủ khuyên :

Con mau kết tóc se duyên tơ hồng.

       Sanh con đẻ cháu nối dòng,

Hiển vinh sự nghiệp gia phong đời đời.

       Nghe xong, chàng vội thưa lời :

Xuất gia tầm đạo con thời nguyện mong.

       Kiếp người sinh tử long đong,

Giàu nghèo vinh nhục bềnh bồng nước trôi.

       Dù ai cũng phải chết thôi !

Dù ai cũng phải xa rời trần gian !

       Vân du khổ hạnh đạo vàng,

Giúp người giải thoát vô vàn sầu đau.

       Rưng rưng giọt lệ tuôn trào,

Lòng cha bao nổi nghẹn ngào xót xa.

       Khuyên con ở lại quê nhà,

Bóng chiều tuổi hạc mẹ già nhớ thương.

       Lang thang khất sĩ gió sương,

Cam go đâu dễ, đoạn trường đâu hay.

       Mẹ cha thở ngắn than dài,

Con ơi ! con hãy ! nghe lời song thân.

       Trầm tư chàng đứng tần ngần,

Mờ khuya cô tịch tinh thần chẳng nao.

       Sớm qua chiều lại dàu dàu,

Nét xuân thanh tú giờ sao gầy gầy.

       Cha hiền trăn trở đôi ngày,

Thuận lòng con trẻ, như đây đạo trời.

 

 

2. Giã từ quê hương, vân du tầm đạo

 

       Sáng mai, bụi trúc sương rơi,

Đầm sen hương ngát giữa trời tinh mơ.

       Quê cha đất tổ bây giờ,

Song đường gởi lại cậy nhờ chị em.

       Bùi ngùi Xá-lợi dưới thềm,

Nhà xưa tròn mái, nổi niềm xuyến xao.

       Ra đi giây phút nghẹn ngào,

Hai mươi tuổi mộng thoát trần xuất gia.

       Mục-liên cũng bỏ quê nhà,

Đồng hành đôi bạn bôn ba đạo tầm. 

       Leo đồi tím ngát rừng sim,

Suối reo róc rách đá trầm rêu xanh.

       Véo von chim hót trên cành,

Lưng kề tàn lá dưới hanh nắng vàng.

       Gần đây là một đạo tràng,

Lều tranh đôi mái bên giàn hoa thưa.

       Pháp tu danh tiếng truyền đưa,

Chúng nhân theo học có thừa vài trăm.

       San-da đạo sĩ uyên thâm,

Tuyên rao “Bất khả tri” tầm thế gian.

       “Hoài nghi” biện luận rõ ràng,

Rừng sâu thiền định dưới hoàng hôn trôi.

       

       Sớm chiều hỷ lạc thảnh thơi,

Vinh hoa phú quý cuộc đời bỏ quên.

       Hai chàng ngưỡng mộ liền lên,

Ngoài hiên mây phủ cỏ nền còn sương.

       Quỳ thưa, đạo sĩ tỏ tường,

Nhận làm môn đệ cùng nương tu hành.

       Ngày ngày bên túp lều tranh,

Nghe thầy giảng giải, thực hành thiền-na.

       Một mùa đông lạnh trôi qua,

Chủ trương biện thuyết sâu xa am tường.

       Pháp tu chứng đạt phi thường,

Mục-liên, Xá-lợi như dường phân vân.

       Tâm tư còn bụi hồng trần,

Ta chưa giải thoát chánh chân đạo mầu ?

       Chiều kia, lãng đãng mây đầu,

Vườn xanh trúc biếc, bồ câu bay về.

       Đồng môn ý hiệp đề huề,

Tìm ngay đạo sĩ lời quê thưa trình :

       Pháp này giờ đã tường minh,

Chúng con từ giã, đăng trình cố hương.

       Chạnh lòng đạo sĩ vấn vương,

Hai con ở lại mở đường phát huy.

       Cả hai một mực từ ly,

Nẻo xưa lặng lẽ bước đi âm thầm.

 

       Một hôm, dừng lại sơn lâm,

Bên gành suối biếc cỏ dầm sương mơ.

       Mái lều tranh dựng dọc bờ,

Đệ huynh tu tập, tùy cơ dạy người.

       Lần hồi danh tiếng xa bay,

Sơn môn đồ chúng hơn hai trăm người.

       Ban mai thiền định tòa ngồi,

Đêm trăng đàm đạo sáng ngời rừng xanh.

       Mục-liên, Xá-lợi chân thành,

Đạo vàng chưa ngộ, tử sanh muôn trùng.

       Liền cho họp chúng thưa cùng :

Thiền tâm hỷ lạc thung dung ngày nào.

       Ấy chưa giải thoát thanh cao,

Ấy chưa giác ngộ tối cao Niết-bàn.

       Vừa nghe ai cũng ngỡ ngàng,

Nhưng lòng nể phục rõ ràng chân tu.

       Ngoài kia, lá rụng vàng thu,

Hai ta xuống núi vân du tầm thầy.

       Mai sau, chính đạo ai hay,

Minh sư hạnh ngộ liền quay về tìm.

       Con đường tim tím hoa sim,

Tùng già xanh thẳm, tiếng chim reo mừng.

       Hồi hương quê cũ thành Vương,

Song thân thăm viếng, nhớ thương thỏa lòng.

       Mẹ già tóc bạc chiều đông,

Cha hiền gậy trúc chờ mong phương nào.

       Trùng phùng như giấc chiêm bao,

Lệ sầu lả chả biết bao nổi niềm.

 

3. Ngộ lý duyên sinh 

 

       Sáng mai, vườn trúc im lìm,

Nắng vàng lấp lánh, bướm tìm hoa hương.

       Đạo nhân Xá-lợi trên đường,

Khoan thai từng bước vào Vương Xá thành.

       Bỗng đâu, kỳ ngộ phúc lành,

Tỳ-kheo đạo hạnh ôm bình hóa duyên.

       Thong dong nhẹ gót chân thiền,

Mặt hoa thanh tú, điềm nhiên thoát trần.

       Tinh anh đôi mắt thiên thần,

Dung nghi tự tại thánh nhân siêu phàm.

       Bên lề Xá-lợi chăm chăm,

Nhìn sư khất thực lòng hâm mộ Ngài.

       Bụi hồng lất phất gió bay,

Não phiền lãng đãng vương mây khói nhòa.

       Tỳ-kheo về đến thôn hoa,

Dưới tàn xanh lá, trải tòa độ trai.

       Cũng lần theo dấu vườn mai,

Lòng thành hầu đứng bên Ngài tùy duyên.

       Dâng tâm, lấy nước, lấy khăn,…

Tỳ-kheo cười nụ hoa sen nở vàng.

       Hân hoan Xá-lợi thưa rằng :

Chẳng hay danh tánh cao tăng là gì ?

       Thường ngày tu tập pháp chi ?

Tôn sư khả kính của Ngài là ai ?

       Khiêm cung lời tựa hoa khai :

Thầy tôi là Đức Như Lai độ đời.

       Tam minh chứng đạt tuyệt vời,

Vân du ba cõi trời người thuyết kinh.

       Độ người giải thoát tử sinh,

Độ người mê khỏi vô minh não phiền.

       Dạy rằng : các pháp nhân duyên,

Sinh ra muôn pháp từ duyên khởi hành.

 

       Diệt theo duyên diệt không sanh,

Thế Tôn tuyên thuyết rành rành pháp môn.

       Tôi là Mã Thắng sa-môn,

Vườn Nai chứng ngộ tâm hồn thong dong.

       Qua sông mê, sạch bụi hồng,

Giúp đời thoát cảnh bềnh bồng trầm luân.

       Nghe xong, phấn chấn tinh thần,

Đất trời như ánh sắc xuân thanh bình.

       Hẹn ngày trở lại Vương kinh,

Dưới chân Đức Phật gieo mình quy y.

       Đường về nắng trải lưu ly,

Người qua kẻ lại thầm thì vui tươi.

       Xe bò cộc cạch xuống đồi,

Đồng xanh thôn nữ trong đôi mắt ngời.

       Mục-liên bạn cũ gặp rồi,

Kể qua chuyện sớm, mấy lời thâm giao.

       Cả hai đồng nguyện thanh cao,

Đến vườn trúc biếc, khát khao tỏ bày.

       Lối xưa trở lại tìm thầy,

Suối rừng đạo sĩ thường ngày công phu.

       Thưa rằng, con gặp minh sư,

Như Lai chánh giác chơn như nhiệm mầu.

       Khuyên thầy tỉnh ngộ hồi đầu,

Bồ-đề giải thoát, ngõ hầu độ tha.

       San-da từ chối Phật-đà,

Tham mê ngã pháp người ta nhiều đời.

       Mục-liên, Xá-lợi cạn lời,

Cũng đành giã biệt dưới trời hoàng hôn.

       Hai người chỉ một tâm hồn,

Lâng lâng nhẹ gót tìm vườn trúc mây.

 

4. Đạo vàng mở lối, mặt trời vô sanh

 

       Một hôm, chim vỗ cánh bay,

Về khu vườn trúc đậu cây hót mừng.

       Mây đưa khói bạc lưng chừng,

Cành hoa sương ngọc kề rừng suối mơ.

       Trúc Lâm tinh xá ven bờ,

Bên ngôi nhà gỗ buông tơ liễu mành.

       Tăng-già lớp lớp xung quanh,

Vàng y lấp lánh như tranh tuyệt trần.

       Tòa trầm hương thoảng xa lan,

Như Lai an tọa hào quang sắc màu.

       Mười phương thanh tịnh nhiệm mầu,

Mười phương hoa trải trước sau cúng dường.

       Thuyết rằng : thế mộng tan sương,

Cái thân ngũ uẩn vô thường như không.

       (Sắc như đám bọt bềnh bồng,

Thọ như bóng nước dưới dòng sông trôi,

       Tưởng như chiều ráng mặt trời,

Hành như cây chuối trong ngoài vỏ bao,

       Thức như ảo thuật huyễn hư.)

Tánh không quán sát hiện như lý mầu.

       Nghe – cây đời rụng trái sầu,

Sông mê bờ giác nhịp cầu bắt qua.

       Liền khai thị pháp độ tha,

Đại nhân duyên nở cành hoa sen vàng.

       Dứt lời, trước cổng rộn ràng,

Mục-liên, Xá-lợi vừa sang đứng ngoài.

       Hai trăm năm chục môn đồ,

Trang nghiêm hạnh đức bên hồ tịnh tâm.

       Trời thu man mác bóng râm,

Lối vào cỏ biếc, sen đầm hương bay.

       Gối quỳ thảm đỏ rồng mây,

Cúi đầu đảnh lễ lòng này thiết tha:

       

Nguyện nương theo Đức Phật-đà,

Khổ đau giải thoát khỏi nhà lửa mê.

       Trên thì chứng đạo Bồ-đề,

Dưới thì hóa độ bốn bề chúng sinh.

       Phật từ phóng ánh quang minh,

Kim ngôn tuyên phát, phước lành thế gian.

       “Thiện lai Tỳ-kheo” nghiêm trang,

Mục-liên, Xá-lợi y vàng toàn thân.

       Oai nghi tăng tướng xuất trần,

Ai trông cũng kính, ai gần cũng ưa.

       Đạo hành đâu ngại nắng mưa,

Tinh cần đâu ngại sớm trưa tham thiền.

       Một hôm, sương trắng ngoài hiên,

Theo chân Từ Phụ về miền cỏ hoa.

       Động Heo cô tịch khói nhòa,

Dây leo đá tảng, ngôi nhà thiên nhiên.

       Ngày ngày, bình bát hóa duyên,

Vào thành khất thực phước lành dân gieo.

       Lòng không phân biệt giàu nghèo,

Nhà nhà từng bước đi theo hạnh từ.

 

       Chiều kia, nghe bậc Đạo Sư,

Giảng vi diệu pháp, chân như ánh ngời.

       Bỗng tâm phiền não bụi rơi,

Niết-bàn rực rỡ mặt trời vô sanh.

       A-la-hán quả viên thành,

“Bốn phân biệt tuệ” rành rành chẳng sai.

       Ngài liền theo gót Như Lai,

Về thành Vương Xá, ở vườn trúc xinh.

       Hôm sau, vào buổi thuyết kinh,

Tăng-già vân tập lung linh mây hồng.

       Thế Tôn tuyên bố rõ ràng :

Hai Đại đệ tử đạo vàng chứng qua.

       Mục-liên, Xá-lợi dung hoa,

Đôi cành sen nở đậm đà nhụy hương.

       Đứng đầu đại chúng hoằng dương,

Trước sau muôn sự tùy phương mở bày.

       Nguyện xưa, ai thỏa lòng này,

Thần thông, trí tuệ tuyệt vời thế gian.

 

5. Bước chân hoằng hóa

 

       Ngày kia, nắng ánh tre vàng,

Chim vi vu hót, mây lang thang về.

       Như Lai ngồi cạnh suối khe,

Dạy rằng : Xá-lợi đi về Bắc phương.

       Độ đời giáo pháp hoằng dương,

Kỳ Viên tịnh xá mở đường dựng xây.

       Nghe lời, du hóa núi mây,

Độc hành vạn dặm mưa ngày sương đêm.

       Lưa thưa nhà gạch hoa thềm,

Ngoại ô Xá-vệ êm đềm nước trôi.

       Có ông trưởng giả đẹp người,

Tên là Tu Đạt nhiều đời phước gieo.

       Thường hay giúp đỡ dân nghèo,

Bần cùng cô độc lao đao bệnh tình.

       Người người quý mến tôn vinh,

Hiệu Cấp Cô Độc vang danh xa gần.

       Một hôm, diện kiến Thế Tôn,

Ông liền quy kính, tâm hồn sạch trong.

       Vinh hoa xem nhẹ bụi hồng,

Vườn cây xinh đẹp phát lòng cúng dâng.

       Dám mua tấc đất tấc vàng,

Kỳ-đà hoàng tử nể nang vô cùng.

 

       Bấy giờ, Xá-lợi khiêm cung,

Vào thành Xá-vệ thung dung bước từ.

       Tay ôm bình bát vô ưu,

Chẳng ai chịu cúng cho dù nước cơm.

       Kẻ dòm người ngó lom lom,

Sa-môn đầu trọc sớm hôm ăn mày.

       Côn đồ cầm đá cầm cây,

Hung hăng mạ lụy, đắng cay não nề.

       Bọn này do ngoại đạo thuê,

Thói đời ganh tỵ khen chê lẽ thường.

       Lần theo cuối xóm hàng dương,

Tĩnh tâm thiền tọa trời vương ánh vàng.

       Hay tin trưởng giả liền sang,

Lòng thành sớt bát, hỏi han hạnh từ.

       Nhẫn hòa là đạo chơn như,

Khiến người kính phục nhà sư hiền lành.

 

       Hôm sau, ngoại đạo bất bình,

Lục sư, lục phái thình lình đến đây.

       Quyết cùng tranh luận pháp ngay,

Phân chia cao thấp mới hay đạo mầu.

       Lòng ông Tu Đạt rầu rầu,

Sợ ngài Xá-lợi dễ dầu thắng cho.

       Lục sư biện thuyết gay go,

Nào là chấp hữu, chấp vô muôn màu.

       Phái thì ngã pháp mê sâu,

Phái tin Thượng Đế nhiệm mầu vô biên.

       Thung dung tuệ đức Thánh hiền,

Từ hòa Xá-lợi tùy duyên giải bày :

       Pháp vô ngã tự xưa nay,

Niết-bàn giải thoát, trời mây bềnh bồng.

       Nào đâu chấp có, chấp không,

Pháp duyên sinh khởi như dòng sông xuôi.

       Ai hay Tứ Đế tuyệt vời,

Giúp người qua cảnh luân hồi bể dâu.

       Luận tranh không hết khổ đau,

Nước kia tự uống mới âu thỏa lòng.

       Nghe như xuân nở hương nồng,

Nghe như gió mát, mây hồng bốn phương. 

       Bấy giờ, trưởng giả tỏ tường,

Càng khâm phục hạnh, càng thương mến người.

       Tỳ-kheo trí tuệ chiếu ngời,

Pháp âm vi diệu chuyển dời mê si.

       Kỳ Viên tịnh xá đồng quy,

Công trình xây dựng tức thì triển khai.

       Xem phong thủy, hướng đất đai,

Họa đồ kiến trúc miệt mài đổi trao.

       Thợ thầy sớm tối cần lao,

Vật tư gạch cát ào ào ngày đêm.

       Xá-lợi đôn đốc nhiệt tâm,

Độ hai ba tháng đã hoàn thành ngay.

       Cỏ xanh xanh mượt lối đi,

Giảng đường cao rộng, quanh thềm hoa tươi.

       Mặt hồ êm ả bóng trời,

Như Lai tịnh thất bên đồi liễu buông.

       Xa xa đôi mái tăng phòng,

Vườn xoài xanh lá, nắng hồng tre nghiêng.

       Trên cành chim hót chiều yên,

Dưới đầm ngan ngát đài sen nở vàng.

       Nguy nga cổng lớn đạo tràng,

Kỳ Viên tịnh xá khang trang vô vàn.

 

6. Độ sa-di với nổi lòng…

 

       Sáng kia, vườn ánh sương tan,

Hoa mơn mởn nở, gió man mác về.

       Bướm vờn bờ cỏ đê mê,

Ráng pha lục trúc đường quê trải hồng.

       Lúa thơm hương trổ đồng đồng,

Tiếng ca văng vẳng bên dòng nước xanh.

       Gót sen từng bước gieo lành,

Dung hoa Xá-lợi tay bình bát ôm.

       La-hầu-la mặt trăng rằm,

Sa-di tuổi ngọc, chân tầm theo chân.

       Vô tư dầu dãi bụi trần,

Lòng thanh xuân vẫn ân cần với xuân.

       Cúng dường thí chủ cân phân,

Dành cho đại đức muôn phần tốt tươi.

       Sa-di vài món sơ sài,

Xác mè cơm trộn, rau trai rau rừng.

       Trở về tịnh xá ngập ngừng,

Nét hoa rũ rượi, lệ rưng rưng tròng.

       Bỗng đâu, Đức Phật thong dong,

Kinh hành dưới mấy cội thông xanh ngời.

       Ôm chân, sùi sụt nghẹn lời :

Rằng, chư đại đức chẳng hoài đến con.

       Cúng ngài các món đồ ngon,

Cho con những thứ thức ăn sơ sài.

       Xuất gia ai cũng như ai,

Thí chủ phân biệt làm hai rõ ràng.

       Tu hành sức khỏe an khang,

Sớm chiều tinh tấn đạo vàng chứng mau.

       Như Lai cất giọng ngọt ngào :

Tu tâm nhẫn nhục, đạo cao mới thành.

       Vật nhiều, ít cũng cam đành,

Sa-di thiểu dục, hạnh thanh bần này.

       

Cõi lòng thanh thoát như mây,

Pháp mầu chứng đắc, đêm ngày thảnh thơi.

       Thế Tôn lui gót dưới trời,

Nắng thưa rọi xuống bóng người bên cây.

       Ngài mời Xá-lợi đến ngay,

Chuyện qua kể lại, cho hay bảo rằng :

       Thức ăn bất tịnh thọ dùng,

Sao là phạm hạnh của hàng sa-môn ?

       Thưa rằng : trong sạch tâm hồn,

Giới lòng canh cánh, Thế Tôn tỏ tường.

       Liền cho ói trước sảnh đường,

Nổi oan ức giải, bốn phương thấu tình.

       Như Lai sự thật anh minh,

Dạy là, thượng hạnh quên mình độ tha.

       Yêu thương chăm sóc tăng-già,

Sa-di trẻ tuổi ruột rà với nhau.

       Thân hòa huynh đệ toàn cầu,

Ngôi nhà nhân loại năm châu một lòng.

       Khẩu hòa lời lẽ dịu dàng,

Hơn thua cãi cọ chẳng màn nói ra.

       Ý hòa vui vẻ gần xa,

Trái tim độ lượng bao la con người.

       Giới hòa tu học nơi nơi,

Luật vua phép đạo suốt đời khắc ghi.

       Kiến hòa chia sẻ tuệ tri,

Nội kinh ngoại điển cùng vì đổi trao.

       Lợi hòa cứu giúp đồng bào,

Dù tăng hay tục dạt dào yêu thương.

       Lục Hòa gió mát đưa hương,

Tạ từ Xá-lợi mây vương bóng chiều.

 

 

7. Khiến người phản bội nể vì

 

       Một thời, hoa cỏ cô liêu,

Hoàng hôn buông ánh hồng xiêu xiêu vườn.

       Có ngôi tịnh xá mờ sương,

Vua A-xà-thế cúng dường dựng xây.

       Tỳ-kheo Đề-bà-đạt-đa,

Trụ trì đồ chúng hai ba trăm thầy.

       Tham mê lợi dưỡng ngày ngày,

Tiếng tăm một sớm cũng bay ngút trời.

       Hôm kia, lấp lánh vàng rơi,

Tăng-già vân tập, Phật ngồi thuyết kinh.

       Đề-bà nghe lấy làm thinh,

Hồi lâu đứng dậy thình lình ác ngôn:

       Thân già tuổi hạc Thế Tôn,

Mau lo tịnh dưỡng, giáo đoàn giao con.

       Trông coi quản lý vuông tròn,

An tâm Người hãy về non tu hành.

       Như Lai khẳng khái rành rành :

Sao ông cuồng vọng, tâm sanh si đần.

       Dám đòi thống lãnh giáo đoàn,

Mục-liên, Xá-lợi Ta còn chưa giao.

       Đi đi- lời lẽ tự cao,

Tăng-già Giáo hội chẳng bao giờ dùng.

       Mịt mù mây gió hãi hùng,

Đường về khúc khuỷu bão bùng mưa giông.

       Thế Tôn tuệ nhật ánh hồng,

Dạy rằng : Xá-lợi vào làng dâu xanh.

       Truyền cho dân dã hiểu rành,

Đề-bà xuất chúng, pháp hành riêng tu.

       Từ nay cách đạo chơn như,

Dữ lành ông chịu, Tôn Sư chẳng màn.

       Vâng lời, sự thật xa lan,

Bốn phương ai cũng ngỡ ngàng tiếc thay !

       

       Sớm mai, chim tụ về cây,

Trong vườn xanh trúc, áng mây lững lờ.

       Trên cành liễu rũ sương mơ,

Như Lai dạo gót ven bờ suối reo.

       Đề-bà vội bước chân theo,

Thưa rằng : khổ hạnh tỳ-kheo nên hành.

       Trọn đời sống núi rừng xanh;

Y khâu vải lượm bên mình quanh năm;

       Luôn luôn khất thực trang nghiêm;

Hang sâu động đá, sơn lâm là nhà;

       Đồ ăn ngũ cốc dưa cà,

Ngày ngày đạm bạc ta-bà hóa duyên.

       Đáp rằng : trong đạo Thánh hiền,

Tùy duyên bất biến tâm thiền thong dong.

       Khổ vui hạnh chẳng ngại lòng,

Niết-bàn tự tại, bềnh bồng trời mây.

       Đề-bà thấy khó chuyển lay,

Xoay qua dụ dỗ các thầy sơ tâm.

       Ai tu khổ hạnh sơn lâm,

Theo ông diệu pháp thậm thâm sẽ thành.

       Liền nghe sơ học đi nhanh,

Năm trăm thầy đến rừng xanh tham cầu.

       Một ngày, nắng đổ mái đầu,

Đạo tràng u tịch thâm sâu ngút ngàn.

       Đá chồng đá núi Kên Kên,

Ùn ùn mây khói, lênh đênh gió vàng.

       Đề-bà đang giấc mơ màng,

Tỳ-kheo Xá-lợi vừa sang chốn này.

       Hân hoan đại chúng sum vầy,

Lời vàng tha thiết tỏ bày cùng nhau :

       Chơn như đạo cả nhiệm mầu,

Sáng chiều khổ hạnh mong cầu được sao ?

    

Dù thân đói khát xanh xao,

Dù thân mưa nắng trải bao nhọc nhằn,

       Dù thân thịt nát máu văng,

Dù thân lửa đỏ, tuyết băng trầm mình.

       Nào đâu giải thoát tử sinh,

Nào đâu chứng đắc Tam minh, Niết-bàn.

       Nghe rồi tỉnh mộng mê tan,

Não phiền rơi giữa trần gian vô thường.

       Thênh thang đạo thánh dự dòng,

Niềm vui muôn thuở đẹp lòng đệ huynh.

       Đường về tịnh xá trúc xanh,

Hoa nghiêng sắc thắm, đậu cành chim ca.

 

8. Hạnh nhẫn 

 

       Một hôm, dương liễu là đà,

Hồ thu nước biếc, lá hoa rụng vàng.

       Tay bình bát đất vào làng,

Mỉm cười Xá-lợi thung dung bước lần.

       Tham si đã sạch lòng trần, 

Nhẫn hòa hạnh đức, vô sân tiếng đồn.

       Bỗng đâu có Bà-la-môn,

Trong tay gậy trúc chân dồn theo sau.

       Nhằm lưng đập mạnh thật đau,

Thử xem nhẫn hạnh tỳ-khưu thế nào.

       Định tâm nhẹ gót thanh cao,

Ngoài đường nắng nhỏ, mây cao lững lờ.

       Bà-la-môn thấy ngẩn ngơ,

Liền quỳ sám hối tâm nhơ tội trần.

       Phàm phu thẹn trước thánh nhân,

Vàng thau đã rõ, ngọc trân đã tường.

       Ngài rằng : lấy thiện làm phương,

Oan gia giải mở, luân thường khắc ghi.

       Bà-la nguyện sớm tu trì

Nay xin sớt bát, lòng quy pháp lành.

       Lối về xóm nhỏ sông xanh,

Vài thôn nữ dưới mái tranh nắng vàng.

       Giục đôi cò trắng bay ngang,

Đồng quê xuống vụ mùa màng tốt tươi.

       Vân du nhẫn nhục cuộc đời,

Thoảng hương giới hạnh phương trời bay xa.

 

9. Trái tim độ lượng

 

       Chiều kia, sương khói nhạt nhòa,

Sân vàng lá đổ, thông già vi vu.

       Kỳ Viên tịnh xá mùa thu,

Hoàng hôn cô tịch thanh u bốn bề.

       Lục quần nhanh bước trở về,

Tăng phòng xinh đẹp thỏa thê giấc nồng.

       Lối mờ Xá-lợi thong dong,

Đến nơi đông đúc liêu phòng tỳ-kheo.

       Ngài liền dưới cội thông reo,

Nhiếp tâm thiền định giữa heo hút trời.

       Nửa đêm lạnh lẽo tuyết rơi, 

Trái tim nhẫn nhục, cuộc đời bao dung.

       Sáng mai, chim đậu cành tùng,

Như Lai dạo gót trong vùng cỏ sương.

       Dáng ai thấp thoáng phi thường,

Thì ra Xá-lợi ở vườn thông xanh.

       Đêm qua chuyện đã rõ rành,

Thầm khen đệ tử vô tranh từ hòa.

       Liền cho họp chúng gần xa,

Giảng đường nghi ngút trên tòa trầm hương.

       Dạy là : trong đạo Pháp vương,

Niên cao lạp trưởng kính nhường cúng dâng.

       Sàng tòa, ẩm thực thượng phần,

Phước điền tăng trưởng, tinh thần thăng hoa.

       Rằng xưa, trong một rừng già,

Chuyền cành khỉ nhảy, voi to cả bầy.

       Chá Cô chim hót trên cây,

Tự cao tự đại tháng ngày ung dung.

       Chẳng phân biệt, chẳng khiêm cung,

Loài nào giống nấy không chung sum vầy.

       Thế rồi, học được đạo hay,

Cùng nhau tôn trọng đức tài tuổi cao.

       Phước lành vinh hiển mai sau,

Lục thân quyến thuộc trước sau đẹp lòng.

       Phật khen, nhẫn hạnh mênh mông,

Tỳ-kheo Xá-lợi vầng trăng diệu huyền.

       Lung linh trời đất trăm miền,

Bốn phương hoa cỏ bình yên muôn đời.

 

10. Pháp ăn thanh tịnh

 

       Một hôm, mây trắng lưng trời,

Tùng già rợp bóng bên đồi gió đưa.

       Vườn xanh trúc biếc nắng trưa,

Trong ngôi tịnh xá cũng vừa độ trai.

       Trang nghiêm y rực vàng mai,

Tỳ-kheo Xá-lợi dung nghi sáng ngời.

       Có nữ Tịnh Mục hỏi lời :

Tỳ-kheo thọ thực ở đời thế nao ?

       Ăn là cúi miệng hay sao ?

Hay là ngửa miệng ? Hay là miệng vuông ?

       Hay là quay miệng bốn phương ?

Phép ăn nào đúng con đường chánh chân ?

       Ngài rằng : giới hạnh xuất trần,

Pháp ăn thanh tịnh, hiền dân cúng dường.

       Không cày ruộng, chẳng cuốc vườn,

Đâu nên cúi miệng đời thường mưu sinh.

       Không xem nhật nguyệt tú tinh,

Đâu nên ngửa miệng cho mình bữa ăn.

       Không hay nịnh bợ vua quan,

Đâu nên vuông miệng thế gian hai lòng.

       Không bói quẻ, không lên đồng,

Đâu nên quay miệng bốn phương thọ dùng.

       Vân du bình bát thung dung,

Nhà nhà khất thực gieo chung phước điền.

       Sa-môn sạch não tan phiền,

Sớm chiều hỷ thực tâm thiền vô ưu.

       Nghe xong, liền chứng Nhập lưu,

Nữ nhân Tịnh Mục duyên tu nhiệm huyền.

       Ngoài kia, bảng lảng chiều yên,

Dòng xanh êm ả, ưu phiền xuôi trôi.

       Vô minh mây khói tan rồi,

Trăng vàng tuệ đức giữa đời lung linh.

 

11. Tán dương Ni Thánh Niết-bàn

 

       Ngày kia, gần Vương Xá thành,

Có chim ríu rít rừng xanh ngút ngàn.

       Có hoa leo động đá bàn,

Có khe suối mát rêu vàng long lanh.

       Ban mai cỏ biếc sương cành,

Thiên nhiên như một bức tranh tuyệt vời.

       Gốc cây liền trải tòa ngồi,

Tỳ-kheo Xá-lợi quán soi pháp mầu.

       Bỗng nghe ở tận hang sâu,

Tiếng ai văng vẳng kêu cầu cứu nguy.

       Băng băng lối cũ tìm đi,

Đến nơi động đá gió vi vu lùa.

       Tỳ-kheo ni Ba-tiên-na,

Uy nghiêm thiền tọa bên hoa cỏ hồng.

       Thưa rằng : rắn độc hừng đông,

Con ngồi quán niệm, bò vòng cắn ngay.

       Nọc chưa phát tán thân này,

Sức còn trụ định nửa ngày thế gian.

       Trước khi về cõi Niết-bàn,

Nguyện xin gặp gỡ đạo tràng chúng Ni.

       Ngài rằng : chắc chẳng hề chi,

Còn tươi sắc diện, nhu mì nết na.

       Tinh thần như ngọc như ngà,

Bốn phương lấp lánh, gần xa sáng ngời.

       Thưa rằng : thân huyễn mây trôi,

Mong manh sương khói, chơi vơi vô thường.

       Như chiều thấp thoáng tà dương,

Như hoa phảng phất nhụy hương dịu dàng.

       Ngộ duyên đại định kim cang,

Độc xà vô hại tâm Không nhiệm mầu.

       Nghe xong, tôn giả mau mau,

Đường xa rừng rậm dãi dầu gió mây.

 

       Đưa tin tứ chúng trong ngày,

Tăng Ni vân tập lòng đầy nể nang.

       Chung tay khiên lấy thân vàng,

Để trên tòa gấm ngoài hang tham thiền.

       Hồi lâu, nọc lại phát liền,

Tiên-na tự tại về miền vô sanh.

       Giới hương ngào ngạt xung quanh,

Dung nghi rực rỡ một cành huỳnh mai.

       Ngài rằng: quả đúng Thánh Ni,

Xả thân mộng huyễn ra đi nhẹ nhàng.

       Sông mê sinh tử vừa sang,

Chơn như bến giác lẹ làng bước lên.

       Noi gương, đại chúng phải nên…

Đạo vàng lấp lánh trăng trên rừng già.

 

 

12. Tấm lòng khoan dung

 

       Một thời, tịnh xá Kỳ Viên,

Sau ngày tự tứ cửa thiền tịnh thanh.

       Giới thân ngời ngọc long lanh,

Định tâm ánh nhật quang minh hồng trần.

       Tỳ-kheo Xá-lợi tinh cần,

Hành trang y bát bước chân độ đời.

       Nắng vàng rực rỡ dưới trời,

Hoa leo ngoài cổng, gót dời mây đưa.

       Sư kia liền ở trong chùa,

Trình lên Đức Phật lời thưa lạ lùng :

       Sa-môn Xá-lợi hung hăng,

Với con nhục mạ, ngại ngùng ra đi.

       Như Lai trí tuệ từ bi,

Ngưỡng mong soi xét cho thì lòng đây.

       Sáng mai, họp chúng đủ đầy,

Tỳ-kheo Xá-lợi tỏ bày trước sau :

       Tóc sương đã bạc mái đầu,

Tám mươi tuổi hạc qua cầu sông mê.

       Sớm thời giáo hóa làng quê,

Chiều thời sách tấn bốn bề Tăng Ni.

       Thế gian bỏ mặc thị phi,

Làu làu chánh niệm, sân si đâu còn !

       Trái oan nhẫn nhục hồng trần,

Cũng như đất chịu muôn phần nhớp nhơ.

       Nguyện lòng rửa sạch trần ô,

Như dòng nước tẩy hết dơ bẩn đời.

       Bụi hồng lau sạch cho người,

Như cây chổi quét rác kia chẳng màn.

       Một tâm một hạnh rõ ràng,

Gươm đao chẳng sợ, gian nan chẳng sờn.

       Nếu con lầm lỗi nguyện xin,

Lòng thành sám hối niệm tình thứ tha.

       Giảng đường tứ chúng hài hòa,

Sư kia xấu hổ, dưới hoa dập đầu.

       Mong là Đức Phật ân sâu,

Tội tình sám hối, ngõ hầu sửa tu.

       Phật rằng : mê chướng mây mù,

Hàm oan vu khống ngục tù trả vay.

       Nhân nào quả nấy cho hay,

Ngày mai tốt đẹp, ngày nay làm lành.

       Trong đời hai hạng hùng anh,

Một là Thánh giả không sanh lỗi lầm.

       Hai là tạo ác lòng phàm,

Ăn năn sám hối hướng tâm thiện hành.

       Tăng-già tình nghĩa đệ huynh,

Lục hòa nếp sống tịnh thanh muôn đời.

       Sân mây Tôn giả dưới trời,

Lòng như nhật nguyệt ngời ngời trí bi.

 

13. Kim cang định

 

       Ban mai, cỏ lá xanh rì,

Cành sương đọng giọt lưu ly trong ngần.

       Khóm tre chim hót véo von,

Núi Kỳ-xà-quật hoa non sắc hường.

       Trên hòn đá ngọc ven đường,

Sa-môn Xá-lợi y vương ráng hồng.

       Nhất tâm nhập định kim cang,

Bốn phương trời đất hào quang ánh ngời.

       Trên mây rực rỡ vàng trôi,

Dưới khe lấp lánh suối dài uốn quanh.

       Gần hang đá bạc đồi xanh,

Có hai con quỷ một lành một hung.

       Ưu-bà thiện quỷ khiêm cung,

Trọng người hiền đức, kính nhường sa-môn.

       Già-la ác quỷ dữ dằn,

Tay không gướm máu, lòng sân hận đầy.

       Thấy hào quang khắp đông tây,

Bừng bừng ganh tỵ liền bày dã tâm.

       Kề tai thiện quỷ nói thầm :

Tỳ-kheo Xá-lợi nhập tâm định thiền.

       Tôi dùng thần chưởng đánh liền,

Cái đầu tan tác, cái thân rã rời.

       Thiện quỷ ngăn cản khuyên lời :

Ác nhân ác báo hại người chân tu.

       Mai sau đọa cảnh ngục tù,

Triền miên đau khổ mịt mù sớm khuya.

       Xưa nay việc phải nào nghe,

Thoạt trong nháy mắt bay về núi hoa.

       Chưởng thần một phát tung ra,

Mấy phương đại địa sơn hà rung rinh.

       Trên tòa Xá-lợi quang minh,

Trụ Kim Cang định lung linh ngời ngời.

 

       Chưởng thần nghe tợ lá rơi,

Chưởng thần nghe tợ suối trôi dưới cầu.

       Mở đôi mắt phượng xem sao,

Kìa con ác quỷ máu đào đổ tuôn.

       Mặt mày hung tợn điên cuồng,

Ngục sâu đọa khổ vạn muôn cực hình.

       Nắng lưa thưa xuống núi xanh,

Ngài liền trở gót về thành Vương xa.

       Trên đồng lúa mới trổ hoa,

Ngoài vườn trúc biếc la đà liễu dương.

       Như Lai đang dạo bên đường,

Nụ cười hàm tiếu mây vương tơ trời.

       Ngài rằng : Xá-lợi thế nào ?

Thân tâm an lạc, thanh cao tinh thần ?

       Thưa : con tứ đại khinh an,

Đầu hơi ê chút, dễ dàng qua thôi.

       Phật khen : ông quả tuyệt vời,

Kim Cang tam-muội, ở đời không hai.

       Lúc ông thiền tọa ban mai,

Bị con ác quỷ mạnh tay chưởng thần.

       Chưởng này núi cũng nát tan,

Đất đai sụp đổ, thế gian quay cuồn.

       Kim Cang tam-muội phi thường,

Như như bất động siêu đường có không.

       Cho dù đất lỡ trời long,

Cho dù động địa kinh thiên hãi hùng.

       Tỳ-kheo tu tập gắng công,

Vân du ba cõi thong dong độ đời.

 

14. Lời từ giã sau cùng

 

       Một hôm, bảng lảng chiều rơi,

Cỏ hoa hồng đượm, núi đồi vàng pha.

       Mây vương tơ dải lụa ngà,

Bầy chim vỗ cánh bay qua lưng trời.

       Tăng đoàn cũng đã đến nơi,

Kỳ Viên tịnh xá mờ trôi xuống dần.

       Già nua uể oải cái thân,

Đường xa dầu dãi muôn phần gian nan.

       Trưởng lão Xá-lợi miên man,

Nghĩ thầm chắc sẽ Niết-bàn nay mai.    

       Thuận vô thường luật xưa nay,

Thuận chân lý đạo Như Lai cổ truyền.

       Trưởng tử diệt độ trước tiên,

Không đành nhìn Phật tịch nhiên Niết-bàn.

       Sáng mai, khói bạc ùn tan,

Mái nhà tịnh thất ánh ngàn ngọc sương.

       Hồ xanh sen trắng nở hương,

Gió mây man mác, liễu dương buông mành.

       Trưởng lão cáo biệt bạn lành,

Mục-liên tôn giả lòng thành chia tay.

       Đôi ta tri kỷ tháng ngày,

Đạo, đời đồng chí, đông tây đồng hành.

       Một thời kỷ niệm đầu xanh,

Dãi dầu băng suối vượt gành tầm sư.

       Tâm cùng tâm ngộ chơn như,

Bốn phương thắp sáng lòng từ độ sinh.

       Trái tim tình nghĩa đệ huynh,

Ngàn sau mãi mãi mối tình keo sơn.

       Ngoài sân khóm trúc xanh dờn,

Nhìn nhau ánh mắt, bước chân ngập ngừng. 

       Áng mây đưa tiễn mấy từng,

Buồn chim vỗ cánh theo lưng trời hồng.

       Trở về tịnh thất thong dong,

Mái tranh thâm tạ chút lòng người đi.

       Rồi cùng đại chúng đồng quy,

Giảng đường tròn mái, vàng y rực ngời.

       Như Lai an định tòa ngồi,

Từ quang hiển lộ dung nghi tĩnh trầm.

       Bạch rằng : Từ Phụ tình thâm,

Lòng son đệ tử thành tâm Bồ-đề.

       Nay xin trở lại hương quê,

Trước thăm hiền mẫu giữa mê trần hồng.

       Cù lao chín chữ nguyện mong,

Pháp mầu hóa độ qua sông luân hồi.

       Sau là từ giả cõi đời,

Niết-bàn tự tại thảnh thơi muôn đường.

       Bổn Sư ân đức mười phương,

Ghi tâm khắc cốt tỏ tường sắt son.

       Một xin – đảnh lễ Thế Tôn,

Giúp con giải thoát trầm luân khổ sầu.

       Hai xin – đảnh lễ ân sâu,

Từ bi giáo hóa nhiệm mầu chúng sinh.

       Ba xin – đảnh lễ pháp minh,

Con đường cao thượng hữu tình quy y.

       Ngoài hiên, gió nhạc vô vi,

Nắng vàng óng ánh lưu ly dưới thềm.

       Hội trường đại chúng im lìm,

Nhìn lên ánh mắt trong ngần giọt châu.

       Nguyện rằng, sám hối đê đầu,

Chúng Tăng hỷ xả trước sau lỗi lầm.

       Nghe rồi, Đức Phật từ tâm,

Lời rằng : Trưởng lão thậm thâm trí mầu.

       Lỗi lầm nào có chi đâu,

Duyên sinh pháp huyễn, nhớ câu “Vô thường”.

       Pháp âm ông hãy tuyên dương,

Trước khi diệt độ nêu gương Thánh hiền.

 

       Tòa hoa đĩnh đạc dáng thiền,

Lời chuông ngân vọng giữa miền trầm bay.

       Tăng-già, đại chúng nghe đây !

Vô minh là gốc đọa đày trầm luân.

       Sinh sinh tử tử xoay vần,

Đời này đời khác muôn phần khổ đau.

       Giàu sang như áng mây đầu,

Nhục vinh như bóng bạch câu tức thì.

       Tuổi xuân rồi lại già suy,

Tấm thân đau yếu mấy khi thanh nhàn.

       Chấp vô chấp hữu muôn vàn,

Ngục tù phiền não tham sân ngày ngày.

       Như Lai diệu pháp cho hay,

Dùng phương Tứ Đế sạch ngay lòng trần.

       Ung dung đạo Thánh xa gần,

Giúp người tỉnh mộng phù vân luân hồi.

       Tánh Không Bát Nhã sáng ngời,

Như như giải thoát giữa đời bể dâu.

       Nghe xong, ai cũng tan sầu,

Tâm tâm rực rỡ như lầu kim cang.

       Bỗng trời đất đổ kinh hoàng,

Bốn phương sấm sét đùng đùng bão giông.

       Ngàn năm hy hữu trần hồng,

Hay tin Trưởng lão tịch không Niết-bàn.

       Người người ở khắp thôn trang,

Phố phường, thị tứ tìm sang đạo tràng.

       Ra vào thăm viếng hỏi han,

Buồn rầu thương tiếc đôi hàng châu sa.

       Hội trường ngan ngát hương hoa,

Bên đường liễu rủ la đà tóc xanh.

       Chim còn ảo não trên cành,

Mây còn lãng đãng quẩn quanh u sầu.

       Chắp tay Trưởng lão nguyện cầu,

Dưới chân thảm ngọc cúi đầu lui ra.

 

       Ngưỡng trông tịnh xá mấy tòa,

Trong đầm sen nở vài ba bông vàng.

       Hướng về Phật thất nghiêm trang,

Gieo mình đảnh lễ giữa đàn bướm bay.

       Kỳ Viên thôi hãy chia tay,

Biết bao kỷ niệm chốn này hữu duyên.

       Nhẹ nhàng mỗi bước chân thiền,

Tiễn đưa đại chúng theo liền vài trăm.

       Với đôi mắt lệ khôn cầm,

Với lòng thương kính Thánh nhân Niết-bàn.

       Tôn giả, cất giọng khẽ khàng:

Thôi thôi ! sinh tử thế gian vô thường.

       Có gì đâu – phải luyến thương,

Có gì đâu – giấc mộng trường trăm năm.

       Duyên sinh pháp huyễn do tâm,

Chơn Như thanh tịnh cũng tâm ấy mà.

       Dòng người theo lối đường hoa,

Xa xa đồng ruộng mái nhà lô xô.

       Lui chân bịn rịn mơ hồ,

Đàn chim vỗ cánh về cô thôn buồn.

 

15. Quê hương và tịch diệt

 

       Hôm mai, lối cỏ sương buông,

Lũy tre xanh ngát chim muông hót mừng.

       Sáu ngày vượt suối băng rừng,

Trải bao làng mạc, phố phường khang trang.

       Chúng Tăng đứng ở đầu làng,

Theo cùng Trưởng lão bên hàng bạch dương.

       Ngưỡng nhìn thành cũ cố hương,

Nhà xưa tròn mái, vách tường gạch xây.

       Đền rêu phong cổ trầm bay,

Vài ba tín nữ bên tay hoa tràng.

       Có em bé gái hiền ngoan,

Đến gần Tôn giả bảo ban đôi điều:

       Cháu về nhà cũ dấu yêu,

Báo tin Trưởng lão Tăng đoàn đến nơi.

       Ở nhà bà cụ Sa-ri,

Buồn vui lẫn lộn mấy lời xỏ xiên:

       “Tu hành ở tại chùa chiền,

Về chi cả lũ làm phiền già đây.

       Của dư sao bố thí Thầy,

Chắc là khốn đốn đến đây ăn mày ?”

       Giận thời nói vậy cho khuây,

“Tình thâm mẫu tử” xưa nay luân thường.

       Cũng lo tính toán mọi phương,

Gia nhân quét dọn phòng giường trước sau.

       Nào là gối lụa, chăn màu,

Nào là chậu nước, khăn lau sẵn sàng.

       Thức ăn mỹ vị cao sang,

Kẻ hầu người hạ rộn ràng vào ra.

       Lom khom trước cổng mẹ già,

Thoạt nhìn Trưởng lão hiền hòa dung nghi.

       Mừng mừng tủi tủi bước đi,

Hàn huyên tâm sự mấy khi tao phùng.

 

       Hoàng hôn gió trở mây ùn,

Thềm hoa sương đậu ung dung Tăng-già.

       Thâu đêm đại đức Cun-đa,

Theo hầu Tôn giả tuổi già bệnh đau.

       Oai thần công đức rộng sâu,

Thiên vương Tứ Đại về hầu viếng thăm.

       Rồi trời Đế Thích quang lâm,

Vị trời Đại Phạm cũng tìm đến nơi.

       Hào quang thanh khiết rực ngời,

Mười phương lấp lánh tuyệt vời uy nghiêm.

       Thân như ngọc ánh trong ngần,

Lời như chuông vọng vang ngân diệu huyền.

       Các ngài thần lực vô biên,

Hộ trì Tam Bảo phước duyên đời đời.

       Ngưỡng trông lão mẫu sững người,

Trầm trồ khen ngợi, tâm hồn lâng lâng.

       Nhẹ nhàng thư thả bước chân,

Đến phòng Trưởng lão ân cần hỏi han.

       Rằng: “già mới thấy hào quang,

Sáng soi rực rỡ khắp gian nhà này.

       Thiên thần ở cõi nào đây?

Chắc ông quen biết, kể ngay với già?”                                    

       Nhân duyên Tôn giả tường qua,

Lòng từ phương tiện liên tòa pháp khai.

       Giảng phân rành rẽ từng trời,

Bao nhiêu thần lực, mấy đời phước gieo.

       Tâm bà tịnh tín nghe theo,

Sông mê phiền não bọt bèo tan mau.

       Ngài rằng: “Tam Bảo nhiệm mầu,

Là ngôi báu quý, là cầu độ tha.

       Phật là giác tánh của ta,

Pháp là phương tiện vượt qua luân hồi.

       Tăng là thanh tịnh sáng ngời,

Cứu người thoát khổ, giúp đời bình an.

 

       ai đau khổ bần hàn,

Dù ai dân dã, vua quan sang giàu.

       Về nương Tam Bảo hồi đầu,

Qua bờ giác ngộ, lên cầu thanh lương”.

       Mẹ già tâm trí tỏ tường,

Đi vào dòng Thánh con đường vô ư

       Ngoài hiên, sao sáng đêm thâu,

Tiếng gà gáy gọi bên lầu đèn chong.

       Liền cho vân tập chúng Tăng,

Huỳnh y lấp lánh như trăng đêm rằm.

       Trên thì tòa ngọc xanh lam,

Dưới thì thảm đỏ, hương trầm xông bay.

       Tuổi già Trưởng lão tám mươi,

Oai nghi thiền lộ nụ cười bao dung.

       Lời rằng: ngày tháng sống chung,

Những điều sai sót sau cùng thứ tha.

       Vô thường trần mộng phù hoa,

Tử sinh tan hợp ngôi nhà lửa kia.

       Chấp lầm ngã pháp phân chia,

Luân hồi huyễn hóa như tia sắc hồng.

       Tăng-già! tinh tấn một lòng,

Thời thời niệm niệm sắc không vô thường.

       Thuyết xong, ai cũng vấn vương,

Ngậm ngùi rỏ lệ luyến thương vô vàn.

       Chắp tay đảnh lễ Thánh nhân,

Mặt hoa buồn bã, lui chân ngẹn ngào.

       Ngoài trời mờ tỏ ánh sao,

Canh ba rạng sáng, giường cao nằm thiền.

       Nhiếp tâm vào suốt Tứ thiền,

Tứ Không thiền định cũng liền trải qua.

       Rồi từ Diệt Thọ thiền-na,

Trở vào tuần tự đi qua Tứ thiền.

       Trưởng lão Xá-lợi Niết-bàn,

Mười phương ánh sáng huy hoàng bao la.

       Trầm tư Tôn giả Cun-da,

Còn đây tiếng khóc mẹ già tiếc thương.

       Hỡi ôi! Tam Bảo thập phương,…

Hỡi ôi! Xá-lợi hiền lương thuở nào…

       Bình minh thức dậy trên cao,

Làng tre sương đọng chim trao cánh về.

       Người người ở khắp thôn quê,

Cùng trăm bô lão đồng tề tựu đây.

       Một nhà hội tế dựng ngay,

Màn the trướng gấm phô bày nghiêm trang.

       Lập đài hỏa táng cao sang,

Gỗ trầm hương quý, lụa vàng gấm hoa.

       Vô Thường kinh tụng ngân nga,

Hương xông phảng phất Tăng-già chắp tay.

       Bập bùng ánh lửa đài mây,

Xua bao vọng chấp thân này của ta.

       Bấy giờ, Tôn giả Cun-da,

Nhặt viên xá-lợi bình ngà đựng vô.

       Mang theo y bát của Người,

Cáo từ đại chúng về nơi đạo tràng.

       Hành trình vất vả gian nan,

Sơn xuyên ngàn dặm thênh thang đất trời.

       Năm ngày Tôn giả đến nơi,

Kỳ Viên tịnh xá ở đồi cây xanh.

       Chim vờn đôi cánh mỏng manh,

Suối khua nhạc nước, buông mành liễu dương.

       Thế Tôn ngồi ở giảng đường,

Giữa hàng đại chúng y vương sắc vàng.

       Ngoài thềm nắng mới vừa đang,

Vườn thưa ong bướm, mây ngang lưng trời.

       Cun-da ngài vội đến nơi,

Chắp tay sen búp bạch lời xót xa:

       “Trưởng lão Xá-lợi đi xa,

Niết-bàn tịch diệt quê nhà mấy hôm.

 

       Này y, này bát bạch kim,

Này bình xá-lợi ngọc năm sắc màu”.

       A-nan Tôn giả cúi đầu,

Rồi nhìn y bát giọt châu tuôn dòng.

       Đại huynh trí tuệ tinh thông,

Đâu rồi! Chánh pháp Tướng quân hoằng truyền.

       Trên tòa hoa báu bạch liên,

Như Lai Điều ngự dáng thiền uy nghi.

       Mắt trông hiện vật an bày,

Chuyển thân Hạnh Túc bước ngay đến kề.

       Tay vàng sờ lấy y Lê,

Liền nâng bình ngọc bốn bề ánh quang.

       Lời từ bi trí vang vang:

“Đây là xá-lợi của hàng Thánh nhân.

       Sáu màu lấp lánh vô ngần,

Nhiều đời công đức tinh cần độ tha.

       Thường làm thân quyến của Ta,

Thường kham nhẫn hạnh, rừng già thiền-na.

       Sông tình bể ái nhẹ qua,

Giàu sang vinh nhục trần sa sạch lòng.

       Trí siêu nhật nguyệt hư không,

Tuệ siêu tam giới, gần đồng Như Lai.

       Uyên thâm kinh luật tuyệt vời,

Biện tài vô ngại ở đời không hai.

       Tỳ-kheo hạnh sáng gương đài,

Thế gian cung kính, tăng-già học theo”.

       Dứt lời, gió mát chim reo

Bên hàng liễu rũ, mây đeo lưng trời.

       Bốn phương thí chủ đồng thời,

Xây ngôi tháp báu trên đồi Kỳ Viên.

       Ngọc bình xá-lợi tôn lên,

Thiên hoa lất phất hương bềnh bồng trôi.

       Trời cao mây trắng lưng đồi,

Nắng vàng bóng tháp bồi hồi nhớ thương. 

 

                (Thiền thất Trúc Lâm, ngày 18 – 7 – 2015) 

 

 

MỤC LỤC

 

  1. Phương trời tuổi thơ
  2. Giã từ quê hương, vân du tầm đạo
  3. Ngộ lý Duyên sinh
  4. Đạo vàng mở lối, mặt trời vô sanh
  5. Bước chân hoằng hóa
  6. Độ Sa-di với nổi lòng…
  7. Khiến người phản bội nể vì
  8. Hạnh nhẫn
  9. Trái tim độ lượng

10. Pháp ăn thanh tịnh

11. Tán dương Ni Thánh Niết-bàn

12. Tấm lòng khoan dung

13. Kim Cang định

14. Lời từ giã sau cùng

15. Quê hương và tịch diệt

 

Sách tham khảo:

 

- Thập Đại Đệ Tử Truyện, Hòa thượng Thích Tinh Vân, dịch giả Thích Như Đức, NXB Tôn Giáo 2001

- Phật Và Thánh Chúng, Thích Minh Tuệ biên soạn, THPG TP. HCM ấn hành Pl. 2538, Dl. 1994

- Cuộc Đời Tôn Giả Xá-lợi-phất (Sàriputta), dịch giả Nguyễn Điều, NXB TP. HCM 1999

- Một Cuộc Đời Một Ngôi Sao, Minh Đức – Triều Tâm Ảnh, NXB Tôn Giáo 2000

 

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
(Xem: 1275)
Người đã đến, vầng hồng dương rạng rỡ Bước nhiệm huyền bừng nở những đài sen,
(Xem: 1203)
Trong những bài thuyết pháp, Lục Tổ Huệ Năng nói nhiều đến thấy tánh, trí huệ Bát nhã… nhưng ngài cũng nói nhiều đến ...
(Xem: 2059)
Tôi là dòng suối nhỏ Reo ca dưới mặt trời Uốn mình qua rừng vắng Lòng cuộn lá thu rơi.
(Xem: 2952)
Khi Phật giáo lần đầu du nhập vào Trung Quốc, những người nắm giữ quyền lực không chỉ dần tin và thực hành theo Phật giáo mà họ cũng cố gắng kiểm soát nó.
(Xem: 3038)
Phật giáo Tây Tạng đã trải qua những thời kỳ thăng trầm gắn với những biến cố lịch sử làm thay đổi đời sống con người và xã hội.
(Xem: 4269)
Hình ảnh con trâu tượng trưng cho tâm ý của chúng sinh. Mỗi người ai cũng đều có một con “trâu tâm" của riêng mình.
(Xem: 4997)
Đông đã qua rồi xuân ở đây Vườn xuân hoa nở nắng xuân đầy Xuân tâm rạng chiếu mầm xuân dậy Ánh nguyệt ngời soi tuệ nghiệp xây
(Xem: 3688)
Chúng ta đã quen với thể loại thơ Thiền sáng tác nhiều thế kỷ trước từ các ngài Trần Nhân Tông, Tuệ Trung Thượng Sỹ, Hương Hải…
(Xem: 2390)
Cầu cho Nước Mỹ an lành, Hùng mạnh bác ái dẫn đầu Năm Châu, Tự Do lan tỏa địa cầu, Nhân dân hạnh phúc, yên an, thái bình...
(Xem: 3430)
Nơi thành Xá Vệ xưa kia Vợ chồng nhà nọ rất chi là giàu Vì cha ông họ từ lâu Chết đi để lại đời sau gia tài.
(Xem: 4254)
Bốn người bạn thuở xa xưa Môn sinh trường học trầm tư vùng này Cùng nhau quán tưởng hàng ngày, Một hôm cam kết từ nay thi tài
(Xem: 3784)
Gia đình điền chủ thời xưa Có con trai nọ mới vừa sinh ra Đẹp lòng mẹ, hài lòng cha Khi chàng khôn lớn cả nhà vui tươi.
(Xem: 3624)
Bốn chín ngày đêm nhập định thiền Kiết già phu tọa cạnh bờ thiêng Thân tâm khế hợp điều hơi thở Ý tứ hài hoà quán pháp duyên
(Xem: 3522)
Thành Xá Vệ nước Ấn xưa Có ông trưởng giả rất ư là giàu Tính tình hào hiệp từ lâu Sẵn lòng bố thí trước sau mọi nhà
(Xem: 3770)
Thiền sư cất túp lều tranh Một mình ẩn dật tu hành rừng sâu Thị thành xa lánh từ lâu Tâm hồn thanh thản, đạo mầu kiên trinh.
(Xem: 3486)
Trong vương quốc nọ thuở xưa Có chàng hoàng tử mới vừa sinh ra Vua cha cùng với hoàng gia Đón mừng quý tử thật là vui tươi,
(Xem: 3225)
Nắng chiều rơi rụng ven Sông. Lơ thơ tơ nắng nhuộm hồng bờ vai, Đò chiều cập bến đợi ai ? Mái chèo khắc khoải ngày dài đợi mong...!
(Xem: 4358)
Như Lai lẳng lặng chốn dương trần, Phóng rọi quang từ thoát khổ luân. Hóa giải nhiêu đường qua chín cõi, (**) Soi cùng khắp nẻo ứng ba thân.(*)
(Xem: 4036)
Từ ngày lọt lòng mẹ, Tôi biết thở một mình, Thuở bé nằm trong nôi, Tôi biết khóc gọi mẹ.
(Xem: 3529)
Ngày xưa ở tại nước kia Có bà goá phụ Đề Vi rất giàu Chồng thời chết đã từ lâu Lại không con cái, u sầu mãi thôi
(Xem: 3436)
Trong vương quốc nọ thuở xưa Có chàng hoàng tử mới vừa sinh ra Vua cha cùng với hoàng gia Đón mừng quý tử thật là vui tươi,
(Xem: 3576)
Thực tại được biết chắc sau này Của những gì trước đây được tưởng tượng bởi vô minh
(Xem: 4013)
Đêm tịnh huệ tọa thiền thu huyền mộng Giữa biển đời sóng dội gió bão giông! Hồn vũ trụ ngân vang khuya thạch động Hạt cát reo theo thế giới đại đồng...
(Xem: 3443)
Lái buôn tên gọi Tàu Dư Mỗi năm gần Tết thường ưa mang hàng Đi xa, đến một xóm làng Bán buôn quen biết đã hằng bao năm
(Xem: 6574)
Thuở xưa đức Quán Thế Âm Chọn nơi đây chốn sơn lâm tuyệt vời Mở mang Phật pháp giúp đời Đạo tràng xây dựng cho người tu tâm,
(Xem: 3965)
Ngày xưa ở một ngôi làng Nhiều người có của giàu sang vô cùng Ông kia giàu nhất trong vùng Có nhiều vàng bạc chứa trong nhà mình.
(Xem: 3285)
Ngày xưa ở một ngôi chùa Trụ trì là một thiền sư lâu đời Thầy tu từ thuở thiếu thời Cùng ngày với chú heo nuôi trong chùa
(Xem: 3384)
Người ta kể chuyện ngày xưa Có người trông giống thầy tu vô cùng Cột đầu, bện tóc, hở lưng Mặc đồ rách rưới, sống vùng hoang vu
(Xem: 3510)
Ngày xưa ở tại nông thôn Có gia đình nọ sống luôn thuận hòa Nuôi hai bò trong trại nhà Lông màu hung đỏ, mượt mà, dịu êm
(Xem: 4112)
Xin gửi tặng độc giả xa gần hai bài thơ của nữ thi sĩ người Mỹ Louise Glück (1943-), vừa đoạt giải Nobel Văn chương, ngày thứ năm vừa qua, 08.10.20.
(Xem: 4232)
Sống ĐẠO vui đời có áng THƠ, Tâm bình học ĐẠO chảy dòng THƠ. THƠ hay nguyện lớn, cần nương ĐẠO, ĐẠO cả rộng bàn, dựa ý THƠ.
(Xem: 4280)
Trước bàn thờ Phật trang nghiêm Đèn hay nến thắp sáng lên ánh hồng Con thầm cầu nguyện trong lòng Mong sao giác ngộ, thoát vòng u mê
(Xem: 3665)
Giòng sông nào đưa ta về tĩnh lặng? Cơn gió nào thổi cuốn não phiền đi? Cỏ và cây in dấu bước chân đi, Ngồi nơi đây, trú an trong tỉnh thức.
(Xem: 4691)
Pháp Phật viên dung vạn cõi hòa, Người trời liễu ngộ, lặng niềm ca. Tu chơn phá động qui đường chánh, Niệm ảo ghiền tham đến nẻo tà.
(Xem: 4126)
A Na Luật được sinh ra Ở trong vương tộc rất là nổi danh Thật thà, hoạt bát, thông minh Múa ca, âm nhạc quả tình tinh thông
(Xem: 6547)
Ở bên sườn núi thuở xưa Có ngôi chùa nhỏ với sư rất già Lông mày sư tựa tuyết pha Chòm râu cước trắng mượt mà đẹp thay,
(Xem: 5263)
Trong ngôi thiền viện thuở xưa Đứng đầu là một thiền sư lâu đời Lìa trần tuổi chín mươi hai Danh ngài viện chủ khó ai sánh cùng,
(Xem: 3918)
Ni cô quyết chí tu hành Cầu tìm giác ngộ lòng thành thiết tha Nên cô nhờ thợ tạc ra Một pho tượng Phật thật là uy nghi
(Xem: 6526)
Đọc Thơ Phật Của Thi Sĩ Tâm Tấn - Viết về tập thơ “Cuối Đời Lọc Những Tinh Sương” của thi sĩ Tâm Tấn
(Xem: 3902)
Ngày xưa, ngày xửa, ngày xưa Có hoàng tử nọ khi vừa sinh ra Tin lành tràn ngập quốc gia Vua, hoàng hậu với muôn nhà mừng vui,
(Xem: 5453)
Miền Nam Ấn Độ một thời Cách thành Vương Xá chỉ vài dặm thôi Quê hương đó chính là nơi Thầy Xá Lợi Phất ra đời thuở xưa,
(Xem: 4181)
Một chiếc nệm trắng tinh, Nếu chân bạn lấm lem. Mà bạn leo lên đó, Thì nệm cũng trở thành một tấm bùn nhơ.
(Xem: 4144)
Dù ta không có bạc tiền Vẫn còn bảy thứ để đem tặng người.
(Xem: 4152)
Khi chim còn sống trên đời Chim ăn kiến nhỏ thấy thời khó chi, Nhưng khi chim bị chết đi Kiến thời ăn nó có gì khó đâu.
(Xem: 3730)
Đây lời Phật dạy lâu rồi: "Ta xem chức tước, thứ ngôi trên đời Của hàng vua chúa mọi thời
(Xem: 4229)
Có chàng chiến sỹ thuở xưa Tìm qua thăm hỏi thiền sư một lời: "Thiên đường, địa ngục đôi nơi Thực chăng hay chỉ nói chơi đặt bày?"
(Xem: 3752)
Thuở xưa có một thanh niên Rất là hiếu thảo khắp miền biết danh Là con một, đã trưởng thành Nhưng chưa chịu lập gia đình với ai
(Xem: 3850)
Có ông lãnh chúa vùng kia Một hôm cho thuộc hạ đi triệu mời Thỉnh hai vị khách tới chơi Hai thiền sư nọ là người tiếng tăm.
(Xem: 4229)
Anh chàng Đại Lãng thuở xưa Có tài đô vật rất ư tuyệt vời Lại thêm sức mạnh hơn người, Khi trong nội bộ ngay nơi viện nhà
(Xem: 4136)
Đoàn ca kịch nọ nổi danh Kiếm ăn đi khắp tỉnh thành làng thôn Diễn tuồng ác quỷ kinh hồn Tuồng "Quỷ La Sát" luôn luôn hãi hùng
Quảng Cáo Bảo Trợ
Gủi hàng từ MỸ về VIỆT NAM
Get a FREE Online Menu and Front Door: Stand Banner Menu Display for Your Restaurant