Subscribe HoaVoUu Youtube
Kính mời Subscribe kênh
YouTube Hoa Vô Ưu
Sitemap Hoavouu.com
Điền Email để nhận bài mới

Nhận diện và yêu mến cuộc đời

20 Tháng Tư 201100:00(Xem: 14153)
Nhận diện và yêu mến cuộc đời

NHẬN DIỆN VÀ YÊU MẾN CUỘC ĐỜI
Thích Thái Hòa

Có nhiều vị tương đối có chút trí thức và ngay cả một vài Phật tử cũng
thường cho mình là trí thức Phật giáo, đã gặp tôi nói chuyện và đề
nghị tôi nên góp phần vào việc “hiện đại hóa Phật giáo”.

Tôi đã cười và nói với các vị ấy rằng: “Đạo Phật không cần hiện đại
hóa, mà các anh nên hiện đại hóa cách nhìn và cách tu của các anh cho
thích hợp với đạo Phật”.

Ở trong kinh Đức Phật đã từng dạy: “Những gì Ngài đã trình bày ở trong
giáo pháp, phần đầu là thiện, phần giữa là thiện và phần sau là
thiện”.

Thiện do Đức Phật trình bày, thiện ấy là tốt đẹp, cao thượng và hoàn
chỉnh. Thiện ấy là xuyên suốt mọi thời gian mà không phải từng giai
đoạn. Và thiện ấy là xuyên suốt mọi không gian mà không phải bị đóng
khung cục bộ, trong một xứ sở. Vậy, ta hiện đại hóa đạo Phật là ta hiện
đại hóa cái gì nơi đạo Phật?

Những gì Đức Phật dạy là khế lý. Vì chính nó là chân lý do tự thân
Ngài chứng nghiệmgiác ngộ. Nó như vậy là như vậy. Ta muốn làm cho
nó cũ cũng không được và muốn làm cho nó mới cũng không xong. Vậy, ta
hiện đại hóa cái gì nơi chân lýĐức Phật đã chứng ngộ?

Những gì Đức Phật đã dạy là khế cơ. Lời dạy khế cơ, là lời dạy thích
ứng với thực tế, không viễn vông, mơ hồ, đúng với trình độ và hoàn
cảnh của con người hay chúng sanh.

Lời dạy khế cơ là lời dạy thích ứng với nghiệp lực của chúng sanh
có khả năng làm thay đổi nghiệp lực ấy thành nguyện lực. Vì do nghiệp
lực chúng sanh sai khác, nên căn cơ, trình độ của họ sai thù, vạn
biệt, vì vậy trước khi vận chuyển pháp luân, Đức Phật đã quán chiếu
tường tận về nghiệp duyên của chúng sanh, để chuyển vận giáo pháp cho
thích ứng, nhằm giúp chúng sanh chứng nghiệmgiác ngộ chân lý theo
điều kiện và tầm mức của họ.

Tầm mức trình độ của họ ngang đâu, thì họ hiểu lời Phật dạy ngang đó,
chứ không phải Đức Phật và lời dạy của Ngài, ngang nơi tầm mức họ
hiểu. Đức Phật và lời dạy của Ngài không một ai có thể hiểu hết, ngay
cả những vị Bồ-tát còn một đời nữa sẽ được bổ xứ thành Phật, vậy ta là
ai mà đòi hiện đại hóa đạo Phật? Vì Phật thì không cần phải hiện đại,
vì Ngài là xuyên suốt cho mọi thời đại.

Và những gì Đức Phật dạy là khế thời. Vì nghiệp lựcquả báo của
chúng sanh không nhất định, không có người nào giống người nào, và
cũng không có loài nào giống loài nào, và cũng không có thời đại nào
giống thời đại nào. Tại sao? Vì nó luôn luôn vô thườngbiến chuyển
theo duyên để khởi hiện hay ẩn tàng. Và tuy nó hiện khởi hay ẩn tàng,
nhưng nó vẫn luôn luôn thống nhất trong một dòng chảy của nghiệp. Thời
đại nào cũng liên hệ đến nghiệp của chúng sanh, và từ nơi nghiệp thiện
ác của chúng sanh mà biểu hiện.

Nên, pháp của Đức Phật dạy là để chuyển hóa nghiệp chủng xấu ác của
chúng sanh, chứ không phải chạy theo nghiệp chủng của chúng sanh để
hiện đại hóa đạo Phật.

thời đại nào, chúng sanh cũng cần có an lạchạnh phúc, cũng cần
tự dogiải thoát. Họ muốn vậy, nhưng không thể, là vì do nghiệp
chủng xấu ác của họ. Vậy, muốn có hạnh phúcan lạc, giải thoát
tự do, thì tự thân của họ phải chuyển hóa nghiệp chủng xấu ác; họ phải
biết đặt gánh nặng nghiệp chủng xấu ác của họ xuống để bước tới và đi
lên.

Pháp của Phật, nếu ai thực hành, thì sẽ có khả năng giúp họ chuyển hóa
những nghiệp chủng xấu ác ấy để thành tựu đời sống an lạc và hạnh
phúc, giải thoáttự do. Và vì vậy, pháp của Phật là thích ứng cho
mọi thời đại của chúng sanh.
Vì vậy, ở đâu và lúc nào trong ba cõi, pháp của Phật cũng thích ứng
với những khát vọng cao quý của chúng sanh, nên pháp của Phật dạy, gọi
là khế thời.

Lại nữa, pháp của Phật không phải chỉ có một pháp môn mà có đến vô
lượng pháp môn để đáp ứng nhu cầu tu học cho hết thảy chúng sanh. Nếu
ta là người tu học có chất liệu của trí tuệtừ bi, và là người có
tâm nguyện hoằng pháp, thì ta trình bày pháp môn này cho chúng sanh tu
học, nếu không thích ứng, thì ta hãy trình bày pháp môn khác; nếu ta
trình bày bằng phương pháp này mà họ không hiểu, thì ta trình bày bằng
những phương pháp khác. Nghĩa là chân lý giác ngộ thì chỉ có một, mà
phương pháp để đạt ngộ, lại có nhiều cách, có nhiều pháp môn. Vì vậy,
ta không nên quá cứng kẹt ở pháp môn này mà chỉ trích pháp môn kia, vì
làm như vậy, dù vô tình, ta vẫn tạo ra sự phân cắt, chia rẽ và bè
phái, tạo nên sự bất ổn cho xã hội.


Một người muốn hoằng pháp theo pháp của Đức Thế tôn, điều kiện trước
hết là vị ấy phải học pháp và hành pháp do Đức Thế tôn giảng dạy, để
tự thân giác ngộthể nhập chân lý tối hậu của pháp mà Ngài muốn
nói.

Sự thể nhập ấy, gọi là khế lý. Nếu không có khế lý, lấy gì để khế cơ
và khế thời? Khế cơ và khế thời phải từ nơi khế lý mà biểu hiện. Và vì
vậy, người hoằng pháp biết khế cơ và khế thời cũng phải có khả năng
chuyển tải nội dung của khế lý.

Nên, khế cơ và khế thời cũng chỉ là cách nói của khế lý mà thôi. Nếu
không, thì khế cơ và khế thời cũng chỉ là những sáng tạo tùy tiện,
chúng có tác dụng gây mê, làm dịu thần kinh cho những người khó ngủ mà
không phải là đạo lý chân thực.
Và nếu ta không học pháp và hành pháp để chứng nhập lý tính chân thực
và từ nơi lý tính chân thực ấy, mà biểu hiện cuộc sống của trí tuệ
từ bi, thì ta lấy gì để hoằng pháp?

Phải chăng hoằng pháp là mượn ngôn ngữ của trí tuệtừ bi để phơi
bày kiến thức về đạo Phật của mình cho người khác? Hoằng pháp như vậy,
thì chẳng có pháp nào của Phật để hoằng, mà ta chỉ phơi bày bản ngã
của ta, tạo ra những rối rắm và phe nhóm cho xã hội vậy.

Tại sao? Vì ngôn ngữ trí tuệ không phải là trí tuệngôn ngữ từ bi
không phải là từ bi. Cũng vậy, ngôn ngữ diễn tả cái nón, tự thân của
nó không phải là cái nón. Cái nón phải là cái nón của tự thân, nó
không hề dính dáng gì đến những ngôn ngữ của người đang diễn tả về nó.
Vì nón và người đang diễn tả về nón là hai thực thể khác biệt, hai
nhân duyên khác nhau vậy.

Nên, tôi đã nói với quý vị ấy rằng: Mình cứ thực tập những gì Đức Phật
đã dạy, ngay trong những điều kiện mà mình đang sống, để có thể tháo
tung những hạt giống kiêu mạnchấp ngã đang ràng buộc nơi tâm mình,
khiến cho tâm mình càng lúc càng sáng và càng lúc càng có tự do.

Ta đem tâm trong sángtự do ấy, để tiếp xúc với mọi sanh vật, ta sẽ
phát hiện được nhiều cái mới nơi ngoại cảnh, qua cách nhìn của ta. Và
một lần tiếp xúc lại là một lần mới. Mới ngay từ nơi cách nhìn và cách
ứng dụng của ta.

Cũng vậy, khi ta đặt la bàn xuống một điểm và ta nhìn mọi vật từ một
điểm của la bàn, thì mọi vật sẽ hiện nguyên hình cho ta từ một điểm ấy
để ta nhận diện. Và cũng la bàn ấy, ta chỉ cần nhích cái kim của la
bàn sang một điểm khác, thì cũng từ nơi một điểm khác ấy của la bàn,
mọi vật sẽ hiện nguyên hình cho ta từ một điểm mới ấy để cho ta nhận
diện. Và cứ như vậy, ta chỉ cần thay đổi một điểm, một cự ly là ta có
một cách nhìn mới, một cách phát hiện mới đối với mọi sự vật qua cái
la bàn của ta. Nên vua Trần Nhân Tông nói: “Nhất hồi niêm xuất, nhất
hồi tân”. Nghĩa là một lần đưa ra là một lần mới tinh. Một lần nhích
la bàn là một lần ta có cách nhìn mới đối với mọi sự vật.

Vì vậy, tâm ta đầy những hạt giống vô minh, kiêu mạnchấp ngã, ta
cố gắng nói cho mới, trình bày cho mới và nỗ lực làm cho mới, thì nó
vẫn là cũ. Và mỗi khi ta biết ứng dụng lời Phật dạy vào trong đời sống
của ta, thì những hạt giống vô minh, kiêu mạnchấp ngã nơi tâm ta
tự nó lắng xuống, bấy giờ tâm giải thoát và sự sáng trong nơi tâm ta
biểu lộ một cách tự nhiên, thì cho dù ta nói chuyện cũ mà vẫn thành
chuyện mới, ta làm việc cũ mà vẫn thành việc mới, hay khi ta nói hoặc
làm, ta chẳng cần quan tâm đến cũ và mới gì cả, mà lời nói của ta vẫn
khế lý, khế cơ và khế thời như thường.

Nên, mới hay cũ, hợp thời hay không hợp thời là do khả năng diệt trừ
hay không diệt trừ những mê lầm của phiền nãovô minh nơi tâm ta.

Mỗi ngày, ta nhận diện những phiền não nơi tâm ta và làm cho chúng
càng lúc càng lắng yên là mỗi ngày tâm ta đều mới. Ta hãy đem cái mới
ấy để nhận diện và yêu mến cuộc đời.

Thích Thái Hòa

-Tạp chí HƯƠNG THIỀN SỐ 2 Xuất Bản ( H.T. Thích Nhựt Chiếu Chủ Biên)
http://www.thuviencophap.org/2011/04/nhan-dien-va-yeu-men-cuoc-oi.html
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
(Xem: 2098)
Nếu một người có nghị lực, tâm trí, trong sáng trong suy nghĩ, lời nóiviệc làm một cách cẩn trọngcân nhắc, kiềm chế các giác quan của mình, kiếm sống theo Luật (Dhamma) và không vô tâm, thì danh vọng và tài lộc của người có tâm đó đều đặn tăng lên.
(Xem: 2156)
"Một thời Đức Phật du hóa tại nước Xá-vệ, trong rừng Thắng, vườn Cấp Cô Độc. Bấy giờ Đức Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:
(Xem: 1871)
Hạnh “bố thí” là một trong sáu hạnh của Bồ-tát làm phương tiện đưa đạo vào đời, đem lại niềm vui và xoa dịu nỗi đau của chúng sanh.
(Xem: 1695)
Từ nơi cao rộng mới thấy bao quát toàn cảnh bên dưới. Nào là núi, nào là rừng. Núi xa thì màu nhạt đi, núi gần thì sậm màu đất đá. Rừng thưa thì thấy cả những đường mòn quanh co xuyên qua các thảm lá mục và những tảng đá phong rêu; rừng sâu thì chỉ xanh một màu lá.
(Xem: 1610)
Trong kinh Thừa tự pháp, đức Phật dạy hàng đệ tử nên thừa tự giáo pháp của Ngài chứ không nên thừa tự tài vật của Ngài.
(Xem: 1775)
Người xưa thường nói: “Chúng ta chỉ có thể kiểm soát được hành động, nhưng không thể kiểm soát được kết quả” Xin Hãy Buông Gánh Nặng Xuống.
(Xem: 1525)
Dù những vật hữu tình hay vô tình đều có cội nguồn hình thành, lá rụng về cội, nước chảy về nguồn.
(Xem: 2473)
Khi bàn về cái tôi, người ta thường nói hóm hỉnh rằng: trong cuộc sống, cái tôi mà thệm dấu nặng thì thành TỘI; cái tôi huyền thì thành TỒI; và cái tôi sắc thì thành.. TỐI.
(Xem: 1658)
Muốn đi vào con đường giải thoát an vui thì phải đi qua con đường vô ngã, phải giải trừ, phải giảm nhẹ tình chấp ngã, không đường nào khác.
(Xem: 1991)
Tôi chưa từng chứng kiến sự ra đi của bất cứ ai. Trước khi mẹ tôi trở nên quá yếu, tôi chưa từng thấy ai bệnh nặng cả.
(Xem: 1951)
xuất gia hay tại gia, giàu hay nghèo, nam hay nữ, trẻ hay già cũng đều phải biết điều tiết, chế ngự tâm mình.
(Xem: 2292)
Có người nói tu không cần học Phật Pháp cũng được, chỉ cần học một pháp môn nào đó rồi chuyên tu pháp môn đó thì kết quả còn tốt hơn học nhiều pháp môn mà không chuyên tu.
(Xem: 1612)
Phật tử, chúng ta phải hằng ngày tự thân tu tập, tụng kinh, niệm Phật, ngồi thiền để tự cải tạo tâm mình theo hướng chân, thiện, mỹ.
(Xem: 1810)
Đừng đặt nặng vấn đề sống, chết. Đừng nghĩ đến điều đó. Chỉ cần thanh lọc tâm trí của bạn, thì điều đó sẽ an bài tất cả mọi thứ.
(Xem: 1691)
Trụ là ở chùa; Trì là gìn giữ trông nom chùa. Nghĩa là đối với sự uỷ thác của thập phương tín thí, nhân dân sở tại phải hết tâm, hết sức.
(Xem: 1860)
Đã xuất gia thì không ai là người ác cả, ác Tỷ kheo dùng để chỉ cho những người xuất gia tiến bộ chậm, chưa chuyển hóa các tập khí xấu ác của chính mình.
(Xem: 2421)
Quốc gia nào cũng vậy, bên cạnh những cái đẹp vẫn có cái xấu. Nếu cái tốt nhiều, cái xấu ít thì không đáng lo ngại.
(Xem: 3392)
Trong cuộc sống thường ngày có nhiều người rất dễ rơi vào tình trạng đau khổ, bởi vì có quá nhiều áp lực, nhiều gánh nặng, nhiều ưu tư, nỗi buồn trong lòng.
(Xem: 2106)
Những thành bại, được mất, hơn thua, tranh đoạt, tham vọng và thù hận v.v… sẽ chẳng có giá trị gì nếu như gần kề với cái chết.
(Xem: 2114)
Theo Thế Tôn, người tu mà không có lòng tin thiện pháp là một biểu hiện của bần cùng.
(Xem: 1571)
Cây phong đầu ngõ đã dần dần chuyển sắc lá. Lá vàng chen lá xanh. Lác đác vài chiếc lá phong chỉ mới úa vàng đã rơi quanh gốc, không theo tiến trình sinh trụ hoại diệt của thiên nhiên.
(Xem: 1841)
Các vị thiền sư tu tập theo pháp Phật khẳng định rằng tuy tâm khônghình dáng nhưng chúng ta có thể phân biệt được lúc nào tâm khỏe mạnh và lúc nào tâm bệnh hoạn.
(Xem: 2189)
Hôm trước, tôi có chia sẻ một phương cách để đối trị vọng tưởng, tâm chạy đi lang thang chỗ này chỗ kia bằng cách...
(Xem: 2122)
Khi có một điều không may mắn, bất như ý xảy đến thì đa phần chúng ta đều nghĩ và thậm chí đổ lỗi là do nghiệp.
(Xem: 1991)
Buông bỏ tất cả để tu hành vốn không bị xem là ích kỷ, thậm chí đó là cao thượng nhưng rũ bỏ trách nhiệm trước một thực trạng gia đình ngổn ngang là không thể chấp nhận, đáng bị phê phán.
(Xem: 2894)
Pháp luân nghĩa là bánh xe Phật pháp. Dhamma trong tiếng Pali (Nam Phạn) có nghĩa là Pháp Bảo, lời dạy từ Đức Phật.
(Xem: 2009)
Nghiệp nói cho đủ là nghiệp quả báo ứng, tức đã gây nhân thì có kết quả tương xứng, và quả đến sớm hay muộn khi hội đủ nhân duyên, hội đủ điều kiện.
(Xem: 2362)
Đây là một lời dạy phù hợp với cái nhìn sâu sắc cốt lõi của Phật giáo: rằng chúng ta đau khổ bởi vì chúng ta tin rằng chúng ta có một cái tôi.
(Xem: 1881)
Một nhóm sinh viên đến chùa để tìm hiểu về đạo Phật và kiến trúc chùa nhằm phục vụ cho chương trình học. Có một em tự giới thiệu mình là tín đồ của đạo Thiên Chúa.
(Xem: 1811)
Duyên khởi cho bài viết này là từ một bản tin BBC News có nhan đề “Thiền định chánh niệm có thể khiến con người xấu tính đi?”
(Xem: 2027)
Đời người như một giấc chiêm bao, sinh-lão-bệnh-tử là điều hiển nhiên không ai tránh khỏi, cuối con đường bóng xế ngả chiều ta rời bỏ nơi đây với bàn tay không.
(Xem: 2274)
Đức Phật không phải là một vị Thượng đế, vậy thì tại sao giáo huấn của Ngài là một tôn giáo và tại sao Phật tử tôn thờ Ngài như Thượng đế?
(Xem: 1860)
Xưa nay, nhân loại vẫn mơ ước một thứ ngôn ngữ chung, một thứ ngôn ngữ trực tiếp phản chiếu và thông diễn mọi sắc thái của thực tại sống động
(Xem: 2218)
Giáo pháp tứ y trong đạo Phậtgiáo pháp nói về bốn phương pháp thực tập sự nương tựa (y cứ) dẫn đến giác ngộ giải thoát.
(Xem: 2179)
Giáo pháp của Đức Phật tuyên thuyết là một sự trải nghiệm sinh động mang tính ứng dụng rất thiết thực chứ không phải là những giáo thuyết
(Xem: 2723)
Duyên khởi cho bài viết này là từ một bản tin BBC News có nhan đề “Thiền định chánh niệm có thể khiến con người xấu tính đi?”— và từ một số cuộc nghiên cứu khác đã giúp chúng ta có cái nhìn đa diện hơn về Thiền chánh niệm, một pháp môn nhà Phật đang thịnh hành khắp thế giới.
(Xem: 1871)
Mặt trời khi xuất hiệnrạng rỡ, bừng sáng, dứt khoát xóa tan bóng tối để chiếm lĩnh cả không gian của thiên địa càn khôn. Mặt trăng thì không như vậy.
(Xem: 1785)
Từ cạnh tranh sinh tồn giữa các loài sinh vật, cho đến mâu thuẫn xã hội, hận thù tranh chấp, là những nét đặc trưng trong lịch sử tiến hóa, không chỉ riêng loài người.
(Xem: 2081)
Phật tử chúng ta được biết rằng, đã quy y Tam bảothọ trì năm giới ...
(Xem: 1877)
Hơn nửa đời người, hay cả cuộc đời, nếm đủ đắng cay buồn tủi, niềm vui thì khiêm tốn, nỗi buồn quá mênh mông. Chòng chành theo con thuyền thân phận, lúc tàn khoảnh khắc theo cổ máy thời gian, nhìn lại trong rêu phong tĩnh lặng, trên khuôn mặt nhiều nếp chập chùng của ưu phiền, mới hiểu rằng “Ta có đại hoạn do ta có thân. Nếu ta không thân sao có đại hoạn”.
(Xem: 1959)
Khi mà vật chất chi phối cuộc sống, khi mà kinh tế làm chủ đạo nồng cốt kiến trúc xã hội, đạo đức truyền thống dân tộc và nhân cách con người trở thành thứ yếu.
(Xem: 2153)
Đạo Phật nói cuộc đời là biển khổ mênh mông không có ngày thôi dứt, vì nhân loại lúc nào cũng...
(Xem: 2028)
Gần đây một báo cáo Trung tâm nghiên cứu Pew, bể tư duy lớn thứ ba ở Washington, DC, dự đoán rằng một số tôn giáo lớn trên thế giới sẽ mở rộng...
(Xem: 2120)
Sống trong tư duy phân biệt đối đãi ở đời không chuyện gì không phải thị phi (đúng sai).
(Xem: 2166)
Hằng năm vào ngày 28 tháng 6 lần lượt mỗi chùa tại Đức tổ chức sinh nhật cho Hòa Thượng Phương Trượng Tổ đình Viên Giác.
(Xem: 1904)
Từ lâu, trong đời sống an tịnh, mỗi hành giả đều tự biết làm đẹp mình bằng hạnh đầu đà giữ giới.
(Xem: 2014)
Thế giới quan Phật giáo chỉ ra mối quan hệ cơ bản của mọi sự vật hiện tượng là quan hệ nhân quả.
(Xem: 2148)
Ngày nay, thiền định không những được biết đến qua tên tuổi các vị Thiền sư, qua những công án thiền, mà còn thực sự đi sâu vào đời sống tu tập nội tâm của mỗi người.
(Xem: 2102)
Rốt cuộc một mình. Một mình thôi. «Trời cao đất rộng, một mình tôi đi, một mình tôi đi... Đời như vô tận. một mình tôi về, một mình tôi về... với tôi!»
(Xem: 1637)
Bao tao nhân, mặc khách; bao ngôn ngữ của con người đã không tiếc lời ca tụng về Mẹ. Mẹ của tôi. Mẹ của anh. Mẹ của con và Mẹ của tất cả mọi người.
Quảng Cáo Bảo Trợ
Gủi hàng từ MỸ về VIỆT NAM
Get a FREE Online Menu and Front Door: Stand Banner Menu Display for Your Restaurant