Bài học từ se sẻ

Trời ở đây đã bắt đầu vào thu. Mỗi sớm mai khi mở cửa tôi vẫn được nhìn thấy mặt trời dần lên sau những cụm mây hồng. Hoa nguyệt quế ngoài sân nhẹ nhàng đưa hương theo làn gió. Bầu trời rất đỗi trong xanh.

Tôi tận hưởng niềm hạnh phúc giản dị của một ngày mới lại đến. Bởi có ai biết được rằng sáng mai đây tôi có còn được thức dậy nữa hay không. Trong không gian yên tĩnh ấy, dường như tôi thấy mình như nghe được cả tiếng của những giọt sương đang lặng lẽ tan đi trong nắng. Mùi nắng thu dịu dàng. Trên những cánh đồng, từng đôi se sẻ tíu tít chào nhau.

Hãy thôi thổn thức

Thảng hoặc khi tôi cứ mải cúi đầu vào bàn viết, lại có chú se sẻ nào đấy bay đến đậu trên song cửa, nhìn về phía tôi và hót réo rắt không thôi. Dường như chú muốn bảo với tôi rằng “ Này cô gái, thôi đừng mải miết nữa, mà hãy ngước lên và ngắm nhìn, mặt hồ đã lại sáng lên”.

Tôi bật cười với chính mình, đúng thế, mình thật ngớ ngẩn làm sao. Mình đang làm gì thế nhỉ? Thế gian chẳng phải đã có quá nhiều ngôn từ rồi ấy sao, và cũng bởi phút giây này không phải lúc nào cũng như đang hiện hữu. Khi tôi ngước lên và mỉm cười, chú sẻ thôi gọi, tung tăng quanh vài ba ô cửa rồi vỗ cánh bay đi.

Mặt hồ vẫn lao xao

Nhưng cuộc đời cũng còn có những ngày lao xao, như mặt hồ ngoài kia còn sóng sánh chút sương già. Se sẻ vẫn đuổi nhau tíu tít trên những ngọn cây, gọi nhau bằng những thanh âm trong trẻo nhất.

Bỗng dưng tôi chợt nghĩ lại mình, liệu chúng ta có bao giờ gọi nhau bằng những thanh âm thực sự trong trẻo như vậy chưa nhỉ? Thứ thanh âm mà chúng ta vẫn thường dùng để liên hệ với nhau mỗi ngày ấy.

Thứ ngôn ngữ và cử chỉ hành động chúng ta vẫn thường nhân danh con người để dành cho nhau mỗi ngày ấy, có bao giờ được trong trẻo như loài se sẻ vẫn dành cho nhau không? Chắc có ai đó sẽ cười tôi so sánh con người với loài se sẻ. Thế thì bữa nay tôi xin kể một câu chuyện thế này.

Có người bạn hỏi tôi, tại sao lại có những người cứ phải ăn chay, phải tự “gượng ép” mình theo một lối sống không phù hợp với quy luật chung của xã hội. Tôi hỏi, quy luật gì. Bạn bảo rằng, đã là động vật thì phải ăn thịt lẫn nhau để mà sống. Như con hổ, con cọp phải ăn thịt hươu nai để mà tồn tại, thì chúng ta cũng chẳng việc gì phải tự ép mình vào một khuôn khổ hà khắc trái với “quy luật tự nhiên” ấy, bởi cây cỏ cũng có đời sống của nó, bạn ăn rau củ cũng là giết chết đi một sinh vật đấy thôi.

Tôi cười với bạn, người ăn chay chúng tôi chỉ không ăn những sản phẩm từ động vật, bởi chúng có cảm xúc, biết đau đớn khi bị giết chết, biết nhỏ nước mắt, biết khóc lóc van xin dưới lưỡi dao. Thân thể chúng cũng có máu thịt xương da như chúng ta, cũng cha mẹ sinh ra, và cùng hít thở với chúng ta bầu không khí.

Những động vật bậc thấp (so với con người), chúng không có đủ trí tuệ để phân biệt và lựa chọn nguồn thực phẩm để chúng tồn tại, mà chúng chỉ biết nhai nuốt những thứ có trước mặt để mà sống. Còn bạn, còn chúng ta, chúng ta nhân danh hơn hẳn động vật về trí tuệ, về biết bao lý luận và định luật mà chúng ta cho rằng siêu phàm hơn, chúng ta có khả năng được tự lựa chọn cho mình những thực phẩm để tồn tại, thì tại sao phải chọn thịt và máu?

Chúng ta tự hào vì bắt thiên nhiên phục vụ cho mình, làm chủ được thiên nhiên nhưng chỉ một việc nhỏ là làm chủ nguồn thực phẩm đưa vào người thì chúng ta lại dùng biết bao lý lẽ để ngụy biện. Phải, đó chỉ là ngụy biện cho những xúc động của vị giác, sự thèm thuồng hương vị và chất bổ, mà không biết rằng Mẹ thiên nhiên vĩ đại vốn đã ban cho chúng ta sẵn đầy đủ những dưỡng chất để chúng ta tồn tại được mà không cần phải giết ai để ăn thịt cả.

Bài học từ se sẻ

Quay lại với câu chuyện những chú se sẻ. Tôi tự hỏi, chúng ta cũng lại nhân danh con người để cư xử với nhau, để lấy đó làm sức mạnh mà “uy hiếp” những loài vật khác, nhưng những điều tốt đẹp trong trẻo mà một động vật bé nhỏ như loài se sẻ đã dành cho nhau, thì chúng ta có bao giờ học được?

Chúng ta (tự cho rằng) có thừa trí tuệ hơn chúng nhưng trí tuệ đó để làm gì nếu không được dùng với mục đích trải rộng tình thương của mình đến muôn loài không phân biệt, hay chỉ để thỏa mãn lòng tham vô độ của chính bản thân mình?