Từ Hàn Cung
Thương đến Thích Nhuận Hoài
Bích Nhãn Hồ
Vâng, đó là cuộc hành trình đầy thử thách, cam go, ác liệt bi tráng và không khoan nhượng, khởi đầu từ một Hàn Cung Thương thi sĩ đến tuyệt đỉnh Thích Nhuận Hoài Tỳ Kheo Bồ Tát Giới.
Tôi quen anh vào những năm 90 của thế kỉ trước trong những lần đi Từ Nghiêm và Đức Sơn đảnh lễ và tham vấn Hòa Thượng Viện Chủ. Dần dà tình đạo và duyên thơ gắn bó với nhau lúc nào không biết. Đọc những vần thơ bi tráng của anh thời đó, tôi cùng nhiều anh em ngưỡng mộ và cũng ngưỡng mộ luôn cái tính khí cương trực thành thật, bộc bạch không che giấu ngay cả cái dở cái xấu của mình. Đưa gia đình vào lập nghiệp ở Hắc Dịch có lẽ là một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời đầy khó khăn và rủi ro thua thiệt của anh qua đó anh tiếp cận với Phật Pháp dưới sự dìu dắt của Hòa Thượng Đức Sơn và sau này là Bổn Sư truyền Tam qui y giới của anh. Lúc đó anh đã có lòng qui ngưỡng Tam Bảo tỏ ý muốn xuất gia. Anh tâm sự :”Xuất gia là phải Cát ái ly thân, việc đó mình chưa làm được trong hoàn cảnh một vợ ba con còn nhỏ”. Nhưng anh vẫn trưởng dưỡng đại nguyện cho đến một ngày…
Hình như vào đầu thiên niên kỉ thứ III, do có chuyển biến trong gia đình, anh một thân một mình xách ba lô về khu bô rác Phan Huy Ích ở cùng với chúng tôi (Bích Nhãn Hồ) Trần Huệ Hiền, Trần Đăng Sum, Trụ Công Vũ, Lê Quốc Lư, Trương Văn Hiếu (đại đức Thích Nhuận Nghĩa), lập ra nhóm Hương Rác. Có lẽ đây là một cuộc diễn tập cho việc “Cát ái ly thân” mà anh chính thức thực hiện hai năm sau đó, khi xuống tóc thọ giới xuất gia.
Thời gian cư ngụ ở khu bô rác Phan Huy Ích là bước ngoặt thứ hai mở ra con đường dẫn đến bờ giải thoát. Anh tâm sự: “Thật ra cái thân tứ đại này chính là đống rác đang phân hủy chẳng khác gì cái bô rác kia; chỉ có điều là mình có đủ dũng cảm hay không để nhận ra điều đó; mà dù nhận ra hay không nhận ra nó vẫn đã đang và sẽ không ngừng phân hủy. Rõ ràng:
Thì thôi giã biệt phồn hoa
Về trông núi rác biết là bể dâu
Tóc xanh thoáng chốc bạc đầu
Tình ai rồi cũng phai màu thời gian
(Trần Huệ Hiền)
Nhóm Hương Rác do anh lập ra được sự hỗ trợ tư vấn của thầy Thích Nhuận Tâm trụ trì chùa Lá không ngừng phát triển cả về lượng lẫn chất. Nhiều thượng thủ cao thủ cư ngụ địa phương khác cũng tụ hội về tham gia giao lưu như: Triều Nguyên, Đoàn Văn Khánh, Đoàn Hoàng, Tạ Văn, Nguyễn Văn Thoại v.v… Trong những lần họp mặt giao lưu như thế ngoài thơ đạo, nhạc đạo luôn luôn là thảo luận trao đổi học hỏi nhau về nội điển cũng như kinh nghiệm tu tập.
Cho đến một ngày, căn lành tăng trưởng, hạt giống đủ duyên, anh quay về Đức Sơn xuống tóc thọ giới xuất gia do hòa thượng Đức Sơn truyền trao giới pháp và ban cho pháp danh Nhuận Hoài. Đến đây lại mở ra một bước ngoặt thứ ba, không phải dẫn đến một dòng sông êm ả cho anh thuận buồm xuôi gió. Mà là dẫn đến một trận chiến mới đầy ác liệt gay go. Đó là chiến đấu với chính mình. Từ nay anh phải chiến thắng những tập khí xấu huân tập từ vô lượng tiền kiếp và kiếp hiện tiền. Đúng là một cuộc chiến đơn độc tự thân, không ai làm thay. Ngay cả đấng Từ Phụ, Ngài chỉ chỉ ra con đường mà mình tự thắp đuốc để đi chứ Ngài không cho quá giang. Lắm lúc anh cảm thấy quá sức, không thể vượt qua được. Có lúc anh suýt mất giới. Những lần như thế anh thật thà thổ lộ với tôi như là để tự kiểm thảo chính mình rất thành thực. Không bao giờ anh mượn lời kinh hay lời Tổ để ngụy biện che giấu các yếu kém của mình. Anh thành tâm sám hối, phát tâm lạy hơn mười một ngàn danh hiệu Phật trong kinh Phật thuyết Kinh Vạn Phật, không xao lãng công phu và thiền định. Anh luôn ghi lòng tạc dạ và thực hành lời căn dặn của sư phụ: “Tránh đại ngôn sẽ ngừa được khẩu nghiệp, Nhẫn nhục sẽ ngừa được thân nghiệp, Chỉ thấy lỗi mình, không thấy lỗi người sẽ ngừa được ý nghiệp”.
Anh công phu một cách tinh tấn và luôn luôn khiêm tốn. Anh tâm sự: “mình bán thế xuất gia tự biết căn cơ thấp kém. Không dám mong gì hơn là đời này gieo duyên với Phật pháp để đời sau có được thân người tiếp tục tu. Làm sao mỗi đời như thế tập khí giảm đi một ít, căn lành tăng trưởng thêm một ít, nhất định sẽ thành chánh quả. Anh thường nói với anh em: “Tu là để giải thoát, muốn giải thoát phải diệt ngã. Tu mà còn thấy mình hơn người, mình đúng người sai, chỉ thấy lỗi người mà không thấy lỗi mình, sao gọi là tu?”
Với đại nguyện và hạ thủ công phu tinh tấn như thế anh sẽ xứng đáng là một Tỷ khưu Bồ Tát giới mà hòa thượng Đức Sơn vừa mới phương trượng truyền trao cho anh. Đúng là:
Hoa thành rác bởi thời gian
Rác thành hoa bởi vượt ngàn khổ đau
(Trụ Công Vũ)
Bản thân tôi tự thấy mình căn cơ thấp kém:
Mồm nguyện đi tu mòn cả lưỡi
Chân không rút nổi khỏi đường tơ
(BNH_Tự trào)
Nên không thể học theo các bậc thượng căn sớm xuất gia tu Phật từ lúc còn trẻ chỉ dám nguyện học theo các vị bán thế như Nhuận Nghĩa Trương Văn Hiếu, Nhuận Hoài Hàn Cung Thương …
Hôm nay anh xả bỏ báo thân, trước kim quan anh tôi không cầu chúc quá cao siêu đôi khi ước lệ sáo ngữ như Vãng Sanh Cực Lạc, Cao Đăng Phật Quốc… chỉ xin nhất tâm cầu cho anh kiếp sau có được thân người để tiếp tục tu học và sớm xuất gia ngõ hầu được Ân Triêm công đức đúng theo đại nguyện của anh.
Yết đế, yết đế, ba la yết đế, ba la tăng yết đế, Bồ Đề tát bà ha.
Bích Nhãn Hồ cẩn bút
nhân tuần chung thất của
Tỷ Khưu Bồ Tát giới Thích Nhuận Hoài.
Tiễn biệt Hàn Cung Thương Thương và Trăng Cửu Long
Trăm năm một giấc mộng vàng
Trăng Cửu Long siết tay Hàn Cung Thương
Rong rêu tàn cuộc miên trường
Ngộ ra diện mục hằng thường xưa nay
Giã từ cõi tạm lưu đày
Rửa tay về chốn Bồng Lai an nhàn
Người đi để lạnh thi đàn
Ai cùng ta nhặt tro tàn sưởi thơ
Bích Nhãn Hồ