Subscribe HoaVoUu Youtube
Kính mời Subscribe kênh
YouTube Hoa Vô Ưu
Sitemap Hoavouu.com
Điền Email để nhận bài mới

Vô Thường Con Đường Dẫn Đến Giải Thoát

11 Tháng Tám 201500:00(Xem: 10794)
Vô Thường Con Đường Dẫn Đến Giải Thoát
VÔ THƯỜNG CON ĐƯỜNG DẪN ĐẾN GIẢI THOÁT

Thích Tâm An dịch

Vô Thường Con Đường Dẫn Đến Giải Thoát


Tất cả các pháp hữu vivô thường. Đây chính là lời dạy của đức Phật và được Ngài lập lại nhiều lần. Lời dạy này cũng là một trong những lời di huấn cuối cùng của Ngài.

Tất cả mọi pháp hữu vi, dĩ nhiên bất cứ vật gì rằng không thể phân chia thành nhiều thành phần. Tôi chợt hiểu ra rằng khoa học chứng mình cho chúng ta biết những bộ phận căn bản nhất, những nguyên tố hóa học cũng bị thoái hóa trong thời gian dài.

Hầu hết chúng ta đều nghĩ rằng sự vô thường trong tất cả mọi vật là một thực tế khó chịu, không có ai quan tâm. Chúng ta nhìn vào thế giới xung quanh, và hầu hết mọi thứ có vẻ chắc chắn và cố định. Chúng taxu hướng tìm ở những nơi ở mà cảm thấy thoải máian toàn, và chúng ta không muốn chúng thay đổi. Chúng ta cũng nghĩ rằng chúng tavĩnh viễn, từ lúc sinh ra cho đến lìa trần vẫn mãi như thế, và có thể cả kiếp sau cũng như vậy.

Nói một cách khác, chúng ta có thể biết, có thể hiểu biết rằng mọi thứ là vô thường thế nhưng chúng ta không chấp nhận bản chất mọi sự vật vốn thay đổi. Và mọi rắc rối xuất phát từ đây.

Vô thườngTứ diệu đế

Trong bài thuyết pháp đầu tiên sau khi chứng ngộ, đức Phật đưa ra lời tuyên bố về giáo lý Tứ diệu đế, Ngài đã nói rằng cuộc sống là khổ đau. Dukkha một danh từ không thể dịch chính xác sang tiếng Anh. Thế nhưng thỉnh thoảng được diễn tả để chỉ cho một sự: “căng thẳng”, “sự không thỏa mãn” hoặc “sự đau khổ.” Rất là căn bản, đời sống đầy dẫy sự tham ái và sự khao khát mà chúng ta chưa bao giờ biết hài lòng. Bản chất sự tham ái này bắt nguồn từ sự thiếu hiểu biết về bản chất tự nhiên của sự vật.

Chúng tôi thấy mình là con người vĩnh viễn, tách biệt với mọi thứ khác. Đây là sự thiếu hiểu biết căn bản và yếu đầu tiên của ba độc làm phát sinh các chất độc khác là tham lamsân hận. Chúng ta đi qua cuộc sống gắn kết với những thứ và muốn kéo dài chúng mãi mãi. Nhưng chúng không kéo dài, và điều này làm cho chúng ta buồn. Chúng ta đã từng kinh qua sự ghen tị và tức giận, và thậm chí trở nên bạo lực với những người khác bởi vì chúng ta bám víu vào một nhận thức sai lầm về vô thường.

Sự hiểu của trí tuệ rằng sự riêng biệt là một ảo tưởng sai lầm, bởi vì vĩnh cửu là một ảo tưởng. Thậm chí cái tôi mà chúng ta thường nghĩ là vĩnh hằng cũng là ảo tưởng. Nếu bạn là người mới học Phật, ban đầu điều này không có ý nghĩa mấy. Ý niệm nhận thức về vô thường là chìa khóa dẫn đến hạnh phúc cũng không mấy có ý nghĩa. Nó không phải là cái gì đó mà có thể hiểu bằng trí năng của mỗi cá nhân.

Tuy nhiên, Tứ diệu đế là một thực tập thông qua Bát chánh đạo chúng ta có thể nhận thức được và trải nghiệm về chân lý vô thườngthoát khỏi sự ảnh hưởng tác hại của ba độc. Khi thấu hiểu nguyên nhân của sự sân hậntham lam là những ảo tưởng, sân hậntham lam và sự khổ đau nguyên nhân của chúng thì chúng sẽ không còn.

Vô thườngvô ngã

Đức Phật dạy rằng sự tồn tại có Ba pháp ấn – Khổ (dukkha) vô thường (anicca), và vô ngã (anatta). Vô ngã cũng đôi khi được dịch là "không có bản chất" hoặc "không cái ngã." Đây là lời dạy rằng những gì chúng ta nghĩ như là "cái tôi", con người được sinh ra trong một ngày và sẽ chết trong một ngày khác chỉ là một ảo tưởng.

Vâng, ngay khi bạn đang ở đây, đọc bài viết này. Nhưng "cái tôi", bạn nghĩ là vĩnh viễn thực sự là một chuỗi những tư tưởng, một ảo tưởng kéo dài liên tục được tạo ra bởi thể xác và các giác quanhệ thống thần kinh của chúng ta. Không có sự vĩnh hằng, cố định của "cái tôi” trong thân thể bạn mà cơ thể luôn có sự thay đổi.

Trong một số trường phái của Phật giáo, học thuyết vô ngã đẩy mạnh, để giảng dạy về shunyata, hay "tánh không." Lời dạy này nhằm nhấn mạnh rằng không có cái ngã bên trong hay "mọi vật" đều là hợp thể của nhiều thành phần, cho dù chúng ta đang đề cập về một người hoặc một chiếc xe hơi hay một bông hoa. Đây là một học thuyết vô cùng khó hiểu cho hầu hết chúng ta, vì vậy tôi không cảm thấy mình dỡ nếu điều này khiến cho mọi người không hiểu. Bởi nó cần có thời gian. Nhất là đối với trường hợp ít có lời giải thích.

Vô thường và sự chấp trước

Chấp trước là một từ mà chúng ta nghe rất nhiều trong Phật giáo. Chấp trước trong bối cảnh này không có nghĩa là những gì bạn nghĩ nó có thể trở thành hiện thực.

Một hành động chấp trước yêu cầu phải có hai thứ – một chủ thể chấp trước, và một đối tượng của chấp trước. "Chấp trước", sau đó là một sản phẩm tự nhiên của vô minh. Bởi vì chúng ta thấy mình là một thực thể vĩnh viễn tách biệt với mọi thứ khác, chúng ta nắm bắt và bám víu vào những điều "khác". Chấp trước trong ý nghĩa này có thể được định nghĩa như là bất kỳ thói quen tinh thần rằng sự tồn tại mãi mãi ảo giác về sự vĩnh hằng, tách rời cái ngã.

Chấp trước nguy hiểm nhất là sự chấp trước về cái tôi. Bất cứ điều gì chúng ta nghĩ và cần là của chúng ta, cho dù chức danh công việc, một lối sống, hoặc một hệ thống niềm tin đều là một chấp trước. Chúng ta bám vào những điều này là tàn phá khi chúng ta mất chúng.

Ngay từ đầu, chúng ta đi vào cuộc sống đã tự mặc cho mình một cái áo giáp cảm xúc để bảo vệ cái tôi của chúng ta, và rằng áo giáp cảm xúc này đã đóng cửa mối quan hệ chúng ta với nhau. Vì vậy, trong ý nghĩa này, chấp trước đến từ những ảo ảnh của tự riêng biệt, cố định, và chấp trước không đến từ việc thực hiện rằng không có gì là riêng biệt.

Vô thường và sự buông bỏ

"Sự từ bỏ" là một từ khác nghe rất nhiều trong Phật giáo. Rất đơn giản, nó có nghĩa là từ bỏ bất cứ điều gì liên kết chúng ta với vô minhđau khổ. Nó không chỉ đơn giản là một vấn đề để tránh những điều chúng ta khao khát như một việc hành xác cho tham ái. Đức Phật dạy rằng sự từ bỏ chân thật đòi hỏi thông qua nhận thức như thế nào chúng ta làm cho mình không hạnh phúc bằng cách bám vào những thứ chúng ta mong muốn. Khi chúng ta làm được như vậy, sự từ bỏ theo sau là một cách tự nhiên. Nó là một hành động giải thoát, không phải là một sự trừng phạt.

Vô thường và sự đổi thay

Thế giới dường như cố định và vững chắc, bạn nhìn thấy xung quanh bạn thực sự trong một trạng thái thay đổi liên tục. Giác quan của chúng tathể không có khả năng để phát hiện ra sự thay đổi từ thời điểm này đến thời điểm khác, thế nhưng tất cả mọi thứ luôn luôn thay đổi. Khi chúng ta hoàn toàn nhận thức vấn đề này, chúng ta hoàn toàn có thể thấu rõ và bằng chính kinh nghiệm của bản thân mà không hề bám vào chúng. Chúng ta cũng có thể học cách loại trừ đi nỗi sợ hãi về tuổi già, sự thất vọng, sự hối tiếc. Không có gì là có thật vào bất kỳ thời điểm nào.

Bởi vì không có gì là vĩnh viễn, tất cả mọi thứ là có thể. Giải phóng là có thể. Giác ngộ là có thể.

Thiền sư Thích Nhất Hạnh đã viết: "Chúng ta phải nuôi dưỡng cái nhìn sâu sắc vào sự vô thường mỗi ngày. Nếu chúng ta thực hành như vậy, chúng ta sẽ sống một cách sâu sắc hơn, bớt khổ, và tận hưởng niềm vui trong cuộc sống nhiều hơn nữa. Sống sâu sắc, chúng ta sẽ tiếp xúc với nền tảng sự sống của thực tại Niết bàn, thế giới có sự sinh ra và sự hoại diệt. Tiếp xúc sâu sắc với vô thường chúng ta sẽ tiếp xúc với cái vượt ngoài cái thường và vô thường. Chúng ta sẽ tiếp xúc với nền tảng của sự sống và nhận thấy rằng những gì chúng ta gọi là chúng sinh và không phải là chúng sinh chỉ là một ý niệm. Chưa bao giờ có gì mất đi và cũng không có gì là đạt được. ("Trái tim của Bụt” (Parallax Press 1998), tr. 124].

(Dịch theo Impermanence – the Path to Liberation của Barbara O'Brien)

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
(Xem: 2089)
Nếu một người có nghị lực, tâm trí, trong sáng trong suy nghĩ, lời nóiviệc làm một cách cẩn trọngcân nhắc, kiềm chế các giác quan của mình, kiếm sống theo Luật (Dhamma) và không vô tâm, thì danh vọng và tài lộc của người có tâm đó đều đặn tăng lên.
(Xem: 2153)
"Một thời Đức Phật du hóa tại nước Xá-vệ, trong rừng Thắng, vườn Cấp Cô Độc. Bấy giờ Đức Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:
(Xem: 1864)
Hạnh “bố thí” là một trong sáu hạnh của Bồ-tát làm phương tiện đưa đạo vào đời, đem lại niềm vui và xoa dịu nỗi đau của chúng sanh.
(Xem: 1692)
Từ nơi cao rộng mới thấy bao quát toàn cảnh bên dưới. Nào là núi, nào là rừng. Núi xa thì màu nhạt đi, núi gần thì sậm màu đất đá. Rừng thưa thì thấy cả những đường mòn quanh co xuyên qua các thảm lá mục và những tảng đá phong rêu; rừng sâu thì chỉ xanh một màu lá.
(Xem: 1603)
Trong kinh Thừa tự pháp, đức Phật dạy hàng đệ tử nên thừa tự giáo pháp của Ngài chứ không nên thừa tự tài vật của Ngài.
(Xem: 1771)
Người xưa thường nói: “Chúng ta chỉ có thể kiểm soát được hành động, nhưng không thể kiểm soát được kết quả” Xin Hãy Buông Gánh Nặng Xuống.
(Xem: 1523)
Dù những vật hữu tình hay vô tình đều có cội nguồn hình thành, lá rụng về cội, nước chảy về nguồn.
(Xem: 2465)
Khi bàn về cái tôi, người ta thường nói hóm hỉnh rằng: trong cuộc sống, cái tôi mà thệm dấu nặng thì thành TỘI; cái tôi huyền thì thành TỒI; và cái tôi sắc thì thành.. TỐI.
(Xem: 1656)
Muốn đi vào con đường giải thoát an vui thì phải đi qua con đường vô ngã, phải giải trừ, phải giảm nhẹ tình chấp ngã, không đường nào khác.
(Xem: 1991)
Tôi chưa từng chứng kiến sự ra đi của bất cứ ai. Trước khi mẹ tôi trở nên quá yếu, tôi chưa từng thấy ai bệnh nặng cả.
(Xem: 1950)
xuất gia hay tại gia, giàu hay nghèo, nam hay nữ, trẻ hay già cũng đều phải biết điều tiết, chế ngự tâm mình.
(Xem: 2289)
Có người nói tu không cần học Phật Pháp cũng được, chỉ cần học một pháp môn nào đó rồi chuyên tu pháp môn đó thì kết quả còn tốt hơn học nhiều pháp môn mà không chuyên tu.
(Xem: 1611)
Phật tử, chúng ta phải hằng ngày tự thân tu tập, tụng kinh, niệm Phật, ngồi thiền để tự cải tạo tâm mình theo hướng chân, thiện, mỹ.
(Xem: 1798)
Đừng đặt nặng vấn đề sống, chết. Đừng nghĩ đến điều đó. Chỉ cần thanh lọc tâm trí của bạn, thì điều đó sẽ an bài tất cả mọi thứ.
(Xem: 1687)
Trụ là ở chùa; Trì là gìn giữ trông nom chùa. Nghĩa là đối với sự uỷ thác của thập phương tín thí, nhân dân sở tại phải hết tâm, hết sức.
(Xem: 1858)
Đã xuất gia thì không ai là người ác cả, ác Tỷ kheo dùng để chỉ cho những người xuất gia tiến bộ chậm, chưa chuyển hóa các tập khí xấu ác của chính mình.
(Xem: 2411)
Quốc gia nào cũng vậy, bên cạnh những cái đẹp vẫn có cái xấu. Nếu cái tốt nhiều, cái xấu ít thì không đáng lo ngại.
(Xem: 3377)
Trong cuộc sống thường ngày có nhiều người rất dễ rơi vào tình trạng đau khổ, bởi vì có quá nhiều áp lực, nhiều gánh nặng, nhiều ưu tư, nỗi buồn trong lòng.
(Xem: 2103)
Những thành bại, được mất, hơn thua, tranh đoạt, tham vọng và thù hận v.v… sẽ chẳng có giá trị gì nếu như gần kề với cái chết.
(Xem: 2113)
Theo Thế Tôn, người tu mà không có lòng tin thiện pháp là một biểu hiện của bần cùng.
(Xem: 1569)
Cây phong đầu ngõ đã dần dần chuyển sắc lá. Lá vàng chen lá xanh. Lác đác vài chiếc lá phong chỉ mới úa vàng đã rơi quanh gốc, không theo tiến trình sinh trụ hoại diệt của thiên nhiên.
(Xem: 1838)
Các vị thiền sư tu tập theo pháp Phật khẳng định rằng tuy tâm khônghình dáng nhưng chúng ta có thể phân biệt được lúc nào tâm khỏe mạnh và lúc nào tâm bệnh hoạn.
(Xem: 2180)
Hôm trước, tôi có chia sẻ một phương cách để đối trị vọng tưởng, tâm chạy đi lang thang chỗ này chỗ kia bằng cách...
(Xem: 2119)
Khi có một điều không may mắn, bất như ý xảy đến thì đa phần chúng ta đều nghĩ và thậm chí đổ lỗi là do nghiệp.
(Xem: 1987)
Buông bỏ tất cả để tu hành vốn không bị xem là ích kỷ, thậm chí đó là cao thượng nhưng rũ bỏ trách nhiệm trước một thực trạng gia đình ngổn ngang là không thể chấp nhận, đáng bị phê phán.
(Xem: 2890)
Pháp luân nghĩa là bánh xe Phật pháp. Dhamma trong tiếng Pali (Nam Phạn) có nghĩa là Pháp Bảo, lời dạy từ Đức Phật.
(Xem: 2005)
Nghiệp nói cho đủ là nghiệp quả báo ứng, tức đã gây nhân thì có kết quả tương xứng, và quả đến sớm hay muộn khi hội đủ nhân duyên, hội đủ điều kiện.
(Xem: 2355)
Đây là một lời dạy phù hợp với cái nhìn sâu sắc cốt lõi của Phật giáo: rằng chúng ta đau khổ bởi vì chúng ta tin rằng chúng ta có một cái tôi.
(Xem: 1878)
Một nhóm sinh viên đến chùa để tìm hiểu về đạo Phật và kiến trúc chùa nhằm phục vụ cho chương trình học. Có một em tự giới thiệu mình là tín đồ của đạo Thiên Chúa.
(Xem: 1807)
Duyên khởi cho bài viết này là từ một bản tin BBC News có nhan đề “Thiền định chánh niệm có thể khiến con người xấu tính đi?”
(Xem: 2024)
Đời người như một giấc chiêm bao, sinh-lão-bệnh-tử là điều hiển nhiên không ai tránh khỏi, cuối con đường bóng xế ngả chiều ta rời bỏ nơi đây với bàn tay không.
(Xem: 2267)
Đức Phật không phải là một vị Thượng đế, vậy thì tại sao giáo huấn của Ngài là một tôn giáo và tại sao Phật tử tôn thờ Ngài như Thượng đế?
(Xem: 1854)
Xưa nay, nhân loại vẫn mơ ước một thứ ngôn ngữ chung, một thứ ngôn ngữ trực tiếp phản chiếu và thông diễn mọi sắc thái của thực tại sống động
(Xem: 2213)
Giáo pháp tứ y trong đạo Phậtgiáo pháp nói về bốn phương pháp thực tập sự nương tựa (y cứ) dẫn đến giác ngộ giải thoát.
(Xem: 2177)
Giáo pháp của Đức Phật tuyên thuyết là một sự trải nghiệm sinh động mang tính ứng dụng rất thiết thực chứ không phải là những giáo thuyết
(Xem: 2716)
Duyên khởi cho bài viết này là từ một bản tin BBC News có nhan đề “Thiền định chánh niệm có thể khiến con người xấu tính đi?”— và từ một số cuộc nghiên cứu khác đã giúp chúng ta có cái nhìn đa diện hơn về Thiền chánh niệm, một pháp môn nhà Phật đang thịnh hành khắp thế giới.
(Xem: 1868)
Mặt trời khi xuất hiệnrạng rỡ, bừng sáng, dứt khoát xóa tan bóng tối để chiếm lĩnh cả không gian của thiên địa càn khôn. Mặt trăng thì không như vậy.
(Xem: 1779)
Từ cạnh tranh sinh tồn giữa các loài sinh vật, cho đến mâu thuẫn xã hội, hận thù tranh chấp, là những nét đặc trưng trong lịch sử tiến hóa, không chỉ riêng loài người.
(Xem: 2079)
Phật tử chúng ta được biết rằng, đã quy y Tam bảothọ trì năm giới ...
(Xem: 1875)
Hơn nửa đời người, hay cả cuộc đời, nếm đủ đắng cay buồn tủi, niềm vui thì khiêm tốn, nỗi buồn quá mênh mông. Chòng chành theo con thuyền thân phận, lúc tàn khoảnh khắc theo cổ máy thời gian, nhìn lại trong rêu phong tĩnh lặng, trên khuôn mặt nhiều nếp chập chùng của ưu phiền, mới hiểu rằng “Ta có đại hoạn do ta có thân. Nếu ta không thân sao có đại hoạn”.
(Xem: 1948)
Khi mà vật chất chi phối cuộc sống, khi mà kinh tế làm chủ đạo nồng cốt kiến trúc xã hội, đạo đức truyền thống dân tộc và nhân cách con người trở thành thứ yếu.
(Xem: 2150)
Đạo Phật nói cuộc đời là biển khổ mênh mông không có ngày thôi dứt, vì nhân loại lúc nào cũng...
(Xem: 2023)
Gần đây một báo cáo Trung tâm nghiên cứu Pew, bể tư duy lớn thứ ba ở Washington, DC, dự đoán rằng một số tôn giáo lớn trên thế giới sẽ mở rộng...
(Xem: 2119)
Sống trong tư duy phân biệt đối đãi ở đời không chuyện gì không phải thị phi (đúng sai).
(Xem: 2163)
Hằng năm vào ngày 28 tháng 6 lần lượt mỗi chùa tại Đức tổ chức sinh nhật cho Hòa Thượng Phương Trượng Tổ đình Viên Giác.
(Xem: 1901)
Từ lâu, trong đời sống an tịnh, mỗi hành giả đều tự biết làm đẹp mình bằng hạnh đầu đà giữ giới.
(Xem: 2011)
Thế giới quan Phật giáo chỉ ra mối quan hệ cơ bản của mọi sự vật hiện tượng là quan hệ nhân quả.
(Xem: 2147)
Ngày nay, thiền định không những được biết đến qua tên tuổi các vị Thiền sư, qua những công án thiền, mà còn thực sự đi sâu vào đời sống tu tập nội tâm của mỗi người.
(Xem: 2096)
Rốt cuộc một mình. Một mình thôi. «Trời cao đất rộng, một mình tôi đi, một mình tôi đi... Đời như vô tận. một mình tôi về, một mình tôi về... với tôi!»
(Xem: 1633)
Bao tao nhân, mặc khách; bao ngôn ngữ của con người đã không tiếc lời ca tụng về Mẹ. Mẹ của tôi. Mẹ của anh. Mẹ của con và Mẹ của tất cả mọi người.
Quảng Cáo Bảo Trợ
Gủi hàng từ MỸ về VIỆT NAM
Get a FREE Online Menu and Front Door: Stand Banner Menu Display for Your Restaurant