Subscribe HoaVoUu Youtube
Kính mời Subscribe kênh
YouTube Hoa Vô Ưu
Sách Văn Học Phật Giáo
Sitemap Hoavouu.com
Điền Email để nhận bài mới

3. Nói chuyện: 4 tháng 1 năm 1986

06 Tháng Bảy 201100:00(Xem: 5342)
3. Nói chuyện: 4 tháng 1 năm 1986

TƯƠNG LAI LÀ NGAY LÚC NÀY
NÓI CHUYỆN CUỐI CÙNGẤN ĐỘ
Nguyên tác: THE FUTURE IS NOW Krishnamurti’s Last Talks In India
Lời dịch: Ông Không 2008

NHỮNG CUỘC NÓI CHUYỆN
MADRAS

Nói chuyện cùng công chúng lần thứ ba tại Madras [3]
Ngày 04 tháng 01 năm 1986.

 

 

Bộ não đang tìm hiểu

Bạn không phiền nếu chúng ta bắt đầu trước năm phút? Tôi nghĩ chúng ta phải nói chuyện.

Bạn làm ơn tham gia trong điều gì ông ta sẽ nói. Đồng ý chứ? Theo dõi nếu bạn ao ước điều gì ông ta sẽ nói. Không chỉ theo dõi, nhưng, cùng nhau chia sẻ, tôi có ý nói tham gia trong nó, không chỉ suy nghĩ về nó hay chú ý nó một cách lơ là, nhưng trái lại cùng nhau thâm nhập trong điều gì ông ta sắp sửa trình bày.

Một hay hai việc phải được giải thích rõ ràng. Đây không là một sùng bái cá thể. Người nói kinh tởm tất cả những việc đó – tôn sùng một người nào – bởi vì mọi điều ông ta đang nói đều bị mâu thuẫn nếu bạn, chính bạn, tôn sùng một cá thể, hay biến một cái gì đó, ông ta, thành một vị Chúa, thành một … mọi điều vô lý xảy ra trong thế giới. Việc quan trọng là lắng nghe điều gì ông ta phải nói, chia sẻ nó, không chỉ lắng nghe, nhưng thực sự tham gia trong điều gì ông ta đang nói. Bạn có lẽ đồng ý, hay không đồng ý, điều đó bạn hoàn toàn có quyền, nhưng bởi vì bạn ở đây, chúng ta đang cùng nhau bàn luận. Chúng ta đã nói về – tôi quên bẵng rồi – chúng ta đã nói về sự sống, rất phức tạp của sự sống, khởi đầu của sự sống. Chúng ta đang đi cùng nhau. Sự sống là gì, cái gì là nguồn gốc của tất cả những việc này, quả đất diệu kỳ, buổi chiều dễ thươngmặt trời ban mai, sông ngòi, thung lũng, núi non và vẻ huy hoàng của đất đai đang bị hủy hoại, đang bị tàn phá.

Vì vậy, nguồn gốc của tất cả những việc này là gì? Nếu bạn nói “Thượng đế”, vậy thìchấm dứt; vậy thì bạn có thể rảo bước đi đầy vui vẻ bởi vì bạn đã giải quyết xong vấn đề. Nhưng nếu bạn bắt đầu nghi vấn, ngờ vực, như người ta nên làm, tất cả Thượng đế, tất cả đạo sư – tôi không thuộc bộ lạc đó – nếu bạn bắt đầu nghi vấn mọi sự việc mà con người đã sắp xếp vào chung qua một quá trình tiến hóa dài đăng đẳng của hai triệu năm từ khi bắt đầu của con người Sumerian, và vân vân, người Hebrew, người Ai cập cổ xưa, suốt dòng lịch sử, họ đã luôn luôn đặt câu hỏi này: khởi đầu là gì; nguồn gốc là gì; làm thế nào tất cả những việc này xảy ra? Tôi hy vọng bạn đang đặt câu hỏi này. Đừng chỉ lắng nghe tôi, lắng nghe người nói bằng cặp mắt mở rộng, hay bằng cặp mắt chật hẹp, bất kỳ cặp mắt nào bạn có, nhưng chia sẻ nó, xé nát nó ra thành mảnh nhỏ, đừng, làm ơn đừng chấp nhận bất kỳ điều gì ông ta nói. Ông ta không là đạo sư của bạn, cám ơn chúa; ông ta không là người lãnh đạo của bạn, ông ta không là người giúp đỡ của bạn. Đúng chứ? Vì vậy, đó là nền tảng, đó là khởi đầu của cuộc nói chuyện này.

Đây là một cuộc nói chuyện rất nghiêm túc mà chúng ta sẽ tham gia, và nếu bộ não của bạn không năng động, không chỉ ngồi đó và nhìn chằm chằm, không thực sự năng động, người ta e rằng bạn sẽ không thể theo sát. Việc đó sẽ vô ích, đối với người nói, nếu bạn ngồi đó và nghe những từ ngữ; nhưng nếu chúng ta có thể cùng nhau thực hiện một chuyến hành trình, một chuyến hành trình rất dài, không dựa vào thời gian, không dựa vào niềm tin hay những kết luận hay những lý thuyết, nhưng bởi vì chúng ta đã tìm hiểu rất cặn kẽ phương cách của cuộc sống chúng ta, sợ hãi, hoang mang, không an toàn và mọi phát minh mà con người đã tạo ra gồm cả những máy tính lạ thường và vân vân, nếu bạn thực hiện một chuyến hành trình dài vào việc này, chúng ta ở đâu tại khúc cuối của hai triệu năm? Chúng ta đang đi đâu? Không phải lý thuyết nào đó, không phải điều gì quyển sách đáng thương nào đó giải thích, dù nó thiêng liêng đến mức nào. Tất cả chúng ta đang đi đâu? Và chúng ta đã khởi đầu ở đâu? Cả hai việc này đều liên quan lẫn nhau: chúng ta đang đi đâu, chúng ta đã khởi đầu ở đâu. Khởi đầu có lẽ là kết thúc. Bạn hiểu rõ chứ? Tôi không biết liệu bạn có hiểu rõ điều gì tôi đang nói hay không. Đừng đồng ý. Hãy tìm ra. Có lẽ không có khởi đầu và kết thúcchúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu điều đó. Việc đó được không? Bạn chấp nhận tất cả chứ? Không đặt thành vấn đề liệu bạn chấp nhận hay không, tôi sẽ tiếp tục.

Từ khởi đầu của thời gian, con người đã luôn luôn tìm kiếm, suy nghĩ dựa vào tôn giáo, đúng chứ? Những người Ai cập cổ xưa đã có nữ thần Isis, em gái và vợ của thần Osiris và tất cả những thần thánh của người Do thái cổ xưa, và vân vân, thẳng xuống ngày nay. Tôn giáo là gì? Bạn hiểu câu hỏi của tôi chứ? Tôn giáo là gì? Tại sao chúng ta lại dễ dàng bị ảnh hưởng, và không nói rằng, tôi không tin tưởng bất kỳ điều gì, nhưng con người đã luôn luôn tìm kiếm cái gì đó cao quý hơn thế giới này. Họ đã tôn thờ các vì sao, những mặt trời, những mặt trăng và những sáng chế riêng của họ; đã có một năng lượng, nỗ lực, gắng sức khủng khiếp dành cho những đền chùa cổ xưa, và dĩ nhiên những thánh đường, những nhà thờ. Họ đã tiêu xài năng lượng khủng khiếp vào việc này. Một số chúng tráng lệ cực kỳ, một số khác xấu xí – quanh góc đường bạn có thể tìm ra chúng. Và chúng ta đang hỏi: cái gì là tinh thần của con ngườitìm kiếm điều gì đó vượt khỏi nỗi thống khổ hiện nay, lao dịch, công việc, đến nhà máy, đến văn phòng và leo những bậc thang của thành công, kiếm tiền, cố gắng gây ấn tượng con người, cố gắng chỉ huy, ngay từ tột đỉnh đến đáy? Đúng chứ? Đúng chứ? Bạn đang đồng ý điều này chứ? Đó là một sự thật dù bạn đồng ý hay không. Tất cả các bạn đều đang tìm kiếm uy quyền trong hình thức nào đó; muốn là trung tâm của mọi sự việc – ở Delhi, hay đây, hay trong những nơi khác. Tất cả các bạn đều muốn ở đó.

Nhưng, chúng ta đang hỏi: tôn giáo là gì; nó là cái gì mà làm con người tiêu tốn những tài sản to lớn, hay dâng tặng của cải cho một ngôi đền và vân vân; cái gì đã khiến con người làm tất cả những việc này? Chúng ta đang cùng nhau bàn luận phải không? Vâng à? Vâng à? Vâng à? Một ai đó nói cho tôi một chút đi. Cái gì đã khiến con người làm tất cả việc này? Cái gì là năng lượng được dành cho tất cả những việc này? Nó là sợ hãi phải không? Nó đang tìm kiếm một phần thưởng từ thiên đàng, hay địa ngục, hay bất kỳ từ ngữ gì bạn thích gọi nó? Tìm kiếm một phần thưởng? Đó là khởi nguồn? Bởi vì con người như bạn, bạn muốn một phần thưởng, bạn muốn trao đổi một cái gì đó. Bạn cầu nguyện ba lần hay năm lần một ngày và bạn hy vọng một thực thể nào đó sẽ cho bạn cái gì đó, từ một tủ lạnh đến một chiếc xe hơi, đến một người vợ tốt hơn, hay một người chồng tốt hơn, hay chờ ơn lành, một cái gì đó mà bạn hy vọng, bám vào. Đúng chứ? Đây đã là lịch sử của mọi tôn giáo, đúng chứ, có tổ chức, bạn biết ngôi đền gần đây gọi là Tirupati. Tôi chắc rằng bạn đã đi đến đó, nhưng nó không đặt thành vấn đề, họ kiếm được, tôi tin tưởng, một triệu đô la mỗi ba ngày. Đúng chứ? Đúng chứ? Không à? Vì vậy, Thượng đế và tiền bạc luôn luôn theo cùng nhau. Đó là cách nhà thờ thiên chúa giáo được xây dựng, của cải vô số ở đó, những nữ trang giá trị cực kỳ và tất cả những việc đó. Vì vậy, bạn cũng có nó ở đây, những đền chùa của bạn cùng mọi lễ nghi thờ phụng và tất cả những tầm thường đó; mọi sự việc đó thực sự đầy vô lý.
 
Vì vậy, chúng ta đang cố gắng tìm ra, tìm hiểu rất, rất sâu sắc tôn giáo là gì, tất nhiên không phải công việc kiếm tiền này. Đúng chứ? Bạn có theo cùng điều gì tôi đang nói, thậm chí trong một tiếng đồng hồ hay không? Nhưng sau đó bạn có thể quay trở lại những đền chùa của bạn, những cầu nguyện của bạn, những… của bạn – nó được gọi là gì bằng tiếng Phạn, lúc này tôi đã quên bẵng – nó không đặt thành vấn đề. Vậy là, chúng ta đang tìm kiếm cái khác mà không tên, mà thông minh tột đỉnh, mà không liên quan đến tất cả những đền chùa, những thánh đường, những nhà thờ của chúng ta; dĩ nhiên, tất cả những việc đó đều do con người làm ra. Đúng chứ? Đúng chứ? Tất cả những Thượng đế, tất cả những đền chùa, những thánh đường và vân vân, ngay cả việc đó, tất cả những việc đó đều do con người tạo ra. Không à? Chúng ta đã xây dựng những nhà thờ (không phải các bạn, tất cả các bạn ở trong những văn phòng hay nơi nào khác) nhưng những người xây dựng của những đền đài cổ xưa, những đền chùa cổ xưa; tất cả những công việc đó, tất cả những nghi lễ, tất cả những trang phục lạ lùng họ khoác vào, trang phục thời trung cổ, để gây ấn tượng con người. Nhưng nếu bạn gạt đi mọi việc đó, những lời cầu nguyện, thờ phụng, nghi lễ, trao vòng hoa cho thần tượng nào đó, được chứ, và người giáo sĩ thì thầm vài từ ngữ tiếng Phạn, có thể chính anh ấy không hiểu rõ, và có thể đó là truyền thống của anh ấy và anh ấy kiếm được nhiều tiền và vân vân. Nếu bạn có thể gạt đi mọi việc đó, không trở thành bi quan, không trở thành hoài nghi, nhưng một bộ não thực sự đang tìm hiểu, đúng chứ, bộ não đang tìm hiểu. Bạn có bộ não như thế không? Bộ não đang tìm hiểu, bộ não năng động, một bộ não tìm hiểu mọi thứ, không chỉ phía bên ngoài mà những nhà khoa học đang làm trong cách của họ, thế giới, thế giới bên ngoài, nhưng bạn có một bộ não đang tìm hiểu những tư tưởng riêng của nó, ý thức riêng của nó, những chịu đựng, những đau khổ riêng của nó, đại loại như thế. Bạn có một bộ não như thế không?

Ở đây, chúng ta phải tách rời bộ não khỏi cái trí. Bạn không phiền chứ? Bộ não là trung tâm của tất cả những dây thần kinh của chúng ta, tất cả những hiểu biết của chúng ta, tất cả những lý thuyết, những ý kiến, những thành kiến, những trường cao đẳng, những trường đại học của chúng ta, tất cả những hiểu biết đó được tập hợp trong hộp sọ. Đúng chứ? Nó ở đó, tất cả những tư tưởng, tất cả những sợ hãivân vân. Bộ não có khác biệt cái trí không? Đừng nhìn tôi, tôi đang đặt cho bạn một câu hỏi. Nếu bạn chú ý một cách nghiêm túc điều gì người nói đã hỏi: có một khác biệt giữa bộ não, bộ não của bạn, mà ở bên trong hộp sọ và mọi hiểu biết của bạn đã thâu lượm, không chỉ mình bạn, nhưng còn cả tổ tiên của bạn và vân vân, trong hai triệu năm, hay không? Tất cả đều được nhét trong đó. Vì vậy, bộ não đó sẽ luôn luôn bị giới hạn. Đúng chứ? Đừng đồng ý, thưa bạn, việc này quá nghiêm túc. Và liệu cái trí có khác biệt cái này, ý thức của tôi, hoạt động hàng ngày của tôi, những sợ hãi, những lo âu, những hoang mang, đau khổ, sầu muộn của tôi và tất cả những lý thuyếtcon người đã thâu lượm về mọi thứ – nó ở đó. Đứng chứ? Và cái trí không liên quan với bộ não, nhưng nó có thể tiếp xúc với bộ não, nhưng bộ não không thể tiếp xúc với nó phải không? Tôi đang trình bày điều gì đó rõ ràng cho bạn phải không? Bạn hiểu câu hỏi của tôi chứ? Đừng đồng ý, làm ơn, đó là việc cuối cùng để làm, đồng ý với tôi. Người nói đang trình bày rằng bộ não là kho lưu trữ của tất cả ý thức của chúng ta, những tư tưởng của chúng ta, những sợ hãi của chúng tavân vân, và tiếp tục, và tiếp tục. Tất cả những thần thánh, chúa, Thượng đế, tất cả những lý thuyết về Thượng đế và những người không tin tưởng, tất cả chúng đều ở đó. Không ai có thể tranh cãi việc đó nếu bạn không hơi hơi kỳ cục. Bạn biết từ ngữ “kỳ cục” chứ? Tất cả chúng đều ở đó, nhưng bộ não này mà bị điều kiện bởi hiểu biết, bởi trải nghiệm, bởi truyền thốngvân vân, nó không thể có bất kỳ giao tiếp nào với cái trí đó mà hoàn toàn ở bên ngoài hoạt động của bộ não. Tôi không biết liệu bạn có chấp nhận điều này; đừng bận tâm, chỉ suy nghĩ về nó, quan sát nó. Nhưng cái trí đó có thể tiếp xúc với bộ não, nhưng bộ não không thể tiếp xúc với cái trí đó, bởi vì bộ não có thể tưởng tượng vô hạn, bộ não có thể tưởng tượng cái không tên; bộ não có thể làm mọi thứ. Bạn hiểu chứ? Và cái khác quá bao la bởi vì nó không lệ thuộc bạn; nó không là cái trí của bạn; … của bạn vân vânvân vân.

Vậy là, chúng ta sẽ tìm hiểu – cùng nhau, làm ơn luôn luôn nhớ rằng cùng nhau – không chỉ bản chất của tôn giáo, nhưng cũng còn tìm hiểu máy tính. Bạn biết máy tính là gì rồi, phải không? Vâng. Nó là một cái máy. Nó có thể tự lập trình. Nó có thể tạo ra máy tính riêng của nó. Máy tính cha có máy tính con riêng của nó mà giỏi hơn cha. Bạn hiểu tất cả điều này chứ? Bạn không phải chấp nhận điều này. Nó phổ biến, nó không là một cái gì bí mật, vì vậy hãy quan sátcẩn thận. Máy tính đó có thể làm hầu hết mọi thứ con người có thể làm. Nó có thể sáng chế tất cả những Thượng đế của bạn, tất cả những lý thuyết của bạn, những nghi lễ của bạn, thậm chí còn giỏi hơn bạn sẽ làm.Vì vậy, máy tính đang xuất hiện trong thế giới, không chỉ trong những nhà máy, nhưng nó sẽ biến những bộ não của các bạn thành một cái gì đó khác hẳn. Đó là – bạn đã nghe về biến đổi gene – ồ, chúa ơi, bạn không nghe tất cả những điều này à? Họ đang cố gắng, dù bạn thích nó hay không, thay đổi toàn bộ cách cư xử của bạn. Đó là biến đổi gene. Họ đang cố gắng thay đổi cách suy nghĩ của bạn. Bạn hiểu điều gì tôi đang nói chứ?

Ồ, đừng nhìn tôi chằm chằm. Bạn làm ơn dời đi và ngồi nơi nào khác. Được chứ? Bạn làm ơn dời đi và ngồi nơi nào khác? Bởi vì bạn cứ luôn luôn nhìn tôi chằm chằm. Hãy ngồi đó, thưa bạn, được chứ?

Khán giả: Nó chỉ là đôi mắt của tôi.

K: Tôi biết, tôi biết. Chỗ đó được rồi. Bạn làm ơn ngồi đó, thưa bạn. Tốt. Cám ơn bạn.

Vậy là, biến đổi gen và máy tính, khi hai cái này gặp gỡ cùng nhau – mau thôi chúng sẽ gặp gỡ, trong một vài năm nữa – bạn là gì? Bạn hiểu điều gì tôi đang nói không, thưa bạn? Bạn là gì; như một con người bạn là gì? Những bộ não của các bạn sẽ được biến đổi. Cách cư xử của bạn sẽ được thay đổi. Đúng chứ? Chúng có lẽ hoàn toàn mất đi sợ hãi, mất đi đau khổ, mất đi tất cả những Thượng đế của các bạn. Chúng sẽ, thưa bạn, đừng mê muội mình. Bởi vì tất cả sẽ kết thúc hoặc trong chiến tranh hoặc chết. Đúng chứ? Vì vậy, đây là điều gì đang thực sự xảy ra trong thế giới. Biến đổi gene ở một phía và máy tính ở phía còn lại và khi chúng gặp gỡ, bởi vì chắc chắn chúng sẽ gặp gỡ, bạn là gì như một con người? Thật ra, lúc này bộ não của bạn là một cái máy. Bạn được sinh ra ở Ấn độ và nói: “Tôi là một người Ấn độ”. Bạn bị khép kín trong đó. Hay bạn được sinh ra ở Nga, và lại như thế. Và vân vân. Bạn là một cái máy. Làm ơn đừng cảm thấy bị lăng nhục. Tôi không đang lăng nhục bạn. Bạn là một cái máy mà lặp lại, lặp lại, hay nói khác đi – bạn biết một cái máy, giống như cái máy tính. Đứng chứ? Đừng tưởng tượng có một cái máy gì đó thần thánh trong bạn – điều đó sẽ đáng yêu lắm – một cái gì đó thiêng liêng mãi mãi. Máy tính cũng nói cái đó cho bạn.

Vì vậy, cái gì đang trở thành một con người? Cái gì đang trở thành bạn? Và chúng ta cũng phải tìm hiểu – đây là một chủ đề rất nghiêm túc, đừng đồng ý hay không đồng ý, chỉ lắng nghe, bạn không thể, có lẽ bạn không thể tham gia trong nó – sáng tạo là gì? Bạn hiểu câu hỏi của tôi không? Ít ra bạn hiểu câu hỏi của tôi – sáng tạo. Không phải sinh ra một em bé, việc đó rất đơn giản, hay sáng chế một cái này cái kia mới mẻ. Sáng chế hoàn toàn khác biệt sáng tạo. Sáng chế được đặt nền tảng trên hiểu biết. Đúng chứ? Tôi có thể cải tiến, những kỹ sư có thể cải tiến phản lực; cải tiến được đặt nền tảng trên hiểu biết và sáng chế được đặt nền tảng trên hiểu biết. Vì vậy, chúng ta phải tách rời sáng chế khỏi sáng tạo. Bạn làm được chứ? Không, không, thưa bạn, đừng đồng ý. Việc này đòi hỏi toàn năng lượng của bạn, khả năng thâm nhập của bạn, không chỉ nói: vâng, vâng. Sự khác biệt giữa sáng tạo và sáng chế, bạn hiểu rõ sự khác biệt? Sáng chế theo cơ bản được đặt nền tảng trên hiểu biết. Đúng chứ? Tôi cải tiến cái đồng hồ; tôi có một đồ dùng mới, bởi vì những đồ dùng cũ tôi đã sử dụng rồi và tôi sáng chế một cái khác. Vì vậy, tất cả sáng chế được đặt nền tảng trên hiểu biết, đúng, trên hiểu biết. Rõ ràng những sáng chế bị giới hạn bởi vì chúng được đặt nền tảng trên hiểu biết. Ồ, vì chúa, ai đó thức dậy đi. Vì vậy, hiểu biết luôn luôn bị giới hạn, những sáng chế phải luôn luôn bị giới hạn. Trong tương lai họ có lẽ không có những phản lực, nhưng một cái gì khác và cái đó sẽ đi từ Delhi đến Los Angeles trong hai tiếng đồng hồ, đó là một sáng chế được đặt nền tảng trên hiểu biết có trước mà đã được cải tiến từng bước và từng bước và từng bước, nhưng nó không là sáng tạo. Đúng chứ? Tôi khá bực bội khi thấy những bộ mặt kia không nói lời nào cả.

Vì vậy, sáng tạo là gì? Vì vậy, sự sống là gì? Bạn hiểu chứ? Sự sống trong cái cây, sự sống trong cọng cỏ bé tí, sự sống trong nhà khoa học, sự sống, không phải cái gì họ sáng chế, cái gì họ làm, nhưng khởi đầu của sự sống. Tôi không biết liệu bạn có hiểu rõ, sự sống, cái sự vật mà sống. Bạn có lẽ giết nó nhưng nó vẫn còn đó trong cái khác.

Vì vậy, chúng ta đang hỏi, đừng đồng ý hay không đồng ý, đừng gật đầu của bạn, nhưng thấy chúng ta đang tìm hiểu cái gì là khởi nguồn của sự sống? Bạn tán thành chứ? Chúng ta cùng nhau bàn bạc vấn đề này chứ? Tôi xin lỗi. Vì vậy, chúng ta sẽ tìm hiểu cái tuyệt đối – một cái gì đó mà thực sự lạ thường. Không phải một phần thưởng. Bạn không thể mang nó về nhà và nói: tôi sẽ dùng nó.

Với bạn thiền định là gì? Làm ơn nói cho tôi biết. Thiền định là gì? Bạn thiền định, một số người các bạn, phải không? Không à? Ồ, chúa ơi. Một số người các bạn thiền định, phải không? Thiền định là gì? Cái từ ngữ, ngôn ngữ thông thường trong tự điển, nó là: cân nhắc, suy nghĩ, tập trung, học tập trung vào một cái gì đó, không cho phép bộ não của bạn lang thang khắp mọi nơi. Đúng chứ? Đúng chứ? Đó là điều gì bạn gọi là thiền định phải không? Hãy đơn giản đi, thưa bạn, hãy chân thật. Đó là gì? Dành ra mỗi ngày một thời gian nào đó và bạn đi đến một căn phòng yên lặng, ngồi trong mười phút, mười lăm phút, thiền định. Đúng chứ? Đúng chứ? Bạn đồng ý điều đó phải không, thưa bạn? Không à? Vậy thì, với bạn thiền định là gì? Tập trung? Suy nghĩ về một điều gì đó rất cao quý? Bạn không thể trả lời tất cả những câu hỏi này.

Vì vậy, đầu tiên chúng ta sẽ tìm hiểu thiền định là gì. Bất kỳ nỗ lựcý thức để thiền định đều là thành phần của sự kỷ luật thuộc văn phòng của bạn, bởi vì bạn nói: nếu tôi thiền định, tôi sẽ có một cái trí tĩnh lặng, hay tôi sẽ thâm nhập một trạng thái khác và vân vânvân vân. Từ ngữ “thiền định” có nghĩa đo lường, mà có nghĩa so sánh. Ồ, chúa ơi! Vậy là thiền định của bạn trở thành máy móc, đúng chứ, bởi vì bạn đang vận dụng năng lượng để tập trung vào một bức ảnh, một hình ảnh, hay một ý tưởng và sự tập trung đó phân chia. Đúng chứ? Bạn hiểu rõ điều gì tôi có ý nói không? Sự tập trung luôn luôn gây phân chia. Không à? Tôi muốn tập trung vào cái đó, nhưng tư tưởng lại lang thang ra khỏi nó. Sau đó tôi nói, tôi không được lang thang, hãy quay trở lại. Bạn lặp lại việc đó suốt ngày, hay nửa tiếng đồng hồ. Và sau đó bạn thực hiện nó rồi nói rằng tốt quá tôi đã thiền định xong. Và thiền định này được cổ động bởi tất cả những đạo sư, bởi tất cả – bạn biết rồi, những đệ tử, và vân vânvân vân; và ý tưởng của Thiên chúa giáo là: tôi tin Thượng đế và tôi hiến dâng mình cho Thượng đế. Bạn hiểu rõ điều gì tôi đang nói chứ ? Và vì vậy, tôi cầu nguyện để cứu rỗi tôi, cứu rỗi linh hồn của tôi, cứu rỗi … của tôi, vân vân, vân vân. Tất cả việc này là thiền định à? Nói cho tôi, tôi không biết gì về thiền định, ít ra không phải loại này. Bạn sẽ nói cho tôi chứ? Đây là thiền định à? Hãy nói cho tôi, thưa bạn, đừng sợ hãi, đừng sợ hãi, tôi không là đạo sư của bạn, hay ông chủ của bạn, hay … của bạn – hãy nói cho tôi nếu đây là thiền định. Nó giống như một thành tựu. Đúng chứ? Nếu tôi thiền định được nửa tiếng đồng hồ, chúa ơi, tôi cảm thấy tốt lành hơn. Hay liệu có một loại thiền định hoàn toàn khác hẳn? Phải không, thưa bạn? Hoàn toàn khác hẳn?

Tôi đang hỏi bạn, nhưng bởi vì bạn sẽ không trả lời nên tôi phải trả lời. Trong từ ngữ “ thiền định” mà là sự đo lường, như tôi đã nói, mà là sự so sánh của thành tựu, đó không là thiền định. Tôi nói, đừng chấp nhận bất kỳ điều gì người nói trình bày, với bất kỳ giá nào. Người nói trình bày rằng đó không là thiền định gì cả. Đó chỉ là qui trình của thành tựu. Đúng chứ? Bạn đã trải qua một ngày không thể thiền định; bạn dành ra một tháng rồi nói: vâng, tôi đã thành công. Việc đó giống như một thư ký trở thành một giám đốc. Đúng chứ? Vì vậy, liệu có một thiền định khác hẳn mà không là nỗ lực, không là đo lường, không là thói quen – làm ơn chú ý điều gì tôi đang nói – không là máy móc? Liệu có một thiền định trong đó không có ý thức của so sánh, hay không có phần thưởng và hình phạt? Bạn hiểu rõ điều gì tôi đang nói chứ? Vì vậy, liệu có bất kỳ loại thiền định nào không bị đặt nền tảng trên tư tưởng mà là đo lường, thời gian, và tất cả việc đó? Bạn hiểu rõ câu hỏi của tôi chứ? Làm thế nào người ta có thể giải thích một thiền định mà không có đo lường, không có thành tựu, không nói rằng: tôi sẽ là cái đó; tôi là cái này, nhưng tôi sẽ trở thành cái đó? Cái đó là chúa hay siêu thiên thần.
 
Vì vậy, việc đó đòi hỏi, nếu tôi được phép vạch rõ, không phải cho bạn chấp nhận hay phủ nhận, nhưng chỉ đang vạch rõ, liệu có một thiền định mà không liên quan đến ý chí, đến một năng lượng nói rằng: tôi phải thiền định – không liên quan đến bất kỳ nỗ lực nào hay không? Người nói thưa rằng: có. Bạn không phải chấp nhận nó. Ông ta có lẽ là người lập dị. Ông ta có lẽ đang nói ngông cuồng, nhưng ông ta thấy một cách hợp lý rằng thiền định thông thường là tự thôi miên, đang tự dối gạt và khi bạn ngừng dối gạt, ngừng mọi qui trình máy móc đó, liệu có một loại thiền định khác? Và bất hạnh thay, người nói thưa rằng: có. Điều đó không có nghĩa cho phép bạn nói rằng: vâng, tôi đồng ý, tôi sẽ thiền định. Bạn không thể đạt được nó nhờ vào nỗ lực, nhờ vào trao toàn năng lượng của bạn đến một điều gì đó. Bạn không thể, không có – bạn hiểu chứ? Nó là một cái gì đó mà phải tuyệt đối tĩnh lặng. Đừng đạt được tĩnh lặng ngay lúc này. Đừng ngồi thiền định. Làm ơn đừng làm nó, thưa bạn. Bạn không thể làm nó. Trước hết, hãy bắt đầu rất khiêm tốn, rất, rất khiêm tốn và vì vậy, rất hòa nhã, và vì vậy, không đang xô đẩy, không đang thúc ép, không đang nói: tôi phải làm việc này. Nó đòi hỏi một ý thức mãnh liệt của không chỉ là cô đơn, nhưng một ý thức của – tôi không được diễn tả nó. Tôi không được diễn tả nó bởi vì sau đó bạn sẽ lạc trong những diễn tả. Nếu tôi diễn tả nó, sự diễn tả không là sự thật. Đúng chứ? Sự diễn tả về mặt trăng, hay về núi Himalayas, được vẽ ra, sự diễn tả không là núi Himalayas. Đúng chứ? Vì vậy, chúng ta sẽ ngừng diễn tả. Tùy bạn muốn chơi đùa cùng nó, hay không chơi đùa cùng nó, đi con đường riêng của bạn và những thành tựu đặc biệt riêng của bạn qua thiền địnhvân vân, và vân vân, phần thưởng và mọi chuyện của nó. Vì vậy, một thiền địnhtuyệt đối không nỗ lực, không thành tựu, không suy nghĩ; lúc đó bộ não tĩnh lặng. Bạn hiểu chứ? Không phải được làm tĩnh lặng bởi ý chí, bởi ý định, bởi kết luận và mọi điều vô lý đó; nó tĩnh lặng. Và bởi vì tĩnh lặng, nó có không gian vô hạn. Bạn đang chờ tôi khai phá và bạn nuốt trọn điều gì tôi khai phá? Chúa ơi! Bạn là loại người gì vậy?

Vì vậy, bộ não của bạn có khi nào tĩnh lặng? Tôi đang hỏi bạn. Liệu bộ não của bạn, đang suy nghĩ, đang sợ hãi, công việc văn phòng của bạn, suy nghĩ về gia đình của bạn, họ sẽ làm gì, những cậu con trai của bạn và những cô con gái của bạn; đang suy nghĩ, mà là thời giantư tưởng. Liệu bộ não của bạn có khi nào tĩnh lặng? Bạn làm ơn nói cho tôi?

Người hỏi: (Không nghe rõ.)

K: Cái gì, thưa bạn? Đừng hoảng sợ. Hãy nói điều gì bạn muốn nói và nếu bạn không thể nói nó, hãy quên nó đi. Bộ não của bạn có khi nào tĩnh lặng? Không phải được làm chết lặng bởi thuốc men và bởi mọi loại sự việc, rượu và những dạng khác để gây mê cho bạn. Bạn gây mê cho chính bạn khi bạn tin tưởng. Bạn tự gây mê và nói: vâng, việc này đúng hoàn hảo; Phật đã nói điều đó, vì vậy nó phải đúng. Luôn luôn bạn đang tự gây mê cho chính bạn, do đó bạn không có loại năng lượng cần thiết cho sự thâm nhập vào cái gì đó bao la.

Vì vậy, bây giờ chúng ta sẽ quay lại để tìm ra sáng tạo là gì? Bạn hiểu chứ? Sáng tạo là gì? Bởi vì nó không liên quan đến sáng chế. Việc đó đã qua rồi. Vì vậy, sáng tạo, sự khởi nguồn, sự khởi đầu là gì? Sự sống là gì? Hãy nói cho tôi, thưa các bạn, các bạn nghĩ gì về nó. Sự sống là gì? Không phải đi đến văn phòng và mọi chuyện còn lại, ái ân và con cái, hay không con cái nhưng ái ânvân vânvân vân. Sự sống là gì? Cái gì cho sự sống vào cọng cỏ dưới nền xi măng? Bạn hiểu chứ? Sự sống trong chúng ta là gì? Không phải tất cả những sự việc chúng ta trải qua, quyền hành, chức vụ, danh vọng, nổi tiếng, hay không nổi tiếng, nhưng ô nhục. Vì vậy, đó không là sự sống, đó là thành phần thuộc cách đối xử bạc đãi với sự sống của chúng ta. Nhưng sự sống là gì? Bạn hiểu câu hỏi của tôi chứ? Bạn hiểu chứ, thưa bạn?

Tại sao bạn đang lắng nghe tôi? Điều gì làm cho bạn, nếu bạn đang lắng nghe, lắng nghe con người này? Động cơ đằng sau lắng nghe của bạn là gì? Bạn cần gì? Ham muốn của bạn là gì? Đằng sau ham muốn có một động cơ. Vì vậy, ham muốn là gì? Trước hết, chúng ta hãy cẩn thận suy xét nó thật nhanh. Ham muốnthành phần của cảm giác, phải không? Tôi nhìn thấy cái đồng hồ đẹp hay cái đồng hồ xấu này; nó là một cảm giác. Đang nhìn thấy tạo ra một cảm giác. Ồ, điều này bình thường, thưa bạn. Từ cảm giác đó, tư tưởng đến và tạo ra một hình ảnh của nó. Đó là, tôi nhìn thấy cái đồng hồ này, khá đẹp, tôi muốn có nó. Cảm giác của đang thấy, sau đó tư tưởng đến và tạo ra một hình ảnh của cảm giác đó; tại khoảnh khắc đó, ham muốn được sinh ra. Nó rất đơn giản. Đúng chứ? Vì vậy, liệu có một bộ não, bộ não của bạn, mà không bị mất trật tự, bị mất trật tự bởi môi trường sống, bởi truyền thống, bởi xã hội và mọi chuyện còn lại?

Vì vậy, nguồn gốc của sự sống là gì? Bạn đang chờ tôi trả lời nó? Bạn đang chờ người nói trả lời câu hỏi đó? Đúng không? Bạn làm ơn hãy nói cho tôi đúng hay không. Tôi sẽ chờ. Nếu bạn nói cho tôi, sau đó tôi sẽ tiếp tục. Đây là một chủ đề rất nghiêm túc nên bạn không thể đùa giỡn được, bởi vì chúng ta đang cố gắng thâm nhập, tìm hiểu một cái gì đó không tên, không kết thúc. Tôi có thể giết con chim đó; có một con chim khác. Tôi không thể giết tất cả chim chóc; có quá nhiều chúng trong thế giới. Vì vậy, chúng ta đang tìm hiểu cái gì tạo ra một con chim, cái gì là sáng tạo phía sau tất cả việc này? Đúng chứ? Bạn đang chờ đợi tôi diễn tả nó, nói về nó? Có, phải không, thưa bạn? Bạn muốn tôi nói về nó? Tại sao?

Người hỏi: Để hiểu rõ.

K: Bạn hiểu rõ cái gì?

Người hỏi: Sáng tạo là gì?

K: Tại sao bạn hỏi câu đó? Bởi vì tôi đã hỏi? Lại nữa, bạn thấy không, bạn là – xin lỗi, thưa bạn. Không diễn tả nào phù hợp, có thể diễn tả được khởi nguồn. Khởi nguồn là không tên; khởi nguồn là tĩnh lặng tuyệt đối; nó không đang lao xao, loanh quanh để tạo ra một huyên náo. Sáng tạo là một cái gì đó thần thánh nhất; đó là sự việc thiêng liêng nhất trong cuộc sống và nếu bạn đã tạo ra một hỗn loạn trong cuộc sống của bạn, hãy thay đổi nó. Thay đổi nó hôm nay, không phải ngày mai. Nếu bạn hoang mang, hãy tìm ra tại sao và bình tâm. Nếu suy nghĩ của bạn không ngay thẳng, hãy suy nghĩ ngay thẳng, hợp lý. Nếu tất cả việc đó không được sẵn sàng, tất cả việc đó không được giải quyết, bạn không thể thâm nhập thế giới này, thế giới của sáng tạo.

Nó hết. (Hai từ này khó nghe rõ, thở ra thay vì nói.)

Đây là cuộc nói chuyện cuối cùng. Các bạn có muốn cùng nhau ngồi yên lặng trong chốc lát? Được rồi, thưa các bạn, ngồi yên lặng trong chốc lát. 

Bây giờ chúng ta được phép đứng dậy chứ? Từ từ, từ từ, thưa các bạn.

9-2008
[1] Lấy từ www.tchl.freeweb.hu [663Later-and Unpublished Texst]
[2] Lấy từ www.tchl.freeweb.hu [663Later-and Unpublished Texst]
[3] Lấy từ www.tchl.freeweb.hu [663Later-and Unpublished Texst]

Thảo luận cùng Phật tử [4]
Ngày 11 tháng 11 năm 1985
 

Krishnamurti (K): Thưa bạn, tôi muốn đặt ra nhiều câu hỏi. Liệu rằng có một đường gạch, một giới hạn, nơi tánh tư lợi chấm dứt và nơi một trạng thái không tư lợi bắt đầu, hay không? Tất cả chúng ta đều có tánh tư lợi; nó ở trong hiểu biết, trong ngôn ngữ, trong khoa học, trong mọi hình thái của cuộc sống chúng ta. Trong mọi hình thái của cuộc sống chúng ra đều có tư lợi, và điều đó đã tạo ra hỗn loạn. Và nó vươn rộng đến mức nào? Và chúng ta gạch một đường giới hạn ở đâu để nói: ở đây nó cần thiết, ở đó nó không cần thiết gì cả? – trong cuộc sống hằng ngày; không phải trong khoa học, trong toán học, trong hiểu biết. Tôi đang nói thực tế, không theo lý thuyết.

Người tham dự thứ nhất (P1): Câu hỏi này rất khó khăn để trả lời nếu ông đặt ra những điều kiện nào đó, giống như những khó khăn chúng ta gặp phải trong xã hội; nhưng nếu ông không đặt ra những điều kiện, vậy thì tôi sẽ cố gắng trả lời.

K: Được rồi, tôi xóa bỏ những điều kiện. Không phải xóa bỏ; cuộc sống là như thế này. Tôi đang đặt ra điều kiện, tôi không đang đặt ra luật lệ, đường lối bạn phải suy nghĩ, nhưng cuộc sống chỉ cho tôi rằng trong mọi công việc ở mọi vùng đất của thế giới tánh tư lợi đều thống trị. Chúng ta đùa giỡn với tôn giáo, chúng ta đùa giỡn với K như một món đồ chơi, chúng ta đùa giỡn với mọi loại sự việc, nhưng sợi chỉ của tánh tư lợi rất, rất chắc, và tôi hỏi mình, nó bắt đầu ở đâu, và liệu có một kết thúc cho nó. Nó bắt đầu ở đâu, nó kết thúc ở đâu, hay không có kết thúc phải không? Chúa là tánh tư lợi của tôi, khoa học, học thuật, nghi lễ cũng như thế. Người đàn ông đó ở góc đường bán thuốc lá, đầy tư lợi.

P1: Có sự hiểu biết của những quyển sách gây ảnh hưởng câu trả lời của tôi, những tôi sẽ cố gắng trả lời từ những trải nghiệm của tôi như một con người cá thể.

K: Vâng, như một con người – thậm chí từ những quyển sách của bạn, từ những nghiên cứu của bạn, bạn chắc, tất cả họ chắc đã đặt câu hỏi này trong những cách khác nhau.

P1: Khi tôi cố gắng hiểu rõ chính tôi, quan sát chính tôi như tôi là, thực sự, lúc đó tôi đặt chính tôi vào những phân loại nào đó. Khi tôi cố gắng khám phá chính tôi trong hành động, trong liên hệ của tôi, lúc đó tôi tìm được một yếu tố của tư lợi, và tôi có thể, bằng nỗ lực nào đó, cố gắng được tự do khỏi tư lợi này, và tôi có tháo gỡ tôi ra được trong chừng mực nào đó.

K: Nhưng điều đó cũng là tư lợi.

P1: Khi tôi cố gắng thiết lập sự tồn tại của tôi, con người của tôi, lúc đó hành động của tôi trở nên tự cho mình là trung tâm nhiều hơn, và trong chừng mực nào đó mà tôi tháo gỡ được, tánh tư lợi giảm sút.

K: Không, bạn đang không hiểu ý của tôi. Tôi muốn làm cho nó rất, rất đơn giản. Chúng ta càng suy nghĩ đơn giản bao nhiêu, hành động càng tốt hơn, cách quan sát những sự việc càng rõ ràng hơn. Từ niên thiếu những vấn đề bắt đầu – tôi phải đi đến trường, tôi phải đọc và học, tôi phải học toán. Toàn cuộc sống trở thành một vấn đề bởi vì, từ căn bản, tôi gặp gỡ cuộc sống như một vấn đề. Trong ngôn ngữ tiếng Anh một vấn đề có nghĩa là một sự việc gì đó làm bối rối bạn. “Problema” đến từ tiếng Hy lạp; nó có nghĩa là một sự việc gì đó quăng vào bạn và bạn phải trả lời nó. Vì vậy, từ niên thiếu, bộ não của bạn bị quy định để sống cùng những vấn đềgiải quyết những vấn đề – và những vấn đề đó không bao giờ có thể giải quyết được. Tôi để việc này tiếp tục, vấn đề tiếp theo vấn đề, tất cả cuộc sống của tôi trở thành một vấn đề, sống trở thành một vấn đề. Và tôi nói, tôi không muốn sống theo cách đó, sống theo cách đó rất sai lầm. Vì vậy tôi đang hỏi chính tôi, có phải tánh tư lợi tạo ra vấn đề, hay liệu cái trí, bộ não, có thể được tự do khỏi những vấn đề và do đó chặn đứng những vấn đề hay không? Bạn hiểu rõ sự khác biệt chứ? Tôi không biết liệu tôi đang giải thích rõ ràng chưa. Tôi phải đi đến trường học, đọc và vân vân là một sự thật. Bộ não của tôi dần dần bị quy định để sống với những vấn đề, bộ não trở thành vấn đề, mọi thứ trở thành một vấn đề. Vì vậy, tôi đến gặp bạn để giải quyết cái vấn đề: bộ não có, mà có lẽ được liên kết với tánh tư lợi.

P1: Tạo ra hay thâu nhận những vấn đềcố gắng giải quyết chúng đã trở thành một qui luật của cuộc sống chúng ta, và cách làm mọi sự việc như thế này nuôi dưỡng con người của tôi.

K: Vì vậy, con người của bạn là một vấn đề. Nhưng bạn đang không hiểu ý của tôi. Con người của bạn là sự nhận dạng với quốc gia, với văn chương, với ngôn ngữ, với những Thượng đế; bạn bị gắn bó chặt chẽ, vì vậy bạn đã mọc rễ trong một nơi, vì vậy việc đó trở thành con người. Không có con người tách rời khỏi việc đó – không con người tinh thần, con người chúa – tôi không tin tưởng mọi việc đó; tôi hoàn toàn nghi ngờ. Vì vậy, tôi nói với mình, tại sao tôi, hay bạn, lại biến cuộc sống, mà được cho ý nghĩa là để được sống giống như một cái cây đang tăng trưởng đẹp đẽ, thành như thế này? Tôi không thể sống theo lối đó, tôi sẽ không sống theo lối đó. Dù Thượng đếtồn tại, vân vân – tôi hoàn toàn dửng dưng với tất cả việc đó, tôi hoàn toàn gạt đi tất cả việc đó, và tôi nói với mình, tôi sẽ không sống theo lối mà bạn đang sống; tôi sẽ không. Tôi sẽ rời đây để đi đến những rặng núi hơn là sống theo lối đó. Bạn đã hủy hoại đang sống, bạn đã hủy hoại đang sống bằng hiểu biết, bằng khoa học, bằng những máy tính – bạn đã hủy hoại sống của tôi. Tôi có thể rút lui vào những rặng núi, nhưng việc đó chẳng có ý nghĩa gì cả.

P1: Tại sao ông quá nhiệt thành để bảo vệ điều gì ông gọi là đang sống? Giả sử tôi phản bội nó, tôi phá vỡ nó, nó có tạo ra khác biệt gì đâu?

K: Tôi không đang nói rằng tôi muốn sống; đó không là quan điểm của tôi. Tôi nói, tại sao tôi lại sống theo lối này? Tôi không đang bảo vệ nó bằng cách hỏi điều này. Tại sao tôi phải trải qua mọi tiến trình kinh hoàng này? Tình dục trở thành một vấn đề, ăn uống trở thành một vấn đề, mỗi thứ là một vấn đề. Và tôi không muốn có những vấn đề, mà không có nghĩa tôi khước từ cuộc sống. Tôi không muốn những vấn đề, vì vậy tôi gặp gỡ những vấn đề. Bởi vì, bộ não của tôi sẽ không làm việc trong những vấn đề, tôi có thể gặp gỡ tất cả những vấn đề.

P1: Như tôi hiểu nó, ông đang nói rằng những vấn đề không nên đi vào, những vấn đề không nên kềm chế con người ông. Ông không muốn khước từ cuộc sống, nhưng ông không muốn bị ảnh hưởng bởi những vấn đề.

K: Không, không. Bạn hoàn toàn hiểu lầm tôi. Tôi đang nói, từ khi sanh ra cho đến khi chết đi cuộc sống được đối xử như một vấn đề: trường trung học, cao đẳng, đại học, sau đó công việc, hôn nhân, ái ân, con cái – một trong những người con hư hỏng hay tài năng và tôi vận dụng hay khai thác cậu trai đó và tiếp tục như thế suốt cuộc đời tôi. Sau đó chết trở thành một vấn đề. Và rồi tôi hỏi, liệu có một cuộc sống sau khi chết, đầu thai, và mọi chuyện như thế? Bạn hiểu được con người đã làm việc gì? Đây là cuộc sống. Tại sao bộ não của bạn lại không đủ đơn giản, không đủ tự do để nói đây là một vấn đềgiải quyết nó, không phải thêm một vấn đề khác vào nó.

P2: Nếu tôi được phép nói như thế này, thưa ông, vấn đề không đến từ bên ngoài; vấn đề nảy sinh trong bộ não này, mà được củng cố thêm bởi vấn đề này, mà tạo ra vấn đề này. Tại sao nó không ngay lập tức dẹp bỏ nó ở khoảnh khắc đầu tiên đó?

K: Bởi vì, nó đã không giải quyết bất kỳ vấn đề nào cả.

P1: Bộ não có khả năng kết thúc đó hay không?

K: Có, nhưng tôi phải phân biệt, làm rõ ràng một điểm. Bộ não là trung tâm của tất cả những dây thần kinh của chúng ta, tất cả những cảm xúc của chúng ta, tất cả những phản ứng của chúng ta, hiểu biết của chúng ta, những liên hệ, những cãi cọ của chúng ta và tất cả việc đó. Nó là trung tâm của ý thức chúng ta, và ý thức đó chúng ta đối xử như là cái của tôi – ý thức của tôi. Tôi nói, nó không là ý thức của tôi; nó không được nhân cách hóa như K. Và nó không là ý thức của bạn bởi vì mỗi con người trên trái đất đều trải qua khổ ải này – đau đớn, sầu khổ, vui thú, ái ân, sợ hãi, âu lo, hoang mang, hy vọng một điều gì đó tốt đẹp hơn và vân vân; đó là ý thức của chúng ta. Vì vậy, ý thức đó không là ý thức của bạn; nó là con người. Nó là nhân loại. Tôi là nhân loại – không phải tất cả các bạn cộng với tôi. Tôi là nhân loại.

P3: Đối với tôi có vẻ rằng chúng ta biết về hai loại hành động: một loại được íauy nghĩ ra bởi bộ não, được tính toán, và vì vậy luôn chứa đựng hạt giống của tánh tư lợi, bị thúc đẩy bởi tánh tư lợi. Tôi không nghĩ bộ não có thể làm bất kỳ việc gì mà không chứa đựng trong nó hạt giống của tánh tư lợi, bởi vì nó là dụng cụ được dành cho việc đó. Nhưng cũng có hành động tự phát không bị tác động từ bên ngoài mà thỉnh thoảng chúng ta trải qua, mà được sinh ra chỉ từ tình yêu, không phải như một sản phẩm của suy nghĩ. Và bởi vì con người không biết làm gì với loại hành động này, bởi vì không có việc gì anh ấy có thể làm về hành động này, anh ấy đã nuôi dưỡng cái còn lại – anh ấy đã nuôi dưỡng cái gì bộ não có thể vận hành tốt, cái gì nó có thể tính toán, cái gì nó có thể thành tựu, và thế là toàn thế giới chất đầy hoạt động như thế, hành động như thế. Và việc đó đã trở thành cuộc sống của chúng ta. Và cái khác, mà là cái sinh động đầy sinh lực, thì thỉnh thoảng mới có. 

K: Tôi không thảo luận việc đó trong chốc lát. Cái trí khác hẳn bộ não – hoàn toàn tách ra – không liên quan chút nào cả. Tình yêu không liên quan tư lợi. Đừng mang vào tình yêu lúc này. Sự thật là tình yêu có lẽ tồn tại. Chúng ta có lẽ có thông cảm, đồng cảm, yêu thương, thương hại – nhưng đó không là tình yêu, vì vậy tôi để việc đó qua một bên. Lúc này đó là tất cả. Tình yêu và tư lợi không tồn tại chung. Những vấn đề và tình yêu không thể tồn tại chung. Vì vậy, những vấn đề không có ý nghĩa gì nếu cái khác hiện diện. Nếu cái khác hiện diện, những vấn đề không tồn tại.

P3: Tôi không chắc liệu chúng không thể đồng tồn tại. Chúng độc lập với nhau; nhưng tôi nghĩ thậm chí một người có tánh tư lợi và có những vấn đề, thỉnh thoảng hành động không có sự cản trở của bộ não – từ tình yêu. Vì vậy, tôi muốn không nói rằng sự hiện diện của bộ não chối từ hoàn toàn tình yêu.

K: Thưa bạn, tôi nói nó giống như thỉnh thoảng có quả trứng hư. Tôi muốn một quả trứng tốt mỗi ngày – không phải thỉnh thoảng. Vì vậy, tôi đang hỏi tất cả các bạn, tánh tư lợi bắt đầu ở đâu và nó kết thúc ở đâu? Có một kết thúc cho tánh tư lợi không? Hay mọi hành động đều được sinh ra từ tánh tư lợi? Đừng nói với tôi, “thỉnh thoảng”; tôi không quan tâm điều đó. Thỉnh thoảng tôi nhìn ra ngoài cửa sổ và cái cửa sổ đó rất chật hẹp; tôi ở trong một nhà tù.
 Vì vậy, làm ơn hãy theo sát tôi trong một phút. Có một trật tự vô cùng trong vũ trụ. Một hố đen là một bộ phận của trật tự đó. Bất kỳ nơi nào con người đi vào anh ấy tạo ra vô trật tự. Vì vậy, tôi nói, liệu tôi, như một con người mà là thành phần còn lại của nhân loại, có thể tạo ra trật tự trong chính tôi trước? Trật tựnghĩa không còn tánh tư lợi.

P4: Thưa ông, vấn đề là, trên nền tảng của một ý thức chung không dễ dàng khi phủ nhận cái hạt nhân mà chuyển động để tự định hình chính nó thành cái tôi bị giới hạn, cái tôi tham lợi, mà theo cùng nó những vấn đề là thực sự, không tưởng tượng. Tôi có ý nói rằng tôi bị bệnh tật, tôi bị chết – những sự việc này có thể được xem như không vấn đề trong cách nào?

K: Bạn đang nói rằng cái tôi là vấn đề phải không? Tại sao chúng ta biến nó thành một vấn đề? Tại sao bạn nói cái tôi là vấn đề? Có lẽ chúng ta biến nó thành một vấn đề và sau đó nói rằng, làm thế nào tôi thoát khỏi nó? Chúng ta không nhìn ngắm vấn đề. Chúng ta không nói, cái tôi là vấn đề, hãy để tôi hiểu rõ nó, hãy để tôi nhìn ngắm viên ngọc này mà không chỉ trích nó. Chính sự chỉ tríchvấn đề. Bạn có theo kịp điều gì tôi có ý nói hay không? Vì vậy, tôi sẽ không chỉ trích nó, tôi sẽ không đàn áp nó, tôi sẽ không khước từ nó, tôi sẽ không thăng hoa nó; nhưng trước tiên hãy để tôi nhìn ngắm nó.

P4: Thưa ông, hãy xem một người có một cái gai trong thân thể và đang cảm thấy đau đớn. Sự đau đớn do cái gai tương tự như những kềm hãm và những vấn đề đang tác động vào cái tôi.

K: Không, thưa bạn. Nếu tôi có một cái gai trong bàn chân của tôi, tôi nhìn nó trước tiên, tôi biết sự đau đớn. Tôi hỏi chính tôi, tại sao tôi đã dẵm phải nó, tại sao tôi đã không nhìn thấy nó? Điều gì sai trái cho sự quan sát của tôi, đôi mắt của tôi? Tại sao tôi đã không nhìn thấy nơi tôi đang đi? Tôi hiểu rằng nếu tôi nhìn thấy nó, tôi sẽ không dẵm lên nó. Vì vậy, tôi đã không nhìn thấy nó. Khi sự đau đớn ở đó, vậy thì tôi hành động. Tôi đã không trông thấy cái vật đằng trước bàn chân tôi. Vậy là sự quan sát của tôi có sai trái. Vì vậy, tôi nói, điều gì đã xảy đến cho bộ não đã không trông thấy việc đó của tôi? Có thể nó đang bận nghĩ ngợi một điều gì khác khi tôi đang đi trên đường? Vậy là bạn hiểu rồi phải không, thưa bạn?

P3: Nhưng trong trường hợp những vấn đề tâm lý, người quan sát và điều được quan sát xoắn xít vào nhau không gỡ ra được.

K: Không. Chúng ta đang lạc đề đến một việc khác. Chúng ta hãy bám vào một vấn đề, một chủ đề. Tánh tư lợi bắt đầu ở đâu và nó kết thúc ở đâu; và có một kết thúc cho nó không? Và nếu nó kết thúc, trạng thái đó là gì?

P6: Tôi xin mạn phép tạm đưa ra một câu trả lời. Có thể, tánh tư lợi bắt đầu bởi chính cái tôi và cái tôi đến với cái thân thể.

K: Tôi không tin lắm.

P6: Chúng theo cùng nhau. Cái ý tưởng về trạng thái “tôi” và sự hiện diện của tôi, chúng theo cùng nhau.

K: Bạn nói vậy, nhưng tôi không nói vậy.

P6: Đối với cái trí của tôi chính ý tưởng về cái tôi bắt đầu cùng sự hiện diện của thân thể này, và cái tôi và tánh tư lợi theo cùng nhau. Tánh tư lợi chỉ có thể kết thúc khi cái tôi kết thúc. Và một bộ phận của cái tôi còn tồn tại chừng nào cái thân thể còn tồn tại. Vì vậy, trong một ý nghĩa cơ bản, nó chỉ có thể kết thúc cùng chết. Nói tóm lại, chúng ta chỉ có thể tẩy rửa tánh tư lợi bằng nhận thức dần dần về nó, nhưng chúng ta không thể phủ nhận nó hoàn toàn chừng nào cái thân thể còn tồn tại. Đó là cách tôi hiểu nó.

K: Tôi hiểu. Trong khoa học họ đang khám phá rằng một em bé được sinh ra và đang bú sữa mẹ, nó cảm thấy an toàn và nó bắt đầu học ai là bạn bè của người mẹ, ai đối xử bất hòa với người mẹ, ai chống đối người mẹ; nó bắt đầu cảm thấy tất cả việc này bởi vì người mẹ cảm thấy. Việc này đến qua người mẹ – ai thân thiện, ai không thân thiện. Em bé bắt đầu lệ thuộc người mẹ. Vì vậy, ở đó nó bắt đầu. Nó cảm thấy an toàn trong bụng mẹ, và bỗng nhiên, bị đưa ra khỏi và vào trong thế giới nó bắt đầu nhận ra rằng người mẹ là sự an toàn duy nhất. Ở đó nó bắt đầu được an toàn. Và đó là cuộc sống của chúng ta. Và tôi nghi ngờ liệu có an toàn gì không.

P2: Thưa ông, trong một vụ động đất ở Mexico, những em bé được tìm thấy còn sống sau mười một ngày bị chôn hoàn toàn dưới mặt đất nhưng không có một tổn hại gì cho những em bé mới được sanh ra. Và người đại sứ Mexico kể cho tôi, đứa bé, khi nó được đem ra khỏi nơi tăm tối đó, đã cư xử chính xác như nó làm khi ra khỏi bụng mẹ.

K: Nó giống như vẫn còn trong bụng mẹ.

P3: Thưa ông, bản năng tự bảo toàn cũng có nơi con thú, nhưng khi nó tiến hóa thành con người, anh ấy bắt đầu tạo ra những vấn đề. Con thú không tạo ra những vấn đề. Nếu chúng ta tin tưởng điều gì những nhà khoa học nói, rằng con người tiến hóa từ con thú, vậy thì anh ấy có mọi bản năng mà con thú có. Sự khác biệt cốt yếu là thêm vào đó con người có khả năng để suy nghĩ, và khả năng để suy nghĩ này cũng tạo ra tất cả những vấn đề kia. Và điều gì ông đang hỏi là, liệu chúng ta có thể dùng khả năng này để không tạo ra những vấn đề nhưng để làm điều gì đó hoàn toàn khác hẳn hay không?
K: Vâng, thưa bạn, điều đó đúng.

P7: Bộ não là cái nguồn của mọi vấn đề. Nó đã tạo ra cái tôi và cũng cả mọi vấn đề. Ông gợi ý rằng bộ não có thể kết thúc những vấn đề. Vậy thì sự khác biệt giữa bộ não đã kết thúc đó và cái trí là gì?

P6: Ông đã nói rằng bộ não là cái nguồn của mọi vấn đề và cũng từ bộ não đó có được sự kết thúc mọi vấn đề. Với sự kết thúc đó, cái bộ não còn lại suy nghĩ, trực nhận, thâu nhận những gợi ý bộc lộ ra. Sự khác biệt thực sự giữa bộ não đó và cái trí là gì?

K: Tôi hiểu, tôi hiểu. Chờ một tí. Xem này, bạn đang đặt một câu hỏi liên quan đến chết. Trước khi tôi có thể trả lời câu hỏi đó tôi phải trả lời chết là gì. Có một câu tục ngữ của người Ý nói rằng: Tất cả thế giới sẽ chết, thậm chí có lẽ tôi cũng chết! Bạn có hiểu sự đùa cợt của câu chuyện không? Vì vậy, chết là gì? Chúng ta biết sanh là gì – người mẹ, người cha, mọi con người khác, và em bé được sanh ra rồi trải qua bi kịch lạ lùng này. Nó là một bi kịch; nó không là cái gì đó hạnh phúc, hân hoan, tự do. Nó là một bi kịch còn thảm thiết hơn bất kỳ bi kịch nào Shakespeare đã từng viết. Vì vậy, tôi biết sanh là gì. Bây giờ, chết là gì? Tôi đang hỏi việc này; bạn nói cho tôi.

P3: Vào một ngày trước khi chúng ta đang thảo luận, ông đã nói về một “ngay lúc này” mà trong đó là mọi thời gian, cả sống và chết. Bộ não, có khả năng thấy dòng trôi chảy của sống, cũng có khả năng phơi bày kết thúc đó mà là chết. Đó là câu trả lời.

K: Tôi đã nói, sống là quyến luyến, đau khổ, sợ hãi, vui thú, lo âu, hoang mang, toàn bộ những việc đó, và chết ở đằng đó, xa thật xa. Tôi giữ một khoảng cách thận trọng. Tôi có tài sản, những quyển sách, những viên đá quý; đó là cuộc sống của tôi. Tôi giữ nó ở đây và chết ở đó. Tôi nói, hãy đem hai cái vào cùng nhau, không phải ngày mai, nhưng ngay lúc này – mà có nghĩa là kết thúc tất cả ngay lúc này. Bởi vì, đó là điều gì chết sẽ nói. Chết nói rằng bạn không thể mang theo bất kỳ cái gì cùng bạn; vì vậy, hãy mời chết – không phải tự tử – hãy mời chết và sống cùng nó. Chết là ngay lúc này, không phải ngày mai.

P1: Có cái gì đó thiếu sót trong việc này. Tôi có thể mời mọc chết ngay lúc này và bộ não có lẽ yên lặng được một lúc, nhưng toàn sự việc lại quay về; vậy là vấn đề của cuộc sống quay trở lại.

K: Không phải, không phải. Tôi quyến luyến anh ấy, anh ấy là một người bạn của tôi, tôi đã sống cùng anh ấy, chúng tôi dạo bộ cùng nhau, chúng tôi chơi đùa cùng nhau, anh ấy là người đồng hành cùng tôi, và tôi quyến luyến anh ấy. Chết nói với tôi, bạn không thể rủ anh ấy theo được đâu. Vậy là chết bảo với tôi, Hãy làm tự do bạn ngay lúc này, không phải mười năm sau. Và tôi nói, Hoàn toàn đúng, tôi sẽ được tự do khỏi anh ấy. Mặc dù tôi vẫn là bạn của anh ấy, tôi không lệ thuộc anh ấy chút nào cả. Bởi vì, tôi không thể rủ anh ấy theo được. Điều gì sai trái với việc đó? Bạn không đang tranh luận để bác bỏ việc đó chứ?

P5: Mà có nghĩa, thưa ông, bạn phải kết thúc mọi thỏa mãn.

K: Không, tôi không đang nói như thế. Tôi đã nói, quyến luyến.

P5: Mọi quyến luyến

K: Đó là tất cả.

P8: Thưa ông, liệu có thể kết thúc việc đó khi hai thân thể này còn tồn tại hay không?

K: Ồ, có chứ, thưa bạn. Những thân thể của chúng ta không ràng buộc vào nhau; chúng là hai thân thể tách rời. Thuộc tâm lý tôi thâu nhận anh ấy như một người bạn và dần dần ở bên trong quyến luyến anh ấy. Tôi không quyến luyến anh ấy ở bên ngoài bởi vì anh ấy đi một hướng và tôi đi hướng – anh ấy nhậu nhẹt, tôi lại không và vân vân. Nhưng anh ấy vẫn là một người bạn của tôi. Rồi thì chết đến và nói, bạn không thể rủ anh ấy theo được đâu. Đó là một sự thật. Vì vậy, tôi nói, Được rồi tôi sẽ đứng riêng lẻ ngay lúc này.

P3: Thưa ông, vấn đề phát sinh không phải bởi vì bạn nhận được vui thứ từ người bạn của bạn hay người vợ của bạn, nhưng bởi vì bạn bắt đầu sử dụng vui thú đó như một thành tựu cho chính mình, và vì vậy bạn muốn một tiếp tục của vui thú đó và bạn muốn sở hữu con người đó, hay sao?

K: Đúng rồi. Vì vậy, liên hệ là gì? Tôi sẽ không thảo luận nó, chúng ta không có thời gian. Bạn thấy không, thưa bạn, bạn đang không gặp gỡ điểm chính của tôi. Tôi hỏi bạn tánh tư lợi khởi đầu và kết thúc ở đâu. Kết thúc có quan trọng hơn bất kỳ điều nào khác hay không? – kết thúc? Và rồi lúc đó trạng thái trong đó không còn tánh tư lợi là gì? Nó là chết phải không? – mà có nghĩa một kết thúc. Chết nghĩa là kết thúckết thúc mọi thứ. Vì vậy, nó nói, “Hãy thông minh đi, cậu trai, hãy sống cùng chết”.

P3: Mà có nghĩa chết nhưng giữ cái thân thể. Cái chết còn lại sẽ đến bằng cách nào cũng được.

K: Thân thể à? Cho chim chóc ăn hay quẳng nó xuống sông. Nhưng thuộc tâm lý, cái cấu trúc khủng khiếp mà tôi đã xây dựng này tôi không thể đem nó theo cùng.

P3: Nó là một bản năng phải không, thưa ông? Nó là một tài sản di truyền qua những cái gene phải không?

K: Vâng, có thể. Nhưng thú vật không suy nghĩ theo cách này; tôi đã quan sát nhiều thú vật.

P3: Không, do đó tôi không chắc liệu nó có là bản năng hay không.

K: Đó là tất cả mà tôi đang nói. Đừng đơn giản nó tới một bản năng, thưa bạn.

P8: Ông sắp sửa kể cho chúng tôi một câu chuyện vui gì đây?

K: Một người đàn ông chết và gặp người bạn của ông ấy ở thiên đàng. Họ nói chuyện và ông ấy nói, “Nếu tôi chết rồi, tại sao tôi lại cảm thấy kinh hãi như thế?”
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
(Xem: 3883)
Tư Tưởng Phật Giáo Trong Thi Ca Nguyễn Du - HT Thích Như Điển
(Xem: 3061)
Phật Giáo Việt Nam Tại Châu Âu - HT Thích Như Điển
(Xem: 6864)
Tư Tưởng Phật Giáo Trong Văn Học Thời Trần - Tác giả: Nguyễn Vĩnh Thượng
(Xem: 5581)
Emily Elizabeth Dickison là nhà thơ lớn của Mỹ trong thế kỷ thứ 19. Bà sống phần lớn cuộc đời trong cô độc.
(Xem: 3885)
Ni Giới Việt Nam Hoằng Pháp tại Hoa Kỳ - Thích Nữ Giới Hương. Hồng Đức Publishing. 2020
(Xem: 3050)
Tác phẩm “Xây dựng hạnh phúc gia đình” của Hòa thượng Thích Thắng Hoan là cẩm nang hướng dẫn xây dựng hạnh phúc cho người Phật tử tại gia.
(Xem: 12006)
“Nói Thiền tông Việt Nam là nói Phật giáo Việt Nam. Và những bậc cao Tăng làm sáng cho Phật giáo, làm lợi ích cho dân tộc từ thế kỷ thứ 6 mãi đến nay đều là các Thiền sư.”
(Xem: 5110)
Ai đã truyền Việt Nam Phật Giáo qua Trung Quốc: Khương Tăng Hội, người Việt Nam. Vào năm nào: năm 247 tây lịch.
(Xem: 3827)
Tư tưởng Phật giáo trong văn học thời Lý bản PDF - Nguyễn Vĩnh Thượng
(Xem: 9098)
Thầy Tuệ Sỹ Là Viên Ngọc Quý Của Phật Giáo và Của Việt Nam - Nguyễn Hiền Đức
(Xem: 7317)
Dưới Bóng Đa Chùa Viên Giác - hồi ký về một ngôi chùa đã đi vào lịch sử Phật giáo tỉnh Quảng Nam. Viên Giác Tùng Thư 2019 - Nhà xuất bản Liên Phật Hội
(Xem: 27058)
Tác phẩm Trí Quang Tự Truyện bản pdf và bài viết "Đọc “Trí Quang Tự Truyện” của Thầy Thích Trí Quang" của Trần Bình Nam
(Xem: 5865)
Tôi đặt bút bắt đầu viết "Lời Vào Sách" nầy đúng vào lúc 7 giờ sáng ngày 21 tháng 6 năm 1995 sau khi tụng một thời kinh Lăng Nghiêmtọa thiền tại Chánh điện.
(Xem: 5585)
Có lẽ đây cũng là một trong những viễn ảnh của tâm thức và mong rằng những trang sách tiếp theo sẽ phơi bày hết mọi khía cạnh của vấn đề, để độc giả có một cái nhìn tổng quát hơn.
(Xem: 6096)
Ai trói buộc mình? Không biết có bao giờ chúng ta tự đặt câu hỏi đó với chúng ta chưa? Đến chùa học pháp hay đi tu chỉ để cầu giải thoát. Mục đích tu hoặc xuất gia là cầu giải thoát sinh tử. Giải thoát có nghĩa là mở, mở trói ra. Cầu giải thoát là đang bị trói. Nhưng ai trói mình, cái gì trói mình? Khi biết mối manh mới mở được.
(Xem: 5569)
Sống Trong Từng Sát Naphương pháp thực tập sống tỉnh thức, sống và ý thức về sự sống trong từng mỗi phút giây. Đây là phương thức tu tập dựa trên tinh thần Kinh Bốn Lãnh Vực Quán Niệm.
(Xem: 5440)
Nguyên bản: How to practice the way to a meaningful life. Tác giả: Đức Đạt Lai Lạt Ma. Anh dịch: Jeffrey Hopkins, Ph. D. Chuyển ngữ: Tuệ Uyển
(Xem: 7743)
Mối Tơ Vương của Huyền Trân Công Chúa (Phóng tác lịch sử tiểu thuyết vào cuối đời Lý đầu đời Trần) HT Thích Như Điển
(Xem: 4745)
Nguyệt San Chánh Pháp Số 84 Tháng 11/2018
(Xem: 12010)
Nhẫn nhục là thù diệu nhất vì người con Phật thực hành hạnh nhẫn nhục thành thục, thì có thể trừ được sân tâm và hại tâm, là nhân tố quan trọng để hành giả thành tựu từ tâm giải thoátbi tâm giải thoát.
(Xem: 21804)
Tác giả: Diệu Hạnh Giao Trinh sưu tầm và kể chuyện, Nguyễn Minh Tiến hiệu đínhgiới thiệu
(Xem: 6468)
Cảm Đức Từ Bi - tác giả Huỳnh Kim Quang
(Xem: 7414)
Một bản dịch về Thiền Nhật Bản vừa ấn hành tuần này. Sách nhan đề “Thiền Lâm Tế Nhật Bản” của tác giả Matsubara Taidoo. Bản Việt dịch do Hòa Thượng Thích Như Điển thực hiện.
(Xem: 6692)
Tuyển tập “Bát Cơm Hương Tích” của Thượng Tọa Thích Nguyên Tạng là một phần lớn của đời tác giả, ghi lại những gì Thầy mắt thấy tai nghe một thời và rồi nhớ lại...
(Xem: 6268)
Quyển sách "Hãy làm một cuộc cách mạng" trên đây của Đức Đạt-lai Lạt-ma khởi sự được thành hình từ một cuộc phỏng vấn mà Ngài đã dành riêng cho một đệ tử thân tín là bà Sofia Stril-Rever vào ngày 3 tháng giêng năm 2017.
(Xem: 8525)
THIỀN QUÁN VỀ SỐNG VÀ CHẾT - Cẩm Nang Hướng Dẫn Thực Hành - The Zen of Living and Dying A Practical and Spiritual Guide
(Xem: 6046)
Mùa An Cư Kiết Hạ năm 2016 nầy tôi bắt đầu viết tác phẩm thứ 67 để sang năm 2017 xuất bản với nhan đề là "Nước Mỹ bao lần đi và bao lần đến"
(Xem: 5690)
Người đứng mãi giữa lòng sông nhuộm nắng, Kể chuyện gì nơi ngày cũ xa xưa, Con bướm nhỏ đi về trong cánh mỏng, Nhưng về đâu một chiếc lá xa mùa (Tuệ Sỹ)
(Xem: 14168)
TĂNG GIÀ THỜI ĐỨC PHẬT Thích Chơn Thiện Nhà xuất bản Phương Đông
(Xem: 20173)
Người học Phật có được một tài liệu đầy đủ, chính xác, đáng tin cậy, dễ đọc, dễ hiểu, dễ nhớ và dễ tra cứu khi cần...
(Xem: 6847)
Tác phẩm nầy chỉ gởi đến những ai chưa một lần đến Mỹ; hoặc cho những ai đã ở Mỹ lâu năm; nhưng chưa một lần đến California...
(Xem: 6818)
Từ Mảnh Đất Tâm - Huỳnh Kim Quang
(Xem: 6382)
Một năm lại sắp trôi qua với những vết tích điêu tàn, khổ nạn để lại trên khắp trái đất. Nhìn lại, chúng ta không khỏi giật mình, và chạnh lòng thương tưởng
(Xem: 6475)
Chung trà cuối năm uống qua ngày đầu năm. Sương lạnh buổi sớm len vào cửa sổ. Trầm hương lãng đãng quyện nơi thư phòng..
(Xem: 6004)
Một năm lại sắp trôi qua với những vết tích điêu tàn, khổ nạn để lại trên khắp trái đất. Nhìn lại, chúng ta không khỏi giật mình, và chạnh lòng thương tưởng
(Xem: 7396)
Nước lũ từ thượng nguồn cuồn cuộn đổ về, lại thêm nước từ đập thủy điện ồ ạt xả ra. Dân không được báo trước.
(Xem: 7362)
Trải hơn 25 thế kỷ, Chánh Pháp của Phật vẫn được tuyên dươnglưu truyền bởi hàng đệ tử xuất gia lẫn tại gia, đem lại giải thoátgiác ngộ cho...
(Xem: 8490)
Là người mới bắt đầu học Phật hoặc đã học Phật nhưng chưa thấm nhuần Phật pháp chân chính, chúng tôi biên soạn...
(Xem: 6453)
Hôm nay là ngày 10 tháng 6 năm 2015, tại thư phòng chùa Viên Giác Hannover, Đức Quốc, tôi bắt đầu viết tác phẩm thứ 65 của mình...
(Xem: 6844)
Bắt đầu vào hạ, trời nóng bức suốt mấy ngày liền. Bãi biển đông người, nhộn nhịp già trẻ lớn bé. Những chiếc...
(Xem: 10459)
Phật giáo ra đời từ một trong những cái nôi của nền văn minh nhân loại - Ấn Độ - và nhanh chóng phổ biến tại các nước phương Đông...
(Xem: 19778)
Trong tập sách nhỏ này tôi đã bàn đến hầu hết những gì mọi người đều công nhậngiáo lý tinh yếu và căn bản của Đức Phật... Con Đường Thoát Khổ - Đại đức W. Rahula; Thích Nữ Trí Hải dịch
(Xem: 30165)
Tôi cảm động, vì sống trong đạo giải thoát tôi đã tiếp nhận được một thứ tình thiêng liêng, trong sáng; một thứ tình êm nhẹ thanh thoát đượm ngát hương vị lý tưởng...
(Xem: 16165)
Tập sách do Minh Thiện và Diệu Xuân biên soạn
(Xem: 19565)
Phật GiáoVũ Trụ Quan (PDF) - Tác giả: Lê Huy Trứ
(Xem: 11041)
Hạnh Mong Cầu (sách PDF) - Lê Huy Trứ
(Xem: 14286)
Đọc “Dấu Thời Gian” không phải là đọc sự tư duy sáng tạo mà là đọc những chứng tích lịch sử thời đại, chứng nhân cùng những tâm tình được khơi dậy trong lòng tác giả xuyên qua những chặng đường thời gian...
(Xem: 7738)
Báo Chánh Pháp Số 48 Tháng 11/2015
(Xem: 10459)
Nguyệt san Chánh Pháp Tháng 10 năm 2015
(Xem: 7915)
Báo Chánh Pháp Số 46 Tháng 9/2015 - Chuyên đề Vu Lan - Mùa Báo Hiếu
Quảng Cáo Bảo Trợ
Gủi hàng từ MỸ về VIỆT NAM
Get a FREE Online Menu and Front Door: Stand Banner Menu Display for Your Restaurant