Subscribe HoaVoUu Youtube
Kính mời Subscribe kênh
YouTube Hoa Vô Ưu
Sitemap Hoavouu.com
Điền Email để nhận bài mới
Bài Mới Nhất

Đức Phật Duyên Sinh

14 Tháng Năm 202316:27(Xem: 781)
Đức Phật Duyên Sinh
Đức Phật Duyên Sinh

 
Vĩnh Hảo

hoa sen 1

 

Những gì được sinh ra trên thế gian này đều do sự kết hợp của nhân duyên, nói gọn là duyên sinh.

Trong vận hành của nhân-duyên, cái gì sờ được, thấy được, nghĩ đến được, cảm giác được, đặt tên được, đều là do nhân duyênsanh khởi, không thể nào là một cá thể độc lập. Hư không không sờ không thấy được, nhưng có thể nghĩ và đặt tên để phân biệt với cái không phải là nó, nên hư không cũng do duyên sinh, không thể tự hiện hữu một cách độc lập. Hư không không hiện hữu nếu chủ thể nhận thức về nó không hiện hữu, không sinh khởi. Hư không cũng không thể hiện hữu nếu vạn vật hữu hìnhtâm thức trừu tượng, không hiện hữu. Nếu không nhờ hư không thì không thể nhận biết sự vật, và cũng nhờ sự vật mà biết có hư không chung quanh. Suy ra, một sự thể có mặt đối với chúng ta tất phải được nhận thức, đặt tên để phân biệt với một hay nhiều sự thể khác cả trong thời gian quá khứ, hiện tạivị lai; thế nên, mọi sự mọi vật đều hiện hữu trong tương quan tương sinh, không có gì tự sinh, không có gì tự hiện hữu mà không nhờ sự hiện hữu đồng thời của những cái không phải là nó. Tất cả mọi sự mọi vật đều có liên hệ mật thiết với nhau để sinh, diệt. “Cái này hiện hữu thì cái kia hiện hữu; cái này không hiện hữu thì cái kia không hiện hữu. Cái này sinh thành thì cái kia sinh thành; cái này hủy diệt thì cái kia hủy diệt” (1).

Sự xuất hiện của đức Phật trên thế gian cũng không ngoài duyên sinh. Nhưng duyên sinh, nói theo Bát-bất (2) là bất sinh, nên cũng bất diệt. Cái gì được sinh ra từ những điều kiện nhân duyên, cái đó không có tự tánh, không thực hiện hữu, không thực sinh ra. Có nghĩa rằng sự sinh không có thật, vì vậy sự diệt cũng không có thật. Sinh-tử chỉ là ảo tưởng, ảo mộng, ảo giác.

Một cách nói khác của bất sinh - bất diệt là vô lai - vô khứ khi mô tả sự hiện hữutịch diệt của đức Phật: “Như Lai ấy, không từ đâu đến, cũng chẳng đi đâu – nên gọi là Như Lai.” (3)

Dù vậy, trên mặt hiện tượng, trên bình diện tục đế, người ta thấy đức Phật có sinh có diệt. Đại sư Long Thọ cũng “thấy” (kiến) Phật hiện hữu nên đã cất lời ca tụngđảnh lễ ngay từ bài kệ mở đầu của Trung Luận (4):

“Nói được [lý] nhân duyên ấy
Khéo trừ các thứ hý luận
Con cúi đầu lễ Phật
[Đã nói lý nhân duyên]

Đệ nhất trong các thuyết.” (5)

Đại sư Long Thọ đã thấy Đức Phật sinh-diệt như thế nào? Hãy nghe Đại sư Trí Quang: “Phật không nhập diệt. Cái nhân bồ-tát hạnh của Phật làm cho sự sống lâu của Phật đã không bao giờ hết. Phật ở bên ta. Ta không thấy Phật chỉ vì ta thấy là thấy sống-chết mà Phật thì phi sinh-diệt. Nhưng mù nên không thấy mặt trời mà vẫn sống nhờ ánh sáng của nó. Ta không thấy Phật nhưng ơn hóa độ của Phật không rời bỏ ta, ta vẫn luôn luôn được hưởng.” (6)

Thấy (kiến) pháp thân Phật (7) thì mới thực sự thấy được một đức Phật bất sinh bất diệt.

 

Và dù thế nào, trong lịch sử nhân loại, hơn hai nghìn năm trăm năm trước, đã có một đức Phật sinh ra trong cõi đời ô trược, vượt lên từ cõi ấy như hoa sen vươn khỏi bùn lầy, trải bao khổ nhọc tìm cầu chân lý; và cuối cùng, sau 49 ngày đêm thiền định, vừa khi Sao Mai mọc, đã chứng được tuệ giác vô thượng.

Xin cung kính đảnh lễ đức Như Lai, bậc toàn thiện toàn giác, đã tùy duyên ứng hiện để dẫn đạo chúng sinh, vượt thoát vũng lầy thống khổ của trần gian như sen xanh, sen trắng, sen đỏ, sen vàng… (8) theo thời gian, trước sau gì cũng sẽ ra khỏi mặt nước để tỏa ngát hương thơm trên mặt hồ.

 

Vĩnh Hảo

Mùa Phật Đản, 2023

 

_______________

 

(1)  "Nhược thử hữu tắc bỉ hữu, nhược thử vô tắc bỉ vô, nhược thử sinh tắc bỉ sinh, nhược thử diệt tắc bỉ diệt…" (Kinh Trường A Hàm).

(2)  Bát-bất Trung Đạo là 8 nguyên lý phủ định của Luận sư Long Thọ (150 – 250, thế kỷ 1-2) nhằm phê bìnhphá hủy mọi kiến chấp, thiên chấp của ngoại đạo và một vài bộ phái Phật giáo đương thời, gồm: Bất sinh, bất diệt; bất thường, bất đoạn; bất nhất, bất dị; bất lai, bất xuất.

(3)  “Như Lai giả, vô sở tùng lai, diệc vô sở khứ, cố danh Như Lai” (Kinh Kim Cang, Uy nghi Tịch tĩnh, đoạn 29)

(4)  Bộ luận lập thuyết của Bồ-tát Long Thọ, làm nền tảng cho Trung quán tông tại Ấn độ vào thế kỷ thứ 1 & 2, và Tam Luận Tông tại Trung Hoa từ thế kỷ thứ 5 mà ngài Cưu-ma-la-thập được xem nhưkhai tổ.

(5)  Trung Luận, Phẩm thứ nhất, Phá nhân duyên, kệ thứ 2: “Năng thuyết thị nhân duyên / Thiện diệt chư hý luận / Ngã khể thủ lễ Phật / Chư thuyết trung đệ nhất.”

(6)  Kinh Pháp Hoa, HT. Thích Trí Quang dịch - trích Lược dẫn, Lược nói chủ ý, trang 5.

(7)  “Nhược dĩ sắc kiến ngã, dĩ âm thanh cầu ngã, thị nhân hành tà đạo, bất năng kiến Như Lai” - Kẻ nào nhìn Như lai qua sắc tướng, âm thanh, kẻ ấy đang lạc vào đường tà, không thể thấy được Như Lai (Kinh Kim Cang)

(8)  Mượn hình ảnh từ một đoạn trong kinh Thánh Cầu (Ariyapariyesanà Sutta – Trung Bộ)

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
(Xem: 911)
Vào năm 563 trước Tây lịch, một cậu bé được sanh ra trong một hoàng tộc tại miền Bắc Ấn Độ.
(Xem: 683)
Lịch sử Đức Phật Thích Calịch sử của một con người, nhờ công phu tu tập tự thân đã chứng đạt quả vị Giác ngộ.
(Xem: 1191)
Vũ trụ chúng ta sinh ra đã được gần 14 tỷ năm. Đó là quá trình tiến hóa, từ vật chất không có sự sống đến vật chất có sự sống, lên đến
(Xem: 1028)
Lễ Phật Đản là một trong ba Lễ cấu thành Lễ Tam hợp mà Liên Hiệp Quốc gọi là Vesak (Lễ Phật Đản sinh, Lễ Phật thành ĐạoLễ Phật nhập Niết bàn).
(Xem: 733)
Là người con của Đấng Cha Lành, Đức Thế Tôn – Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni, dù sống bất cứ nơi đâu cũng thế..! Đến ngày Phật Đản,
(Xem: 750)
Cứ mỗi độ trăng tròn tháng tư, những người con Phật ở khắp thế gian này lại hân hoan cử hành lễ tưởng niệm đức bổn sư.
(Xem: 1284)
Hằng năm, cứ mỗi độ rằm tháng tư âm lịch trở về, những người con Phật khắp nơi trên toàn thế giới lại hân hoan chào đón ngày đản sinh của Đức Từ phụ Thích Ca Mâu Ni,
(Xem: 1492)
Quán niệm về sự mong manh vô thường của thế gian, nhìn ra thân và tâm, lẫn ngoại giới, không có chủ thế nhất định, không có sự thực hữu của một cái ngã cùng những thuộc tính của nó.
(Xem: 1574)
Ngài trụ trì thiền viện Baan Taad nằm tại vùng nông thôn gần ngôi làng nơi ngài đã sinh ra và lớn lên.
(Xem: 2294)
Khi Phật giáo đồ trên khắp thế giới chuẩn bị đón mừng Quốc tế lễ Vesak PL. 2.564 (2020), kỷ niệm ba sự kiện trọng đại trong cuộc đời Đức Phật
(Xem: 2538)
New York, năm một ngàn chín trăm chín mươi chín, taị phiên họp thừ năm mươi tư đã đồng thuận chọn ngày rằm tháng tư âm lịch để ...
(Xem: 3420)
Đức Phật đản sinh là một sự kiện vô cùng trọng đại trong lịch sử của nhân loại.
(Xem: 4165)
Kinh Phật Bản Hạnh Tập kể rằng theo thông lệ xứ Ấn độ cổ đại, người phụ nữ mang thai phải về nhà cha mẹ
(Xem: 7559)
Đức Phật hay Đạo Phật, mặc nhiên đã đóng góp sự lành mạnh, và hiện hóa vào trong mọi tầng lớp xã hội loài người, và muôn loài ...
(Xem: 7257)
Vesak là tiếng Sinhalese của người dân đảo quốc Sri Lanka (Tích Lan), tiếng Pali là Vesakha, tiếng Phạn (Sanskrit) là Vaisakha, Vesak là tên gọi của một tháng theo lịch xưa của nước Ấn Độ trong thời Đức Phật
(Xem: 5887)
Thông Điệp Chúc Mừng Vesak 2643 (2019) Của Thủ Tướng Úc Đại Lợi, Ông Scott Morrison; TT Thích Nguyên Tạng dịch Việt
(Xem: 4906)
Đạo Phật xuất hiệnthế gian, khởi đầu từ vườn Lâm-tỳ-ni, xứ Nepal, Ấn Độ cổ (nay là Brumindai vùng Terai), và bừng sáng tại Bồ đề Đạo tràng, nước Magadhi (Ma-kiệtđà),
(Xem: 5619)
... Tôi hân hoan đón mừng ngày Phật Đản, ngày ra đời của một con người trí tuệ, bậc Thầy của muôn loài chúng sinh.
(Xem: 6121)
Nhân ngày Lễ Khánh Đản của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni, chúng ta hãy cùng nhau ôn lại tiểu sử của Ngài để có sự hiểu biết về một vĩ nhân đã...
(Xem: 9115)
Mặc dù Đức Phật đã xuất hiện trên hành tinh trái đất màchúng ta đang có mặt cách nay 2.642 năm về trước, và hiện nay đang bước sang thập niên thứ 2 ...
(Xem: 10092)
Một hiện thể độc nhất, này các Tỷ-kheo, một nhân thể phi thường trác việt khi xuất hiệnthế gian, sự xuất hiện ấy đem lại hạnh phúc cho...
(Xem: 8128)
Ngày 4-5 vừa qua, Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc António Guterres đã gởi đi Thông điệp nhân Ngày Vesak 2641 (2017)
(Xem: 8146)
Bước chân ban đầu là bước chân khai mở con đường vượt thoát những phiền não, ràng buộc của kiếp sống...
(Xem: 7090)
Khi một hiện hữu làm linh hiện ý nghĩa hiện sinh trọn vẹn của nó, cả ba ngàn đại thiên thế giới đều rung động.
(Xem: 12988)
Ngày Lễ Phật Đản Visak là ngày quan trọng nhất đối với tất cả Phật tử trên toàn thế giới. Đây là ngày...
(Xem: 14540)
Cách đây hơn 2.600 năm, vào ngày trăng tròn tháng Tư, tại vườn ngự uyển Lumbini, thành Kapilavastu...
(Xem: 13225)
Theo truyền thống Phật Giáo, nói về các thời điểm nhất định, thí dụ như Sự Ra Đời Và Sự Giác Ngộ Của Đức Phật, có một nguồn ánh sáng...
(Xem: 12561)
Vẫn như mọi năm, tháng Tư âm lịch ngày trăng tròn là ngày kỉ niệm Đức Phật đản sanh. Theo truyền thống Phật giáo thì ...
(Xem: 11060)
Đức Phật được Liên Hiệp Quốc tôn vinh là nhà văn hóa lớn của nhân loại của 25 thế kỷ qua, hẳn là ...
(Xem: 10633)
Hạnh phúc thay, Đức Phật ra đời. Hạnh phúc thay, bài giảng Phật Pháp đúng đắn. Hạnh phúc thay, Tăng Đoàn hòa hợp.
(Xem: 14402)
Hội Đồng Điều Hành GHPGVNTN Âu Châu kính gởi đến Chư Tôn Đức Tăng Ni và Phật tử
(Xem: 12287)
Thế Tôn, bậc tôn quý nhất, đấng Giác ngộ duy nhất, tối tôn ở đời. Bởi chỉ có thành tựu tuệ giác vô ngã, kết quả của thiền quán mới ...
(Xem: 11581)
Bảy bước đi liên tòa kết nụ Chỉ đất trời thượng hạ tuyên ngôn "Như Lai vô thượng chí tôn Thân này kiếp chót vĩnh tồn vô sanh"
(Xem: 23204)
Đại Lễ Phật Đản Phật Lịch 2560 do Giáo Hội PGVNTN Hoa Kỳ và các chùa tại địa phương tổ chức vào ngày 01.05.2016 tại Mile Square Park, 16801 Euclid Street, Fountain Valley 92708
(Xem: 11292)
Thông Bạch Phật Đản 2016 - Phật Lịch 2560 của Chánh Văn Phòng HĐCM GHPGVNTN Hoa Kỳ
(Xem: 10386)
Phật Đản là ngày sinh của Đức Phật. Theo như trong kinh Phật đã dạy: “Tất cả chúng sanh đều có Phật tánh”,
(Xem: 9416)
“Thị hiện Đản sanh”, là cụm từ được chỉ chung cho tất cả các bậc Thánh nhân, chư Phật, Bồ Tát khởi lên ý niệm tự phát nguyện...
(Xem: 12757)
Dòng đời cứ cuồn cuộn hay lặng lẽ mãi miết trôi, và mọi cảm nhận tiếp thụ của con người vẫn cứ lan chảy bất tận theo thời gian.
(Xem: 19166)
Cách đây hơn 10 năm tại trụ sở Liên Hiệp Quốc ở New York, Hoa Kỳ, các thành viên của Liên Hiệp Quốc đã đồng thuận mỗi năm lấy ngày Vesak của Đức Phật làm ngày Phật Đản của thế giới.
(Xem: 13659)
Bồ Tát Đản sanh xuống cõi đời Niềm vui lan tỏa khắp nơi nơi Trời người cảnh vật đều hoan hỷ Trang sử vàng ghi rất rạng ngời
(Xem: 10794)
Cách đây hơn 26 thế kỷ, Đức Phật Thích Ca Mâu Ni thị hiện tại xứ Ấn Độ cổ xưa, cội nguồn của nền văn minh sông Hằng. Sự kiện trọng đại Đức Thế Tôn thị hiện vào cõi đời này thật là hy hữu.
(Xem: 23039)
Gần hai trăm nghìn người không phân biệt Tôn giáo, Quốc tịch, Chính đảng, ngày 10/05/2015 tại Đài Bắc Quốc tế Phật Quang hội tổ chức thiên Tăng, vạn Chúng Khánh chúc Phật đản, nhất tâm Thập nguyện báo Mẫu ân,
(Xem: 31188)
Tôi tin hy vọng rằng tất cả người dân Nepal nhân mùa lễ này hãy chuyển hóa những vụn vỡ để có thể làm cho mọi thứ trở nên nhẹ nhàng hơn trong cuộc sống giống như thông điệp của Đại lễ về giá trị con người.
(Xem: 10420)
Các phương cách đản sanh của chư Phật đều giống nhau như sự xuất hiện của các ngài giữa thế gian này đã cảm ứng đến thế giới chư thiên và các loài khác
(Xem: 11112)
Người đã đến, vầng hồng dương rạng rỡ, Bước nhiệm huyền bừng nở những đài sen, Ưu Đàm hoa còn lưu hương muôn thuở. Cõi trầm luân còn nhắc nhớ bao phen..
(Xem: 12577)
Tháng tư âm lịch tưng bừng, Vườn Lâm-tỳ-ni đón mừng Đản Sanh. Ca-tỳ-la-vệ cửa thành, Trên không nhẹ thoảng âm thanh lạ thường.
(Xem: 10711)
Hãy lắng nghe lời Thầy-Tổ nói, minh bạchấn tượng hơn: “Nói lời Phật nói, nghĩ điều Phật nghĩ, làm điều Phật làm.”
(Xem: 7579)
Mùa Phật đản ( PL2559 - DL2015), Mùa kỉ niệm Phật ra đời, là con cháu của Phật, chúng ta dành thời gian nhớ lại những lời dạy của Ngài.
(Xem: 10084)
Với bốn câu kệ thường được vang lên trong mỗi mùa Phật Đản, những người con Phật trên khắm năm châu ngày càng hiểu thêm giá trịý nghĩa tích cực sự ra đời của đức Bổn Sư Thích ca Mâu Ni Phật.
(Xem: 16425)
Trường A Hàm I, "Thiên thượng thiên hạ duy ngã độc tôn. Duy ngã vi tôn, yếu độ chúng sanh, sanh lão bệnh tử"...
(Xem: 6344)
Cũng như bao người, tôi may mắn có vị Thầy rất xa và cũng rất gần. Những lời Thầy dạy đã giúp tôi rất nhiều trong quá khứ, hiện tại và cả tương lai.
(Xem: 6393)
Hằng năm, cứ vào dịp đến những ngày tháng tư âm lịch, lòng tôi lại dâng lên một niềm hân hoan khôn tả; niềm vui ấy chính là khoảnh khắc đón chờ đến ngày Phật đản,
(Xem: 22838)
Có rất nhiều những bài học tươi đẹp, chấn động và những bài học làm thay đổi cả cuộc đời, những câu nói được đọc mà tôi đã tiếp thu từ đạo Bụt.
(Xem: 10714)
Hai ngàn năm trăm bốn mươi mốt năm đã trôi qua, nhưng hình bóng và biểu tượng cao quý của Đức Phật vẫn luôn ngời sáng trong lòng mọi người con Phật.
(Xem: 7511)
Đức Phật giáng sinh ở miền Trung Ấn Độ mà hiện nay được gọi là nước Nepal, một nước ở ven sườn dãy Hy mã lạp sơn, là dãy núi cao nhất thế giới và tiếp giáp với nước Tây tạng.
(Xem: 22703)
Của Chánh Văn Phòng GHPGVNTN Hoa Kỳ - HT Thích Thắng Hoan
(Xem: 11862)
Được làm con Phật là điều vừa đơn giản, vừa hy hữu. Đơn giản, vì sinh ra trong một gia đình Phật giáo thì tự động theo cha mẹ đi chùa, lễ Phật, tin Phật ngay từ bé.
(Xem: 11371)
Này người thanh niên! Ví như có một gian phòng tăm tối suốt cả nghìn năm dài. Nếu muốn thắp sáng cho nó, con cần phải đốt bao nhiêu ngọn đèn và mất bao nhiêu lâu để dẹp cho nó tươm tất?
(Xem: 10562)
Mãi cho đến tháng 12 năm 1999 mới được công nhậntuyên bố Đại lễ Phật Đản Quốc tế (lễ Vesak – Tam hợp) tại trụ sở Hội Đồng Liên Hiệp Quốc, New York City (Hoa Kỳ) vừa qua.
(Xem: 12104)
Tôi xin rất thận trọng để nói rằng, tư liệu tôi dựa vào để viết đa phần thuộc Tam Tạng Pāḷi văn, và một số nguồn được lấy từ tiếng Anh cùng một hệ Nam tông..
Quảng Cáo Bảo Trợ
Gủi hàng từ MỸ về VIỆT NAM
Get a FREE Online Menu and Front Door: Stand Banner Menu Display for Your Restaurant