Subscribe HoaVoUu Youtube
Kính mời Subscribe kênh
YouTube Hoa Vô Ưu
Tác Giả Authors
Sitemap Hoavouu.com
Điền Email để nhận bài mới

Nguyệt San Chánh Pháp 81 Tháng 8/2018

Wednesday, August 1, 201814:02(View: 1657)
Nguyệt San Chánh Pháp 81 Tháng 8/2018
NGUYỆN SAN CHÁNH PHÁP 81
THÁNG 8 NĂM 2018

(XEM BẢN PDF)
biachanhphap81

Thư tòa soạn số 81

(tháng 08.2018)

CHA MẸ DÂN

Vào tháng 10, mùa đông, nhằm tiết đại hàn, giá lạnh, vua Lý Thánh Tông (1023 – 1072) nói với các quan hầu cận rằng: "Trẫm ở trong cung, sưởi than xương thú, mặc áo lông chồn còn rét thế này, nghĩ đến người tù bị giam trong ngục, khổ sở về gông cùm, chưa rõ ngay gian, ăn không no bụng, mặc không kín thân, khốn khổ vì gió rét, hoặc có kẻ chết không đáng tội, trẫm rất thương xót. Vậy lệnh cho Hữu ty phát chăn chiếu, và cấp cơm ăn ngày hai bữa.” (1)

Một lần khác, “Mùa hạ, tháng 4, vua ngự ở điện Thiên Khánh xử kiện. Khi ấy công chúa Động Thiên đứng hầu bên cạnh, vua chỉ vào công chúa, bảo ngục lại rằng: ‘Ta yêu con ta cũng như lòng ta làm cha mẹ dân. Dân không hiểu biết mà mắc vào hình pháp, trẫm rất thương xót, từ nay về sau, không cứ gì tội nặng hay nhẹ đều nhất luật khoan giảm’."(1)

Ở nơi chốn an ổn, ấm cúng mà chợt chạnh lòng nghĩ đến người đói rét trong ngục thất; cùng con gái chứng kiến việc xử kiện mà động lòng thương tưởng tội nhân.

Cả hai trường hợp trên, được ghi vắn tắt trong Đại Việt Sử Ký Toàn Thưtheo lối biên niên (2), đều liên quan đến tội nhân, tù nhân. Xem ra, sử chỉ ghi sự quan tâm của nhà vua đối với tội nhân, tù nhân; nhưng nên hiểu lòng vua đối với dân cũng như thế. Nghĩa là vua cũng đặt lòng thương của mình đối với dân như cha mẹ đối với con cái, như quan niệm “dân chi phụ mẫu”(cha mẹ của dân) (3) được nói đến trong Kinh Thi (4).

Quan niệm vua/quan là cha mẹ của dân, ngay từ thời Mạnh Tử (372 – 289 trước Tây lịch), đã đổi khác, với chủ trương “dân vi quý, xã tắc thứ chi, quân vi khinh.”(5) Thực ra, triết học chính trị và lãnh đạo Tây phươngĐông phương từ ngàn xưa đã xem dân là chủ nhân ông của đất nước; vua/quan là công bộc của dân (servant of the people). Lãnh đạo có mặt để phục vụ quần chúng chứ không phải để được quần chúng phục vụ. Dù vậy, tư tưởng “dân chủ” nầy, trớ trêu thay, dường như chỉ mới được đón nhận về mặt lý thuyết (và khẩu hiệu) tại Việt Nam trễ tràng vào thế kỷ 19, 20. Thực tế cho thấy, quan chức thời nay, dưới chế độ độc đảng luôn miệng lên án sự bất minh và độc tài của các chế độ vua chúa thời xưa, đã công khai tự nhận mình là “cha mẹ của dân,” theo cái nghĩa là có quyền đè đầu cưỡi cổ người dân, định đoạt mọi thứ cho đời sống của nhân dân. Người dân Việt Nam cho đến thời đại văn minh tân tiến ngày nay—thời đại mà các tiêu đề “tự do, dân chủ” luôn được rêu rao nhắc đến trên từng bảng hiệu và giấy tờ hành chánh—vẫn chưa từng được quý trọng, thương yêu bởi những người “công bộc” hay “đầy tớ.” Theo cách ấy, quan chức lãnh đạo ngày nay làm cha mẹ thì là cha mẹ vô tâm, thiếu trách nhiệm với con cái; còn làm đầy tớ thì cũng là đầy tớ phản phúc, vô luân.

Làm thế nào mà một vị vua được cả nước tôn quý, đứng trên thiên hạ, ở nơi cung vàng điện ngọc mà vẫn xót thương, tưởng nghĩ đến tù nhân và dân đen? Có khi nào những người lãnh đạo ngày nay dành một phút nhìn thẳng vào thực trạng thống khổ của nhân dân, thay vì chỉ lo tìm cách trấn áp, bỏ tù người dân có ý kiến trái ngược với mình? Có thể nào lãnh đạo ngày nay dừng lại một phút, bớt nói bớt luận bàn, bớt tìm kế sách bảo vệ đảng phái và ngôi vị của mình, để lắng nghe tiếng nói trung thực và tiếng kêu đau thương của người dân?

Vua Lý Thánh Tông sở dĩ có tiếng là vị vua nhân đức, thành công trong việc trị quốc an dân, là nhờ lòng thương chân thành đối với con cái, cũng như đối với con dân (6). Lòng thương không hề là điểm yếu của một chế độ, một chính thể. Lòng thương không làm nhu nhược, yếu hèn đi dũng khí của trượng phu; ngược lại, có thể làm chất liệu hàn gắn những vụn vỡ, phân ly, tạo sức mạnh hòa hợp, đoàn kết trong toàn dân. Bằng chứng là trong thời gian 18 năm tại vị, ông vua nhân từ Lý Thánh Tông đã đánh Tống, bình Chiêm, với những chiến công lẫy lừng khiến quân Tống không còn dám xâm lấn Đại Việt, và vua Chiêm phải đầu hàng, triều cống cả ba Châu (Địa Lý, Ma Linh và Bố Chính – ngày nay là một số các huyện thuộc tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị).

Chuyện người xưa làm, không khó: cha mẹ thì phải ra cha mẹ, công bộc thì phải ra công bộc. Thương dân như con đẻ thì phải làm tất cả cho dân, vì dân; chứ không phải chỉ thương nơi cửa miệng hay khẩu hiệu. Đối với gia đình, cha mẹ ngoài trách nhiệm chăm sóc, nuôi dưỡng, còn phải biết lắng nghe, nhận biết sở trường, sở đoản, cảm nghĩ, lý tưởngquan niệm sống của con; và trên tất cả, phải thương yêu con. Không có thương yêu thì cha mẹ không còn là cha mẹ.

Lãnh đạo có lẽ không cần phải học đòi chiêu thuật chính trị nào để an dân, mà chỉ cần nuôi lớn và biểu hiện lòng thương của cha mẹ, thành thực hướng về muôn dân. Cha mẹ sinh dưỡng con cái không phải để được con cái phụng sự, mà chính là để yêu thương, chăm sóc bằng cả lòng thương và trách nhiệm trọn đời của mình. Không thể làm cha mẹ của dân được thì hãy cúi mình làm công bộc, làm con cháu, tận tụy phụng dưỡng nhân dân như chính cha mẹ của mình. 

Ý tưởng nầy không có gì mới; nhưng cũng chẳng bao giờ lỗi thời trong việc hộ quốc an dân, nhất là trong giai đoạn cùng khốn nguy vong của đất nước. 

 _____

 

(1) Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, Bản Kỷ Toàn Thư, Quyển 3.

(2)Ghi chép sơ lược các sự kiện hay biến cố xảy ra từng năm, gom thành biên niên sử từng thập kỷ, thế kỷ, thiên kỷ.

(3)Quan niệm của Nho gia ngày xưa, xem vua là cha mẹ của dân; các quan chức lớn nhỏ cũng theo đó mà tự đặt mình vào ngôi bậc cha mẹ để chăm sóc, cai trị dân như cha mẹ chăm nom con cái. “Kinh Thi nói: "Vui thay người quân tử,  là cha mẹ của dân." Điều gì dân thích,  thì mình thích,  điều gì dân ghét,  thì mình ghét. Như vậy thì gọi là cha mẹ dân.”(Thi. Tiểu nhã. Nam Sơn hữu đài, chương 2, câu 3-4).” Trích lại từ Đại Học,phần Bình Thiên Hạ, do Tăng Tử (tức Tăng Sâm, 505 - 435 trước Tây lịch) truyền lại.

(4)Kinh Thilà một trong Ngũ Kinh,5 kinh điển nền tảng cho học thuyết Nho giáo (gồm Kinh Thi, Kinh Thư, Kinh Lễ, Kinh Dịch, Kinh Xuân Thu), tương truyền là do Khổng Tử biên soạn.

(5)Dân là quý nhất, thứ đến là xã tắc, sau cùng mới là vua. Mạnh Tử (372 – 289 trước Tây lịch) được xem là người kế thừa học thuyết của Khổng Tử (551 – 479 trước Tây lịch).

(6)Hãy đọc thêm nhận xét của sử gia Ngô Sĩ Liên viết về vua Lý Thánh Tông:“Xót thương vì hình ngục, nhân từ với nhân dân, là việc đầu tiên của vương chính. Thánh Tông lo tù nhân trong ngục hoặc có kẻ vô tội mà chết vì đói rét, cấp cho chiếu chăn ăn uống để nuôi sống, lo quan lại giữ việc hình ngục hoặc có kẻ vì nhà nghèo mà nhận tiền đút lót, cấp thêm cho tiền bổng và thức ăn để nhà được giàu đủ. Lo dân thiếu ăn thì xuống chiếu khuyến nông, gặp năm đại hạn thì ban lệnh chẩn cấp người nghèo, trước sau một lòng, đều là thành thực. Huống chi lại tôn sùng đạo học, định rõ chế độ, văn sự thi hành mau chóng bên trong; phía nam bình Chiêm; phía bắc đánh Tống, uy vũ biểu dương hiển hách bên ngoài.”(Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, Quyển 3)

Send comment
Off
Telex
VNI
Your Name
Your email address
(View: 4042)
Báo Chánh Pháp - Chư Tăng Ni và Phật tử GHPGVNTNHK
(View: 1994)
Đặc San Văn Hóa Phật Giáo của Báo Viên Giác Tháng 04/2021
(View: 5385)
Báo Chánh Pháp - Chư Tăng Ni và Phật tử GHPGVNTNHK
(View: 3925)
Báo Chánh Pháp - Chư Tăng Ni và Phật tử GHPGVNTNHK
(View: 3937)
Báo Chánh Pháp - Chư Tăng Ni và Phật tử GHPGVNTNHK
(View: 2863)
Báo Chánh Pháp - Chư Tăng Ni và Phật tử GHPGVNTNHK
(View: 1462)
Đặc San Văn Hóa Phật Giáo của Báo Viên Giác Tháng 12/2020
(View: 3269)
Báo Chánh Pháp - Chư Tăng Ni và Phật tử GHPGVNTNHK
(View: 3198)
Báo Chánh Pháp - Chư Tăng Ni và Phật tử GHPGVNTNHK
(View: 4606)
Thi Hoá Kinh Trung Bộ 4 tập - Giới Lạc Mai Lạc Hồng
(View: 1582)
Đặc San Văn Hóa Phật Giáo của Báo Viên Giác (tháng 6-2020)
(View: 1443)
Báo Chánh Pháp Số 101 Tháng 4/2020
(View: 1494)
Báo Chánh Pháp Số 100 Tháng 3/2020
(View: 2998)
Báo Chánh Pháp - Chư Tăng Ni và Phật tử GHPGVNTNHK
(View: 1787)
Báo Chánh Pháp Số 99, tháng 01/2020 Giai phẩm Xuân Canh Tý 2020
(View: 2035)
Báo Chánh Pháp Số 94, Tháng 9/2019
(View: 1857)
Báo Chánh Pháp Số 93, Tháng 8/2019
(View: 2146)
Báo Chánh Pháp Số 92 Tháng 7/2019
(View: 1706)
Báo Chánh Pháp Số 91 Tháng 6/2019
(View: 1658)
Nguyệt San Chánh Pháp Số 90 Tháng 5.2019
(View: 1985)
Nguyệt San Chánh Pháp, Số 89 Tháng 4/2019
(View: 1811)
Trưởng đoàn: HT Thích Như Điển - Phương trượng Tổ Đình Viên Giác, Hannover, Đức Quốc. Thực hiện kỷ yếu: Quảng Đức tùng thư xuất bản 2019
(View: 1918)
Nguyệt San Chánh Pháp, Số 88 Tháng 3/2019
(View: 5119)
Nguyệt San Chánh Pháp Số 84 Tháng 11/2018
(View: 1919)
Nguyệt San Chánh Pháp số 87 tháng 2/2019
(View: 1853)
Nguyệt San Chánh Pháp số 85 tháng 12/2018
(View: 2849)
Tạp chí của kiều bào và Phật tử Việt Nam tỵ nạn tại Cộng hòa Liên bang Đức
(View: 1756)
Nguyện San Chánh Pháp số 82 Tháng 9/2018
(View: 2005)
Kỷ Yếu Trường Hạ Pháp Hoa Kỳ 19 - 2018 do Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Hải Ngoại tại Úc Đại Lợi - Tân Tây Lan tổ chức
(View: 2523)
Nguyệt San Chánh Pháp số 77 tháng 4 năm 2018
(View: 2370)
Làm mọi việc, thành mọi việc, mà không thấy có mình. Không có người làm. Không có cái danh của người làm. Không có người thành công. Không có cái danh của người thành công. Đây mới gọi là người đức hạnh của mọi xứ, mọi thời.
(View: 2009)
Đừng chờ đến cuối ngày, cuối năm, hay cuối đời mới trao đi hạnh phúc cho người. Hãy cho khi còn cơ hội để cho, và hãy cho khi người nhận vẫn còn cơ hội để nhận.
(View: 2087)
Báo Chánh Pháp Số 73 Tháng 12/2017 - Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Hoa Kỳ
(View: 2066)
Nguyệt San Chánh Pháp Số 72 Tháng 11/2017
(View: 2137)
Giông bão từ đại dương liên tục đánh vào bờ, gây lũ lụt, tàn phá nhà cửa, làm thiệt mạng cả mấy trăm người ở miền trung nam và đông nam Hoa-kỳ
(View: 2194)
Nguyệt San Báo Chánh Pháp Số 70 - Tháng 9/2017 - GHPGVNTN Hoa Kỳ tổ chức thực hiện
(View: 2010)
Nguyệt San Chánh Pháp số 69 tháng 8-2017 Vu Lan - Mùa Báo Hiếu
(View: 2260)
Kỷ Yếu Trường Hạ Pháp Hoa Kỳ 18 - Năm 2017 - HT Thích Bảo Lạc, TT Thích Nguyên Tạng, TT Thích Viên Trí
(View: 6067)
Người đứng mãi giữa lòng sông nhuộm nắng, Kể chuyện gì nơi ngày cũ xa xưa, Con bướm nhỏ đi về trong cánh mỏng, Nhưng về đâu một chiếc lá xa mùa (Tuệ Sỹ)
(View: 1935)
Nguyệt San Chánh Pháp Số 67 Tháng 6/2017
(View: 8994)
Kỷ Yếu Tri Ân và Tán Dương Công Đức của Trưởng Lão Hòa Thượng Thích Như Huệ... TT Thích Nguyên Tạng
(View: 6790)
Một năm lại sắp trôi qua với những vết tích điêu tàn, khổ nạn để lại trên khắp trái đất. Nhìn lại, chúng ta không khỏi giật mình, và chạnh lòng thương tưởng
(View: 6392)
Một năm lại sắp trôi qua với những vết tích điêu tàn, khổ nạn để lại trên khắp trái đất. Nhìn lại, chúng ta không khỏi giật mình, và chạnh lòng thương tưởng
(View: 2423)
Báo Chánh Pháp số 59 tháng 10/2016 - Tiếng nói của những người con Phật...
(View: 3428)
Báo Viên Giác: Mẹ Và Vu Lan Số 214 tháng 8 năm 2016
(View: 4145)
Được tổ chức từ ngày 5 đến ngày 15 tháng 7 năm 2016
(View: 2303)
Khóa Tu Học Phật Pháp Âu Châu từ ngày 25/7 đến 03/8/2016
(View: 10426)
Kỷ Yếu Tri Ân và Tán Dương Công Đức của Trưởng Lão Hòa Thượng Thích Huyền Tôn
(View: 3651)
CHÁNH PHÁP BỘ MỚI: Số 54, tháng 05.2016
(View: 2252)
Báo Chánh Pháp số 53 Tháng 4/2016
(View: 2032)
Báo Chánh Pháp số 52 Tháng 3/2016
(View: 2474)
Giai Phẩm Xuân Bính Thân Tháng 1/2016 - Báo Chánh Pháp
(View: 11146)
Kỷ Yếu Tưởng Niệm HT Thích Hạnh Tuấn (1956-2015) Chùa Trúc Lâm Chicago, USA ấn hành 2015
(View: 2551)
Báo Chánh Pháp Số 50 Tháng 1/2016
(View: 2567)
Tạp chí của Kiều bào và Phật tử Việt Nam tại Cộng Hòa Liên Bang Đức
(View: 2269)
Báo Chánh Pháp 49 Tháng 12/2015
(View: 8127)
Báo Chánh Pháp Số 48 Tháng 11/2015
(View: 10857)
Nguyệt san Chánh Pháp Tháng 10 năm 2015
(View: 8266)
Báo Chánh Pháp Số 46 Tháng 9/2015 - Chuyên đề Vu Lan - Mùa Báo Hiếu
(View: 28874)
Phương Trời Cao Rộng - Truyện dài của Vĩnh Hảo, Chiêu Hà xuất bản tại California, Hoa Kỳ năm 1993, tái bản năm 1995
(View: 6974)
Tiếng nói của những người con Phật có tấm lòng từ bi và trí tuệ đi vào đời...
(View: 2885)
Quên cái danh thì tự khắc sẽ được an vui. Quên mình đi thì kẻ khác ắt có hạnh phúc. Vui với thành công của người thì niềm vui tăng mãi. Thương yêu tất cả thì lòng hóa vô biên.
(View: 9175)
Báo Chánh Pháp - bộ mới Số 43, tháng 06 năm 2015
(View: 9722)
Hy hữu, vì biết lấy Phật giáo làm lý tưởng đời mình và chọn sự thực hành Phật Pháp như là sinh hoạt nền tảng hàng ngày
(View: 8629)
Báo Chánh Pháp Số 41 Tháng 4/2015
(View: 4380)
hư giấc chiêm bao của người mỏi mệt, như trò huyễn mị của ảo thuật gia, như bọt nước lao xao bờ sông mé biển...
(View: 9068)
Tuyển tập những bài viết về mùa Xuân trong nền văn hóa Phật giáo Việt Nam. Giai Phẩm Xuân Ất Mùi 2015...
(View: 3738)
Báo Chánh Pháp Số 37 tháng 12 năm 2014
(View: 13410)
Chủ đề: 50 năm xuất gia và hành đạo của HT. Thích Như Điển
(View: 9518)
Kỷ Yếu Kỷ Niệm Chu Niên 20 Năm Thành Lập Tu Viện Quảng Đức, chính thức ra mắt nhân dịp Khóa An Cư Kiết Đông kỳ 15 của Giáo Hội, được tổ chức tại Tu Viện Quảng Đức từ ngày 1 đến 11 tháng 7 năm 2014...
(View: 10914)
Tập Kỷ Yếu này ghi nhận lại những cảm nhận, những kỷ niệm, những hình ảnh sinh hoạt của Trường Hạ Minh Quang như một món quà tinh thần kỷ niệm cuối khóa cho mọi hành giả tham dự khóa tu... Giáo Hội ÚC Châu
(View: 24511)
Đại Hội Khoáng Đại kỳ IV được triệu tập vào các ngày 17, 18, 19/03/2011 tại Chùa Pháp Hoa, 20 Butler Ave, Pennington, SA 5013, Australia
Quảng Cáo Bảo Trợ
Gủi hàng từ MỸ về VIỆT NAM
Get a FREE Online Menu and Front Door: Stand Banner Menu Display for Your Restaurant