Subscribe HoaVoUu Youtube
Kính mời Subscribe kênh
YouTube Hoa Vô Ưu
Sitemap Hoavouu.com
Bài Mới Nhất trang Văn Học
Điền Email để nhận bài mới

Tàm Và Quý

04 Tháng Bảy 202209:52(Xem: 2212)
Tàm Và Quý

Tàm Và Quý

Minh Mẫn


Tâm Sanh Thảy Thảy Pháp Sanh

Theo thuật ngữ Phật giáo Tàm – Quý có nghĩa là biết hỗ thẹn, biết liêm sĩ.

Từ điển Phật Quang Luận Câu xá giải thích về Tàm và Quý như sau: “Tàm là lòng tôn kính các công đức và người có đức, Quý là lòng sợ tội lỗi” và “Tàm là khi mình phạm tội mặc dầu không có ai biết nhưng tự cảm thấy hổ thẹn, còn Quý là khi mình tạo tội mọi người đều biết mà mình xấu hổ.” Như vậy, Tàm và Quý đều là tâm hổ thẹn; nhưng có sự khác nhau trong đối tượng mình và người nên phân làm hai. Tâm hổ thẹn này có tác dụng nuôi dưỡng nhân cách con người rất lớn. Kinh Đại Bát Niết Bàn quyển 19 thì cho rằng: “Tàm là tự mình không tạo tội, Quý là không bảo người khác tạo tội; Tàm là tự trong lòng mình cảm thấy hổ thẹn, Quý là cảm thấy hổ thẹn khi bày tỏ tội lỗi của mình với người khác; Tàm là lòng hổ thẹn đối với người, Quý là lòng hổ thẹn đối với trời.” 

Như vậy, Tàm có nghĩa là cảm giác hổ thẹn trước những hành vi phi đạo đức, gọi cách khác chính là lương tâm. Quý là e ngại hay dè chừng, lo sợ hậu quả của hành vi sai trái. Với một người, nếu không có tâm biết xấu hổ thì họ sẽ làm những việc sai trái, ngông cuồng, lừa người dối bạn, xem thường người khác… mà không hề mảy may suy nghĩ nên hay không nên làm. Ngược lại, người có tâm tàm quý, họ sẽ suy nghĩ những việc của mình, luôn cân nhắc, chắt lọc ý tứ từ trong suy nghĩ cho đến hành động; mỗi một việc họ làm đều phản quang soi chiếu lương tâm của mình.

                                                    ***

Nhân cách làm người quân tử luôn biết hỗ thẹn những việc làmlời nói và ý nghĩ sai trái với lương tâm. Thế thì nhân cách của một tú sĩ không thể khác hơn, luôn cảnh giác tâm ý và việc làm để thân được đoan chính, tâm được trong sáng ngay thẳng.Để bảo hộ đức TÀM-QUÝ, một bậc xuất gia thọ giới Đại thừa, thọ Bồ Tát giới luôn trang bị TAM TỤ TỊNH GIỚI: “Nhiếp luật nghi giới – nhiếp thiện pháp giới – nhiêu ích hữu tình giới”.

Các bậc chân tu thường ẩn cư để giữ tròn giới hạnh; trong xã hội ngày nay, chư Tăng phải nhập thế để hoằng truyền giáo pháp, hoặc hành sự cá thể hoặc gia nhập giáo đòan, giáo hội vì một nhiệm vụ cao cả chứ không vì lợi vì danh. Trước 1975 Giáo hội PGVNTN, được Tăng sai đảm nhiệm chức vụ mà quý thầy đôi lúc không muốn. Chính lòng khiêm cung đó mà một Giáo hội đối nội đoàn kết, đối ngoại vững mạnh, trong vòng 11 năm dầu sôi lửa bỏng vẫn đủ uy tín trên trường quốc tế. Trên 20 vị lãnh đạo các ban ngành lúc bấy giờ đã hoàn thành xuất sắc một cách một cách đồng bộ, do đức hy sinh, lòng trong sáng vô vị lợi và biết khiêm cung.

                                                 ***

Từ năm 1981, GHPGVN được thành lậpđến nay trên 40 năm, tuy hệ thống hành chánh đã hình thành chỉnh chu, nhưng tổ chức nhân sự chưa được hoàn chỉnh.Đúng người đúng việc chưa đủ, đòi hỏi giới hạnh, có trách nhiệm và lòng tự trọng, biết hy sinh. Mỗi lần đại hội là một lần lủng củng. Để chuẩn bị Đại hội Giáo hội toàn quốc, BTS PG TP HCM vừa hoàn tất 2 ngày đại hộichỉnh đốn nhân sự. Theo Hiến chương, trên 70 tuổi buộc phải nghỉ hưu, để quý thầy trẻ đảm nhiệm phật sự với tinh thần sáng tạo; đó là điều đúng. Có điều trái nghịch, vị được đề cử thì luôn tìm cách từ chối, người quá tuổi quy định cứ nằng nặc xin tiếp tục được phục vụ GH. Dĩ nhiên người từ chối vì tự xét khả năng, uy tín của mình nên không dám đảm nhận. kẻ vô tài bất tướng chưa đóng góp được gì suốt những năm qua, trái lại còn nhiều miệng tiếng, thế mà cố xin được lưu nhiệm.Cái khó của những bậc lãnh đạo do lòng từ nặng hơn nghị lực, còn bị áp chế từ bề trên nên buộc lòng lưu nhiệm con sâu độc, vì thế, chả lạ gì cái gọi là GHPGVN ở một vài địa phương hiện nay là một tổ chức của sự lủng củng do nhiều thành phần bất tài tham quyền cố vị thao túng.

Ai cũng muốn PGVN trong sạch, vững mạnh mà không ai đủ năng lực trong sạch hóa nhân sự hiện tạiThời gian dịch bệnh, GH chi ba ngàn tỷ cho việc đối trị Covid 19 Phật giáo trong nước lẫn PG nước ngoài,hỗ trợ y tế xã hội… dĩ nhiên người nắm giữ tài chánh phải là người có lòng, có uy tín và có khả năng. Không có con người như vậy, liệu GH có duy trì sinh hoạt quanh năm? Thế nhưng, vì đức Tàm-Quý, không hề vận động xin xỏ một vị thế xứng đáng với tầm vóc của mình, thì ngược lại cũng có con người thiếu đức Tàm Quý một cách khó hiểu giữa đại hội vừa qua của TH PG TP. Con người vô liêm sĩ thì ở vị trí nào cũng đều là mối nguy hại cho tổ chức; bảo sao PGVN hiện nay vẫn chưa đủ uy tín đối với quần chúng trong và ngoài nước.

Ban tổ chức nhân sự không những nắm vững nhân cách, trình độuy tín của từng tu sĩ để cơ cấu vào tổ chức, mà còn cần có bản lãnh, vô tư để loại trừ thành phần bất hảo trong nội bộ, có như thế mới lành mạnh hóa được Phật giáo hiện tại.

Qua năm lần bảy lượt vận động HT Thích Lệ Trang chấp nhận ngôi vị Trưởng BTS PG TP, Nay Đại hội đã thành công, như thế vẫn chưa đủ nếu nhân sự bên dưới phụ trợ chưa đủ năng lực và uy tínĐến nay, vẫn còn những ý tưởng phân biệt vùng miền để cản trở những tu sĩ có năng lực đảm nhiệm chức vụ còn lại trong Thành hội. Đây là tâm đố kỵcố chấp đáng ra không nên có của một tu sĩ trong đạo Vô ngã như Phật giáo. Cứ thế, PGVN khó mà đoàn kết tạo uy tín.

Dù vị thế nào, TÀM và QUÝ vẫn là tiêu chuẩn đo lường công hạnh của một hành giả độc cư hay một cán sự Phật giáoTín đồ cư sĩ cần trang bị cho mình sự liêm sĩ, lẽ nào tu sĩ thiếu đức khiêm cung?

MINH MẪN

20/6/2022

 

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
(Xem: 88)
Bốn mươi lăm năm thuyết pháp, Đức Phật đã dày công thiết lập nên lộ trình TU CHỨNG duy nhất, là VĂN - TƯ - TU.
(Xem: 104)
Con đường giải thoát, tức là Bát Chánh Đạo. Có thể gói trọn vào một câu, hay hai câu, hay vài câu được không?
(Xem: 128)
Chữ “tu” có nghĩa là “sửa đổi” hay “thay đổi”. Sửa chữa những hành vi bất thiện sai lầm để bản thân trở nên tốt đẹp và lương thiện hơn.
(Xem: 145)
Đức Phật đến với cuộc đời không gì khác ngoài chỉ bày cho con người một nếp sống hạnh phúc an lạc.
(Xem: 146)
Chết an lành là mong mỏi to lớn và sau cùng của một kiếp nhân sinh. Ngoài đời hằng mong sinh thuận tử an.
(Xem: 147)
Pháp giới là vũ trụ được các bậc giác ngộ chứng ngộ.
(Xem: 256)
Một số bài pháp hay nhất mà tôi từng nghe là những bài pháp của Đức Phật.
(Xem: 202)
Huyền thoại truyền thống về cuộc đơi Đức Phật kể lại rằng trong suốt thời niên thiếu và vào tuổi trưởng thành, thái tử Siddhattha
(Xem: 272)
Xã hội ngày nay, đời sống hiện đại phần nào làm con người bị cuốn vào guồng xoay vật chất như “thiêu thân”.
(Xem: 223)
Con đường giải thoát, tức là Bát Chánh Đạo. Có thể gói trọn vào một câu, hay hai câu, hay vài câu được không?
(Xem: 226)
Ái là tâm yêu thích. Người đời thì yêu thích nhiều thứ nên biển ái mênh mông.
(Xem: 202)
Chánh kiến là thấy biết đúng sự thật. Thấy biết về thiện và bất thiện, căn bản của thiện và bất thiện;
(Xem: 310)
Thiền sư Sawaki luôn nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc hành thiền hơn là học kinh sách hay tham công án.
(Xem: 254)
Cách đây hơn 2500 năm trước, Đức Phật Thích Ca Mâu Ni đã từng dự ngôn
(Xem: 326)
“Sinh ra, tồn tại, suy biến và hoại diệt trong từng thoáng chốc. Thế gian được thấy như thế...”
(Xem: 316)
Một trong những giả định đằng sau Phật giáo đương đại (Contemporary Buddhism) là 'thông điệp' của Phật giáo có thể truyền đến...
(Xem: 433)
Con đường Bồ tát gồm hai sự tích tập trí huệ và tích tập công đức. Hai sự tích tập này đầy đủ thì được gọi là Lưỡng Túc Tôn, bậc hai sự đầy đủ, tức là một vị Phật.
(Xem: 309)
Có người nói thế giới này hư hoại, thật ra thế giới không có hư hoại. Vậy thì cái gì hư hoại?
(Xem: 353)
Buông bỏ là một hạnh lành, không phải người nào cũng làm được. Xả bỏ được bao nhiêu thì nhẹ nhàng và thong dong bấy nhiêu.
(Xem: 463)
Nhân dịp Năm Mới, tôi xin cảm ơn tất cả những người đã gửi cho tôi những lời chúc tốt đẹp, và tôi xin gửi lời chào đến tất cả chư Huynh Đệ trên khắp thế giới.
(Xem: 424)
Trong lịch sử dân tộc Việt Nam, vị thủy tổ đầu tiên về nguồn gốc của dân tộc Việt Nam là...
(Xem: 351)
Theo truyền thuyết, rồng là loài vật linh thiêng, có thần thông, có khả năng làm mưa, phun ra khói, lửa, thăng, giáng, ẩn, hiện, biến hóa lớn nhỏ một cách tự tại.
(Xem: 622)
Trí tuệ giống như ánh sáng, và có ba cấp độ:
(Xem: 345)
Chúng ta thường nghe dặn dò rằng, hãy tu đi, đừng nói nhiều, đừng lý luận nhiều, đừng dựa vào chữ nghĩa biện biệt sẽ dễ loạn tâm
(Xem: 419)
Trước khi tìm hiểu chủ đề “Nương thuyền Bát nhã là gì? ”, chúng ta cùng nhau tìm hiểu ý nghĩa của từ Bát nhã.
(Xem: 406)
Từ “Phật” (Buddha) đã được biết đến và lưu truyền trước khi Đức Phật xuất hiệnẤn Độ.
(Xem: 422)
Đức Phật, Ngài là con người, bằng xương bằng thịt, như bao nhiêu con người khác...nhưng Ngài là một con người giác ngộ, tỉnh thức...
(Xem: 436)
Tham ái với thân, tập trung lo cho thân tứ đại một cách thái quá, đó là trói buộc.
(Xem: 425)
Trời có lúc nắng lúc mưa, người có lúc may mắn hoặc xui xẻo. Nhưng không có cái gì tự dưng sinh ra hay mất đi, tất cả đều có lý do của do của nó.
(Xem: 360)
Ajaan Dune Atulo (1888-1983) sinh ngày 4 tháng 10/1888 tại làng Praasaat, huyện Muang, tỉnh Surin. Năm 22 tuổi ngài xuất gia ở tỉnh lỵ.
(Xem: 476)
Đức Phật là đấng Toàn giác, bậc trí tuệ siêu việt. Càng hiểu Phật phápcuộc đời, ta càng thấy những gì Đức Phật dạy là vô cùng đúng đắn.
(Xem: 815)
Một cá nhân hay đoàn thể đệ tử Phật thực sự có tu tập giới-định-tuệ thì được mọi người kính trọng; sống hòa hợp, nhẫn nhịn, không tranh chấp đấu đá lẫn nhau chắc chắn được mọi người thương mến.
(Xem: 806)
"Một thời Đức Phật du hóa tại nước Xá-vệ, trong rừng Thắng, vườn Cấp Cô Độc. Bấy giờ, khi đêm đã qua, vào lúc trời vừa sáng, Đức Thế Tôn đắp y mang bát vào nước Xá-vệ. …
(Xem: 669)
Thánh hiệu của Bồ-tát Quán Thế Âm, tại Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc là Thánh hiệu mà không ai chẳng biết.
(Xem: 974)
Việc nâng cao các tiện nghi vật chấtphương tiện hỗ trợ phát triển bản thânnhững tưởng giúp ta cởi bỏ phiền lụy để sống an vui,
(Xem: 500)
Con người khổ đau vì không biết và không thể sống đời sống chân thực (real life). Đời sống chân thựctrong bài này được gọi là “thực tại của đời sống”.
(Xem: 438)
Duy Thức Tam Thập Tụng, tác giả: tổ Thế Thân (316-396), dịch giả Phạn - Hán: Tam Tạng Pháp Sư Huyền Trang (602-664), có tất cả 30 bài tụng
(Xem: 543)
Đầu Xuân năm Tân Sửu, tôi có dịp sang chùa Khánh Anh ở Pháp, đã gặp Đạo hữu Seng Souvanh Khamdeng Pháp Danh Quảng Chơn, là chồng của Cô Trung Diệp Phạm Thị Hợi, vốn là em gái của cố Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ.
(Xem: 561)
Việc nâng cao các tiện nghi vật chấtphương tiện hỗ trợ phát triển bản thân những tưởng giúp ta cởi bỏ phiền lụy để sống an vui, nhưng thực tế, ta vẫn còn tiếp tục loay hoay giữa rối ren.
(Xem: 539)
Nước chảy mây bay có khoảnh khắc nào ngưng, hoa rơi lá rụng bốn mùa luân chuyển, người đến rồi đi cũng chưa từng gián đoạn bao giờ.
(Xem: 534)
Khi bạn giữ hơi thở trong tâm, bạn gom bốn niệm xứ vào một. Hơi thở là thân, các cảm giác (thọ) nằm trong thân, tâm (tưởng) nằm trong thân, phẩm chất tinh thần (pháp) nằm trong tâm.
(Xem: 712)
Đêm dần tàn và ngày i đang lên Băng tuyết lạnh mần thủy tiên đã nhú Mùa đông trắng cành đào hồng đơm nụ Xuân rạng ngời hoan hỷ đợi muôn hoa
(Xem: 603)
Khi thân yên, ta có thể hiểu biết về thân. Khi tâm tĩnh lặng, ta có hiểu biết về tâm. Khi hơi thở tĩnh lặng, ta có hiểu b
(Xem: 758)
Phật rời khỏi thế gian này rồi, lưu lại một số kỉ niệm cho chúng ta, chúng ta chiêm ngưỡng lễ lạy như Phật còn tại thế.
(Xem: 732)
Qua lịch sử, người ta đã vạch ra, lên án những hành vi, những con người hung ác nhưng chưa định nghĩa thế nào là hung ác.
(Xem: 702)
Trong vài thập niên gần đây, thuật ngữ “tâm linh” trở nên rất thời thượng, tràn ngập khắp trên mặt báo chí, truyền thông, mạng xã hội,
(Xem: 696)
Trong kiếp Đức Thích Ca thành PhậtẤn Độ, người đối nghịch, thậm chí phá hoại đưa đến âm mưu sát hại Ngài là Đề Bà Đạt Đa.
(Xem: 660)
Không áo mão cân đai. Không y hồng hiệp chưởng. Một bộ y hậu thường nhật mà thôi. Nơi khám thờ hậu Tổ, một di ảnh đơn sơ, bình dị, vậy mà bao nhiêu bài viết đã xưng tánThiền Sư.
(Xem: 734)
Con người được mô tả gồm hai phần: Thể xác và tinh thần. Theo thuật ngữ Phật học thì thể xác tức thân thể con người gọi là “Sắc”, còn tinh thần là “Danh” tức là tâm.
(Xem: 709)
Tâm từ bi, lòng trắc ẩn và không làm tổn hại là những những giá trị phổ quát trong Phật giáo, cho nên đối với người dân Bhutan
Quảng Cáo Bảo Trợ
Gủi hàng từ MỸ về VIỆT NAM
Get a FREE Online Menu and Front Door: Stand Banner Menu Display for Your Restaurant