03. Phẩm Tâm

 
33.
Khó thay! Trì nhiếp tâm người
Chập chờn, dao động cả đời không yên
Thợ tài uốn thẳng cây tên
Giữ tâm cũng vậy, thiện hiền khéo tu!

Phandanaṃ capalaṃ cittaṃ
dūrakkhaṃ dunnivārayaṃ,
ujuṃ karoti medhāvī
usukārova tejanaṃ.

34.
Cá kia quăng bỏ lên bờ
Vẫy vùng, hốt hoảng đợi giờ chết thôi!
Cho hay tâm lạc chợ đời
Cũng dường thế ấy, hãy rời lực ma!

Vārijo’va thale khitto
okamokata ubbhato,
pariphandatidaṃ cittaṃ
māradheyyaṃ pahātave.

35.
Tâm ta khinh động bất an
Kiếm tìm dục lạc, chạy quàng, chạy xiêng
Lành thay! Chế ngự thành hiền
Tâm được điều phục, diệt phiền, được vui!

Dunniggahassa lahuno
yatthakāmanipātino,
cittassa damatho sādhu
cittaṃ dantaṃ sukhāvahaṃ.

36.
Tâm ta tế nhị vô cùng
Dễ nào thấy biết, canh chừng làm sao?
Kiếm tìm dục lạc xôn xao
Tâm được phòng hộ, xiết bao an lành!

Sududdasaṃ sunipuṇaṃ
yatthakā manipātinaṃ,
cittaṃ rakkhetha medhāvī
cittaṃ guttaṃ sukhāvahaṃ.

37.
Xa xôi diệu vợi lữ trình
Đến đi đơn độc, ẩn mình hang sâu (1)
Điều tâm: Hạnh phúc cơ mầu
Vui sao! Thoát khỏi Ma đầu trói trăn! (2)

Dūraṅgamaṃ ekacaraṃ
asarīraṃ guhāsayaṃ,
ye cittaṃ saṃyamessanti
mokkhanti mārabandhanā.

38.
Tâm chưa an trú vững vàng
Làm sao chánh pháp dễ dàng liễu tri?
Niềm tin rung động từng khi
Trí tuệ như vậy, mong chi thành toàn?!

Anavaṭṭhitacittassa
saddhammaṃ avijānato,
pariplavapasādassa
paññā na paripūrati.

39.
Tâm không ái dục đầy tràn
Tâm không sân hận, chẳng mang lửa phiền
Vượt lên thiện, ác đôi miền
Bậc luôn tỉnh thức, chẳng hiềm sợ chi!

Anavassutacittassa
ananvāhatacetaso,
punnapāpapahīnassa
natthi jāgarato bhayaṃ.

40.
Thân này gốm sứ mỏng manh
Tâm này kiên cố thủ thành chống Ma! (3)
Gươm vàng trí tuệ vung ra (4)
Giữ gìn chiến thắng, một tòa “vô tham”! (5)

Kumbhūpamaṃ kāyamimaṃ viditvā
nagarūpamaṃ cittamidaṃ ṭhapetvā,
yodhetha māraṃ paññāyudhena
jitañ ca rakkhe anivesano siyā.

41.
Mai kia thương xót thân này
Nằm vùi đất lạnh, tháng ngày nắng mưa
Vô tri một đống thịt thừa
Khúc cây vô dụng, xẻ cưa được gì?

Aciraṃ vatayaṃ kāyo
pathaviṃ adhisessati,
chuddho apetaviññāṇo
niratthaṃ’va kaliṅgaraṃ.

42.
Kẻ thù hiềm hại kẻ thù
Oan gia chước hiểm báo cừu oan gia
Ghê hơn, tâm hướng ác tà
Vạn lần nguy khốn cho ta, cho người!

Diso disaṃ yaṃ taṃ kayirā
verī vā pana verinaṃ,
micchāpaṇihitaṃ cittaṃ,
pāpiyo naṃ tato kare.

43.
Điều mà quyến thuộc, mẹ cha
Chẳng thể làm được cho ta, cho người
Nhưng tâm chơn chánh hướng rồi
Thành tựu tốt đẹp vẹn mười, vẹn trăm!

Na taṃ mātā pitā kayirā
aññe vāpi ca ñātakā,
sammāpaṇihitaṃ cittaṃ
seyyaso naṃ tato kare.

______________________________________

Chú thích:

(1) Trú xứ ẩn mật của Thức.

(2) Ngũ ma.

(3) Ý nói về dục vọng.

(4) Tuệ minh sát

(5) Không ái luyến, không đeo níu những bậc thiền đã đạt được; an trú trạng thái ly tham, vô ái, Niết-bàn.