V. Tóm kết

TU THIỀN CÓ CHỨNG ĐẮC HAY KHÔNG?

V. TÓM KẾT

Tu thiền là sống lại ngay chính mình từ thuở nào, không có thêm cái gì khác nữa. Dù nói chứng, nói đắc cũng là danh từ thôi, không thể ở trên những cái tên đó mà sanh tâm chứng đắc là Mê. Bởi ai ai cũng đều đang sống trong cái Ngã Tướng, nên luôn luôn thấy có một cái TA đi theo bên mình, do đó thường thấy có được, có mất. Cái gì được mất? TA được, TA mất chứ gì? Nếu thật sự quên cái TA đi, dứt sạch ý niệm sai lầm đóng khung trong cái ta tưởng tượng ấy, đã không có ta thì lấy gì được mất? Ngay đó liền tự giải thoát, tự tại đi trong thế gian không thể nghĩ bàn.

Kìa Động Sơn hỏi Hịa thượng Long Sơn:

- Hòa thượng được đạo lý gì bèn về ở núi này?

Hòa thượng Long Sơn đáp:

- Ta thấy hai con trâu đất húc nhau nhào xuống biển, thẳng đến nay bặt hết tin tức.

Vậy là Hịa thượng Long Sơn đã được cái gì? Động Sơn hỏi được gì, là muốn nghiệm xét chỗ chứng, chỗ sống của Sư thế nào. Gặp Sư thì chỗ thấy dứt bặt dấu vết, tin tức cho người thấy được. Hai con trâu húc nhau nhào xuống biển mất hết tin tức, là bặt dấu vết chủ khách, chỗ nào có thể dòm lén? Chính đó mới là chỗ sống thực của thiền sư. Còn người cứ lo phô bày kiến giải của mình, khiến người vừa nghe đã thấy tin tức rồi, đó là dấu vết tướng Ngã lộ bày, phải khéo soi trở lại!

Chuyện Nam Tuyền thăm Trang sở là một ý nghĩa sâu sắc để cảnh tỉnh chỗ này. Một hôm Sư đến thăm Trang sở, Trang chủ chuẩn bị nghinh đón đàng hoàng. Sư hỏi:

- Lão tăng bình thường ra vào chẳng cho người biết, tại sao hôm nay có việc bày biện thế này?

Trang chủ thưa:

- Hơm qua thổ địa mách sáng nay có Hòa thượng đến.

Sư nói:

- Vương lão sư tu hành vô lực, bị quỷ thần trộm thấy.

Thị giả hỏi:

- Hòa thượng là thiện tri thức, vì sao bị quỷ thần trộm thấy?

Sư bảo:

- Trước thổ địa để một phần cơm.

Như vậy Nam Tuyền tu hành còn dở phải chăng? Người nhiều kiến giải sẽ cho là như thế, vì còn bị quỷ thần trộm thấy. Không ngờ chính mình còn mê! Bởi nghe Nam Tuyền bảo: “Vương lão sư tu hành vơôlực, bị quỷ thần trộm thấy.” bèn sanh hiểu, nghĩ là Sư tu còn dỡ, vậy mình hay hơn chớ gì? Đâu biết, Nam Tuyền nói như thế, là ý ngầm nhắc người tu thiền chớ có thấy theo chỗ thổ địa thấy đó, mà phải thấy đến chỗ thổ địa không thể thấy kia kìa! Thấy được chỗ này mới thật thấy được ta! Bởi vì thổ địa thấy đó, là có thật thấy Nam tuyền chăng? Đó chỉ là cái thấy bóng của Sư thôi. Nếu người đến với Sư mà cứ thấy theo thổ điạ là thấy trộm, là dòm lén, tức thấy tà, chớ không phải thật thấy được Sư. Yù Nam Tuyền là như thế! Chớ vội đem tâm phân biệt của phàm phu mà phê bình hay dở, là phô bày chỗ mê của mình!

Vậy cuối cùng tu thiền có chứng đắc hay không? Đây xin dẫn vị tăng với tôn giả Nghiêm Dương để mọi người tự rõ.

Tăng hỏi Tôn giả Nghiêm Dương:

- Phật là gì?

Sư đáp:

- Cục đất.

Hỏi: - Phật là gì?

Đáp: - Đất lăn.

Hỏi: Tăng là gì?

Đáp: Ăn cháo, ăn cơm.

Mặc cho mọi người có bao nhiêu kiến giải hiểu biết hãy đem ra hiểu xem! Cuối cùng, câu trả lời ở đâu? Đây là phần để dành lại cho mọi người!