Ngọt ngào Vu Lan thiên thu tình mẹ

Rất ngẫu nhiên, tôi nhận được email từ người bạn gởi cho chương trình Lễ Vu Lan tại chùa Thiên Trúc, San Jose. Đọc lướt qua nội dung chương trình, tôi thực sự ấn tượng bởi hai điều: điều thứ nhất là, tấm lòng từ bi của quý thầy, những trưởng tử của Như Lai, đã dốc hết công sức tổ chức Trai đàn Bạt độ cầu siêu cho cha mẹ nhiều đời đã quá vãng cũng như sám hối giải oan cho những hài nhi bé bỏng không may chưa lọt lòng mẹ đã phải giả từ trần gian về bên kia thế giới; điều thứ hai là, chất “thi vị” trong 15 món chè của mẹ, xin nói thật là tôi bị bác sĩ cấm ăn nhiều đường nên không hảo ngọt cho lắm! Vì thế, không phải tôi thích ăn chè mà ca ngợi quá lời. Cái chất thi vị ở đây không nằm trong các ly chè mà nó nằm ở những bàn tay ấm áp của mẹ. “15 món chè của mẹ” gợi cho ta nhớ về năm xưa, hình ảnh của mẹ hiền lam lũ bên mái tranh nghèo. Chính bàn tay chai sần tần tảo đó của mẹ đã dậy sớm thức khuya để nấu cho ta những món ăn mà ta thích. 15 món chè chỉ là một điểm son nhỏ trong hàng triệu triệu chấm son công ơn to lớn của mẹ hiền. Nhưng điều tôi muốn nói ở đây là sự gợi nhớ, sự gợi nhớ này là “chất thi vị”. Không biết có phải “idea” 15 món chè của mẹ đó từ thầy trú trì hay không mà làm cho nhiều Phật tử nhớ mẹ quá chừng!

Thu xếp xong công việc nhà, tôi đáp chuyến bay từ Los Angeles lên chùa Thiên Trúc, San Jose để tham dự Đại lễ Vu Lan mà tôi cho rằng hiếm gặp này. Tôi hớt ha hớt hải đến chùa và xin gặp thầy trú trì để nói lên tấm lòng ngưỡng mộ đối với quý thầy. Những tưởng là thầy cũng “phe” với tôi hoặc là khen tôi về sự cảm phục đó, nhưng không ngờ thầy phán một câu xanh rờn: “Có chi đâu chị, ai cũng làm giống như quý thầy được hết.” Tôi sững sờ 1 phút và suy nghĩ lại, thì ra hạnh nguyện của quý thầy cao hơn suy nghĩ của mình, làm nhiều việc to lớn như vậy nhưng lúc nào cũng cảm thấy nhỏ bé như chưa làm được điều gì. Tôi phục quý thầy quá!

Thứ bảy, ngày 13 là buổi lễ bắt đầu. Phần khai kinh Trai đàn Bạt độ diễn ra rất long trọng, có sự tham dự rất đông của chư Tôn đức và quý Phật tử khắp nơi. Tôi chọn một vị trí để lễ lạy, đồng thời theo dõi diễn tiến của buổi lễ. Trong lòng tôi tự nhiên có một xúc cảm mãnh liệt khi quý thầy làm lễ quá trang nghiêm, long trọng, nhất là lúc quý thầy thỉnh chư hương linh cha mẹ nhiều đời đã quá vãng, các hài nhi sút sảo và thập loại cô hồn không nơi nương tựa, chư chiến sĩ Việt Nam, Hoa Kỳ hy sinh vì đại nghĩa quốc gia, các hương hồn bỏ mình trên biển cả trong cuộc vượt biên tìm tự do... và quý thầy cũng không quên cầu nguyện cho hơn 25 nghìn người Nhật Bản đã thiệt mạng trong cơn sóng thần vừa qua. Đến đây, hai dòng nước mắt của tôi chợt lăn dài trên gò má...

Buổi trưa hôm đó là phần Trai Tăng trong ngày Vu Lan Tự Tứ truyền thống mà đức Phật đã dạy trong kinh “Báo Ân Cha Mẹ”. Tôi thấy quý Phật tử mỗi người mỗi tay dọn thức ăn rất nhanh chóng, đẹp mắt, mà cũng rất ngăn nắp dâng lên cúng dường thập phương chư Đại đức Tăng. Quý thầy trong màu hoàng y trang nghiêm thanh tịnh đã chú nguyện cầu siêu cho cha mẹ nhiều đời được siêu sanh Phật quốc, cha mẹ và người thân hiện còn nhờ phước báu này mà sống an lành trong đạo pháp từ bi của đức Phật. Xong phần cúng dường, quý Phật tử bắt đầu dùng cơm trưa trong chánh niệm. Tôi thấy niềm hân hoan, an lạc hiện rõ lên trên nét mặt của toàn thể quý Phật tử hôm đó. Cơm nước xong, tôi cũng tạm về nghỉ trưa một chút ở nhà một Phật tử quen biết gần đó.

Chiều, lúc 1:30, là quý thầy bắt đầu phần nghi thức Bạt độ Giải oan cho những oan hồn đã vì một nguyên nhân nào đó mà chết đi một cách đột ngột, tức tưởi. Tôi đoán như vậy. Để rõ hơn, tôi tìm gặp một vị thầy để nhờ giải thích về ý nghĩ của Trai đàn Bạt độ này. Thầy trả lời: “Bạt là nhổ lên, Độ là vượt qua. Nhổ tận gốc rễ của lòng tham lam và oán thù để nghe lời kinh, tiếng kệ, nương vào pháp Phật mà vượt thoát cảnh luân hồi sanh tử khổ đau.” Thầy nói tiếp: “Đây là đàn thức được thiết trí theo đàn tràng Mandala, bao gồm cả Thiền tông, Mật tông và Tịnh độ tông được các vị tổ sư soạn thảo nhằm cứu độ cho những oan hồn không nơi nương tựa, rất có lợi lạc.” Tôi cám ơn thầy giảng giải cho tôi biết rõ hơn về ý nghĩa Trai đàn Bạt độ. Tôi cứ tưởng như bao buổi lễ khác, chắc lễ Bạt độ này cũng chừng khoảng 1 tiếng đồng hồ, không ngờ thầy chủ sám và quý thầy trong ban kinh sư tụng suốt cả 4 tiếng đồng hồ không ngơi nghỉ. Mạnh khỏe như tôi mà chỉ đứng được 1 hoặc 2 tiếng đồng hồ là phải tìm chỗ ngồi rồi, huống hồ gì suốt 4 tiếng mà quý thầy chỉ đứng và tụng kinh. Tôi thầm nghĩ, chắc là có Phật lực gia hộ cho quý thầy! Quý Phật tử thì mỗi người cầm trong tay mỗi bài vị của người thân, thay vì hương linh mà lạy theo quý thầy. Trong lời kinh, tiếng kệ ngân vang, tôi nghe đâu đó tiếng khóc thút thít của rất nhiều người. Họ nói rằng chưa bao giờ họ được tham dự một buổi lễ quá long trọng và linh thiêng như vậy. Họ khóc là vì lâu nay chưa có dịp làm được việc gì đó cho người đã mất, nay có quý thầy tạo điều kiện cho họ thể hiện tấm lòng thương tưởng đến người thân của họ. Họ quá hạnh phúc và khóc vì xúc động. Khi hòa thượng chứng minh Thích Thái Siêu thuyết pháp Bạt độ cho các hài nhi sút sảo và các hương linh thì họ lại càng ngậm ngùi nhiều hơn.

Lúc Bạt độ xong, mọi người được thưởng thức “15 món chè của Mẹ” thật tuyệt vời. Tôi tưởng 15 món chè nếu ăn thì còn lâu mới hết. Không ngờ chỉ trong vòng nửa tiếng mà các món chè đã sạch trơn. Có người đề nghị với thầy trú trì sang năm nhờ thầy làm 50 món chè ăn mới đủ. Thầy cười mà nói vui rằng: “Ăn 50 món chè là thành Đường Tam Tạng hết!” Phật tử hỏi sao vậy thầy, thầy nói: “Đường Tam Tạng là Đường Tăng. Ăn 50 món chè mà đường không tăng mới là lạ!” Ai cũng gật đầu cười sảng khoái.

Đúng 6 giờ tối là phần Thắp nến nguyện cầu, tưởng nhớ đến ơn cha nghĩa mẹ và tất cả chúng sanh và phần văn nghệ cúng dường mùa Vu lan Báo hiếu lấy chủ đề theo bài thơ của thầy trú trì “Thiên Thu Tình Mẹ”. Tôi cũng rất bất ngờ khi có sự hiện diện của sư ông viện trưởng tu viện Kim Sơn, Thích Tịnh Từ, cùng với tăng chúng rất đông. Nghe đâu dạo này sư ông không khỏe nên ít đi đâu, vậy mà hôm nay sư ông cũng quang lâm đến chứng minh, chắc là sư ông cũng có cảm tình lắm với thầy trú trì chùa Thiên Trúc. Chương trình văn nghệ, ngoài phần biểu diễn của các anh chị em nghệ sỹ trong nhóm Hương Sen còn có phần hát cúng dường của quý thầy nữa, mà quý thầy hát rất hay và truyền cảm với những bài ca về công cha nghĩa mẹ. Tôi rón rén đến gần thầy trú trì và hỏi: “Thầy ơi, quý thầy tập hát khi mô mà hay rứa?” Thầy trả lời với nụ cười hoan hỉ: “Có tập mô mà tập, do quý thầy tụng kinh nhiều nên hát hay rứa đó! Chị không tin về tụng kinh nhiều nhiều xem, chắc hát còn hay hơn quý thầy!” Phật ơi, ngồi tụng kinh nhiều như quý thầy chắc là tôi phải hẹn kiếp sau, vì kiếp này tôi bị cái “nghiệp” chỉ ngồi được 15 phút là phải đứng dậy đi lui đi tới rồi. Tôi cũng rất ấn tượng về vở hát kịch “Mẹ ghẻ con chồng” do anh chị em trong nhóm Hương Sen dàn dựng. Người thủ vai chính là bé Jenny Đang Anh kết hợp bé Dung Nhi, chị Trinh và anh Họa sĩ Trần Bổn. Không ngờ anh Bổn là họa sỹ mà cũng đóng kịch có duyên ghê. Vở bi hài kịch rất đặc sắc làm cho nhiều người vừa cười vừa rơi lệ. Nghe đâu hôm đó quý Phật tử ủng hộ cho tiết mục này gần 500 đồng và các anh ca nghệ sĩ nhóm Hương Sen quyết định cúng lại số tiền đó cho chùa Thiên Trúc. Tôi nghe thấy một tràng vỗ tay vang thật dài của quý Phật tử dành cho nghĩa cử cao đẹp đó! Xong phần văn nghệ, tôi thu xếp đồ đạc về nghỉ ngơi mà trong lòng cảm thấy thảnh thơi và an lạc.

Chủ nhật, tôi dậy thật sớm để sang tham dự Đàn Tràng Địa Tạng do quý thầy trong ban kinh sư chủ tọa. Trên đàn tràng thì có 7 thầy, dưới này quý Phật tử rất đông, mỗi người được sắp mỗi người mỗi cái ghế để ngồi tụng. Lạy phật, may mà có ghế, nếu không có ghế mà an tọa dưới nền đất là con chịu. Đàn Tràng Địa Tạng suốt hơn 2 tiếng đồng hồ thì xong.

Sau phần Tụng kinh còn có phần thuyết giảng về “Đạo Làm Con” của thầy trú trì nữa. Nghe tiếng đã lâu hôm nay mới “tận mục sở thị” là thầy thuyết pháp rất có “duyên”. Có lúc thì Phật tử được cười rất to, nhưng có lúc cũng nhớ mẹ da diết, ngậm ngùi ngấn lệ. Phật tử nghe những bài thơ về cha mẹ, về đạo làm con thật thấm thía. Khi thầy đọc bài thơ của Thanh Tịnh: “Năm xưa tôi còn nhỏ, mẹ tôi đã qua đời, lần đầu tiên tôi hiểu, thân phận kẻ mồ côi. Quanh tôi ai cũng khóc, im lặng tôi sầu thôi, để dòng nước mắt chảy, là bớt khổ đi rồi...” Tôi chợt thấy có mấy bàn tay đưa lên khóe mắt, rưng rưng...Thấy Phật tử buồn vì nhớ cha nhớ mẹ, thầy liền pha trò cho mọi người cười. Thầy nói, có những cô con gái không nỡ xa cha mẹ khi đến tuổi lấy chồng nên nói rằng: “Má ơi đừng gả con xa, gả con qua Mỹ qua Canada là được rồi.” (Sau đó thầy đọc lại là: Chim kêu vượn hú biết nhà Má đâu. Hú hồn!). Mọi người được một trận cười nghiêng ngửa.

Chiều hôm đó, lúc 2 giờ là phần Đăng đàn Chẩn tế. Thầy chủ sám đội mũ Tỳ lư trang nghiêm cử hành đàn thức “Du Già Tập Yếu” mà chúng ta thường quen gọi là Đàn Tràng Chẩn Tế. Quý thầy quyết ấn, gõ Thủ xích xuống bàn làm cho mọi người im phăng phắc. Chắc cô hồn cũng phải im lặng trong trật tự!? Cha mẹ và người thân trong nhiều đời kiếp đã quá vãng cũng như 12 loại cô hồn cũng được quý thầy lần lượt triệu về nghe kinh, thính pháp và thọ hưởng trai diên, trượng thừa công đức mà siêu sanh Phật quốc. Lần đầu tiên trong đời tôi tham dự Đàn tràng quá long trọng như thế này. Như đàn tràng Bạt độ hôm qua, hôm nay Chẩn tế quý thầy cũng ngồi tụng suốt gần 5 tiếng đồng hồ. Mọi người ai cũng tấm tắc khen và cảm phục đức độ của quý thầy. Trong suốt 2 ngày, tôi hết đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác. Ngạc nhiên mà kính phục vô cùng!

Đến 7 giờ tối là hạ đàn. Nhìn ai cũng hoan hỉ và cảm thấy hương vị ngọt ngào, ấm áp trong Mùa Vu Lan “Thiên Thu Tình Mẹ” của chùa Thiên Trúc, thành phố Hoa Vàng.

Los Angeles, Mùa Vu Lan 2011

Nguyên Trâm