Hồ Ly Mót Vàng

HỒ LY MÓT VÀNG

Tâm Minh Ngô Tằng Giao 

Ở bên sườn núi thuở xưa

Có ngôi chùa nhỏ với sư rất già

Lông mày sư tựa tuyết pha

Chòm râu cước trắng mượt mà đẹp thay,

Chùa nghèo, mọi việc hàng ngày

Dù cho nặng nhọc một tay sư làm

Tuy già còn khỏe vô vàn

Một mình tu chốn non ngàn ung dung

Dân làng cư ngụ quanh vùng

Thấy sư cực khổ đều cùng quan tâm

Muốn lên chùa giúp đôi phần

Nhưng sư từ chối chẳng cần giúp chi.

Bà con thắc mắc chuyện gì

Có điều chưa hiểu tức thì nhờ sư

Sư già mở rộng tâm từ

Hết lòng chỉ dẫn dân cư tận tình

Đôi khi còn giảng thêm kinh

Hướng lời Phật dạy chúng sinh theo đường

Mọi người cung kính tôn sùng

Thường đem thực phẩm cúng dường tạ ơn.

*

Một năm gió giật từng cơn

Đông về lạnh buốt, tuyết vờn trắng phau

Cảnh chùa băng giá trước sau

Sư đang tụng niệm chợt đâu giật mình

Có ai gõ cửa thình lình

Sư già mở cửa quả tình ngạc nhiên

Chú hồ ly đứng ngoài hiên

Đang run lẩy bẩy giữa miền tuyết sương

Sư già hỏi giọng thân thương:

"Đêm hôm buốt giá tới xương thế này

Con làm chi lại tới đây?"

Hồ ly quỳ vội xuống ngay thưa rằng;

"Mùa đông lạnh lẽo giá băng

Con đâu sống nổi trong hang đêm này

Xin thầy thương tấm thân gầy

Cho con tạm trú đến ngày mai thôi! "

Từ bi sư nói: "Được rồi

Hãy vào sưởi ấm ta thời tiếc chi!"

Sư mang củi nhóm lửa khuya

Lấy cơm cho chú hồ ly lót lòng.

Ăn no rồi, sưởi ấm xong

Hồ ly say ngủ vui trong mộng vàng

Hôm sau từ biệt về hang.

Hồ ly từ đó thường thường trở lui

Sư già cho phép vậy rồi:

"Nếu cần sưởi ấm con thời ghé đây!"

Hồ ly hầu chuyện cùng thầy

Dần dà học được điều hay, điều lành

Tâm tư chuyển biến thật nhanh,

Nhiều lần chặt củi lượm cành biếu sư.

*

Đông tàn, trời đất sang mùa

Chim rừng ríu rít thi đua hót mừng

Đón xuân vạn vật tưng bừng

Thiên nhiên khởi sắc quanh vùng tốt tươi,

Một hôm trong lúc chuyện vui

Sư già bất giác thốt lời thở than:

"Chùa đây nhỏ bé nghèo nàn

Hư hao, cũ nát rất cần sửa sang

Cần tô lại tượng Phật vàng,

Cần tiền thết đãi dân làng bữa chay

Tri ân họ giúp lâu nay,

Kiếm vàng làm được chuyện này dễ đâu!"

Sư vui bàn chuyện đôi câu

Hồ ly bất chợt cúi đầu trầm ngâm

Khiến sư hối hận vô ngần

Lảng qua chuyện khác. Trời dần về đêm

Hồ ly từ biệt đi liền

Hẹn ngày trở lại chuyện thêm hầu thầy.

*

Thế rồi cả nửa năm nay

Hồ ly nào có thấy quay trở về

Sư già lo sợ mọi bề

Sợ hồ ly dại mà đi trộm vàng

Thời người bắt đánh trong làng

Chắc giờ bỏ mạng thảm thương mất rồi,

Sư lòng lo nghĩ rối bời

Sớm chiều hai buổi sư ngồi tụng kinh

Mong hồ ly được ơn lành

Đời sau thoát kiếp súc sinh, làm người.

Thời gian như nước cuốn trôi

Hơn ba năm đã qua rồi! Thật nhanh!

Một đêm mùa hạ trời thanh

Trăng vàng lơ lửng đầu cành trên cao

Ánh trăng tỏa dịu thanh tao

Côn trùng vẳng tiếng vọng vào xa xăm

Sư buồn ngủ toan đi nằm

Chợt nghe gõ cửa vô vàn ngạc nhiên

Sư bèn ra mở cửa liền

Tưởng rằng khách lạ ghé miền núi cao

Nào ngờ hồ ly bước vào

Sư già mừng rỡ đón chào "bạn" xưa

Lòng vui biết mấy cho vừa

Từ lâu cách biệt đã thừa lo âu

Giờ đây trút hết muộn sầu

Biết hồ ly sống, có đâu lìa trần.

Hồ ly hoan hỷ vô ngần

Gặp sư vội vã quỳ dâng cúng dường

Dâng lên sư một thỏi vàng

Sư già kinh ngạc ngỡ ngàng hỏi ngay:

"Vàng này lấy ở đâu đây?

Con đừng mang đến chùa này của gian!"

Hồ ly điềm tĩnh phân trần:

"Hơn ba năm trước có lần tại đây

Thầy từng than thở cho hay

Cần vàng sửa chữa chùa này đấy thôi

Khiến lòng đệ tử rối bời

Muốn đi lấy trộm của người về đây

Rồi đem dâng cúng chùa ngay

Nhưng con tự biết rằng thầy chẳng ưng

Nên con vội vã tìm đường

Theo người vượt biển kiếm vàng đảo xa,

Người ta khai mỏ vàng ra

Lấy xong, còn vụn thật là nhỏ nhoi

Lẫn vào đất cát biển khơi

Con theo mót lượm khắp nơi bao ngày

Luôn ba năm được chút đây

Đốt cho vàng chảy thành ngay thỏi này

Đem về dâng cúng bữa nay

Lòng thành, mong ước được thầy nhận cho

Dùng tô tượng, dùng sửa chùa

Đãi cơm phật tử đúng như dự trù.

Sư già cảm động bất ngờ

Nên mừng ứa lệ dâng mờ đôi mi,

Không mừng vì được vàng kia,

Nhưng mừng vì thấy hồ ly tu hành

Có lòng tin, có tâm thành

Bên trong lốt thú đạo tình chứa chan.

Tâm Minh Ngô Tằng Giao

(thi hóa, phỏng theo

TRUYỆN CỔ PHẬT GIÁO)