Làm lắng dịu tâm mình

Cuộc sống có những màu xanh, đỏ/ Do tâm mình vẽ mà ra...

Thở đi

Ai bảo tớ không thở mà cậu cứ bảo tớ thở hoài vậy? Bạn vẫn thường thắc mắc như thế khi mình nhắc bạn thở, hoặc khi bạn nhắn một cái tin: tớ đang mệt cậu à!

Vâng, bạn vẫn thở, nhịp thở sinh học bắt buộc để duy trì sự sống, bởi nếu không thở thì dưỡng khí không có để nuôi cơ thể. Bạn có thể nhịn ăn vài ngày nhưng không thể ngừng thở vài giờ! Đó là mệnh đề để thấy tầm quan trọng của hơi thở.

Song, thở theo kiểu sinh học, để sống thì mình sẽ giống như bất kỳ loài động vật nào hô hấp bằng phổi, chỉ đơn thuần là lấy dưỡng khí. Còn hơi thở theo kiểu có ý thức là mình đang thở: “Thở vào mình biết mình đang thở vào/ Thở ra mình biết mình đang thở ra” là một cách để nhận diện về sự sống ngay giây phút hiện tại. Nhận diện là mình đang sống một cách có ý thức thì mình sẽ có cơ hội để chế tác được bằng an và có thể lắng lòng được bằng hơi thở vào-ra!

Cười đi

Nụ cười nếu được quy định bằng niềm vui thì sẽ cười hết cỡ, ngặt nghẽo. Và nếu nó được quy định bởi sự dè bĩu, hoặc nỗi đau thì có thể sẽ chỉ là một cái nhép môi, đôi khi đi kèm nước mắt! Có một nhận định rằng: khi một người cười to thì người đó cũng sẽ khóc rất lớn và khi ai đó dễ cười thì họ cũng sẽ dễ khóc. Điều đó có lẽ đúng vì nó thể hiện một tâm lý khoáng đạt, biểu hiện rõ ràng tâm trạng của mình. Người như vậy thường đơn giản, dễ gần và cũng sẽ rất nhiệt thành, chân thật.

Mỉm cười đi, nụ cười hàm tiếu - Ảnh: Internet

Song, ở đây tôi không muốn nói đến tâm lý đơn thuần mà là chế tác một nụ cười hàm tiếu. Ở đó, bạn ý thức được mình đang cười là để tặng cho người đối diện, hoặc cho một ai đó, cũng có thể là cho chính mình. Cười, như một cách thể hiện rằng tôi đang sống ngay đây, lúc này, và đó chính là trạng thái được gọi tên là “an trú”. Khi mình ý thức được hiện tại, nhận diện được hạnh phúc, khổ đau, nguyên nhân của những biểu hiện ấy ở hiện tại, và có con đường đi thì mình sẽ có hỷ lạc. Lúc đó bạn sẽ có khả năng mỉm cười, một tặng phẩm vô cùng quý giá cho mình và người. Nụ cười của bạn khi đó sẽ mang thông điệp rằng: tôi đang bằng an, tôi vững chãi, và tôi đang hiến tặng cho bạn, cho cuộc đời (nhiều nước mắt) để bạn và đời thấy vui hơn.

Và khi ấy, nụ cười cũng muốn nói rằng: nếu bạn biết thở, có ý thức rằng mình đang sống ngay hiện tại, thấy rõ con đường mình đi thì bạn sẽ có khả năng cười, nụ cười mang tên mùa xuân!

Khi tâm đã lắng dịu

Khi tâm đã lắng dịu thì mình sẽ thấy được nhiều điều hay, hay lắm. Cái thấy lúc đó nó vi diệu mà bạn có thể gọi là: sự mầu nhiệm của hơi thở và nụ cười chánh niệm. Bạn sẽ thấy vũ trụ có trong mình và mình có trong vũ trụ. Nên bạn sẽ không còn thấy mình đơn lẻ, không cô đơn, không chết và cũng không sống. Cái thấy ấy giúp bạn không sợ hãi trước bệnh tật, và cái chết, thậm chí cả cái gọi là ngày tận thế! Bát Nhã Tâm Kinh sẽ được thấm ra ngay lúc ấy, khi bạn nhận diện được vô sanh, bất diệt (không sanh, không diệt) trong hơi thở có ý thức, khi tâm đã lắng dịu!

Ảnh: Internet

Mọi sự vật đều có nhân-duyên-quả, sự tương tác và tương tức trong chuỗi phản ứng ấy đã tạo nên những hình tướng hiện tại. Và khi thấy được như vậy thì mình sẽ bằng an, đó là định. Khi mình bằng an thì liền lúc đó, những cái thấy mầu nhiệm bắt đầu có (như đã nói ở trên), đó là tuệ, hay là tuệ giác!

Cái thấy ấy sẽ làm mình có niềm tin hơn vào con đường mình đi, sẽ giúp mình thở và cười một cách có ý thức hơn để luôn chạm tay vào hiện tại. Vòng tròn ấy khép lại và mở ra để tuệ giác của mình tăng trưởng, tôi gọi đó là vòng tròn Thiền.

Khi mình niệm hơi thở, nụ cười, là khi mình làm cho tâm mình lắng dịu, như hồ nước không gợn sóng, có nghĩa là mình có định. Và hồ nước một khi lắng dịu, thanh tịnh thì chắc chắn sẽ phản chiếu đúng những sự vật, cái thấy của một thứ tuệ giác xuất thế gian, khi ấy không cần phải chứng minh!

Chúc Thiệu