Subscribe HoaVoUu Youtube
Kính mời Subscribe kênh
YouTube Hoa Vô Ưu
Sitemap Hoavouu.com
Điền Email để nhận bài mới

Mắt Trần, Mắt Trời, Mắt Tuệ, Mắt Pháp và Mắt Phật

05 Tháng Mười 201815:25(Xem: 5056)
Mắt Trần, Mắt Trời, Mắt Tuệ, Mắt Pháp và Mắt Phật
Mắt Trần, Mắt Trời, Mắt Tuệ, Mắt Pháp và Mắt Phật

Trong  Kinh Kim Cang, có một đoạn vấn hỏi và đối đáp giữa Đức Phật và Ngài Huệ Mạng Tu Bồ Đề:
“Này Tu Bồ Đề, ý ông thế nào? Như Laimắt trần không? Bạch Đức Thế Tôn thật vậy, Như Laimắt trần.”
“Này Tu Bồ Đề, ý ông thế nào? Như Lai có mắt Trời không? ? Bạch Đức Thế Tôn, thật vậy, Như Lai có mắt Trời.”
“Này Tu Bồ Đề, ý ông thế nào? Như Lai có mắt huệ không? ? Bạch Đức Thế Tôn thật vậy, Như Lai có mắt huệ.”
“Này Tu Bồ Đề, ý ông thế nào? Như Lai có mắt pháp không? ? Bạch Đức Thế Tôn thật vậy, Như Lai có mắt pháp.”
“Này Tu Bồ Đề, ý ông thế nào? Như Lai có mắt Phật không? ? Bạch Đức Thế Tôn thật vậy, Như Lai có mắt Phật.”

Mắt ở đây phải hiểu là cách nhìn, cái mà mình cảm thấy, cái mà mình cho rằng, cái mà mình biết do nhìn thấy.

Để tìm hiểu xem năm loại mắt này khác nhau như thế nào, chúng ta có thể lấy một thí dụ như: Bộ quần áo của cô công chúa hay công nương đang mặc, mới mặc, hoặc sẽ mặc đang được ầm ĩ đưa lên báo chí, truyền hình, lên các diễn đàn toàn cầu.

-Đối với những người có con mắt trần, mắt thịt, mắt tục như chúng ta thì đua nhau khen ngợi, ca tụng vì nó đẹp quá, sang quá, quý phái quá. Rồi người nghèo, không đủ tiền mua thì thèm khát. Còn người giàu thì tìm cách mua, mặc vào, khoe khoang để cho mọi người thấy mình cũng sang cả, quý phái như công nương hoàng tử. Mắt trần là con mắt thường tình của thế gian.

Mắt trần là con mắt của chúng ta, nơi nào cũng có mắt trần. Mắt trần là con mắt thấy vàng bạc quý hơn ngô khoai. Công nương hoàng tử hơn trai gái quê hèn. Bằng cấp, học vị thông minh hơn không có học. Có tiền thì giàu sang, không tiền thì nghèo hèn. Quyền thế thì uy nghi, không quyền thế thì dân giả. Mắt trần là con mắt phân biệt. Từ mắt trần mà sinh ra tình cảm thương-ghét, ngưỡng mộ hay chê bai, khinh thường hay quý trọng. Mắt trần là con mắt chấp trước vào cái hiện tại, chớp mắt trong hiện tại. Mắt trần luôn luôn quay đảo và biến đổi khôn lường: Thương đó rồi ghét đó, quý đó rồi ruồng bỏ, tin đó rồi phỉ báng, ngưỡng mộ rồi chê bai, háo hức mua rồi quăng đi, dựng tượng lên rồi truất phế. Mắt trần là con mắt của chúng sinh bị cuốn hút bởi ảo ảnh cuộc đời. Mắt trần tạo hạnh phúc nhất thời nhưng chứa đầy phiền não. Mắt trần là do kinh nghiệm, do tiếp xúc, do nhiễm trần cấu mà có. Thế nhưng muốn làm ăn buôn bán, làm giàu, muốn danh vọng, nổi tiếng, muốn quyền thế thì phải có mắt trần.

-Mắt Trời là con mắt của người ở một nơi mà vàng bạc nhiều hơn đất cát, kim cương nhiều hơn sỏi đá, quần áo dệt bằng tơ trời, con người cao lớn thân thể đẹp đẽ, thọ mạng cả ngàn năm. Mắt Trời là con mắt của kẻ giàu sang tột đỉnh nhìn kẻ nghèo hèn. Mắt của nước văn minh nhìn kẻ nô lệ, mắt của nước tiến bộ nhìn người chậm tiến. Nó cũng là con mắt của trí tưởng tượng. Nhìn bằng con mắt này thì bộ quần áo đắt giả cả chục ngàn đô-la của cô công chúa kia cũng giống như chiếc áo vá. Và kim cương đang đeo trên người kia thì cũng giống như cục đá ở Thiên Đình.

-Mắt trí tuệ là mắt của người biết phân tích, biết tìm hiểutìm hiểu đến tận cùng của sự vật. Bằng con mắt này thì bộ quần áo của cô công chúa kia có khi còn xấu hơn cả bộ quần áo của một tài tử điện ảnh, một cô ca sĩ nhạc Pop, của cô người mẫu ở Paris, Roma, New York hay Tokyo. Nó cũng có thể chỉ là thủ thuật để bán hàng bằng cách biếu tặng bộ quần áo cho cô công chúa rồi tung tiền quảng cáo ầm ĩ hầu hốt bạc. Mắt trí tuệ là mắt tìm hiểu đến ngọn nghành, đến mọi ngõ ngách, nhìn thấu suốt sự thật sâu thẳm ở bên trong. Con mắt trí tuệ sẽ đưa tới Chánh Kiến tức cái nhìn chân chính, đúng đắn, không thiên lệch.

-Mắt pháp là con mắt nhìn bằng giáo pháp của Đức Phật. Qua con mắt này thì muôn vật không có tự tánh, giả tạm và nương tựa vào nhau mà có. Nếu vậy thì bộ quần áo kia không mang một giá trị cỗ hữu nào. Kẻ ưa chuộng thì cho nó là sang cả. Còn kẻ không ưa chuộng thì cho nó là tầm thường. Bộ quần áo đó không có giá trị vĩnh cửu, vài ngày sau, nó có thể trở thành đồ rởm quăng đi. Bộ quần áo đó tự nó không có giá trị gì. Giả sử cũng bộ quần áo đó nếu do một “cô bé lọ lem” mặc vào thì nó có sang cả hay không? Hay giá trị quý phái của nó nương nhờ vào địa vị của cô công chúa? Nói khác đi, giá trị của nó là vay mượn, không thực.

-Mắt Phật là con mắt sáng như gương. Nhìn thấy rõ muôn vật nhưng không khởi một niệm. Bằng con mắt Phật thì bộ quần áo của cô công chúa kia nó chẳng sang mà cũng chẳng hèn. Nó chẳng đẹp mà cũng chẳng xấu. Cho nên bằng con mắt Phật chúng ta sẽ không động tâm. Bằng con mắt Phật chúng ta sẽ không khởi tham dục. Từ không tham dục mà không phiền não. Từ không phiền não mà tâm an tịnh mà ở nơi chư Phật gọi là đại định.  Mà đại địnhNiết Bàn. Con mắt Phật cũng là con mắt của trí tuệ Bát Nhã và nó cũng là Phật tánh.

Này bạn ơi,
Chư Phật, chư Bồ Tát có cả năm con mắt.
Nhưng chúng sinh chỉ có mắt trần.
Mắt trần khởi ham muốn, khen chê rồi ghét bỏ.
Từ khen chê, ghét bỏ mà gây bao phiền não.
Từ phiền não nếu không kiềm chế liền tạo nghiệp,
Khiến khổ đau cho mình và cho người khác.
Cho nên chúng ta cần có con mắt trí tuệ trong đời.
Bằng con mắt trí tuệ chúng ta thấy rõ bản thể của muôn loài.
Những gì che dấu ở bên trong.
Đó là cái nhìn tròn sáng.
Lúc đó,
Chúng ta sẽ cư xử một cách chừng mực.
Không căm thù như người khác căm thù.
Không la ó như người khác đang la ó.
Không khen như người khác đang khen.
Không lên án, đòi giết như người khác đang đòi giết.
Con mắt trí tuệ cũng là con mắt Pháp.
Nó là nền tảng để đi lên con mắt Phật.
Bạn ơi,
Hãy trang bị cho mình bằng con mắt Tuệ.
Bạn sẽ thấy đời mình hết sức nhẹ nhàng.
Ít khi vướng mắc,
Không bị trói buộc vào đâu.
Không bị đám đông cuốn hút.
Không bị lùa đi như đàn cừu,
Hay như con trâu sỏ mũi.
Từ đó mà tự do, thảnh thơi, an tĩnh.
Nếu bạn nhìn đời,
Mà còn đối sánh và bình phẩm lung tung,
Rồi đòi “trú dạ lục thời an  lành”.
Thì chỉ là hý luận.
Bạn ơi,
Tất cả năm con mắt trên đều có trong con người mình.
Trong thời đại mà cả triệu thông  tin,
Có thể đến với bạn trong chớp mắt.
Nếu bạn không bình tĩnh,
Không có con mắt Trí Tuệ. (*)
Thì bạn sẽ điên lên.
Sẽ như xác không hồn.
Như một bóng ma.
Hành động bằng cảm tính.
Vật vờ trong cuộc sống.
Bạn ơi,
Hãy trì tụng Kim Cang.
Dù chỉ một câu kệ thôi,
Tâm bạn sẽ an trụ.
Bạn sẽ được bình an.
Thảnh thơihạnh phúc.
Giữa cảnh đời hỗn loạn.
Mà bạn lại sống trong tỉnh thức, an vui.

Đào Văn Bình
(California ngày 4/10/2018)
 
(*) Trong sách “Teaching from Ancient Vietnamese Zen Master” của Nguyên Giác, Thiền Sư Bảo Giám (Thế Kỷ 12) dạy rằng “Muốn tiến đến tông thừa của Phật thì phải siêng năng. Song muốn thành Phật Chánh Giác thì phải nhờ trí tuệ.”
Quán chiếu bằng trí tuệ, tức nhìn bằng con mắt tuệ là sinh mệnh của Phật Giáo. Không trí tuệ thì Phật Giáo cũng như các tôn giáo khác.
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
(Xem: 6415)
Ngàn năm, Giọt nước có buồn không Sao vẫn long lanh Dưới ánh hồng
(Xem: 5579)
Chúng ta cần biết mục đích thật sự của Đạo Phật là gì, Đạo Phật không như những Tôn giáo khác hay...
(Xem: 4845)
Người con Phật phải tin tưởng sự tái sanh trong sáu nẻo luân hồi.
(Xem: 5240)
Hiện tại trên thế giới có hai truyền thống Phật giáo lớn, đó là Phật giáo Nam tông (Nam truyền) và Phật giáo Bắc tông (Bắc truyền).
(Xem: 5402)
Tại sao chúng ta lại để mất thì giờ đánh giá những tranh luận thị phi của người khác, trong khi Đức Phật dạy lời di huấn cuối cùng rằng...
(Xem: 4748)
Mỗi ngày trong cơ thể ta đều có những tế bào cũ chết đi và những tế bào mới sinh ra nhưng có bao giờ chúng...
(Xem: 5043)
Khi tiếp xúc với ngoại cảnh (lục căn tiếp xúc với lục trần) thì người chưa có tu tập gì cả sẽ bị hoàn cảnh đó chi phối hoàn toàn.
(Xem: 5207)
"Tự do" là một thuật ngữ ngày nay thường nghe nói đến trong mọi lãnh vực: xã hội, chính trị, luật pháp, tín ngưỡng, ngôn luận,
(Xem: 5728)
Truyện tích kể rằng sau khi đi một vòng châu du hoằng Pháp ở các làng mạc, Đức Phật trở về tịnh xá,
(Xem: 4905)
Người Phật tử tu hạnh Bồ Tát ngoài mười điều thiện, phải tu tập pháp “Lục Độ Ba La Mật”.
(Xem: 4642)
Ngày mới xuất gia, tôi cứ say sưa nhìn quý Thầy đắp chiếc y vàng có nhiều ô ngang dọc như thửa ruộng và nhất là
(Xem: 4517)
Tiếng khánh réo rắt ngân dài và lan toả trong không gian như những vòng sóng tròn, càng loang xa vòng tròn càng lớn, bao trùm cả đất trời.
(Xem: 4271)
quan điểm cho rằng, chết là hết và cũng có quan điểm cho rằng con người tồn tại mãi mãi từ kiếp sống này đến kiếp sống khác.
(Xem: 4716)
Triết lý Phật giáo, chủ yếu giúp con người thoát khổ, đã chỉ ra chính sự nhớ nghĩ quá khứ, tiếc nuối ký ức, chìm đắm trong hồi tưởng chuyện đã qua làm cho con người rơi vào bất an, phiền não, khổ đau.
(Xem: 6445)
Tâm thế gian là tâm tràn đầy ham muốn ích kỷ, những ai luôn sống với tâm này sẽ huân tập nhiều tập khí, lậu hoặc gọi chung là nghiệp.
(Xem: 4396)
Thế gian này hiện hữu trong mối tương quan tương duyên. “Cái này có nên cái kia có. Cái này không nên cái kia không.
(Xem: 5031)
Đàn chim bay ngang phố. Xao xác tiếng cánh vỗ. Con quạ già trên nhánh cây hè phố ngước nhìn một lúc, rồi im lặng sà xuống đất
(Xem: 4998)
Con người ta, kể cả Đức Phật, Bồ Tát, La Hán hay thánh tăng khi còn sống thì vẫn phải đi đây đi đó,
(Xem: 5988)
Đạo Phật ban đầu chỉ có tăng mà không không có ni, giáo pháp của đức Phật rất từ bi, bình đẳng nhưng vì ngài nhận biết nếu...
(Xem: 4852)
Người ta thường nói: “Im lặng là vàng”, nghĩa là sự im lặnggiá trị cao quý giống như vàng thật sự.
(Xem: 4601)
Cư sĩ Cấp Cô Độc (Anàthapindika) là đại thương gia đệ tử Thế Tôn, nổi danh về hạnh cúng dường bố thí1 , đóng góp công đức rất lớn vào sự nghiệp hộ trì Phật pháp.
(Xem: 4801)
Thật sự ta không làm điều ác, không làm điều hung bạo, không làm điều tội lỗi, lại làm điều phước, làm điều thiện, làm điều chống sợ hãi.
(Xem: 3489)
ài viết này sẽ khảo sát về Vô Tướng Tam Muội, một pháp môn ít được chú ý hiện nay. Lời Đức Phật và chư tổ truyền dạy sẽ được trình bày một cách thực dụng nơi đây, hy vọng làm cửa vào cho nhiều độc giả.
(Xem: 3755)
Thế gian này hiện hữu trong mối tương quan tương duyên. “Cái này có nên cái kia có. Cái này không nên cái kia không.”
(Xem: 3451)
Sự vọng động của những ai đó trong quá khứ hãy còn lưu đậm dấu tích trong tâm tưởng người nay. Hãy chiêm nghiệm và học bài học từ những đổ nát ấy.
(Xem: 5501)
Hãy khe khẻ mở cánh cửa gỗ đưa đến khu lưu trú trang nghiêm và kín đáo của Đức Đạt-lai Lạt-ma, và cũng là nơi mà Ngài thiền định từ ba đến bốn giờ liên tiếp vào mỗi buổi sáng trước khi hừng đông ló dạng.
(Xem: 4746)
Một buổi sáng mùa thu, Steve Z, một trung tá làm việc ở Lầu Năm Góc, nghe một “tiếng động lớn, kinh khiếp,” ngay lập tức ông bị...
(Xem: 5158)
Con người chúng ta có bao giờ, ở bất kỳ mức độ nào, quan tâm đến người khác vì lợi ích của họ và không chỉ đơn giản là cho chính chúng ta hay không?
(Xem: 9470)
Thầy Tuệ Sỹ Là Viên Ngọc Quý Của Phật Giáo và Của Việt Nam - Nguyễn Hiền Đức
(Xem: 4159)
Một chàng quỳ trước Phật đài Xin ban sức khoẻ, đồng thời giàu sang. Lắc đầu Phật dạy: “Nhớ rằng Ta nào có phải là thần thánh đâu
(Xem: 3529)
Nhân loại đang đối phó với một trận dịch bệnh vô cùng nguy hiểm. Những mong manh của đời người hiển lộ ra rõ ràng hơn.
(Xem: 3205)
Ngài bắt đầu thực hiện cuộc cách mạng tư tưởng vĩ đại, đả phá tất cả khuynh hướng cực đoan đương thời bành trướng và đảo lộn luân lý xã hội Ấn Độ.
(Xem: 3120)
Hãy hình dung rằng sẽ tới một thời thế giới không còn bom đạn, và thay cho những trận mưa bom sẽ là những trận mưa thơ.
(Xem: 3398)
Cả tuần lễ nay Chùa Linh Thứu như có sức sống của một cành cây đang đâm chồi nẩy lộc, khác hẳn với những tháng ngày cửa đóng then cài vì dịch Corona.
(Xem: 4538)
Tình yêu phải hội đủ các yếu tố của bốn vô lượng tâm (từ bi hỉ xả), nói chung là tình thương. Từ bi là khả năng đem lại hạnh phúc cho nhau.
(Xem: 4863)
Thời kỳ xã hội hiện đại bị rung chuyển bởi những biến động, cho dù là do đại dịch hiểm ác, chiến tranh, bất ổn chính trị, hay...
(Xem: 5083)
Cách tốt nhất để chắc chắn rằng khi ta tiến gần đến cửa tử, ta đi mà không hề hối tiếc là trong giây phút hiện tại, ta đối đãi với mọi người đầy trách nhiệmtừ bi.
(Xem: 5001)
Quán chiếu ngũ uẩn giai không được xem là pháp tu cốt tủy của đạo Phật.
(Xem: 5145)
Cuộc khủng hoảng hiện nay, là thời điểm thích hợp để chúng ta suy ngẫm lại lời dạy quý báu của Đức Phật
(Xem: 4797)
Hôm nay, quý đạo hữu Phật tử tại Canada và trên toàn thế giới long trọng cử hành Quốc tế lễ Vesak PL. 2564 (2020).
(Xem: 5278)
Mỗi đứa con ra đời, mẹ có một giấy khai sinh mang tên Hạnh Phúc. Hình hài của con và hạnh phúc của mẹ trộn lẫn nhau.
(Xem: 3622)
Hằng năm cứ vào ngày trăng tròn mà cách nay đã 25 thế kỷ hơn, toàn thể nhân loại đã đón mừng một bậc vĩ nhân xuất hiện, đem ánh sáng vi diệu để cứu khổ ban vui
(Xem: 5565)
Đạo Phật có mặt tại Việt Nam, với chiều sâu và bề dày lịch sử hơn 20 thế kỷ,
(Xem: 4675)
Đức Phật khuyên con người nên diệt trừ ái dục. “Ái” là thích, thương yêu, mến tiếc, luyến ái, tham ái bám víu.
(Xem: 4808)
Chúng ta, như những nhà khoa học, định nghĩa từ bi như thế nào? Đó là một thể trạng cảm xúc, một động cơ...
(Xem: 4723)
Chúng ta, như những nhà khoa học, định nghĩa từ bi như thế nào? Đó là một thể trạng cảm xúc, một động cơ, một đặc điểm xử lý, hay một thái độ trau dồi?
(Xem: 4921)
hạnh phúcđiều kiện. Do con mắt sáng cho nên tôi cảm thấy hạnh phúc. Vậy người bị mù lòa họ không thể có được hạnh phúc hay sao?
(Xem: 5937)
Bạn có thể kết nối thân và tâm, thay vì giữ chúng tách biệt. Khi đứng dậy, hãy biết rằng mình đang đứng dậy.
(Xem: 4420)
Lằn ranh nằm nơi động lực của ta. Khi ta xem đứa trẻ như một phần của ta, như sự tiếp nối của ta, tôi nghĩ đó là...
(Xem: 5260)
Trong Kinh Pháp Cú Đức Phật phân tích con người gồm có Thân và Tâm, cả hai thành phần này đều đóng một vai trò quan trọng trong đời sống.
Quảng Cáo Bảo Trợ
Gủi hàng từ MỸ về VIỆT NAM
Get a FREE Online Menu and Front Door: Stand Banner Menu Display for Your Restaurant