Mười Câu Chuyện Hiếu Dưỡng Cha Mẹ

MƯỜI  CÂU CHUYỆN HIẾU DƯỠNG CHA MẸ

Tâm Tịnh

Trong nhiều bài kinh từ Hán tạng cho đến Pali tạng, Đức Phật tán thán hạnh hiếu dưỡng cha mẹ vì công ơn mang nặng đẻ đau và dưỡng dục của cha mẹ vô ngần, không thể tính kể. Cho nên trong  Tăng Chi Bộ, Thế Tôn gọi Cha Mẹ là Phạm Thiên, và những con cháu trong gia đình nào mà kính dưỡng cha mẹ được xem ngang bằng với Phạm Thiên: “Những gia đình nào, trong ấy các con cái kính lễ cha mẹ, những gia đình ấy được chấp nhận ngang bằng với Phạm Thiên, được chấp nhận là đáng được cúng dường”

Mẹ cha gọi Phạm Thiên, 
Bậc Đạo sư thời trước
Xứng đáng được cúng dường
Vì thương đến con cháu
Do vậy, bậc Hiền triết
Đảnh lễ và tôn trọng
Dâng đồ ăn đồ uống
Vải mặc và giường nằm
Thoa bóp (cả thân mình) 
Tắm rửa cả tay chân
Với sở hành như vậy, 
Đối với mẹ với cha
Đời này người Hiền khen
Đời sau hưởng Thiên lạc

     (Tăng Chi Bộ chương 3 Ba Pháp, phẩm sứ giả của trời)

Nhân ngày Lễ Vu Lan Mậu Tuất 2018, Tâm Tịnh xin giới thiệu Mười Câu Chuyện Hiếu Dưỡng Cha Mẹ được trích dẫn từ những chuyện tiền thân trong Tiểu Bô Kinh (Nikaya), ngõ hầu giúp cho quý đạo hữu có cái nhìn sâu sắc về công ơn dưỡng dục của cha mẹ, và hạnh hiếu dưỡng song thân từ các bậc hiền thánh, ngay cả khi họ mang thân bàng sanh.

Quyển sách kết tập nhỏ này gồm hai phần. Phần I với tiêu đề Những người con hiếu dưỡng bao gồm năm câu chuyện và một bài đọc thêm. 
Chuyện thứ  nhất - Tỳ Kheo ôm bình bát đi khất thực, nuôi dưỡng song thân già yếu như những câu kệ cảm tác sau:

Cha mẹ già yếu không chỗ ở

Không ai nuôi dưỡng thật bơ vơ

Tỳ Kheo hiếu tử ứa lệ sầu

Ôm bình khất thực khắp thành đô

Phụng dưỡng song thân rất ân cần

Đạo sư Đức Phật liền ca thán

Lành thay, lành thay hạnh hiếu từ.

Chuyện thứ 2- Hiếu Tử Sutana: kể về chàng thanh niên nghèo sẵn sàng hy sinh thân mình cho ác quỷ Dọa Xoa đổi lấy một ngàn đồng vàng để phụng dưỡng mẹ già như được cô đọng trong bài cảm tác:

Bất chấp hy sinh mạng sống này

Có một ngàn vàng nuôi Mẫu thân

Thay vua thế chỗ tế ác thần

Trong rừng hoang vắng xơi thịt nhân

Song vì trí tuệ phương tiện xảo

Thu phục ác quỷ theo chánh chân

Từ đây yên tâm phụng dưỡng mẹ

Mang bình yên đến khắp muôn dân.

Chuyện thứ 3- Nam cư sỹ toàn tâm toàn lực chăm sóc mẹ già, không nghe theo lời xúi giục của vợ đuổi mẹ ra khỏi nhà.  
Chuyện thứ 4 – Hiếu tử Sàma: bậc chí hiếu, đã làm chấn động những thiên thần trong khu rừng như được đúc kết bằng những bài kệ cảm tác sau:

Khóc than cha mẹ bị mù

Là do chất độc mãng xà gây ra

Trong lúc tuổi già còn xa

Lại mù đôi mắt trong rừng thâm sâu

Cười vui có được duyên lành

Tự tay chăm sóc song thân an lành

Không may tên độc từ Vua

Xé tan tĩnh lặng trúng ngay chân chàng

Kêu lên hai tiếng Mẹ Cha

Không ai phụng dưỡng tuổi già song thân

Hiền ngôn bay vút trời cao

Thần tiên cảm động quay quanh hộ trì

Vua kia giật thốt cả mình

Vì nhầm lỡ bắn hiền nhân hiếu từ.

Chuyện thứ năm – Hai hiền giả Sona và Nanda: với 93 câu kệ tán thán công ơn dưỡng dục của cha mẹ, và tán thán công hạnh hiếu dưỡng song thân như những vần thơ từ 89-93 sau:  

89. Từ mẫu cũng như nghiêm phụ ta
Phải đều được kính trọng tôn thờ,
Hiền nhân tán thán người nào có
Những đức tính này tỏ lộ ra.

90. Song thân như vậy đáng tuyên dương,
Giữ địa vị cao cả khác thường,
Được gọi "Phạm thiên" do cổ đức,
Uy danh hai vị lớn khôn lường.

91. Song thân hiền phải được tôn vinh
Xứng đáng từ con cái của mình,
Người dưỡng mẹ cha theo chánh hạnh
Là người có trí tuệ thông minh.

92. Đem dâng thức uống với đồ ăn
Sàng tọa và y phục xứng phần,
Phải tắm mẹ cha, dầu tẩm ướt,
Rửa cho sạch sẽ cả đôi chân.

93. Bậc trí tán dương các việc trên,
Làm con phụng sự mẹ cha hiền,
Hân hoan tràn ngập trên trần thế,
Thân hoại, an vui hưởng cõi thiên.

Phần II với tiêu đề Những tấm gương hiếu dưỡng trong loài bàng sanh gồm năm chuyện.

Chuyện thứ sáu- Khỉ anh và khỉ em nuôi dưỡng mẹ già bị mù, và đã hy sinh thân mình để bảo vệ mạng sống cho khỉ mẹ.

Đôi khỉ nuôi mẹ già mù mắt

Trên cây cổ thụ chốn rừng xanh

Không may bị kẻ săn phát hiện

Khỉ mẹ trên cây trong tầm ngắm

Khỉ anh thấy vậy liền chết thay

Để mẹ được sống cùng khỉ nhỏ

Dù vậy ác nhân không đành bỏ

Lại nhắm bắn tên vào khỉ mù

Khỉ em thấy thế liền thế mạng

Cho mẹ được sống thêm tuổi già

Lòng tham vô đáy kẻ săn mồi

Giết cả khỉ mẹ thảy ba con.

Chuyện thứ bảy - Chim kền kền không nghĩ đến mạng sống của mình khi bị mắc bẩy mà chỉ than khóc cho cha mẹ kền kền già yếu ở trong núi Linh Thứu từ nay không còn ai phụng dưỡng.
Chuyện thứ tám – Bạch Tượng Vương không chịu ăn uống cao lương mỹ vị trong kinh đô được Vua ban cho mà chỉ mong trở lại rừng thiêng tiếp tục chăm sóc mẹ già mù lòa. 
Chuyện thứ mười - Chim két bị mất mạng trên biển vì mang xoài ngon ngọt về nuôi dưỡng mẹ cha già mù lòa trên đảo nhỏ.

Hy vọng tập sách nhỏ này mang lại nhiều điều bổ ích cho quý bạn.

Tâm Tịnh giới thiệu và cẩn tập