Lắng Xuống Giông Bão Tự Tâm

Mưa, được dự báo là do ảnh hưởng của cơn bão nhiệt đới từ tây nam, phía đông biển Thái Bình quét qua (1), sẽ rơi vào khoảng bốn giờ sáng, nhưng mãi đến bảy giờ mới bắt đầu nặng hạt. Mưa rơi một chặp rồi ngưng, mở ra một khoảng trời nắng sáng, rồi lại tiếp tục rơi với bầu trời âm u, xám ngắt. Mưa rỉ rả suốt ngày đêm mà trời không lạnh; vẫn hầm hập khí nóng những ngày cuối hạ, khi các trường học vừa vào niên khóa mới.

Người ta có thể dự phòng mọi thứ để chuẩn bị đối phó với thiên tai: giông bão, lũ lụt, động đất hay hỏa hoạn nếu được các đài khí tượng dự báo, cảnh báo sớm. Nhưng với những cơn thịnh nộ, sân si từ nội tâm con người, khó có thể dự đoán và kềm chếngoại trừ được giáo dục và huấn luyện thuần thục để giữ được tâm thái bình lặng, an nhiên.

Phương thức căn bản là định tâm (Chỉ) và quán tưởng (Quán).

Các phương pháp chánh niệm, đếm hơi thở, niệm danh Phật, v.v... đều thuộc Chỉ. Ở mức độ thâm sâu của Chỉ, có thể đi vào trạng thái/cảnh giới vô ngã. Trong khi đó, Quán với việc quán tưởngthuần thục bản chất của tâm và ngoại giới, cũng sẽ mở ra chân trời vô ngã đồng thời trải rộng lòng bi mẫn đối với tha nhân, xã hội. Tùy theo căn cơ, không nhất thiết phải theo tuần tự Chỉ trước Quán sau. Quan trọng là giải bỏ được vọng chấp về một cái tôi, về những sở hữu của tôi. Cái tôi càng mỏng, càng nhỏ thì lòng thương chúng sanh càng lớn. Ngược lại, những ai có cái tôi thật lớn, chỉ biết ái kỷ, vị kỷ... thì không thể nào biết thương yêu, đoái hoài đến kẻ khác, không những vậy còn lạm dụng, chiếm đoạt sở hữu và quyền lợi của kẻ khác để mưu cầu lợi ích cá nhân.

Biết chế ngự tâm thì sẽ giảm đi hoặc chấm dứt hẳn những tham vọng, cuồng nộ, sân hận, bẳn gắt, ganh tỵ, đố kỵ, si mê... vốn là những ngọn lửa tuy nhỏ, âm ỉ bên trong, mà có thể bùng phát một lúc nào đó, đốt cháy cả bản thân, gia đình, xã hội và cuộc đời. Nhưng nếu huấn luyện tâm như gỗ đá, trơ lì trước nỗi thống khổ của chúng sanh, chưa hề mở lòng ra để bố thí, cứu giúp người nghèo đóihoạn nạn, san sẻ tài vật và kiến thức với kẻ thua kém... thì cũng nên xét lại về đạo nghiệp của mình.

Cửa ngõ đạo hạnh chỉ thực sự mở ra khi hành giả rung động trước nỗi đau cuộc đời. Không có lòng thương rộng lớn thì không thể bàn nói gì về cảnh giới vô ngã, niết-bàn. Nhưng làm gì thì làm, trước hết hãy lắng xuống những thịnh nộ, bung xung của tự tâm. Tâm không bình chỉ tạo thêm rối loạnbất an cho cuộc đời.

_________

(1)   Hurricane Hilary, bão mang tên Hilary. Vào năm 1966 người ta cũng đặt tên Hilary một lần duy nhất cho cơn Áp thấp Nhiệt đới (Tropical Depression) quét vào đất liền từ Tây Nam Ấn Độ Dương. Còn ngoài ra, các cơn bão tên Hilary đều xuất phát từ Đông Thái Bình Dương. Cứ khoảng 6 năm là có một cơn bão Hilary. Bão Hilary (Hurricane Hilary) năm 2023 cũng xuất phát từ biển Đông Thái Bình, bắt đầu với tốc độ mạnh nhất là 145 mph (dặm/giờ) tức khoảng 233 cây số/giờ vào ngày 18/8, tốc độ giảm dần cho đến khi đổ bộ vào đất liền miền Nam California vào ngày 20/8, lúc đó chỉ còn là cơn Bão Nhiệt đới (Tropical Storm) với tốc độ 70 mph (112 km/giờ); ảnh hưởng nặng các vùng ven biển phía Nam, khiến gió to sóng lớn ở biển và mưa nặng hạt trên hầu hết các quận hạt miền Nam California, kéo dài đến rạng sáng ngày 21/8.