Phẩm thứ năm: Đạo Thụ

Bấy giờ ở trên tòa có Bồ Tát tên là Thụ Vương liền từ chỗ ngồi đứng dậy, trịch áo bày vai hữu, gối hữu sát đất, chắp tay quỳ trước Phật bạch rằng: Lành thay! Thế Tôn! điều mà Như Lai nói hết sức đặc thù. Chẳng rõ Như Lai muốn nói về hữu lậu hay vô lậu, cầu mong Thế Tôn, nói ra từng câu, thế nào hữu lậu, thế nào vô lậu?

Đức Phật bảo rằng: Có sanh có diệt chính là hữu lậu; không sanh không diệt chính là vô lậu. Có ta, có thân chính là hữu lậu; không ta không thân chính là vô lậu. Mắt đối với sắc là hữu lậu, không mắt không sắc là vô lậu. Có thức, có tưởng và có hình là hữu lậu, không thức, không tưởng và không hình là vô lậu. Chỗ tam thức xứ trụ có thân là hữu lậu; mỗi thức mỗi xứ có mỗi hình là vô lậu, Hữu Hình, Phi Tưởng, Phi Phi tưởng là Lượng Pháp Hữu Dụng; chỗ bất dụng là Tam Thiền Địa. Chán ghét tử sanh gọi là Bất Dụng. Có nguyện không nguyện phát khởi Sơ Thiền. Hay thay lạc kia tâm chẳng dao động. Niệm tịnh hỉ an tự giữ năm hành. Thành tựu có tưởng có diệt đó là pháp xuất nhập hỷ hành.

Trăm tám ái một niệm. 
Một ức hành trung gian. 
Tưởng tưởng không thể hết 
Có kia mới có thân. 
Không kia không ngã tưởng. 
Ta từ vô số kiếp 
Xả ngã này mới được. 
Chỗ ba thức đi qua. 
Không hữu cũng không ngã 
Thương thay ba cõi khổ. 
Thọ thân sanh tử nạn. 
Thí như phép ảo thuật 
Dùng tay dọa trẻ con. 
Thức thần vô hình phép. 
Khởi - diệt luôn vô thường 
Ta không có thân ta. 
Sao có pháp thức hình. 
Pháp tưởng và vô tưởng 
Cũng chẳng thấy có thức. 
Bốn ấm sẽ ở đâu? 
Ta và ông chẳng có. 
Ta từ nhiều kiếp xa. 
Nơi ba thức trải qua. 
Ngoài Trời, Rồng, Quỷ Thần. 
Chỗ nào không Diệu Giác? 
Ta làm các pháp lành 
Thề độ vô số chúng. 
Tùy thân mà giáo hóa. 
Ứng hóa không lường được 
Hạnh thanh tịnh Như Lai. 
Rộng khắp không ngằn mé. 
Thần thông chiếu trong ngoài 
Quan sát ở ba đời. 
Loại hữu hình vô hình. 
Tư duy mười tưởng kiết 
Chẳng còn phiền não khổ. 
Hư không nào bờ mé. 
Nào thấy có vãng lai 
Trong tâm chẳng nghĩ suy. 
Nhẫn nhục-công đức thành.
Tích tập thành Phật đạo 
Vui Niết Bàn vắng lặng. 
Khởi cũng chẳng thấy khởi. 
Sanh cũng chẳng thấy sanh 
Khởi diệt làm sao có. 
Loài người và chư thiên. 
Dứt niệm đến bờ kia 
Mắt kẹt vào ba cõi. 
Biển sống chết đi qua. 
Vì mê hoặc nơi sắc. 
Tham muốn trói cột ta. 
Phật lực không khiếp sợ. 
Ở hoài trong ba cõi 
Vì người chẳng vì mình. 
Tiếp ứng chúng hữu tình. 
Hằng dùng bốn ý chỉ 
Công đức nào tính được. 
Thất giác ý bảo hoa. 
Năm lực và năm căn 
Không vô tướng tam muội. 
Ba mươi bảy trợ đạo. 
Sáu độ đến bờ kia 
Phương tiện chuyển tử sanh. 
Qua lại cõi hư không. 
Chẳng trải qua kiếp số 
Đắc đạo như vi trần. 
Người độ thoát – chưa thoát. 
Một âm diễn pháp mãi 
Niệm ngã - bỉ đâu còn. 
Pháp quán sát đạo tâm. 
Người nghe không ngằn mé 
Phân biệt nội ngoại thân. 
Chẳng thấy đâu khởi - diệt. 
Cột vào an ban tức 
Hơi thở ngắn - biết ngắn. 
Hơi thở dài - biết dài. 
Định tưởng biết rằng định 
Loạn tưởng cũng biết loạn. 
Hạnh thanh tịnh nào hơn. 
Chuyên tâm không loạn tưởng.

Lúc này Đức Thế Tôn liền nói kệ rằng: 

Chỗ hành của Phật lực 
Tươi mát khắp Trời người 
Hàng Hữu Học – Vô Học 
Dưới đến kẻ phàm phu 
Đoạn các tướng tâm niệm 
Đều đến nơi vô úy 
Phân biệt Không – Vô tướng 
Tu đạo tràng thanh tịnh 
Cây Phật đạo trang nghiêm 
Đều khiến đồng một sắc 
Chuyển pháp luân vô thượng 
Nêu cao tiếng trống pháp 
Chẳng phải chúng cõi ma 
Thì có thể chuyển được 
Mở pháp tạng Cam lồ 
Rưới khắp hết thảy loại 
Cứu độ nhiều vô số 
Chẳng phân biệt loại nào 
Chỗ tiếp độ tuyệt vời 
Người đắc đâu thể tính 
Hay thay chẳng nghĩ bàn 
Chỗ độ nào xiết kể 
Những lập hạnh ta xưa 
Chỉ Phật so lường được 
Đừng đắm chấp ngã pháp 
Pháp mãi lợi ích người 
Công hạnh, ra ba cõi 
Được vào cõi Niết Bàn 
Sạch trong không chút uế 
Như ánh sáng trăng sao 

Bấy giờ, khi Đức Thế Tôn nói kệ này có tám mươi bốn ức và vô số trăm nghìn ức chúng sanh Trung Ấm đều hết các trần cấu và được pháp nhãn tịnh. Lại có mười nghìn ức chúng sanh Ngũ Sắc Thức, phát tâm hướng về đạo giác ngộ bất thối chuyển.