Bạn biết không? Người ta đi thuyền, gặp sóng to, gió lớn, người lái thuyền không làm chủ được tay lái, thuyền bị lật, những người ngồi trong thuyền phần nhiều không biết bơi, nên bị chết chìmdưới nước.
Người ta chết chìm như vậy, thật chẳng có gì khó hiểu.
Vua Trần Nhân Tông, cách đây hơn bảy thế kỷ đã nói cho chúng ta về nghĩa chết chìm của con người ta một cách kỳ lạ trong bài kệ bốn câu như
sau:
“Hữu cú vô cú Tự cổ chí kim Chấp chỉ vong nguyệt Bình
địa lục trầm”.
Nghĩa là: Câu có câu không Từ xưa đến nay Chấp
ngón quên trăng Đất bằng chết chìm.
Người ta chết chìm không đợi họ phải xuống nước và bị nước nhận chìm, mà người ta ở trên đất liền, đất bằng phẳng mà vẫn bị chết chìm như thường.
Ở trên đất liền, nhiều người đã bị chết chìm bởi những sự quan hệ đối đãi của họ. Họ nghĩ rằng, “ăn một miếng, trả một miếng” mới là lẽ phải, mới là công bằng. Nên, người ta chửi mình, thì mình chửi lại; người ta đánh mình, thì mình đánh lại; người ta bôi nhọ mình, thì mình bôi nhọ họ lại; người
ta giết mình, thì mình giết lại; người ta hơn mình, thì mình phải tìm cách hơn họ lại. Chính những quan hệ đối đãi đó đã nhận chìmthế giớicon người vào biển cả sầu hận và khổ đau.
Như vậy, con người ở trên đất bằng mà bị chết chìm là vậy.
Con người đã nhận chìm đời mình trong cái nhận thứcnhị biên, đối đãi của nó. Và đã bị chết chìm trong cái chấp ngã của nó. Mỗi khi đã chấp ngã, thì con người chạy bươn theo ngũ dục và sẽ bị ngũ dục[1] nhận chìm, sẽ bị sáu trần[2] lừa phỉnh.
Nên,
bấy giờ con người quên đi mục đích sống, mà chạy theo và bám lấy phương
tiện sống, khiến cho họ bị những phương tiện sống nhận chìm, mà vua Trần Nhân Tông nói, “từ xưa tới nay, chấp ngón quên trăng”.
Ngón tay của bậc đạo sư dùng để chỉ mặt trăng cho học trò, chứ không phải ngón tay là mặt trăng. Người học trò lại bám lấy ngón tay và cho ngón tay là mặt trăng. Như vậy, người học trò vĩnh viễn không thấy mặt trăng,
vì nó đang bị ngón tay nhận chìm nó. Nó đứng trên đất bằng mà chết chìm. Nó chết chìm vì nhận thứcsai lầm của nó, không những đối với mặt trăng mà ngay cả đối với ngón tay. Tội nghiệp cho nó, nó đang ở trên đất
bằng mà bị chết chìm. Không phải nó đang chết, mà nó đã chết chìm và nó
sẽ tiếp tụctái sanh để tiếp tụcđời sốngchết chìm ấy trong tương lai.
Cũng
vậy, những gì đức Phật dạy cho học trò của Ngài được ghi lại ở trong kinh điển, chỉ là những pháp môn giúp cho người thực hành giác ngộ, chứ nó không phải là giác ngộ. Nếu tu học, ta bị mắc kẹt vào pháp môn, ta sẽ
bị pháp mônnhận chìm và ta sẽ bị chết chìm ở trong pháp môn. Điều ấy, cũng chẳng khác nào, vua Trần Nhân Tông nói: “Bình địa lục trầm”.
“Bình
địa lục trầm” là một công án, không phải chỉ dành cho giới thiền họctham chiếu, mà còn dành cho những ai không những biết đi bằng đôi chân, mà còn biết đi bằng cái đầu!■
[1] Ngũ dục: Năm đối tượng mà con ngườiưa thích – Tiền tài, sắc dục, danh tiếng, ăn uống và ngủ nghỉ. [2] Sáu trần: Sáu thứ bụi của thế gian gồm: sắc tướng, âm thanh, hương thơm, mùi vị, xúc chạm và ảnh tượng.
Khái niệm về thảnh thơi có lẽ nó đơn giản hơn nhiều khi ta đừng gắng thêm cho nó, cái “mốt”, cái danh, cái lợi và cái lòng kiêu hãnh hơn người… Có ai cấm ta những thứ đó đâu...
Nói về mùa xuân, ai cũng hình dung đến những điều tốt đẹp đang chờ đón mình trong năm mới. Nhưng rồi mùa xuân cũng đi qua, xuân năm nay trở thành xuân năm trước.
Năm Canh Dần trôi qua với biết bao nhiêu sự kiện xảy ra trên khắp thế giới. Hội nghị cấp cao Đông Á với sự xuất hiện của Nga và Mỹ, người Việt Nam đầu tiên đoạt Huy chương Fields danh giá...
Vị thầy người Nhật của tôi đã ra đi năm ngoái, quá trẻ, quá sớm. Bà chỉ mới năm mươi bốn tuổi, và không có ai để truyền thừa Pháp. Bà chỉ có năm người đệ tử...
Ta yêu chuộng sự sống một cách tha thiết, và ta sống hết lòng trong từng khoảnh khắc là do ta có ý thứcrõ ràng về sự chết. Cái chết chắc chắn sẽ đến với chúng ta.
Liên hệ của mọi cá thể trong vũ trụ này là liên hệduyên sinh. Cái này có mặt là nhờ sự có mặt của những cái khác, không có cá thể nào tự tồn tại riêng biệt...
Mưa thật nhiều suốt đêm qua, những ánh chớp loé sáng, vẫy vùng trên bầu trời như rượt đuổi nhau với những nụ cười sáng rực. Mưa trút xuống dù không mời gọi, như réo rắc...
Trăng thì vằng vặc trên cao, trên bầu trời, sáng đẹp. Nhưng, trăng của tấm lòng, của chân tâm, thật là gần gũi, bình dị, trong sáng, thanh tịnh, không một gợn sóng mây...
Thuở xưa, khi Phạm Dự (Brahmadatta) là vua nước Ba-la-nại (Benares), Bồ-tát thọ sanh vào đời làm một chú Linh Dương sống trong một bụi cây gần bên hồ nước ở trong cánh rừng.
Trong học tập cũng như trong công việc, lười biếng, thiếu ý chí, thiếu kiên định là những nguyên nhân đưa đến sự thất bại. Khó tìm đâu trên cõi đời này một người có được thành công mà người đó là một kẻ lười biếng...
Dạo ấy, vào khoảng cuối thập niên 50 và đầu thập niên 60 của thế kỷ trước, Phật học viện Trung phần Hải Đức tại Nha Trang thấy cần phảimở rộng việc đào tạo tăng tài.
Thời đại ngày nay, trong chúng ta ai mà lại không bận rộn, ai mà lại có dư thì giờ đâu bạn nhỉ? Mặc dù đôi khi tôi cứ nghĩ là chúng ta chỉ tự tìm cho mình sự bận rộn mà thôi!
Xuất gia có nghĩa là ra khỏi nhà, rõ hơn là ra khỏi căn nhà mình đang ở; dứt khoát bỏ mà đi khỏi căn nhà mình đang được chở che bảo bọc, hay đang bị ràng buộc, hệ lụy vương mang.
Tình yêu không làm cho ai khổ đau, nhưng ở trong đời có quá nhiều người bị khổ đau bởi tình yêu là do trong tình yêu của họ có nội dung của khao khát, chiếm hữu, riêng tư và tình dục.
Sau bữa ăn trưa, tôi hỏi một vị Tăng sĩ trẻ, Thầy đã ăn xong chưa? Vị ấy trả lời - dạ! con đã ăn xong. Tôi cười và nói, Thầy chưa ăn xong đâu, ngày mai Thầy lại tiếp tục ăn lại...
Trong đời sống hàng ngày, ta cố ý nói sai sự thật để đánh lừa người khác là chính ta không những chỉ phá hoại và làm thương tổnlời nói của ta, mà chính ta còn làm thương tổn và phá hoại sự hiểu biết và nhân cách của ta nữa.
Bạn biết không? Mọi niềm vui xảy ra trong thế gian đều dẫn đến hậu quả của thất vọng và khổ đau. Tại sao? Vì lòng tham củacon người đối với các lạc thúthế gian là vô hạn...
Sống giữa đời, ai cũng mưu cầu một vài niềm hạnh phúc. Hạnh phúc được xem như là mục tiêu thiết yếu nhất mà loài người nói riêng và vạn loài tồn sinh khác nói chung hướng đến tìm cầu.
Có thể nói vạn vậthữu hình khó đứng vững và tồn tại trước những cơn thịnh nộ của bão tố. Thế nhưng, đôi khi đâu đó cũng có những cành hoa bé nhỏ yếu ớt đã sẵn sàng trụ lại sau những cơn cuồng nộ của tự nhiên.
Mỗi khi nghe đến mấy bài hátdiễn tả những sinh hoạt nơi đồng quê, như cảnh gặt hái của ngày mùa, hay những buổi tối giả gạo dưới trăng tôi chợt nhớ đến quê tôi tha thiết.
Chúng ta luôn đặt ra cho mình rất nhiều mục tiêu, song trên bước đường theo đuổi chúng, phải chăng bạn đã đánh mất giá trị tự thân của cuộc sống? Lao đầu vào việc theo đuổimục đích là trở thànhnô lệ của mục đích.
Việc con ngườichạy theo các dục, vì họ sống với các chủngtử tâm hành liên hệ đến vô minh, mọi sinh hoạt của họ là sinh hoạt trong bóng đêm, và ngay cả ánh sáng cũng chỉ là bóng đêm của họ mà thôi...
Mùa hạ về… bao suy tư được trải nghiệm, bao ước vọng lại xâu kết bên lòng. Âm vang ngày hạ là nắng là hoa, là hương thơm từ đất, là hơi ấm từ bóng mặt trời lan tỏa.
Những làn sóng biển đùa chơi với nhau và cùng nhau chạy vào bờ chạm lên cát trắng, rồi tan biến vô sự giữa trời nước mênh mông. Sóng là nước và nước là sóng.
Thuở xưa, khi vua Phạm Dự (Brahmadatta) trị vì Ba-la-nại (Benares), Bồ-tát thọ sanh làm một con Tắc kè. Bấy giờ, có một ẩn sĩkhổ hạnh sống trong một thảo am...
"Hãy cho con thành một đóa hồng cao lớn, bởi vì con ước mong được ngẩng cao đầu với một niềm kiêu hãnh; đây sẽ là việc của riêng con, con bất chấp số phận mình ra sao."
Hình ảnh một thiền sư chậm rãi thiền hành trong nắng mai hay an nhiênlặng lẽtĩnh tọa giữa rừng chiều là tặng phẩm tuyệt đẹp cho những ai có tâm hồnnhạy cảm...
Trước kia các cuộc khủng hoảng phát minh bởi sự khai thác những tài nguyên và bóc lột khả năng con người. Hiện tại khủng hoảng vì sự lạm dụng các học thuyếtchủ nghĩa, nên càng khốc hại, nguy hiểm và phá hoại hơn.
Ngồi một mình bên tách trà xanh, nhìn chung quanh mình là mùa thu có màu vàng bao phủ khắp không gian. Thiên nhiên khoe mình, kiêu hãnh.. biết bao nhiêu cây lá mỉm cười...
Thầy giáo yêu cầu mỗi chúng tôi mang một túi nilông sạch và một bao tải khoai tây đến lớp. Sau đó, thầy bảo cứ hễ chúng tôi không tha thứlỗi lầm cho người nào đó thì hãy chọn ra một củ khoai tây viết tên người đó và ngày tháng lên rồi bỏ nó vào túi nilông.
Dì Năm dự định mang cậu con trai về trại ruộng Thới Sơn, Châu Đốc nương náo với đồng đạoTứ Ân Hiếu Nghĩatu dưỡngthân tâm, tiện đường dì ghé lại chùa Tây An(1) đảnh lễĐức Phật Thầy để cầu nguyện cho con sớm lành bệnh.
Thanh thường bị bè bạn chế giễu là “công tử miệt vườn”, có thể một phần vì gia đình chàng sở hữu một thửa vườn cây trái khá rộng – vườn Tám Thà - tại ngoại ô thị trấn Châu Đốc, nhưng cũng có thể cũng do bản tánhhiền lành chơn chất và “nhát gái” của chàng.
Một ngày nọ, Vua Salomon bỗng muốn làm bẽ mặt Benaiah, một cận thần thân tín của mình. Vua bèn nói với ông: "Benaiah này, ta muốn ông mang về cho ta một chiếc vòng...
Một lát sau, chiếc xe thứ ba chạy tới. Chiếc xe này không cũ, không có đông khách nhưng bạn vẫn không hài lòng: "Cái xe này không có điều hoà, thôi mình cố đợi chiếc sau".
Mùa Vu Lan lại về. Bên cạnh nụ cười rạng rỡ trên gương mặt những người diễm phúc còn có Mẹ, chúng tôi, những người cài hoa trắng, lòng bâng khuâng nhớ Mẹ đã khuất bóng nơi xa...
Đời có tươi thì có phai; tình có ấm lên thì có nguội. Vẫn biết thế nhưng tình cảm tự nhiên con nhớ Mẹ, thương Mẹ vượt ra ngoài biên giới chật hẹp của sự hợp lý và vô lý thường tình.
Chúng tôi sử dụng cookie để cung cấp cho bạn trải nghiệm tốt nhất trên trang web của chúng tôi. Nếu tiếp tục, chúng tôi cho rằng bạn đã chấp thuận cookie cho mục đích này.