Bạn biết không? Người ta đi thuyền, gặp sóng to, gió lớn, người lái thuyền không làm chủ được tay lái, thuyền bị lật, những người ngồi trong thuyền phần nhiều không biết bơi, nên bị chết chìmdưới nước.
Người ta chết chìm như vậy, thật chẳng có gì khó hiểu.
Vua Trần Nhân Tông, cách đây hơn bảy thế kỷ đã nói cho chúng ta về nghĩa chết chìm của con người ta một cách kỳ lạ trong bài kệ bốn câu như
sau:
“Hữu cú vô cú Tự cổ chí kim Chấp chỉ vong nguyệt Bình
địa lục trầm”.
Nghĩa là: Câu có câu không Từ xưa đến nay Chấp
ngón quên trăng Đất bằng chết chìm.
Người ta chết chìm không đợi họ phải xuống nước và bị nước nhận chìm, mà người ta ở trên đất liền, đất bằng phẳng mà vẫn bị chết chìm như thường.
Ở trên đất liền, nhiều người đã bị chết chìm bởi những sự quan hệ đối đãi của họ. Họ nghĩ rằng, “ăn một miếng, trả một miếng” mới là lẽ phải, mới là công bằng. Nên, người ta chửi mình, thì mình chửi lại; người ta đánh mình, thì mình đánh lại; người ta bôi nhọ mình, thì mình bôi nhọ họ lại; người
ta giết mình, thì mình giết lại; người ta hơn mình, thì mình phải tìm cách hơn họ lại. Chính những quan hệ đối đãi đó đã nhận chìmthế giớicon người vào biển cả sầu hận và khổ đau.
Như vậy, con người ở trên đất bằng mà bị chết chìm là vậy.
Con người đã nhận chìm đời mình trong cái nhận thứcnhị biên, đối đãi của nó. Và đã bị chết chìm trong cái chấp ngã của nó. Mỗi khi đã chấp ngã, thì con người chạy bươn theo ngũ dục và sẽ bị ngũ dục[1] nhận chìm, sẽ bị sáu trần[2] lừa phỉnh.
Nên,
bấy giờ con người quên đi mục đích sống, mà chạy theo và bám lấy phương
tiện sống, khiến cho họ bị những phương tiện sống nhận chìm, mà vua Trần Nhân Tông nói, “từ xưa tới nay, chấp ngón quên trăng”.
Ngón tay của bậc đạo sư dùng để chỉ mặt trăng cho học trò, chứ không phải ngón tay là mặt trăng. Người học trò lại bám lấy ngón tay và cho ngón tay là mặt trăng. Như vậy, người học trò vĩnh viễn không thấy mặt trăng,
vì nó đang bị ngón tay nhận chìm nó. Nó đứng trên đất bằng mà chết chìm. Nó chết chìm vì nhận thứcsai lầm của nó, không những đối với mặt trăng mà ngay cả đối với ngón tay. Tội nghiệp cho nó, nó đang ở trên đất
bằng mà bị chết chìm. Không phải nó đang chết, mà nó đã chết chìm và nó
sẽ tiếp tụctái sanh để tiếp tụcđời sốngchết chìm ấy trong tương lai.
Cũng
vậy, những gì đức Phật dạy cho học trò của Ngài được ghi lại ở trong kinh điển, chỉ là những pháp môn giúp cho người thực hành giác ngộ, chứ nó không phải là giác ngộ. Nếu tu học, ta bị mắc kẹt vào pháp môn, ta sẽ
bị pháp mônnhận chìm và ta sẽ bị chết chìm ở trong pháp môn. Điều ấy, cũng chẳng khác nào, vua Trần Nhân Tông nói: “Bình địa lục trầm”.
“Bình
địa lục trầm” là một công án, không phải chỉ dành cho giới thiền họctham chiếu, mà còn dành cho những ai không những biết đi bằng đôi chân, mà còn biết đi bằng cái đầu!■
[1] Ngũ dục: Năm đối tượng mà con ngườiưa thích – Tiền tài, sắc dục, danh tiếng, ăn uống và ngủ nghỉ. [2] Sáu trần: Sáu thứ bụi của thế gian gồm: sắc tướng, âm thanh, hương thơm, mùi vị, xúc chạm và ảnh tượng.
Hàn Mặc Tử rất chú trọng về âm nhạc và màu sắc. Đó chính vì tâm hồn Tử có nhiều trạng tháicá biệt, nhiều khi rất bí ẩnu huyền; để diễn tả, phải dùng màu sắc...
Người tài xế bặm môi nhíu sát hai lông mày vào nhau. Những nếp nhăn hằn lên, khổ sở. Tôi chong mắt nhìn ra trước xe. Những cánh đồng trải rộng, trải dài,...
Lịch sửchứng minh cho thấy trong xã hộicon người có nhiều phát triển tích cực diễn ra do kết quả của lòng từ bi. Chẳng hạn sự hủy diệt thương vụ buôn bán người nô lệ.
Chỉ có những phương tiện mang tinh thầnbất bạo động và thấm nhuầnlòng từ bi mới có thể giúp con ngườiđạt đếnlý tưởngchân chính, đạt đếncứu cánhtốt đẹp...
Hình tượng Phật không những xuất hiện trong những không gianlặng lẽ nơi phòng thờ hay bàn thờgia đình mà còn xuất hiện trên những đỉnh núi cao ngất và hùng vĩ...
Đến một lúc, mọi giông tố mịt mùng không che nổi sự bừng sáng của con tim và mọi khổ đau buồn tủi không đánh gục được niềm lạc quantiềm ẩn trong một tinh thần.
Phật giáo đã bắt rễ dễ dàng trên mảnh đất Việt Nam. Những người nông dânViệt Nam đang đau khổ và khát vọng sự giải thoát, đã tiếp nhậnPhật giáo một cách tự nhiên.
Ôn hiện thân vào đời năm Đinh Mùi, 1907, tại làng Dạ Lê Thượng, xã Thủy Phương, quận Hương Thủy, Thừa Thiên. Từ đó, Ôn đã mang hành trang của người giác ngộ...
Ngày nay, tiền có ít nhất bốn chức năng trong việc phục vụcon người. Dù tốt hay xấu, nó là một phương tiệntrao đổi không thể thiếu trong xã hộihiện tại.
Xung quanh ngôi thạch thất, thầy có trồng dăm loài hoa kiểng, ít cây ổi mận, đu đủ…. Ngày tháng trôi qua, cây trái đã trở nên xum xuê tươi mát, những chậu hoa cũng lấm tấm điểm một vài bông đỏ vàng rực rỡ.
Bồ đoàn nguyên nghĩa là cái nệm tròn đan bằng cỏ bồ, dùng để lót ngồi hay quỳ lạy. Cỏ bồ có lẽ giống như cỏ năn cỏ lát của nước mình, một thứ vật liệuđơn giản dễ sử dụng.
Chấp trước, mê chấp, chấp thủ là một trong những gông cùm làm khổ con người. Chính vì hiểu được nỗi khổ này mà Đức Phật luôn dạy các hàng đệ tử là phải phá chấp.
Người hộ trìchánh pháp phải biết nhẫn nhục. Nhẫn nhục là biểu hiện sức mạnhnội tâm. Nhẫn nhục cò là phương thuốc thần hiệu để trị bệnh mình và bệnh người.
Tuổi trẻ học Phật không có mục đíchtrở thành nhà nghiên cứuPhật học, mà học Phật là tự thực tập khả năng tư duy bén nhạy, linh hoạt, để có thể nhìn thẳng vào bản chất sự sống.
Trong vô vàn tác phẩmâm nhạc của nhạc sĩ Lê Cao Phan, nhất là các tác phẩmâm nhạcPhật giáo, ca khúcPhật giáo Việt Nam ra đời như là một sự kết tinh trọn vẹn nhất...
Với chánh niệm, bạn có thể kiến lậpbản thân mình trong hiện tại để có thể chạm vào các kỳ diệu của đời sống đang có sẵn trong khoảnh khắc ấy. Có thể sống được hạnh phúc...
Với người lạc quan, thế gian này tuyệt đối như cánh hoa hồng. Người bi quantrái lại, thấy nó đầy gai chướng. Nhưng đối với người thực tiễn, thế gian không tuyệt đối tươi đẹp...
Hòa Thượng luôn luôn ý thức về những trở ngại trên bước đường hoằng hóa lợi sinh của mình, nhưng với sự quyết tâm của mình trong tự lợi và lợi tha Ôn vẫn bước đi...
Tôi tình cờ đọc được thơ của Cao Thị Vạn Giả vào lúc còn đang học trung học. Một trong những tiểu thuyết mà tôi từng rất thích là tác phẩm Khung Cửa Hẹp của André Gide, do Bùi Giáng dịch.
Ngày nay nhớ lại quãng đời làm điệu mà tôi cảm thấy nuối tiếc. Quãng thời gian để chỏm sao mà quá nhiều kỷ niệm dễ thương. Những kỷ niệm đầy đạo tình, đạo vị trong chốn thiền môn.
Bác sĩ Henri Desrives là một khoa học gia hoạt động, vui vẻ và yêu nghề. Như mọi nhà trí thức khác, ông sống một cuộc đời rất thực tế và không buồn lưu ý đến những điều mà khoa học chưa giải thích được...
Chưa thấy ai/cái gì siêng năng như cái đồng hồ. Gő măi nhịp trường canh đều đặn từ giây này đến giây kế tiếp, từ phút này đến phút kia, từ giờ kia đến giờ nọ… cho đến khi hỏng, hoặc hết năng lượng, hết bin.
Hoa sen hay Liên hoa là loài hoa thanh khiếtthiêng liêng có vị trí tôn quý đặc biệt trong giáo nghĩa cùng với sức phát triển bao trùm trên nền văn hóaPhật giáo.
Ôn Già Lam, chỉ ba tiếng ấy thôi cũng đủ làm ấm lòng bao lớp Tăng sinh của các Phật Học Viện: Báo Quốc - Huế, Phổ Ðà - Ðà Nẵng, Hải Ðức - Nha Trang, Già Lam - Sài Gòn.
Mở đầu là chuyện thiền sưKhương Tăng Hội từ Việt Nam chống gậy sang miền Giang Tả của Trung Quốc để truyền báPhật pháp cách đây hơn 1.700 năm (vào năm 247 dương lịch)
Ngược xuôi trên dòng đời, đôi lúc nhớ về cội nguồn đã xa, tâm cảm kẻ lưu đày như thiền sư Tuệ Sỹ thoáng chốc bâng khuâng, ngậm ngùi như nhà thơ đã ghi lại trong thi phẩm Giấc Mơ Trường Sơn: Ngược xuôi nhớ nửa cung đàn Ai đem quán trọ mà ngăn nẻo về.
Cùng với tượng tròn (mà chúng tôi đã có dịp giới thiệu trên tập văn số 10) điêu khắcPhật giáo thời Lý, đặc biệt phải kể đến nhiều bức chạm nổi trên đá mà tinh khéo...
Trong đạo Phật thường nói ý là căn bản của hành động và lời nói. Khi suy nghĩ điều thiện thì lời nói sẽ lành và hành động khắc đẹp. Nghiệp là một thói quen...
Đọc thi ca chữ Hán và chữ Nôm của Thiền phái Trúc Lâm, có thể nêu lên những cảm hứng sau: Cảm hứngbản thểgiải thoát, cảm hứng cõi thiên nhiên Phật nhiệm mầu...
Một khi ta cảm nhận được sự rộng lớn của cuộc sống này, và thấy được khả năng kinh nghiệm sự sống của mình là bao la đến đâu, thì chắc chắn ta sẽ hiểu được sự buông bỏ.
Trong văn học cũng như trong thực tế, người ta thường đề cập đến mùa thu có lá rơi, nhưng ít ai lại thấy thực tế hơn, chính xác hơn là trong bốn mùa, mùa nào cũng có lá rơi rụng cả.
Loại thức ăn thứ nhất là đoàn thực, tức là những thức ănđi vào miệng của chúng ta. Chánh kiến cũng là biết phân biệt những đoàn thực có hại và những đoàn thực không có hại.
Vào độ thu, khi lúa chín rộ, những cánh đồng bát ngát như một tấm thảm vàng hoe. Nông dân đây đó tụ tậpchúc mừng nhau một vụ mùa thắng lợi, và trời đất cũng hòa nhịp trong bầu không khí tràn ngập niềm hạnh phúc ấy.
Trong truyền thuyết dân gian phương Đông, rồng có chín con với hình dáng và sở thíchhoàn toàn khác nhau. Các con của rồng được dân gian sử dụng làm linh vật trang trí ở những vị trí, những vật dụng với những ngụ ý đặc biệt khác nhau.
Một thời Thế Tôn trú ở Ràjagaha, tại Trúc Lâm, gọi các Tỷ kheo:Này các Tỷ kheo, đầy đủ năm đức tánh, người nữ nhânhoàn toàn không khả ý đối với người đàn ông.
Chúng tôi sử dụng cookie để cung cấp cho bạn trải nghiệm tốt nhất trên trang web của chúng tôi. Nếu tiếp tục, chúng tôi cho rằng bạn đã chấp thuận cookie cho mục đích này.