02. Ojai, 15 tháng tư 1979

Ojai, 15 tháng tư 1979

Tại sao chúng ta không thể giải quyết những vấn đề riêng của chúng ta? Tại sao chúng ta tìm kiếm vô số loại người phân tích, người tâm lý, những người đặc biệt, và yêu cầu họ giúp đỡ chúng ta? Có phải bởi vì chính chúng ta lười biếng, lờ đờ, hay chúng ta không có thời gian, và chúng ta nghĩ chúng ta có thời gian khi chúng ta trả tiền cho những người khác để chỉ bảo cho chúng ta nên làm gì? Chúng ta bị trói buộc trong thói quen này, hay trong sự quy định của lệ thuộc vào những người khác mà đã hiểu biết một chủ đề, đã nghiên cứu nhiều, tìm hiểu nhiều, suy nghĩ rằng có lẽ họ sẽ có thể giúp đỡ chúng ta. Dường như đối với tôi chúng ta luôn luôn đang lệ thuộc vào những người khác để giúp chúng ta tẩu thoát khỏi cái bẫy này mà chúng ta sống trong nó. Những tôn giáo khắp thế giới đã trao tặng việc này. Chúng được tổ chức, được sắp xếp hoàn hảo vào chung, cùng những nghi lễ, những giáo điều của họ, và vân vân, và chúng ta vui vẻ lẩn trốn trong đó. Và chúng ta không bao giờ có thể giải quyết những vấn đề sâu thẳm riêng của chúng ta. Chúng ta tự-nạp mình cho một người khác; tôi không hiểu tại sao chúng ta làm việc này. Điều đó đúng về phần thân thể; khi các cơ quan thân thể không khỏe mạnh, bạn đi tới một bác sĩ, một người giải phẩu, và vân vân. Khi bạn muốn xây một ngôi nhà, bạn đi đến một kiến trúc sư. Có lẽ cùng ý tưởng như thế thúc đẩy chúng ta đi đến người nào đó để xin xỏ giúp đỡ chúng ta. Chúng ta không bao giờ có thể đọc quyển sách riêng của chúng ta, lịch sử riêng của chúng ta, bởi vì chúng ta liên tục lệ thuộc vào những người khác: điều trị nhóm, vô số loại điều trị căng thẳng thần kinh, điều trị tâm lý; bạn biết vô vàn điều trị đó.

Dù chúng ta, những con người sống ở đâu, trong vùng Viễn Đông, Cận Đông, và ở đây, chúng ta không thể đọc toàn câu chuyện của nhân loại, mà là chính chúng ta. Liệu chúng ta có thể đọc quyển sách này mà đã được truyền xuống từ thế hệ sang thế hệ trong suốt nhiều, nhiều thiên niên kỷ, để đọc toàn câu chuyện mà chúng ta là, và không bỏ sót một chương chưa được mở ra, chưa được đọc? Liệu chúng ta có thể đọc từ khởi đầu đến kết thúc toàn chuyển động của nhân loại, sự tiến hóa của anh ấy, cả vật chất lẫn bên trong, phần tâm lý? Nếu chúng ta có thể đọc quyển sách này, mà thú vị vô cùng – nếu tôi được phép sử dụng từ ngữ đó – mê say, nó mở cánh cửa đến những điều có thể vô hạn. Bởi vì chúng ta là phần còn lại của nhân loại theo tâm lý, nếu chúng ta biết làm thế nào để đọc quyển sách này, vậy thì có lẽ chúng ta sẽ có thể thay đổi phương hướng sống của chúng ta. Bởi vì đó là điều gì chúng ta quan tâm đến – ít ra người nói quan tâm đến nó – để tạo ra một thay đổi cơ bản của cái trí con người và thế là tạo ra một xã hội tốt lành, một xã hội nơi sẽ có trật tự, hòa bình, loại an toàn nào đó, loại hạnh phúc nào đó, và vượt khỏi tất cả việc đó, thâm nhập vào cái không thể đo lường được.

Chúng ta phải học hành làm thế nào để đọc quyển sách này. Vì vậy chúng ta phải tìm ra làm thế nào để quan sát, không chỉ bằng mắt nhưng toàn chuyển động của ý thức chúng ta, của chính chúng ta, với tất cả những phức tạp của chúng ta, với tất cả những lo âu, những sợ hãi, những vui thú, những hân hoan, và những mê tín đã tích lũy – những mê tín của những người khoa học, của những người tâm lý học, của những người tôn giáo. Chúng ta phải tìm ra làm thế nào để đọc toàn sự việc, rất, rất chính xác, rõ ràng, và không có bất kỳ lỗi lầm nào. Đó là điều gì chúng ta sẽ thực hiện sáng nay, nếu chúng ta có thể: học hành. Không phải rằng tôi là người hướng dẫn của bạn. Cùng nhau chúng ta sẽ nhìn trong quyển sách lạ thường này mà là cái tôi, mà là cái ngã, cá tính, những khuynh hướng, những đặc điểm, những thôi thúc, những ức chế, tất cả cái đó mà là ý thức của chúng ta, và học hành làm thế nào để đọc nó. Muốn đọc nó, người ta phải có đôi mắt và đôi tai không bị đờ đẫn, không bị tắc nghẽn, không bị trói buộc trong những loại ảo tưởng hay ho nào đó, giống như hầu hết mọi người.

 * * *

Chúng ta sẽ tìm ra liệu có cái gì đó vượt khỏi tất cả điều này, không bị sáng chế bởi tư tưởng nhưng cái gì đó thực sự, cái gì đó không là một tưởng tượng, không là một sự việc được sắp xếp vào chung bởi cái trí hay bởi bàn tay. Chúng ta sẽ đọc tất cả điều đó; muốn thực hiện điều đó chúng ta phải có thị lực rõ ràng để đọc quyển sách bao la đó mà là chính chúng ta.

Sự quan sát hàm ý rằng phải không có sự biến dạng trong động thái đọc của chúng ta. Bất kỳ hình thức nào của sự quan sát bị biến dạng sẽ ngăn cản sự rõ ràng của đọc. Chúng ta bị biến dạng? Nhận biết của chúng ta, tìm hiểu của chúng ta, quan sát của chúng ta, bị biến dạng? Làm ơn chúng ta đang hỏi lẫn nhau điều này; tôi không đang chỉ bảo cho bạn nó là, hay nó không là. Chúng ta đang hỏi, đang tìm hiểu, đang thăm dò câu hỏi này. Nó bị biến dạng nếu tôi có một động cơ trong đọc quyển sách và muốn thay đổi điều gì trong quyển sách. Nếu sự quan sát có sẵn một kết luận rằng kết thúc của quyển sách phải là điều này hay điều kia, nếu có những chương nào đó mà cái trí không thích trong sự quan sát của nó, hay nếu nó cảm thấy nó phải vượt khỏi tất cả điều này, tất cả những nhân tố đó tạo ra sự biến dạng. Chắc chắn. Vì vậy trước khi tôi bắt đầu đọc quyển sách đó phải có sự rõ ràng và năng lượng vô hạn mà xóa sạch bất kỳ hình thức nào của biến dạng. Đó là, nếu người ta bị trói buộc sẵn trong một ảo tưởng, mà hầu hết mọi người đều như thế, vậy thì quan tâm của chúng ta không là quyển sách nhưng tại sao cái trí bị trói buộc trong ảo tưởng, bởi vì một cái trí ở sẵn trong ảo tưởng không thể đọc quyển sách. Vậy thì quan tâm của tôi là tại sao cái trí bị trói buộc trong một ảo tưởng. Nó là sợ hãi? Nó là do bởi tôi có lẽ không thích điều gì tôi có lẽ tìm được, rằng tôi có lẽ bị thất vọng, buồn phiền? Tôi thích có những ảo tưởng riêng của tôi, những ý tưởng riêng của tôi, những kết luận riêng của tôi về quyển sách, và vì vậy tôi không thể đọc nó? Vì vậy tiếp theo quan tâm của tôi là tìm ra tại sao cái trí, mà đang tìm hiểu, mà đang yêu cầu rằng nó nên đọc quyển sách, lại bị trói buộc trong ảo tưởng? Nó là sợ hãi? Động thái của quan sát gồm cả việc đưa tư tưởng vào vị trí riêng của nó. Vậy là cái trí có thể tổng thể, trọn vẹn, tuyệt đối được tự do khỏi sợ hãi. Đừng chấp nhận từ ngữ của tôi cho điều này, nhưng nó là như thế. Nếu bạn đã thâm nhập vào nó, theo tâm lý có một kết thúc đến sợ hãi.

Khi cái trí bị trói buộc trong ảo tưởng, nó có biết rằng nó là một ảo tưởng? Hay nó không biết rằng nó là ảo tưởng? Nếu cái trí không biết rằng nó đang sống trong một ảo tưởng, trong một thế giới giả vờ, làm thế nào nó trở nên tỉnh thức được nó? Giả sử tôi bị trói buộc trong một ảo tưởng. Từ ngữ illusion có từ từ ngữ ludere, đùa giỡn – đùa giỡn với những ý tưởng, đùa giỡn với những sự việc mà là khái niệm, không là thực sự. Tôi đùa giỡn với một loạt những kết luận và những niềm tin mà không là thực sự. Nếu niềm tin này không phù hợp tôi, tôi thâu nhận một niềm tin khác. Tôi đùa giỡn với những niềm tin, và đùa giỡn này là ảo tưởng. Bởi vì tôi không thể đối diện điều gì đang thực sự xảy ra, cái trí sáng chế những niềm tin, những giáo điều. Lúc này, khi tôi nhận biết được nó, khi tôi biết tôi ở trong ảo tưởng, nó kết thúc. Chỉ khi nào tôi không biết rằng tôi ở trong ảo tưởng, tôi không thể chuyển động khỏi nó. Nhưng khoảnh khắc tôi nhận biết rằng tôi bị trói buộc trong ảo tưởng, chính sự nhận biết đó xóa sạch ảo tưởng. Chắc chắn. Vậy là tiếp theo cái trí của tôi có thể đọc quyển sách này.

Chúng ta quan tâm đến việc tạo ra một thay đổi cơ bản của cái trí con người, mà đã sống hàng thiên niên kỷ trong cách chúng ta đang sống bây giờ, đó là: với những cãi cọ, những lo âu, bạo lực, tàn nhẫn, tất cả việc đó đang xảy ra quanh chúng ta và trong chúng ta. Những con người như thế chỉ có thể sống trong vô-trật tự và không bao giờ có thể tạo ra một xã hội tốt lành, một con người tốt lành, và sẽ không bao giờ hiểu rõ tốt lành là gì. Vì vậy chúng ta đang làm điều này, chúng ta đang thâm nhập điều này.

Vậy thì điều gì là quyển sách này, mà là chính tôi, mà là chính bạn, mà là câu chuyện của nhân loại? Nó không chỉ là câu chuyện của nhân loại được in trong những quyển sách, sự tiến hóa theo lịch sử của con người, nhưng nhiều hơn nữa còn cả một quyển sách không được viết ra mà không người nào có thể diễn tả và in trong một quyển sách. Sự tiến hóa khủng khiếp mà hậu quả là những con người hiện nay, luôn luôn đang tự-chuyển động, đang tự-thay đổi, đang tự-bổ sung chính nó; nó không bao giờ đứng yên. Vì vậy cái trí của tôi – cái trí của một người – phải tỉnh táo, rõ ràng để đọc quyển sách này. Công việc đọc quyển sách này có nghĩa gì – đọc, không phải quyển sách? Khả năng đọc là khả năng quan sát, khả năng lắng nghe câu chuyện, khả năng học hành điều gì quyển sách đang nói. Ba công việc đó được bao hàm – đang thấy, đang nghe điều gì quyển sách nói, và đang học hành từ quyển sách. Chúng ta đang cùng nhau thực hiện việc này? Đó là, chúng ta đang cùng nhau quan sát quyển sách một cách tự do? Hay chúng ta đang diễn giải quyển sách? Nếu tôi đọc quyển sách nhưng cái trí của tôi đang diễn giải điều gì quyển sách nói tùy theo những ham muốn của tôi, những ao ước của tôi, những thèm khát của tôi, những sợ hãi của tôi, cô độc của tôi, tôi thực sự không đang đọc quyển sách nhưng đang kể cho quyển sách tôi là gì, tôi suy nghĩ điều gì. Vì vậy trước hết tôi phải học hỏi nghệ thuật – người ta hỏi, xin lỗi phải dùng từ ngữ Tôi – người ta phải học hỏi nghệ thuật đọc, đó là, nghệ thuật quan sát quyển sách: đó là, nhìn ngắm, thấy mà không có người quan sát.

Tôi sẽ trình bày nó. Làm ơn hãy kiên nhẫn một chút và thâm nhập nó từ từ.

Người quan sát là quá khứ. Người quan sát là trải nghiệm được tích lũy. Người quan sát là kết quả của tất cả những ảnh hưởng, những áp lực, những hiểu biết. Với hiểu biết đó, anh ấy đang đọc quyển sách. Liệu chúng ta có thể đọc quyển sách mà không có quá khứ? Nó không quá trừu tượng; nó rất đơn giản. Chúng ta nghĩ chúng ta biết; chúng ta không đến với quyển sách mới mẻ lại. Một cậu học sinh mới đến trường lần đầu tiên không biết. Cậu ấy trong sáng; cậu ấy còn non trẻ; cậu ấy muốn học hành. Chúng ta phải đọc quyển sách trong cùng cách; chúng ta phải đến với nó bằng một trong sáng, không phải bằng tất cả hiểu biết được tích lũy mà chúng ta đã lượm lặt, mà là chính quyển sách. Vì vậy nếu bạn đến với nó, nếu bạn đọc nó, như một người quan sát mà biết trước nội dung của quyển sách, vậy thì bạn không thể đọc điều gì nó nói. Vì vậy phải không có người quan sát; chỉ có đang đọc, không đang diễn giải điều gì bạn đang đọc vào những cá tính, những ảo tưởng, và những ham muốn đặc biệt riêng của bạn. Điều này rõ ràng. Vậy là chỉ có đang đọc, mà là chỉ đang nhìn ngắm quyển sách.

Vậy thì, cũng vậy, quyển sách đang kể cho bạn nhiều lắm. Bạn đang nghe điều gì quyển sách đang nói? Bạn đang nghe bài hát của quyển sách? Nó đang kể cho bạn điều gì đó. Nó đang kể cho bạn câu chuyện lạ thường này. Nhưng bạn phải có thể nghe nó, không chỉ đọc nó nhưng còn có thể nghe bài hát lạ thường của sự sống này mà đang xảy ra. Tôi có thể hoặc nghe bằng đôi tai hoặc nghe mà không có sự nhiễu loạn của phía bên ngoài. Tôi sẽ trình bày cho bạn; tôi sẽ giải thích nó từng chút một. Khi bạn nghe âm nhạc mà bạn thực sự ưa thích, âm nhạc mà có ý nghĩa, chiều sâu, sức sống, và vẻ đẹp – không phải là loại nhạc ‘pop’ hiện đại ồn ào; xin lỗi, bạn có lẽ thích nó, đó là một vấn đề khác – bạn nghe nó bằng toàn thân tâm của bạn. Bạn tuyệt đối cùng nó. Không có sự phân chia giữa bạn và nó; không có ý thức của hồi tưởng về cái gì đó mà bạn đã nghe trước kia. Bạn ở cùng toàn chuyển động. Khi bạn nghe vẻ đẹp thực sự của Bach hay Beethoven hay Mozart, bạn chuyển động cùng nó. Trong cùng cách như vậy, người ta phải lắng nghe câu chuyện mà quyển sách đang kể cho bạn.

Tôi hy vọng bạn đang theo sát tất cả điều này. Nếu bạn không, đừng lãng phí thời gian của bạn. Nếu nó là một ngày đẹp trời, hãy đi đi và leo lên những quả đồi, hay chơi golf, hay trải qua một thời gian tạm gọi là vui chơi nào đó. Nhưng bạn ở đây, vì vậy làm ơn hãy trao trọn chú ý của bạn, bởi vì nó là sống của bạn.

Và cũng còn cả nghệ thuật của học hành. Điều này hơi hơi phức tạp một tí. Khi chúng ta đi đến trường trung học, cao đẳng, đại học, chúng ta đang học hành, chúng ta đang thâu lượm thông tin, mà được gọi là kiến thức, về vô số chủ đề, với mục đích để có một nghề nghiệp tốt, một công việc tốt. Đó là sự tích lũy của hiểu biết trong suốt một thời gian nào đó, từ niên thiếu cho đến khi bạn rời trường đại học, mà có thể được sử dụng khéo léo hay vụng về. Dù bạn muốn là một người thợ ống nước, hay một giáo sư, hay một người khoa học, hay một người toán học, toàn tiến hành đều giống hệt nhau: học hành bằng cách tích lũy hiểu biết rồi hành động tùy theo hiểu biết đó. Và cũng có hành động rồi học hành từ hành động đó. Đó là, tích lũy hiểu biết rồi hành động hoặc hành động rồi học hành bằng hành động đó; từ căn bản cả hai đều giống nhau. Nhưng có một loại học hành khác mà hơi khó hiểu một tí. Chúng ta biết hai học hành này: tích lũy hiểu biết rồi hành động; hành động và đã hành động rồi học hỏi từ sự hành động của bạn, mà trở thành hiểu biết. Cả hai đều giống nhau. Chúng ta đang nói điều gì đó hoàn toàn khác hẳn, bởi vì hai việc đó đều là máy móc; đó là một qui trình của hành động từ cái đã được biết. Một nhạc trưởng, một nhạc sĩ dương cầm, một người thợ ống nước, một nhạc sĩ vĩ cầm, một giáo sư, một người khoa học, tất cả đều đã tích lũy hiểu biết và hành động; vì vậy họ đang chuyển động từ cái đã được biết sang cái đã được biết, luôn luôn đang bổ sung. Chúng ta đang nói có một cách học hành khác hẳn. Điều này đòi hỏi nhiều suy nghĩ cùng nhau.

Người ta thấy rằng sự tích lũy của hiểu biết là cần thiết để lái một chiếc xe hơi, và vân vân. Nếu bạn muốn xây dựng một ngôi nhà, bạn phải biết những sức ép và những sức căng trong cơ học và chất lượng của đất. Đó là, cái trí đã được thông tin, được thâu lượm hiểu biết, và được hành động từ đó. Đây là chuyển động vô tận của con người: thâu lượm thông tin và hiểu biêt, sau đó hành động. Vì vậy hiểu biết là quá khứ. Dĩ nhiên. Và từ hiểu biết đó bạn hành động. Chúng ta đang nói có một loại học hành khác hẳn mà không có gốc rễ của nó trong cái đã được biết. Trong cái đã được biết có nghĩa có hiểu biết rồi sau đó hành động. Thấy sự khác biệt? Tôi sẽ giải thích điều này cẩn thận. Có đang tích lũy hiểu biết và sau đó đang hành động từ nó; vì vậy hành động bổ sung hiểu biết và hiểu biết bổ sung hành động. Đây là điều gì chúng ta luôn luôn đang làm; vì vậy nó trở thành lề thói, máy móc, và không bao giờ có tự do để tìm hiểu cái gì đó không biết được, một tự do khỏi cái đã được biết để quan sát cái gì đó mà bạn không biết.

Đối với người nói, sự thăng hoa của con người không nằm trong hiểu biết được tích lũy. Trước tiên hãy lắng nghe điều này; đừng đồng ý hay không đồng ý. Trước tiên hãy lắng nghe! Những người khoa học và những người khác đã nói con người chỉ có thể tiến hóa bằng cách có nhiều hơn và nhiều hơn hiểu biết, leo lên, thăng hoa. Nhưng hiểu biết luôn luôn là quá khứ, và nếu không có tự do khỏi quá khứ, sự thăng hoa của anh ấy sẽ luôn luôn bị giới hạn. Nó sẽ luôn luôn bị giam cầm trong một khuôn mẫu đặc biệt. Chúng ta đang nói có một cách khác hẳn của học hành, đó là, thấy trọn vẹn, tổng thể, đầy đủ toàn chuyển động của hiểu biết. Hiểu biết là cần thiết, ngược lại bạn không thể sống, nhưng chính sự hiểu rõ được giới hạn của nó là có sự thấu triệt vào toàn chuyển động của nó. Bạn có lẽ chưa bao giờ suy nghĩ về điều này. Chúng ta đã thâu nhận hiểu biết như điều tự nhiên, và sống cùng hiểu biết, và tiếp tục vận hành cùng hiểu biết trong suốt phần còn lại thuộc sống của chúng ta. Nhưng chúng ta chưa bao giờ hỏi chính hiểu biết là gì và sự liên hệ của nó với tự do là gì, sự liên hệ của nó với điều gì đang thực sự xảy ra là gì. Chúng ta đã quá thân thuộc với hiểu biết. Đó là bộ phận trong sự giáo dục và tình trạng bị quy định của chúng ta.

Khi bạn bắt đầu thâm nhập toàn chuyển động của hiểu biết, mà là thời gian, mà là tư tưởng, bạn thấy những giới hạn của hiểu biết, bởi vì hiểu biết luôn luôn ở trong quá khứ và thế là phân chia. Bạn có thể thêm vào nó, rút bớt đi, phóng đại nó, nhưng nó luôn luôn là chuyển động của quá khứ đang tự bổ sung chính nó, vì vậy trong chuyển động đó không bao giờ có tự do. Bạn có lẽ chưa tìm hiểu nó. Điều này có lẽ mới mẻ đối với bạn, vì vậy làm ơn hãy lắng nghe kỹ càng để tìm ra, không phải để đồng ý hay không-đồng ý. Chúng ta đang nói trong lãnh vực đó không có tự do cho con người. Có lẽ anh ấy có thể có những phòng tắm sang trọng hơn, những hệ thống sưởi tốt hơn, và vân vân, và vân vân, nhưng thuộc tâm lý, phía bên trong, không có tự do nếu cái trí liên tục đang bị thúc đẩy hay bị nhốt chặt bởi quá khứ hay đang ở trong ngục tù của nó.

Vậy là liệu có một cách học hành mà không chỉ đang thâu lượm hiểu biết? Liệu có một cách nhìn, học, nghe mà không là sự tích lũy liên tục của hiểu biết và từ đó hành động? Liệu có một hành động mà không bị trói buộc bởi quá khứ?

Tôi sẽ giải thích nó trong một cách khác. Tôi đã thâu lượm hiểu biết – có sự thâu lượm của hiểu biết – và từ hiểu biết đó tôi hành động. Trong hành động đó, chính hành động đó đang tự-giới hạn chính nó. Nó không là thiêng liêng; nó không là tổng thể. Có những hối tiếc, tất cả mọi loại lao khổ, trong sự hiện diện của hành động đó. Lúc này chúng ta đang hỏi: liệu có một hành động mà không có gốc rễ của nó trong quá khứ? Bởi vì nếu hành động của tôi được sinh ra từ quá khứ, nó luôn luôn bị giới hạn; nó luôn luôn bị vỡ vụn; nó không bao giờ trọn vẹn, tổng thể. Vì vậy liệu có một hành động mà được tự do khỏi quá khứ? Chỉ cần hiểu rõ câu hỏi; vậy là chúng ta có thể thâm nhập nó. Bạn có lẽ nói rằng câu hỏi rất ngớ ngẩn, rằng nó không có ý nghĩa, nhưng nó có ý nghĩa khi bạn thấy toàn sự phức tạp của hiểu biết và sự giới hạn của nó. Hành động được sinh ra từ sự giới hạn của nó phải bị giới hạn và rối loạn, và thế là từ hiểu biết này một xã hội tốt lành không bao giờ có thể hiện hữu.

Liệu có một hành động mà không có chuyển động của quá khứ? Tôi nói rằng có, và đó là có một thấu triệt vào toàn cấu trúc của hiểu biết. Thấu triệt là một hiểu rõ thăm thẳm, một nắm bắt tổng thể của toàn sự việc này: rằng hiểu biết, hành động, bị giới hạn, không có tự do, và thế là từ đó không thể có xã hội tốt lành. Sự trực nhận của sự thật đó là sự giải phóng của một loại học hành khác hẳn mà là tổng thể.

Hãy theo dõi, hãy cho phép tôi giải thích nó như thế này. Sự liên hệ giữa một người đàn ông và một người phụ nữ là gì? Sự liên hệ là gì? Như nó thường thường được chấp nhận, sự liên hệ có nghĩa cùng nhau trong hành động. Bạn đi kiếm sống, và người vợ ở nhà làm công việc nội trợ hay cũng ra ngoài để kiếm sống. Sự liên hệ hàm ý tất cả việc đó: thương yêu, ái ân, chọc tức, càu nhàu, thay đổi người tình – nếu bạn không thích một cô gái hay một cậu trai, bạn tìm một người khác. Sự tiến hành này được gọi là liên hệ. Chúng ta đang hỏi, sự liên hệ thực sự là gì? Liệu có một sự việc như thế? Tôi đang nói rằng có; chúng ta đang tìm hiểu. Không có câu phát biểu võ đoán trong vấn đề này. Sự liên hệ của chúng ta thực sự đặt nền tảng trên cái gì? Làm ơn hãy tìm hiểu nó. Bạn có liên hệ đến người nào đó. Sống là sự liên hệ, bạn không thể tồn tại nếu không có liên hệ, nhưng sự liên hệ đó là gì? Bạn nói nó là tình yêu. Người ta khá cảnh giác với từ ngữ đó bởi vì từ ngữ tình yêu bị chất đầy mọi loại ý nghĩa ngu ngốc và thường theo cùng từ ngữ tình dục. Từ ngữ tình yêu đó trở thành thuần túy tình dục. Khi bạn tìm hiểu vấn đề của sự liên hệ, nó thực sự được đặt nền tảng trên cái gì? Nó được đặt nền tảng, phải vậy không, trên những hình ảnh mà bạn đã dựng lên về lẫn nhau? Chắc chắn. Hai hình ảnh có sự liên hệ. Tôi biết bạn có lẽ không thích ý tưởng này, hay sự kiện thực sự này, nhưng bạn phải nuốt nó, dù bạn thích hay không thích nó. Sự kiện là mỗi người tạo tác hình ảnh về người còn lại, và những hình ảnh này có loại liên hệ nào đó. Mỗi người theo con đường riêng của người ấy, cùng tham vọng, tham lam, luôn luôn tách rời, có lẽ hòa hợp cùng nhau trên giường. Đó không là liên hệ; nó là sự vui thú thuộc cảm xúc, hời hợt. Thật ra, hình ảnh là nhân tố phân chia giữa hai người.

Bây giờ, hệ thống máy móc của sự tạo tác hình ảnh này là sự nhớ lại – nhớ lại điều gì cô ấy đã nói, hay điều gì bạn đã nói, sự nhớ lại về những hình ảnh ái ân của bạn, hình ảnh tử tế, tức giận, càu nhàu của bạn, và vân vân. Các bạn đã dựng lên hình ảnh to tát về lẫn nhau. Chính do bởi chuyển động của tư tưởng mới sinh ra sự nhớ lại. Chúng ta đang hỏi liệu có thể có một liên hệ mà không có hình ảnh. Đó là sự liên hệ duy nhất. Nếu bạn thấy sự kiện của điều này, thấy rằng nơi nào có hình ảnh có sự phân chia, và rằng nếu bạn có một hình ảnh về cô ấy và cô ấy có một hình ảnh về bạn, những hình ảnh này làm con người tách rời, nếu bạn thấy trọn vẹn ý nghĩa của điều này, mà bạn có thể, vậy thì hệ thống máy móc của tạo tác những hình ảnh này kết thúc. Theo tự nhiên, bởi vì tất cả sống là liên hệ, dù nó là với thiên nhiên, với lẫn nhau. Nó là một liên hệ, nhưng nếu bạn có một hình ảnh về những bầu trời, vũ trụ, hệ thống hài hòa của vũ trụ, vậy thì chúng ta không có liên hệ với sự sống. Bạn có thể có một hình ảnh về thiên nhiên; vậy thì hình ảnh quan trọng nhiều hơn thực sự. Khi bạn thấy sự kiện của điều này, sự tạo tác hình ảnh kết thúc. Vậy thì có thể có sự liên hệ thực sự với thiên nhiên, với vũ trụ, mà là tình yêu.

Vậy là chúng ta đang nói rằng có một cách học hành mà là hành động tức khắc. Nó không được sinh ra từ hiểu biết; nó không là hành động bị thúc đẩy; nó không là hành động thuộc cảm xúc, lãng mạn; nhưng nó là hành động được sinh ra từ sự hiểu rõ toàn chuyển động của hiểu biết, mà là sự thật về sự giới hạn của hiểu biết

Lúc này, cái trí của tôi – cái trí – đã sẵn sàng để đọc. Nó đã sẵn sàng để đọc quyển sách mà không có bất kỳ sự biến dạng nào. Bởi vì không có ảo tưởng, nó có thể nghe toàn câu chuyện một cách trọn vẹn, mà không đang nói, ‘Tôi thích hay không thích’. Nó đọc câu chuyện giống như âm nhạc; mà không có một bộ phận đang nói, ‘Tôi không thích điều đó’. Trong học hành từ quyển sách đó, trong ngay đang đọc là hành động. Không phải đọc rồi hành động, bởi vì nếu bạn làm như thế, nó trở thành ký ức, và bị giới hạn. Tôi hy vọng bạn hiểu rõ điều này. Nó kỳ diệu lắm nếu bạn thâm nhập vào nó.

Vậy là cái trí đã sẵn sàng để đọc. Và nó phát giác rằng quyển sách là cái trí. Quyển sách là cái trí. Quyển sách không ở ngoài đó trên bệ thờ để cho tôi đọc; quyển sách là toàn nội dung này của ý thức tôi, của ý thức bạn – tham lam, ganh tị, cái này, cái kia, và cái khác. Quyển sách không ở đó; quyển sách ở đây. Vậy thì làm thế nào bạn sẽ đọc quyển sách nếu nó ở đây? Chúng ta đã nghĩ đọc ở đó, nhưng quyển sách là cái này, chất lượng này của cái trí mà có thể gây biến dạng như thế, có thể sáng chế những sự kiện thuộc công nghệ phi thường, có thể tạo tác vô-trật tự, có thể gây ra những sợ hãi, những lo âu, những tàn ác, bạo lực, thương yêu, hân hoan, tất cả điều đó. Vì vậy quyển sách là cái này. Vì vậy tôi đang đọc cái gì? Hãy thấy điều gì đã xảy ra! Trước kia tôi nghĩ quyển sách ở ngoài đó để cho tôi đọc, nhưng bây giờ tôi đã phát giác quyển sách là chính cái này. Vậy là nó chỉ đọc được khi có sự quan sát tuyệt đối yên lặng trong sự liên hệ. Bạn hiểu chứ? Bạn đang theo sát điều này chứ? Chỉ trong liên hệ quyển sách có thể đọc được. Sự liên hệ là thực sự của tôi – với người vợ của tôi, người bạn của tôi, con chó của tôi, thiên nhiên, những quả đồi, vẻ đẹp của một thung lũng, và vân vân. Vậy là không có xung đột. Tôi không đang kể cho bạn quyển sách nên là gì, vì vậy không có xung đột. Nếu quyển sách là tôi, có sự kết thúc của phân chia, sự kết thúc của tẩu thoát, sự kết thúc những ức chế. Quyển sách là tôi, vậy là không có sự kiểm soát; không có sự ham muốn khác biệt khỏi chính quyển sách. Vậy là toàn chuyển động của xung đột, đấu tranh, đang trở nên tốt đẹp hơn, đang cố gắng tự-hiểu rõ về chính tôi qua một nhóm người, tất cả việc đó đều kết thúc bởi vì sự kiện ở ngay đó. Vậy là bạn khám phá toàn chuyển động trong sự liên hệ hàng ngày. Trong sự liên hệ đó bạn là quan sát, không có xung đột.