Nguyên Minh
NHỮNG PHẨM CHẤT TỐT ĐẸP
NUÔI DƯỠNG LÒNG TỪ BI
Lòng từ bi không phải là một khái niệm trừu tượng
khó nắm bắt như nhiều người vẫn tưởng. Trong thực tế, để có thể nuôi dưỡng và
phát triển lòng từ bi thì điều kiện trước tiên hết là chúng ta phải hiểu và cảm
nhận được nó một cách thật cụ thể. Có nhiều phương pháp thực hành có thể giúp
chúng ta đạt được điều đó.
Chúng ta hãy bắt đầu bằng cách phân tích những cảm nhận của chính mình khi được
một người nào đó đối xử tốt. Chúng ta cần phải cảm nhận thật trọn vẹn sự hài
lòng và sung sướng cũng như cảm giác trân trọng khi nhận được một sự giúp đỡ
chân thành, một tình cảm vô điều kiện, hoặc một sự cảm thông chia sẻ từ người
khác khi ta đang buồn khổ hoặc khó khăn. Khi thực hành những bài tập phân tích
này, chúng ta sẽ dần dần hiểu được ý nghĩa của lòng từ bi và tự nhiên nảy sinh
một ước muốn thực hiện những điều tốt đẹp tương tự với người khác.
Tiếp đó, khi thực sự bắt tay vào việc giúp đỡ hoặc chia sẻ khó khăn cùng người
khác mỗi khi có dịp, chúng ta sẽ nhanh chóng nhận ra là mọi người khác cũng có
khuynh hướng đối xử tốt với ta nhiều hơn. Khuynh hướng tương quan này là có
thật, và trong đó yếu tố chuyển hóa tự thân của chúng ta đóng vai trò quyết
định. Khi ta đối xử tốt với người khác, ta nhận được sự đáp ứng tích cực – dù
là không đòi hỏi – không chỉ từ nơi đối tượng của hành vi, mà còn là từ nhiều
người khác nữa. Mặt khác, với một cách nhìn tích cực xuất phát từ lòng tốt, ta
dễ có khuynh hướng cảm thông và bỏ qua những khiếm khuyết của người khác, nên
cuộc sống quanh ta tất yếu sẽ chuyển biến một cách tích cực, tươi đẹp hơn.
Để có thể chân thành cảm thông và chia sẻ được những đau khổ của người khác, ta
cần phải có được năng lực cảm nhận những đau khổ đó như là đang xảy ra cho
chính bản thân mình. Tuy nhiên, điều khác biệt mà ta có thể nhận ra ở đây là,
trong khi những đau khổ do cuộc sống đưa đẩy xảy đến với chúng ta làm cho ta
bối rối, thất vọng và thậm chí có thể ngã quỵ, thì những đau khổ mà chúng ta tự
nguyện gánh vác, san sẻ cùng người khác lại có tác dụng khơi dậy mọi nguồn năng
lực trong ta với quyết tâm mạnh mẽ không thể gục ngã trước những đau khổ ấy.
Hình ảnh những nhân viên Hồng thập tự trên chiến trường là một minh họa vô cùng
rõ nét cho nhận xét này. Không ai trong chúng ta có thể phủ nhận được sự gan dạ
và quyết tâm của họ, có thể là vượt xa hơn cả bản thân những người lính đang
tham chiến.
Nhận thức rõ về những lợi ích thiết thực của lòng từ bi cũng là một phương thức
tích cực giúp chúng ta nuôi dưỡng và phát triển nó trong cuộc sống. Mối tương
quan giữa lòng từ bi và niềm vui trong cuộc sống là điều mà mỗi chúng ta đều có
thể nhận ra. Nhưng còn hơn thế nữa, những nghiên cứu khoa học gần đây đã cho
thấy những kết quả cụ thể mà không ai có thể phủ nhận được.
Tại Đại học Harvard, nhà tâm lý học David McClelland đã tiến hành cuộc khảo sát
trên một nhóm sinh viên của trường. Trước hết, họ được cho xem một cuốn phim về
những hoạt động nhân đạo của Mẹ Teresa với những người nghèo khổ và bệnh tật
tại Calcutta, Ấn Độ. Những sinh viên này thừa nhận là cuốn phim đã làm họ xúc
động và gợi lên sự thương cảm mạnh mẽ. Ngay sau đó, David tiến hành phân tích
mẫu nước bọt của tất cả những sinh viên này và tìm thấy một kết quả chung: sự
gia tăng nồng độ immuno¬globulin-A, một chất kháng thể có công năng giúp cơ thể
chống lại các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp.
Một cuộc nghiên cứu khác được James House thực hiện tại Trung tâm nghiên cứu
của Đại học Michigan. Kết quả nghiên cứu cho thấy việc thường xuyên tình nguyện
tham gia các hoạt động nhân đạo và đối xử một cách thương yêu, tử tế với người
khác là những yếu tố giúp gia tăng tuổi thọ cũng như làm tăng thêm sinh lực.
Nhiều cuộc nghiên cứu khác cũng đi đến kết quả tương tự, xác nhận rằng những
trạng thái tinh thần tích cực luôn có tác dụng hoàn thiện sức khỏe con người.