07. Gần Phật và xa Phật

(7)

Gần Phật và xa Phật 

Ở trong tịnh xá Kỳ Hoàn

Nơi thành Xá Vệ hương ngàn thênh thang

Cỏ cây rực rỡ ánh vàng

Phật ngồi thuyết pháp cho hàng Chư Thiên.

*

Bấy giờ ở nước kế bên

Hai Thầy tu nọ lòng riêng ước thầm

Mong sao gặp Phật một lần,

Rủ nhau đi, chẳng ngại ngần đường xa.

Vượt vùng đồng đất bao la

Giữa nơi biên giới không nhà dân gian,

Nơi đây hạn hán quanh năm

Xác xơ đồng ruộng, khô cằn hồ ao

Hai người vất vả biết bao

Khát khô cả cổ. Nước nào tìm ra!

Đi hồi lâu thấy xa xa

Vũng lầy có nước. Nhưng mà khổ thay

Đầy trùng lúc nhúc trong đây

Uống vào uống cả trùng này mất thôi

Thế là phạm giới luật rồi,

Một người vội vã thốt lời can ngăn:

"Hãy theo lời Phật khuyên răn

Nhân từ làm gốc, giữ tâm trong lành

Nếu ta giết hại chúng sanh

Để mình tranh sống, cũng thành uổng đi

Dù sau thấy Phật ích gì

Hãy nên giữ giới. Sá chi thân mình!"

*

Người kia suy nghĩ, làm thinh

Rồi lên tiếng nói: "Khát đành chết sao?

Tạm thời hãy uống nước vào

Sống mà gặp Phật! Còn bao dặm đường!

Quanh đây vắng khách thập phương

Nào ai thấy được mà vương bận lòng!".

*

Hai người, hai ý bất đồng;

Người không giữ giới uống xong đi liền

Riêng mình mạng sống tạm yên

Lên đường tìm Phật nơi miền xa xôi.

Người kia Phật dạy, nhớ lời

Quanh năm giữ giới, suốt đời tu tâm

Giờ tuy chết khát chẳng cần,

Trên đường tìm Phật tiến gần biết bao

Cõi trời Đao Lợi sanh vào

Vội tìm lễ Phật. Đứng hầu một bên.

*

Còn người phá giới bình yên

Tới thành Xá Vệ, quỳ bên Phật Đài

Sụt sùi giọt ngắn giọt dài

Cúi đầu bạch Phật: "Lúc ngoài đồng hoang

Con còn người bạn chung đường

Thiết tha tìm Phật tâm thường hằng mong

Chẳng may khát nước mệnh chung

Tiếc rằng không được đến cùng Thế Tôn!"

*

Phật bèn dạy, giọng ôn tồn:

"Ta hay biết chuyện mà con nói rồi!"

Chỉ người đứng cạnh bên Ngài

Phật thêm: "Đây chính là người bạn con

Một lòng giữ giới cho tròn

Sau khi mãn kiếp lên luôn cõi Trời

Đủ duyên đến với ta thôi;

Còn con tuy đã tới nơi chốn này

Cũng là uổng phí công thay

Vì con phạm giới vừa đây trên đường!

Vẫn là xa cách ngàn trùng

Gặp ta thật đấy mà dường như không

Giới điều còn, Phật pháp còn

Giữ nghiêm giới luật: ghi lòng khắc tâm!"

*

Thày tu phạm giới thẹn thầm

Cúi đầu nghĩ lại lỗi lầm vừa qua

Trong lòng sám hối thiết tha:

"Muốn gần Đức Phật, chớ xa Giới Điều!".

(phỏng theo bản văn xuôi

của Minh Châu)