Hán dịch: Sa môn Trúc Phật Niệm
Việt dịch: Thích Nữ Tịnh Quang
KINH TRUNG ẤM: QUYỂN HẠ
PHÁ LƯỚI ÁI
Bấy giờ Đức Diệu Giác Như Lai, hầu muốn phá kiết sử của ái. Muốn cho bốn chúng tự thấy chứng nghiệm, liền nhập Tam muội Bất động khiến cho chúng kia biết được dục ái, sắc ái và không sắc ái.
Lúc này Đức Thế Tôn lại tự mình suy nghĩ rằng: Chúng sanh cõi dục này có ái và chẳng có ái, hữu lậu và vô lậu, hữu vi và vô vi, khả ký và bất khả ký. Chúng sanh cõi sắc: chẳng phải có, chẳng phải không, phi tưởng, phi bất tưởng thức thấy được pháp. Trong ba cõi, Dục là nặng nhất, đam mê khó mà lìa. Các chúng sanh Trung Ấm nên tu Thánh Giáo, chúng sanh Ngũ Thức có trước, có sau. Chúng sanh Phi Tưởng, Phi Phi Tưởng Thức, có người chấp Niết Bàn và không chấp Niết Bàn.Tại sao chúng sanh Trung Ấm gặp Phật thì được chứng ngộ? Loài này vừa có bệnh thì lo vô ngã (không còn cái ta); với sinh mạng thì luôn lo lắng vô thường, trước sinh sau chẳng sinh, sau sinh trước chẳng sinh. Lời của Phật chẳng phải là căn bổn phát tâm ý của họ, nên tu pháp Phật như pháp Thanh Văn. Loài có Năm sắc thức thì căn bổn chưa thành. Thấy Phật, biết Phật mỗi mỗi đắm chấp. Có nhiều phước báu, kẻ đọa cũng không ít. Không kể thân của chúng ta là pháp hành hoặc chẳng phải pháp hành, ba cõi đều bị lưới ái che khuất, muốn ra khỏi mà khó thoát được, giống như ném cuộn chỉ, những sợi chỉ tơ trở lại bên mình. Các chúng sanh trong ba cõi, đã bỏ chỗ này rồi vẫn quay lại chỗ này.
Bây giờ Đức Thế Tôn bèn nói kệ rằng:
Ba
cõi là nhà lửa
Lửa
cháy
mạnh hừng hừng
Điều
tâm
ái luyến tham
Sẽ
vào
ba đường ác
Sinh
trước
không sinh sau
Ái
có
pháp trọng khinh
Pháp
Năm
Sắc Thức là
Dễ
độ
nay và sau
Đường
tám
nạn tử sanh
Cùng
Niết
Bàn đối đãi
Pháp
không
kia không đây
Tuyệt
vời
nào đối xứng
Thần
Túc
tiếp muôn loài
Thấy
rồi
thì cứu độ
Quá
khứ
tương lai Nhơn
Càn,
Thát,
A tu la
Trời,
Rồng
và Quỷ thần
Chẳng
ai
không được độ
Lành
thay
Đấng Chí Tôn
Khéo
thuyết
pháp nhiệm mầu
Giúp
chúng
sanh thọ khổ
Qua
bến
bờ vô vi
Dứt
bệnh
thân miệng ý
Vắng
lặng
không động gì
Tựa
kẻ
đói gặp cơm
Kẻ
khát
thì được uống
Chỉ
quán
trừ ái kiết
Tam
thoát
cửa Cam Lồ
Ta
phát
tâm vô thượng
Ái
trừ
nào khát tưởng
Nơi
lửa
rực nhảy vào
Đắc
thành
bậc tuyệt hảo
Vô
số
Phật đã qua
Mai
sau
và hiện tại
Như
ta
nay giáo hóa
Nào
nghĩ
suy bỉ ngã
Chánh
pháp
trừ tà pháp
Trần
cấu
trọn diệt trừ
Pháp
tổng
trì vô ngại
Suy
tư-phân
biệt quán
Trăm
nghìn
ức kiếp qua
Dạo
chơi
chư Tam Muội
Tứ
không
định ý pháp
Đến
đi
không nhọc mệt
Nơi
chư
Phật dạo qua
Nhiều
ích
nào tổn giảm
Vừa
đặt
chân cất bước
Chỗ
độ
chẳng thể lường
Ngay
nơi
Ta cất bước
Các
hữu
tình chúng sanh
Tùy
loài
mà được độ
Trong
ba
cõi đầy cùng
Đắc
ba
pháp tùy tâm
Như
thế
không ngừng nghỉ
Pháp
tám
giải vô ngại
Ly
xả
thọ mạng căn
Nào
suy
ba cõi tưởng
Ngũ
nghịch
kiết hại người
Ngươi
sanh
biết ngươi sanh
Ngươi
diệt
biết ngươi diệt
Ngươi
cao
biết rằng cao
Ngươi
thấp
biết rằng thấp
Trung
gian
nơi không thoát
Vượt
nó
chỗ nào đi
Nên
biết
Phật lực lớn
Vào
khắp
pháp tổng trì
Do
vốn
thệ nguyện rằng
Sẽ
độ
người chưa độ
Tứ
đẳng:
từ -bi-xả …
Tràn
đầy
các mười phương
Tay
Phật
đưa Cam Lồ
Như
mẹ
thương con dại
Lại
thấy
mẹ không cha
Và
cha
chẳng phải mẹ
Ba
cõi
bốn đảo điên
Như
kim
cương khó dạy
Như
vật
mới vào lò
Bụi
dơ
tiêu cháy trước
Người
ngay
không thay đổi
Như
bùn
sinh hoa sen
Phật
đạo
thật-chơn-chánh
Chẳng
lo
chẳng buộc ràng
Không
còn
khởi tục lụy
Tâm
nào
có đến đi
Lúc này ở trên tòa có Bồ Tát tên là Diệm Quang liền từ chỗ ngồi đứng dậy trịch áo bày vai hữu, gối hữu sát đất, chấp tay quỳ trước Phật bạch rằng: Như nay Thế Tôn nói pháp chân thật, hoặc nói hữu pháp, hoặc nói vô pháp, hoặc nói hữu vi, hoặc nói vô vi, hoặc nói hữu ký, hoặc nói vô ký. Nay chúng sanh đã lãnh thọ, dùng pháp hóa gì mà được độ thoát?
Bấy giờ Đức Thế Tôn dùng kệ trả lời rằng:
Các
pháp đúng có một
Không
hai
cũng không ba
Ái
thức
chẳng ái thức
Lìa
hẳn
chỗ bào thai
Phá
ngay,
trói buộc ái
Thì
mọi
loài sạch ái
Như
Lai-Thần
đức lực
Tự
biết
túc mạng bổn
Hoặc
ở
cung Vương Thiên
Nơi
Chuyển
Luân cai trị
Hoặc
ở
chốn nghèo hèn
Dưới
cùng
Vô Cứu Ngục
Mỗi
mỗi
Ngài phân rõ
Tâm
cấu
nhiễm chúng sanh