CHÚ
TIỂU NGẮM SEN
Ngô Khắc Tài
Từ lưng chừng núi nhìn xuống, ruộng đồng chia thành những ô vuông vức, lúa chín trước, chín sau giống như tấm thảm dệt bằng hai màu vàng, xanh. Mây trắng đầy bầu trời xanh, thả những cái bóng là là xuống tấm thảm. Mỗi người bắt gặp vẻ đẹp thiên nhiên theo một cách khác nhau, trong giây phút tình cờ nào đó. Ông Sáu thợ mộc đã hơn 60 tuổi, không còn ai thuê mướn nữa, truyền nghề lại cho con cháu, ông mới có những phút rảnh rỗi lên chùa ngắm cảnh. Bà Tư lên chùa thường xuyên, nhưng tới nơi là tay liền miệng, miệng liền tay chứ chưa bao giờ ngồi lặng lẽ như sáng nay. Tất cả là sự tình cờ. Trong lúc sen chưa nở, họ gặp bóng mây trôi là đà trên mặt ruộng, trong khi đứng dưới đất lại thấy đó là bóng râm. Khó ai ôm trọn thiên nhiên, vì ở mỗi góc độ thì cái nhìn của mỗi người mỗi khác. Trong mỗi khoảnh khắc rất ngắn ngủi, đạo Phật gọi là sát-na, nó luôn biến đổi khôn lường. Muốn cảm nhận được, tâm hồn phải thật tĩnh lặng, như sáng nay cả ba người cùng ngồi yên chờ hoa nở. Mà sao thời gian cứ chầm chậm trôi... Mười, mười lăm phút, nửa giờ rồi... nhưng búp sen vẫn chưa nở rộ. Bà Tư mất kiên nhẫn:
- Thôi hai ông cháu ngồi đây, để tôi xuống bếp phụ với cô Hà.
Ông Sáu phụ họa:
- Lên đây là phải uống trà, đàm đạo với sư. Thôi chú Tâm Minh trông chừng, lúc nào hoa nở cho ông hay.
Rồi hai người bỏ vào trong, còn lại một mình Tâm Minh. Âu đó cũng là duyên của mỗi người. Nhưng Tâm Minh có lẽ vì mải mê nhìn xuống hồ nên chỉ thấy lá sen phủ mặt nước, còn những búp sen hồng cứ thế không có gì khác nữa. Mặt nước khẽ xao động và những cọng sen khẽ đong đưa...
Bên trong chánh điện, Sư cất giọng trầm trầm:
- Địa ngục cũng tại thế gian, Niết-bàn cũng tại thế gian. Việc của ngày mai có thể thấy được do tâm hồn của mình hôm nay. Về cái ngày tận thế đó, thật khó mà giải thích, ông Sáu à. Tuy nhiên, nếu vì lý do nào đó ta chưa rõ, trong lòng sợ sệt thì nên đến chùa. Tất cả thôi thì cũng chấp nhận. Chắc ông Sáu còn nhớ tích xưa, trong một ngày hội lớn mọi người đua nhau dâng đèn lớn, đèn nhỏ cúng Phật. Một trận gió thổi qua, đèn đuốc thi nhau tắt, chỉ còn ngọn đèn nhỏ xíu của bà già ăn xin. Lửa theo gió càng lên cao. Những kẻ có lòng thành xin hãy đừng sợ sệt, đừng nghi ngờ.
Chùa nhỏ nên sư Mẫn và ông Sáu trải chiếu ngồi xếp bằng tròn ngay giữa chánh điện đàm đạo, uống trà. Buổi sáng trong lành, chỉ có tiếng gió lao xao hàng xoài và giọng trầm ấm của Sư, mặc dù Sư nói rất nhẹ nhàng, chậm rãi. Những điều Sư nói, bà Sáu với cô Hà không lạ gì. Hai người thường đi chùa này, chùa nọ, nghe được ít nhiều lời Phật. Nhưng hai người vẫn lắng nghe, trong khi tay vẫn lo bớt lửa, tay khuấy nồi chè khoai, bắp hai món nấu chung.
Xóm nghèo ở góc núi hiu quạnh, người bước chân ra ruộng làm cỏ lúa, trở về lại chui vào nhà. Cuộc đời nghèo quanh quẩn không đi đâu ra khỏi thị trấn. Người ta thích Sư ở chỗ Sư không thuyết giảng kinh điển cao xa mà chỉ giúp người qua đời thấy được đạo, qua đạo càng hiểu thêm việc đời.
Ông Sáu thợ mộc mực mẹo cây ván rất rành nhưng một chữ cắn đôi cũng không biết. Gia đình đông con, làm đủ nghề mới có cái bỏ vô miệng. Cuộc sống xóm nghèo trần trụi như đá bắn rơi khỏi núi, sắp lại vào đống cũng lổm ngổm, lênh nghênh. Dưới nắng trưa lắc rắc đá nứt kêu lách tách. Có ai thấy đá khóc? Đó là lúc giữa khuya về sáng, đá mềm lòng thấm lạnh sương khuya.
Nghèo đói dễ dẫn đến mê muội. Đôi khi ông Sáu sợ quýnh lên trước những lời sấm truyền, giấc ngủ đầy mộng mị về năm 2000. “Đừng sợ, những ai có lòng thành đừng sợ.” Lời nói của Sư đã trấn an ông Sáu. Và ông mạnh dạn, bình tĩnh như lúc chắp tay đứng trước tượng Phật trang nghiêm, thanh tịnh... Đặt ly trà xuống bàn, ông nhẹ nhàng ra sân đứng ngắm hồ trong cảm xúc chân thật. Búp sen chỉ khẽ hé to hơn lúc sáng một chút. Thời gian như trôi thật chậm. Cũng thời gian ấy, nhiều người lại cho là qua nhanh, phải tính toán từng giây một... Ông Sáu khẽ gọi Tâm Minh:
- Thôi mình vào tiếp tay với mấy bà, mấy cô, đừng để mấy bà dọn sẵn cho mình ăn nghe con.
Hai người vào chùa thì thấy các thứ đã dọn ra mâm. Tâm Minh chỉ còn việc bưng sắp lên bàn, thay nước cúng và thắp nhang lạy Phật. Tâm Minh lui cui bên lu nước mưa trong vắt chỉ dành riêng cho việc cúng kiến. Bất giác, Tâm Minh quay nhìn về phía hồ kêu lên: “Sen nở rồi!”
Tâm Minh thoáng chút ngỡ ngàng, nhưng rồi chú cũng vui lên. Vẻ đẹp của bông sen gọi mời chú. Từng cánh hoa sen xoè ra từ lúc nào, vươn mình ra đón ánh nắng mai. Mặt hồ như ngủ yên sau lớp lá sen xanh vụt choàng tỉnh dậy, tươi tắn lên, trong lành.
Ngô Khắc Tài
CHÚ TIỂU NGẮM SEN
III.
Chú tiểu Tâm Minh cứ chạy đi, chạy lại giữa vườn chùa với hồ sen. Hơn chín giờ, chót búp sen chỉ khẽ rộng hơn lúc sáng, chưa thấy nhụy vàng bên trong đóa hoa. Có thể sen sẽ nở vào khoảng trưa nay. Bây giờ Tâm Minh mới biết thế nào là sự chờ đợi nôn nóng, mặc dù thầy của chú có dạy, trong các tật xấu của người đi tu cần phải bỏ đi sự nôn nao nóng nảy. Lòng chú như có lửa cháy, song chú vẫn cố ngồi yên nhìn xuống mặt hồ. Chú chưa biết việc thu hoạch đã xong, cô Hà lo rửa khoai, lột bắp và bà Tư cùng ông Sáu đã đến sau lưng chú từ lúc nào. Thật tình, hai người cũng muốn xem sen nở, nên cả hai không còn chọc ghẹo chú. Già với trẻ cùng ngồi lặng yên thanh thản. Gió bắt đầu thổi rì rào, lá tre, lá duối bay lác đác xuống mặt hồ, đáp trên những tấm lá sen to xòe.Từ lưng chừng núi nhìn xuống, ruộng đồng chia thành những ô vuông vức, lúa chín trước, chín sau giống như tấm thảm dệt bằng hai màu vàng, xanh. Mây trắng đầy bầu trời xanh, thả những cái bóng là là xuống tấm thảm. Mỗi người bắt gặp vẻ đẹp thiên nhiên theo một cách khác nhau, trong giây phút tình cờ nào đó. Ông Sáu thợ mộc đã hơn 60 tuổi, không còn ai thuê mướn nữa, truyền nghề lại cho con cháu, ông mới có những phút rảnh rỗi lên chùa ngắm cảnh. Bà Tư lên chùa thường xuyên, nhưng tới nơi là tay liền miệng, miệng liền tay chứ chưa bao giờ ngồi lặng lẽ như sáng nay. Tất cả là sự tình cờ. Trong lúc sen chưa nở, họ gặp bóng mây trôi là đà trên mặt ruộng, trong khi đứng dưới đất lại thấy đó là bóng râm. Khó ai ôm trọn thiên nhiên, vì ở mỗi góc độ thì cái nhìn của mỗi người mỗi khác. Trong mỗi khoảnh khắc rất ngắn ngủi, đạo Phật gọi là sát-na, nó luôn biến đổi khôn lường. Muốn cảm nhận được, tâm hồn phải thật tĩnh lặng, như sáng nay cả ba người cùng ngồi yên chờ hoa nở. Mà sao thời gian cứ chầm chậm trôi... Mười, mười lăm phút, nửa giờ rồi... nhưng búp sen vẫn chưa nở rộ. Bà Tư mất kiên nhẫn:
- Thôi hai ông cháu ngồi đây, để tôi xuống bếp phụ với cô Hà.
Ông Sáu phụ họa:
- Lên đây là phải uống trà, đàm đạo với sư. Thôi chú Tâm Minh trông chừng, lúc nào hoa nở cho ông hay.
Rồi hai người bỏ vào trong, còn lại một mình Tâm Minh. Âu đó cũng là duyên của mỗi người. Nhưng Tâm Minh có lẽ vì mải mê nhìn xuống hồ nên chỉ thấy lá sen phủ mặt nước, còn những búp sen hồng cứ thế không có gì khác nữa. Mặt nước khẽ xao động và những cọng sen khẽ đong đưa...
Bên trong chánh điện, Sư cất giọng trầm trầm:
- Địa ngục cũng tại thế gian, Niết-bàn cũng tại thế gian. Việc của ngày mai có thể thấy được do tâm hồn của mình hôm nay. Về cái ngày tận thế đó, thật khó mà giải thích, ông Sáu à. Tuy nhiên, nếu vì lý do nào đó ta chưa rõ, trong lòng sợ sệt thì nên đến chùa. Tất cả thôi thì cũng chấp nhận. Chắc ông Sáu còn nhớ tích xưa, trong một ngày hội lớn mọi người đua nhau dâng đèn lớn, đèn nhỏ cúng Phật. Một trận gió thổi qua, đèn đuốc thi nhau tắt, chỉ còn ngọn đèn nhỏ xíu của bà già ăn xin. Lửa theo gió càng lên cao. Những kẻ có lòng thành xin hãy đừng sợ sệt, đừng nghi ngờ.
Chùa nhỏ nên sư Mẫn và ông Sáu trải chiếu ngồi xếp bằng tròn ngay giữa chánh điện đàm đạo, uống trà. Buổi sáng trong lành, chỉ có tiếng gió lao xao hàng xoài và giọng trầm ấm của Sư, mặc dù Sư nói rất nhẹ nhàng, chậm rãi. Những điều Sư nói, bà Sáu với cô Hà không lạ gì. Hai người thường đi chùa này, chùa nọ, nghe được ít nhiều lời Phật. Nhưng hai người vẫn lắng nghe, trong khi tay vẫn lo bớt lửa, tay khuấy nồi chè khoai, bắp hai món nấu chung.
Xóm nghèo ở góc núi hiu quạnh, người bước chân ra ruộng làm cỏ lúa, trở về lại chui vào nhà. Cuộc đời nghèo quanh quẩn không đi đâu ra khỏi thị trấn. Người ta thích Sư ở chỗ Sư không thuyết giảng kinh điển cao xa mà chỉ giúp người qua đời thấy được đạo, qua đạo càng hiểu thêm việc đời.
Ông Sáu thợ mộc mực mẹo cây ván rất rành nhưng một chữ cắn đôi cũng không biết. Gia đình đông con, làm đủ nghề mới có cái bỏ vô miệng. Cuộc sống xóm nghèo trần trụi như đá bắn rơi khỏi núi, sắp lại vào đống cũng lổm ngổm, lênh nghênh. Dưới nắng trưa lắc rắc đá nứt kêu lách tách. Có ai thấy đá khóc? Đó là lúc giữa khuya về sáng, đá mềm lòng thấm lạnh sương khuya.
Nghèo đói dễ dẫn đến mê muội. Đôi khi ông Sáu sợ quýnh lên trước những lời sấm truyền, giấc ngủ đầy mộng mị về năm 2000. “Đừng sợ, những ai có lòng thành đừng sợ.” Lời nói của Sư đã trấn an ông Sáu. Và ông mạnh dạn, bình tĩnh như lúc chắp tay đứng trước tượng Phật trang nghiêm, thanh tịnh... Đặt ly trà xuống bàn, ông nhẹ nhàng ra sân đứng ngắm hồ trong cảm xúc chân thật. Búp sen chỉ khẽ hé to hơn lúc sáng một chút. Thời gian như trôi thật chậm. Cũng thời gian ấy, nhiều người lại cho là qua nhanh, phải tính toán từng giây một... Ông Sáu khẽ gọi Tâm Minh:
- Thôi mình vào tiếp tay với mấy bà, mấy cô, đừng để mấy bà dọn sẵn cho mình ăn nghe con.
Hai người vào chùa thì thấy các thứ đã dọn ra mâm. Tâm Minh chỉ còn việc bưng sắp lên bàn, thay nước cúng và thắp nhang lạy Phật. Tâm Minh lui cui bên lu nước mưa trong vắt chỉ dành riêng cho việc cúng kiến. Bất giác, Tâm Minh quay nhìn về phía hồ kêu lên: “Sen nở rồi!”
Tâm Minh thoáng chút ngỡ ngàng, nhưng rồi chú cũng vui lên. Vẻ đẹp của bông sen gọi mời chú. Từng cánh hoa sen xoè ra từ lúc nào, vươn mình ra đón ánh nắng mai. Mặt hồ như ngủ yên sau lớp lá sen xanh vụt choàng tỉnh dậy, tươi tắn lên, trong lành.
Gửi ý kiến của bạn
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D449880998.-%3B)