TRIẾT
LÝ NHÀ PHẬT
Đoàn Trung Còn biên soạn, Nguyễn Minh Tiến hiệu đính
Ngài thuộc dòng tộc Bà-la-môn, sanh tại nước Đại Nguyệt-chi.
Theo quyển “Phật Tổ lịch đại thông tải”, khi Tăng-già Xá-đa, Tổ sư đời thứ mười tám du hóa đến nước Nguyệt-chi, ngài nhìn thấy từ nơi nhà một người Bà-la-môn có luồng khí lạ xông lên. Tổ định bước vào nhà ấy. Vừa lúc đó, Cưu-ma-la-đa bước ra, hỏi rằng:
“Ngài là đồ chúng nào?”
“Ta là đệ tử Phật.”
Cưu-ma-la-đa vừa nghe tiếng Phật thì tâm thần hoảng hốt, liền đóng cửa lại. Tổ chờ một hồi lâu, kế đến gỏ cửa. Cưu-ma-la-đa nói:
“Không có ai ở nhà cả.”
“Không có, vậy ai nói đó?”
Nghe tiếng nói, biết là bậc dị nhân, Cưu-ma-la-đa liền mở cửa và đón tiếp rất cung kính.
Tổ nói rằng: “Đức Phật có nói trước rằng: Sau khi ta nhập diệt, rồi sẽ có một bực đại sĩ xuất hiện tại nước Nguyệt-chi. Nay gặp ngươi đây, quả thật đúng theo lời ấy.”
Lúc ấy, ngài Cưu-ma-la-đa phát sanh Túc mạng trí, nhớ biết được các đời trước của mình, liền cầu được xuất gia và thọ giới cụ túc với Tổ sư.
Về sau, ngài đến miền Bắc Ấn Độ, thâu nhận được người đệ tử kế nghiệp là Xà-dạ-đa. Ngài truyền pháp cho Xà-dạ-đa làm Tổ đời thứ hai mươi. Nhân đó, ngài có truyền bài kệ này:
Tánh thượng bổn vô sanh,
Vị đối cầu nhân thuyết;
Ư pháp ký vô đắc,
Hà hoài quyết bất quyết.
性上本無生
為對求人說
於法既無得
何懷決不決。
Dịch nghĩa
Tánh nguyên là một không sanh
Có ai cầu pháp, vị tình nói ra.
Không đắc pháp, thấy rõ là,
Quyết và chẳng quyết thì ta lo gì?
Đoàn Trung Còn biên soạn, Nguyễn Minh Tiến hiệu đính
V. Chư Tổ sư Tây Thiên
18. TỔ CƯU-MA-LA-ĐA 鳩摩羅多祖Ngài thuộc dòng tộc Bà-la-môn, sanh tại nước Đại Nguyệt-chi.
Theo quyển “Phật Tổ lịch đại thông tải”, khi Tăng-già Xá-đa, Tổ sư đời thứ mười tám du hóa đến nước Nguyệt-chi, ngài nhìn thấy từ nơi nhà một người Bà-la-môn có luồng khí lạ xông lên. Tổ định bước vào nhà ấy. Vừa lúc đó, Cưu-ma-la-đa bước ra, hỏi rằng:
“Ngài là đồ chúng nào?”
“Ta là đệ tử Phật.”
Cưu-ma-la-đa vừa nghe tiếng Phật thì tâm thần hoảng hốt, liền đóng cửa lại. Tổ chờ một hồi lâu, kế đến gỏ cửa. Cưu-ma-la-đa nói:
“Không có ai ở nhà cả.”
“Không có, vậy ai nói đó?”
Nghe tiếng nói, biết là bậc dị nhân, Cưu-ma-la-đa liền mở cửa và đón tiếp rất cung kính.
Tổ nói rằng: “Đức Phật có nói trước rằng: Sau khi ta nhập diệt, rồi sẽ có một bực đại sĩ xuất hiện tại nước Nguyệt-chi. Nay gặp ngươi đây, quả thật đúng theo lời ấy.”
Lúc ấy, ngài Cưu-ma-la-đa phát sanh Túc mạng trí, nhớ biết được các đời trước của mình, liền cầu được xuất gia và thọ giới cụ túc với Tổ sư.
Về sau, ngài đến miền Bắc Ấn Độ, thâu nhận được người đệ tử kế nghiệp là Xà-dạ-đa. Ngài truyền pháp cho Xà-dạ-đa làm Tổ đời thứ hai mươi. Nhân đó, ngài có truyền bài kệ này:
Tánh thượng bổn vô sanh,
Vị đối cầu nhân thuyết;
Ư pháp ký vô đắc,
Hà hoài quyết bất quyết.
性上本無生
為對求人說
於法既無得
何懷決不決。
Dịch nghĩa
Tánh nguyên là một không sanh
Có ai cầu pháp, vị tình nói ra.
Không đắc pháp, thấy rõ là,
Quyết và chẳng quyết thì ta lo gì?
Send comment